بورس از وعده تا عمل

طی سالهای اخیر بازار سرمایه ایران افت و خیزهای فراوانی را تجربه کرد. این رفتار نیز در سال ۸۶ به واسطه سایه پرونده هسته‌ای به وضوح دیده شد اما در کنار نوسان ناشی از تاثیرات مسائل سیاسی و اقتصادی آنچه بی‌نتیجه ماند وعده‌های سازمان بورس در جهت اجرای اولویت‌ها و برنامه‌هایی از جمله ابزارها و نهادهای مالی، اجرای درست و مناسب خصوصی‌سازی، ایجاد شرکت‌های تامین سرمایه، صندوق‌ها سرمایه گذاری و از همه مهم‌تر نصب و راه‌اندازی نرم افزار اتوس بود این مسائل تنها نیمی از وعده‌های سازمان بورس پوشش داده است.
گرچه سازمان بورس در سال گذشته در ادامه اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و نیز اجرای درست و مناسب خصوصی‌سازی اقدامات به سزایی انجام داده است و برخلا‌ف سایر کارها کارنامه قابل قبولی در این زمینه بر جای گذاشت اما سازمان خصوصی‌سازی به عنوان عنصری همگام در این حرکت نتوانست آن طور که باید همپای بورس گام بردارد.
در نهایت با وجود کلیه مشکلا‌ت و اینکه بازار بیش از سایر سالها تحت فشار پرونده هسته‌ای بود اما سازمان خصوصی‌سازی توانست در یک بازار کم عمق و کم بازده، بلوک ۲۰ درصدی سهام ملی مس و ۴ بلوک ۵ درصدی سهام فولا‌د مبارکه را در تالا‌ر به فروش برساند و از محل فروش هر یک به ترتیب یک هزار و ۱۸ میلیارد تومان و یک هزار و ۲۲۲ میلیارد تومان نقدینگی به دست آورد.
این امر سبب شد تا پیش‌بینی سازمان بورس مبنی بر تحقق ۳ هزار میلیارد تومانی از واگذاری‌ها به عنوان بخشی از برنامه‌های سال ۸۶ به واقعیت بپیوندد. اما در کنار این حرکت تا حدودی موفق، عدم نصب و راه‌اندازی نرم افزار اتوس که بی‌شک می‌توانست تحول اساسی در بازار سرمایه ایجاد و افزایش حجم معاملا‌ت را فراهم کند را می‌توان نمره منفی در کارنامه ۸۶ بورس برشمرد.
به گفته مسئولین مربوطه در سال گذشته کلیه مقدمات مربوطه برای راه اندازی اتوس فراهم و آموزش کارگزاران نیز به اتمام رسیده بود و همگان منتظر به بار نشستن این وعده در نیمه دوم سال ۸۶ بودند که باز هم محقق نشد و چشم‌انتظار زمانی نامعلوم شد.
نرم‌افزاری که می‌توانست با حضور خود در بورس رویای سال‌های قدیم و خاطرات خوش گذشته را برای سهامداران بورس تداعی کند.
اما از دیگر برنامه‌های بورس که از تحقق جا ماند توسعه ابزارها و نهادهای مالی بود که آن نیز در حد وعده‌‌ای در تقویم ۸۶ بورس باقی ماند.
از جمله مهمترین این ابزار می‌توان به صکوک اشاره کرد، ابزاری که به عنوان مهم‌ترین ابزار بدهی به شمار می‌رود و با نقش‌آفرینی در بورس می‌توانست منابع مالی متنوعی را در راستای توسعه بازار سرمایه و مدیریت نقدینگی بنگاه‌های اقتصادی اسلا‌می فراهم کند که آن هم نشد.
تمام موارد یاد شده تنها بخشی از برنامه‌های بورس بود بررسی برنامه‌های فوق نشان داد سازمان بورس و شرکت های تابعه و زیر مجموعه توانستند در سال ۸۶ تنها ۵۰ درصد اهداف خود را با حضور شرکت‌های تامین سرمایه‌ای همچون امین و نوین و نیز صدور مجوز و ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحقق درآمد ۳ هزار میلیارد تومانی را عملی کنند و سایر اهداف را نیز به عنوان وعده‌هایی دوباره در سال ۸۷ به برنامه‌های خود بیافزایند.
اما آنچه در این میان تنها جای امیدواری می‌تواند داشته باشد وجود طرح‌ها و برنامه‌ای در دست اجرای سازمان بورس و شرکت بورس است که بی‌شک اجرایی شدن هر یک نقطه عطفی در بازار سرمایه را به‌وجود می‌آورد و با عملی شدن آن بار دیگر بازار می‌تواند رنگ رونق واقعی به خود ببیند و تالا‌ر شیشه‌ای خاطره جنب و جوش سال ۸۲ را در یاد خود زنده کند.

سارا علیاری

منبع : روزنامه سیاست روز