دولت و فرهنگ در ایران (1357 ـ 1304 شمسی)

نویسنده : اکبری - محمدعلی
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۱۰/۲۱
رده دیویی : ۹۵۵.۰۸۲
قطع : وزیری
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۳۶۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۱۴۷۶/ف‌لا۷۳د۹
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۶۷۰۷-۵۹-۹

موضوع پژوهش حاضر توصیف و تحلیل برنامه و تصمیمات دولت در بخش فرهنگ در دوران پهلوی است. بطور مشخص این تحقیق به موضوع سیاستگزاری دولتی (رویه های رسمی) در عرصه فرهنگ از به قدرت رسیدن رضاشاه تا پیروزی انقلاب اسلامی می پردازد. می توان موضوع تحقیق حاضر را متکی بر قوانین و مقررات فرهنگی دولت های عصر پهلوی دانست. کتاب, از مدخل و شش بخش تشکیل شده است. در 'مدخل' نگاهی کوتاه و گذرا به اقدامات فرهنگی رسمی دولت ها از مشروطه تا آغاز سلطنت رضا شاه افکنده می شود. در بخش اول که 'فرایندهای تصمیم گیری' نام گرفته, ابتدا مراکز تصمیم گیری شناسایی می شوند, سپس سلسله مراتب تصمیم گیری مشخص می شوند. این دو موضوع, برای دوره پهلوی اول و دوم جداگانه بررسی شده است. بخش دوم به 'سازمان اجرایی' فعالیت ها و روندهای فرهنگی اختصاص دارد. در این بخش, سازمان های اجرایی پهلوی اول عبارت اند از: وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه, اداره هنرهای ملی, موسسه وعظ و خطابه, کانون جهانگردی ایران, اداره موسیقی, رادیو, آژانس پارس, سازمان پرورش افکار. در بخش دوم همچنین از این سازمان های اجرایی و رسمی در دوره پهلوی دوم صحبت شده است: اداره کل انتشارات و تبلیغات, اداره هنرهای زیبا, شورای عالی جهانگردی, سازمان جلب سیاحان, وزارت اطلاعات, وزارت اطلاعات و جهانگردی, سازمان اوقاف, وزارت فرهنگ و هنر, بنیاد شاهنشاهی فرهنگستان ها (وابسته به وزارت فرهنگ و هنر), سازمان های فرهنگی دربار. در بخش سوم تعداد و گستره موضوعی, حوزه عمل و سطح اقدام و جنبه های مختلف قوانین و مقررات فرهنگی دوره پهلوی اول و دوم, به تفکیک بررسی شده است. بخش چهارم به بحث درباره جهت گیری اهداف کلان و گروه های هدف و بنیان تصمیمات فرهنگی و سیاست های فرهنگی دوران یاد شده اختصاص دارد. در بخش پنجم, از ساز و کار و نحوه نظارت و ارزیابی در عرصه فرهنگ در دوره پهلوی اول و دوم صحبت شده است. آخرین بخش به اعتبارات و منابع مالی سازمان ها و سیاست های فرهنگی اختصاص دارد. در این بخش نیز مراکز تصمیم گیری و اجرایی در زمینه اعتبارات مالی, همچنین سیر تحولات بودجه فرهنگی در فاصله سال های 1304 تا 1357 به تفکیک دو دوره پهلوی می پردازد. آخرین بخش تحقیق به کتابشناسی اختصاص دارد.