مرجعیت محمدباقر سبزواری

● مرجعیت محمدباقر سبزواری (متوفی ۱۰۹۰ هـ .ق)
عصر غیبت كبری حضرت بقیهٔ‌ا... الاعظم می‌گذرد و شیعیان هیچ خبری از امام معصومشان ندارند و تنها معارفشان را از طریق علمای دین و در راس آنها مرجع تقلید اتخاذ می‌كنند.زحمت علمای شیعه در ایران موثر افتاد و منطق روشن و معارف چگونه زیستن بر پایه فقه اهل بیت(ع) در بین مردم ایران ترویج یافت، روش صحیح استخراج این معارف همراه با بالندگی جهان علم و دانش در زمینه‌های گوناگون توسط مرجعیت شیعه حفظ و تكامل یافت سلسله مراجع تقلید با التزام عملی به قانونمندی فقهی برای صیانت نفس خود و دیگران و تعالی علمی به دستاوردهای فقهی برای توسعه دانش حقوق اسلام چگونه زیستن شخصی و اجتماعی شیعیان را همواره طی قرون متمادی عصر غیبت كبری حفظ كردند بعد از مرجعیت فقهی شیخ بهایی لبنانی مرجعیت فقهی شیعیان به محقق بزرگ ملامحمدباقر سبزواری رسید او كه در ادبیات فقهی به محقق سبزواری شهرت یافت فرزند?محمد مومن خراسانی است. وی در سبزوار متولد شد و در اصفهان سكنی گزید و از فقها و مراجع قرن یازدهم هجری شد.
● حكومت صفوی و پایان قرن یازدهم هجری
عباس اول صفوی بعد از قریب به پنجاه سال پادشاهی (۱۰۳۸-۹۸۹) (تنها مشابه مدت سلطنت عباس اول صفوی ناصر قاجار است) در اواخر عمر بعد از جنایت‌ها و فجورهای فراوان بیماری بدبینی قدرت گرفت و هر كس حتی نزدیكان و فرزندان خود را به گمان این‌كه علیه او كودتا می‌كنند از پای درمی‌آورد یا آنها را كور می‌كرد یا این‌كه آنها را منزوی و از تمام پست‌های سیاسی - نظامی معزول می‌داشت. این كار عباس اول صفوی دو خسارت برای حكومت صفوی داشت اول این‌كه ساختار سیاسی را به هم زد و دوم این‌كه جانشین با لیاقتی بعد از عباس اول باقی نمانده بود علاوه بر آن‌ روح چاپلوسی به خاطر استبداد عباس اول در دربار صفوی رواج فراوان یافت و فرماندهان لایق و سیاستمداران حكیم از دولت صفوی حذف شدند.
با مرگ عباس اول صفوی و روی كار آمدن صفی صفوی تسویه‌های خونین صورت گرفت و حتی سردار فاتح عباس اول صفوی معروف به امامقلی فرزند ا...وردی‌خان سازنده پل معروف اصفهان به فرمان صفی صفوی به همراه سه پسرش سربریده شد و صاحب‌نامان زمان عباس اول صفوی به زیر كشانده شدند و بساط عیاشی شرب خمر و كشیدن تریاك با توطئه غربی‌ها به ویژه انگلیسی‌ها رواج بیشتری در دربار حكومت صفوی پیدا كرد زنان بی‌حجاب اروپایی و داخلی از مذاهب غیراسلامی بساط عیش و میگساری صفویان را به ابتذال و فساد كشاند .
در تاریخ ثبت است كه صفی صفوی به خاطر افراط در شرابخواری و تریاك كشیدن بعد از چهارده سال سلطنت (۱۰۵۲-۱۰۳۸) مرد بعد از او عباس دوم صفوی به مدت ۲۵ سال (۱۰۷۷-۱۰۵۲) حكومت كرد اما او نیز نتوانست حكومت فاسد و رو به زوال صفوی را سامان دهد مسئله شرب خمر، كشیدن تریاك، بساط حرمسرا و رواج تملق و چاپلوسی، فقدان اندیشه و آینده‌نگری، حذف دانشمندان و حكیمان همه و همه دستاورد حكومت رو به زوال صفوی بود.بعد، نوبت به سلیمان صفوی رسید او حكومت صفوی را به مدت ۲۸ سال از قرن یازدهم هجری به قرن دوازدهم هجری كشاند (۱۱۰۵-۱۰۷۷) و در عصر ایشان مرجعیت محقق سبزواری پایان یافت هم اكنون كه به ساختمان چهل ستون و سایر مكان‌های به جای مانده از عصر صفوی در اصفهان كه در آن تصاویری رسم شده است سری بزنید به وضوح نقاشی صحنه‌های میگساری صفویان را ملاحظه می‌كنید در پایان قرن یازدهم هجری و هنگام عصر مرجعیت محقق سبزواری تار و پود حكومت صفوی به فساد آغشته شد و بدنه حاكمیت، فاسد و پوك شده بود.
● تحصیلات و آثار محقق سبزواری
او از اصحاب بحث مجلسی اول و شاگرد ممتاز شیخ بهایی بود و فلسفه را به طور قطع از محضر حكیم الهی میرفندرسكی و به احتمال قوی به خاطر الفت و انسی كه با ملامحسن فیض كاشانی داشت از محضر پدر خانم فیض یعنی ملاصدرا آموخته بود او مورد توجه حكومت صفوی به ویژه شاه عباس دوم صفوی بود.
وی در فقه كتاب‌های ارزشمند ذخیره المعادفی الارشاد كفایهٔ الاحكام را تالیف كرد كه هم اكنون با آن‌كه‌ دارای نظرهای بدیع در باب موسیقی و غناست مورد توجه فقها قرار دارد او در فلسفه بر الهیات شفای بوعلی سینا و شرح اشارات خواجه حاشیه نوشته است در علم اصول شرحی بر كتاب زبدهٔ الاصول شیخ بهایی نوشته است.او شاگردان ممتاز و برجسته‌ای چون سیدحسین خوانساری (داماد خواهر ایشان) تربیت كرد كه بعد از محقق سبزواری از مرجع شیعیان شد و به محقق خوانساری شهرت یافت. محقق سبزواری پس از سال‌ها خدمت به فقاهت شیعه و تربیت شاگردان فراوان به سال ۱۰۹۰ هجری در اصفهان درگذشت پیكر مطهرش به مشهد منتقل شد و در جوار قبر شیخ حر عاملی در حرم رضوی به خاك سپرده شد رضوان‌ا... علیه.

منبع : خانواده سبز