رنو: پیشرو در عرصه ایمنی صندلی عقب

رنو با سابقه ۵۰ ساله در تحقیقات و توسعه در عرصه فناوری ایمنی خودرو در حال حاضر به عنوان یکی از پیشتازان این بخش شناخته شده است. گروه رنو در حال حاضر تنها شرکت خودروسازی است که در تمامی محصولات خود از ClioIII تا خودروی Velsatis بالاترین سطح ایمنی را ارائه می‏کند و تاکنون ۸ خودرو از محصولات رنو با دریافت درجه ۵ ستاره در تست‏های تصادف Euro NCAP حائز بالاترین درجه ایمنی خودرو شده‏اند. طبق معیارهای رنو هدف تامین ایمنی خودرو برای تمامی سرنشینان خودرو شامل افراد بالغ و اطفال در صندلی‏های جلو و عقب می‏شود. بنابراین هدف و معیارهای ایمنی محصولات رنو فراتر از استانداردهای تعیین شده توسط Euro NCAP بوده و شامل سیستم‏های مخصوص جهت تامین حداکثر ایمنی سرنشینان در صندلی‏های عقب خودرو نیز می‏شود. رنو در طراحی ایمنی خودرو از تمامی اطلاعات به دست آمده از تحقیقات انجام شده در زمینه تصادف‏شناسی استفاده می‏کند. بنابر اطلاعات حاصل از آزمایشگاه تحقیقات تصادف رنو و لابراتوار مطالعات بیومکانیک و رفتارشناسی انسانی، ۱۰ درصد از کل آمار مرگ و میر (حدود ۳۵۰ مورد در سال) در جاده‏های فرانسه مربوط به سرنشینان صندلی عقب خودروها است. از آنجایی که از نظر معیارهای گروه رنو این رقم به هیچ‏وجه قابل اغماض نمی‏باشد گروه رنو درصدد تولید سیستم‏های ایمنی جدید جهت محافظت سرنشینان عقب خودروهای کوچک و بزرگ برآمده است.
رنو و ارائه استانداردهای جدید در عرصه ایمنی
گروه رنو از سال‏ها پیش تاکنون در زمینه ارائه سیستم‏های محافظتی و نگهدارنده برمبنای خصوصیات تعادلی و مقاومتی بدن انسان تلاش کرده است. نخستین سیستم نگهدارنده برنامه‏ریزی شده رنو در سال ۱۹۹۵ در خودروی Megane عرضه شد که به صورت یک سیستم کاهنده فشار و سیستم فعال‏کننده هماهنگ ترمز و کمربند ایمنی به منظور کاهش حداکثر فشار اعمال شده بر قفسه سینه از فشار ۱۰۰۰dan به فشاری معادل ۶۰۰dan در هنگام تصادف بود. سیستم جدید محافظتی و نگهدارنده رنو (SRP) در سال ۱۹۹۸ در خودروهای مگان و ClioII به کار رفت که شامل سیستم کاهنده فشار و کیسه‏های هوا با فشار قابل تنظیم مخصوص راننده و سرنشینان خودرو بود. این سیستم حداکثر فشار اعمال شده ناشی از تصادف بر قفسه سینه سرنشینان را به ۴۰۰daN کاهش داد. در سیستم کاهش سرعت، حرکت بدن سرنشین توسط کمربند ایمنی همراه افزایش پیش رونده فشار داخل کیسه هوا تحت فشار بدن سبب جذب انرژی ناشی از ضربه می‏شود. سیستم SRP در سال ۲۰۰۱ در خودروی LagunaII بهینه شد که شامل سیستم کاهش فشار تصادف به ۴۰۰daN همراه کیسه‏های هوایی قابل تنظیم جلوی خودرو است که براساس فشار و موقعیت بدن راننده به صورت خودکار تنظیم می‏شود. توسعه بیشتر این سیستم با معرفی سیستم نگهدارنده و کاهنده فشار در کمربندهای ایمنی صندلی عقب خودرو حاصل شد. در حال حاضر تنها خودروی ClioIII با استفاده از سیستم پیشرفته در بین تمام خودروهای موجود در کلاس مربوطه بالاترین سطح ایمنی سرنشینان عقب خودرو را ارائه می‏کند.
ایمنی صندلی عقب، موضوعی قابل تامل
مطالعات تصادف‏شناسی حاکی از آن است که ۷۰ درصد مرگ و میر و صدمات جدی ناشی از تصادفات مربوط به سرنشینان عقب خودرو است. مطالعات ما نیز مؤید شیوع بالای لغزش سرنشینان عقب خودرو از زیر کمربند ایمنی در هنگام تصادف است که این حادثه به نام پدیده »زیر آبی رفتن« معروف است. به این منظور بهینه‏سازی و تقویت نگهداری لگن سرنشین در ضربه‏های وارد شده از جلو در سیستم‏های ایمنی به صورت اولویت اساسی در خودروهای رنو مطرح شد. در خودروی ClioIII با استفاده از سیستم Pyrotechnic Prefensioner و بالشتک‏های مخصوص جهت نگهداری سرنشین و جلوگیری از پرتاب شدن به جلو در هنگام تصادف تلاش فراوانی صورت گرفته است. همچنین محل بسته شدن کمربند ایمنی به گونه‏ای تنظیم شده است که کمربند به جای قرار گرفتن روی شکم به خوبی روی ران و لگن سرنشین تثبیت شود. رنو در حال حاضر تنها شرکت خودروسازی است که این سطح از سیستم‏های ایمنی صندلی عقب را در خودروهای کلاس B (Modus و ClioIII) عرضه می‏کند. اگرچه سیستم‏های محافظتی جدید ممکن است تاثیر چندانی را برای سرنشینان در شرایط معمولی رانندگی نداشته باشد، اما با ایجاد هماهنگی کامل بین صندلی و سرنشین سبب محافظت عالی از افراد در هنگام تصادف می‏شود. اگر تمامی خودروها در فرانسه مجهز به این سیستم مشابه بودند (و اگر تمامی سرنشینان عقب خودرو از کمربند ایمنی استفاده می‏کردند) شاهد کاهش ۳۰ درصدی صدمات بدنی جدی و افت ۳۹ درصدی مرگ و میرهای ناشی از تصادفات بودیم. در خودروی ClioIII همچنین از سیستم جدید صندلی‏های مخصوص اطفال ۶ تا ۱۰ سل در قسمت مرکزی صندلی عقب استفاده شده است. این صندلی مخصوص دارای بالشتک کوتاهتری بوده و شرایط درست نشستن را برای کودک فراهم می‏سازد. در این صندلی کمربند ایمنی جلوتر و پایین‏تر بسته می‏شود تا کمربند به خوبی روی لگن تثبیت شده و از لغزش بدن کودک از زیر آن پیشگیری شود. همچنین سعی شده است با استفاده از نشانگر اضافی در قسمت بالای صندلی عقب از ناراحتی گردن در طی سفر جلوگیری شود. با توجه به قابل تغییر بودن موقعیت سر کودک در سیستم محافظتی نشانگر کمربند در یک بسته مخصوص تعبیه شده است.
سیستم دوگانه جهت کنترل کمربندهای عقب:
- یک پره تانسیونر (Pretensioner) که در داخل کمربند جاسازی شده و هنگامی که نیرویی وارد می‏شود با آزاد کردن چند ماشه موجب سفت شدن کمربند شده و سرنشین را روی صندلی نگه می‏دارد.
- یک محدودکننده فشار (load limiter) که بعد از ضربه به آرامی کمربند را شل می‏کند تا نیرویی که از کمربند به سرنشین وارد شده آنقدر زیاد نباشد که منجر به آسیب به سرنشین شود.
ایمنی کودکان خود مساله مهمی است
حدود ۳۰ درصد سرنشینان صندلی عقب که دچار تصادفات جاده‏ای در اروپا می‏شوند، کودکان زیر ۱۰ سال‏اند. به هنگام طراحی ایمنی با در نظر گرفتن سرنشینان کودک باید به این مساله دقت شود که بدن یک کودک همان بدن یک فرد بالغ با مقیاس کوچکتر نیست و تفاوت‏هایی دارد. برای مثال نخاع یک شیرخوار در برابر تکان ناگهانی سر درنتیجه یک ضربه مقاومت نمی‏کند. خارهای خاصره در لگن یک کودک و بالغ با هم تفاوت دارد واین باعث آسیب‏پذیرتر بودن لگن کودک در برابر ضربات می‏شود. به خاطر دلایلی از این قبیل کودکان زیر ۱۰ سال به صندلی‏هایی نیاز دارند که با آناتومی بدن آنها سازگار باشد. هرساله در حدود ۶۰ هزار کودک در تصادفات جاده‏ای آسیب می‏بینند که اغلب این صدمات به خاطر عدم به کار بردن سیستم‏های صحیح ایمنی است. در ۲۲ درصد موارد، یک سیستم محافظ مناسب از آسیب جدی جلوگیری خواهد کرد. کودکان باید همیشه با سیستم‏های ایمنی که مناسب سن آنها طراحی شده است، روی صندلیشان قرار گیرند. به منظور نیل به این هدف از سال ۱۹۹۸ رنو به تجهیز خودروهای خود با صندلی‏های مخصوص کودک با استاندارد ایزوفیکس (Iso fix) کرده است. این صندلی‏های استاندارد قابل اتصال به صندلی خودرو است و این اتصال باید به صورت موثر انجام گیرد چرا که در غیر این صورت نمی‏توانند ضامن ایمنی مطمئن برای کودک باشند.
استاندارد ایزوفیکس (Isofix) برای ایمنی کودکان
استاندارد ایزوفیکس برای جلوگیری از قرارگیری نادرست صندلی مخصوص کودکان در خودروها تلاش می‏کند و بدین صورت ریسک وارد آمدن آسیب در اثر برخورد کاهش می‏یابد. ایزوفیکس یک حائل استاندارد بین صندلی کودک و خودرو را مطرح می‏کند که دو حلقه جهت متصل شدن در ناحیه محل اتصال پشتی و پایین صندلی و یک محل جهت اتصال سوم (tip-proof) برای صندلی‏های رو به جلو دارد. رنو یک محل اتصال اضافی جهت بهبود پایداری برای صندلی‏های رو به عقب تعبیه کرده است. چون وضعیت بدن کودک خیلی سریع تغییر می‏کند ایزوفیکس ۳ گروه سنی تعیین کرده است که هرکدام جهت سیستم محافظتی خاصی استفاده می‏شوند:تا ۲ سال: بچه‏های خیلی کوچک به محافظت اختصاصی از گردن نیاز دارند. به این دلیل که سر کودک نیمی از وزن کلی بدنش را تشکیل می‏دهد، ناحیه گردن بسیار آسیب‏پذیر است. برای کاهش آسیب گردنی و بهبود محافظت از قفسه سینه و شکم، بچه باید در صندلی مخصوص کودک در ماشین به سمت عقب نشانده شود. این حالت می‏تواند در صندلی جلو که کیسه هوای آن غیرفعال شده است جاگذاری شود. ۲ تا ۴ سال: در این سن اولویت با محافظت از سر می‏باشد. برای جلوگیری از تحت فشار قرار گرفتن سر با قسمت عقب صندلی جلو در برخوردهایی که از ناحیه جلو صورت می‏گیرد، کودک باید به یک صندلی مناسب رو به جلو که به صندلی خودرو متصل باشد بسته شود. ۴ تا ۱۰ سال: کودکان زیر ۱۰ سال به میزان کافی با کمربندهای ایمنی معمولی محافظت نمی‏شوند. بدون یک صندلی بالابرنده، بچه خیلی پایین قرار دارد و ریسک آسیب به شکم در ناحیه فشار کمربند وجود دارد. یک صندلی سفت بالابرنده قلابدار، کمربند سه نقطه‏ای را در برابر لگن کودک نگاه خواهد داشت و موجب کاهش ریسک آسیب جدی به کودک می‏شود. همچنین یک صندلی بالارونده با پشتی، کمربند را در برابر شانه‏ها نگه خواهد داشت و ریسک لیز خوردن را کاهش خواهد داد.
مطابقت در عمل
در فرانسه ۱۸ درصد از مرگ‏های جاده‏ای و ۲۵ درصد آسیب‏های جاده‏ای در هنگام تصادف از جلو به جلو رخ می‏دهد. در ۴۵ درصد موارد تفاوت وزنی بیشتر از ۲۰۰ کیلوگرم بین خودروهای برخوردکننده وجود دارد. قسمتی از عملکرد رنو روی امنیت جاده‏ای بر سازگاری تصادف بین دو خودرو توجه دارد که بدین معناست که اثر سوء نامتشابه بودن وزن دو خودرو جبران شود. به طوری که هر دو خودرو قادر باشند انرژی فشار کافی را جذب کنند. هدف این است که ایمنی و محافظت از سرنشینان مستقل از وزن خودرو باشد. به عنوان مثال در ساختمان ClioIII استیل و مواد جدید دیگری به کار رفته است که تا جایی که ممکن است قادر به جذب و از هم پاشیدن انرژی جنبشی می‏باشد. قسمت‏های جلو و عقب بدنه طوری طراحی شده‏اند که به طور پیشرونده مچاله شده و بدین ترتیب انتقال انرژی فشاری به سرنشینان به حداقل برسد. برعکس اتاق داخل طوری طراحی شده است که محکم بوده، دارای قسمت‏های حفره‏ای مقاوم به تغییر شکل است و توانایی محافظت از ورود ادوات ناحیه موتور خودرو به داخل رإ؛ نیز دارد. ساختمان قسمت‏های بالا طوری طراحی شده است که قادر به انتقال انرژی فشاری از طریق کناره‏های در، ستون جلویی و دستگیره در باشد. ۲۲۰ Scenic کیلوگرم سنگین‏تر از ClioIII است. یک برخورد از رو به رو بین این دو خودرو که هرکدام با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت در حال حرکت باشند (نوعی شبیه‏سازی از حدود ۹ درصد تصادفاتی که در زندگی روزمره رخ می‏دهد) صورت گرفت. در این مورد خاص شدت تصادف برای ماشین سبکتر (Clio) برابر با فشار ۶۰ کیلومتر در ساعت بوده و این سناریو ۲۵ درصد مرگ و ۵۰ درصد آسیب جدی را شامل می‏شود.

منبع : مجله گسترش صنعت