اسم این پیروزی نیست

حتما فکر می‌کنید تا حالا کلی تصویر ناگوار از جهنم غزه دیده‌اید. حتی شاید بیشتر از حد تحمل تان. ‌
در میان آن یک و نیم میلیون نفر فلسطینی که در منطقه‌ای به عرض ۱۲ کیلومتر و طول ۴۰ کیلومتر زیر بمباران شدید قرار دارند تنها تعداد اندکی می‌توانند به اینترنت وصل شوند و داستان خود را از این فاجعه برای دنیا تعریف کنند. دفتر غزه شبکه ماهواره‌ای الجزیره یکی از معدود پایگاه‌هایی است که به اتاق کنترل در آن سوی مرزها - در این مورد خاص قطر - فیلم و صدا می‌فرستد. دست‌کم یک عکاس اروپایی، دوست بلژیکی من، برونو استیونس توانسته خود را به غزه برساند و تصاویری که ما می‌بینیم همانقدر که منزجرکننده است قابل پیش‌بینی هم هست؛ هواپیماهای اسرائیلی بمباران می‌کنند و بمباران می‌کنند، تانک‌های اسرائیلی آرام‌آرام راه خود را باز می‌کنند و کشتار بی‌گناهان ادامه پیدا می‌کند؛ روزبه‌روز و ساعت به ساعت.تصاویر کودکان خون‌آلود و اجساد کوچک در دستان پدران و مادران غزه نه‌فقط خشم شدید علیه اسرائیل در جهان عرب و کشورهای مسلمان را تشدید کرده که در اروپا هم به احساس تنفر علیه اسرائیل دامن زده است.
خبرنگاران جنگی در سراسر جهان، که تعدادی از آنها دوستان من هستند، از زمان آغاز حملات می‌دانستند که اسرائیل، مانند گذشته، اجازه نمی‌دهد که گزارشگران خارجی وارد غزه شوند. آنها می‌گویند اگر در غزه به سر می‌بردند، گزارش‌هایشان با گزارش‌های خبرنگاران عرب‌زبان تفاوت می‌کرد و این شاید به نفع اسرائیل بود. اما به اعتقاد من اسرائیل در این حوزه هوشمندانه عمل کرده است. اسرائیلی‌ها می‌گویند حق دارند که به خاطر پایان دادن به حملات راکتی به مواضع حماس حمله کنند اما جنگ شهری آنها علیه غیرنظامیان علاوه بر آنکه وحشیانه است دام بزرگی برای خود آنها هم به حساب می‌آید. سربازان اسرائیلی وارد مارپیچی متراکم می‌شوند که سربازان حماس یا استشهادیون فلسطینی در آنجا به کمین‌شان نشسته‌اند. در چنین شرایطی آنها به هر چیزی که تکان بخورد شلیک می‌کنند. وقتی شما وارد یکی از شلوغ‌ترین مناطق روی زمین شده‌اید که نیمی از جمعیت آن را جوانان زیر ۱۷ سال تشکیل می‌دهند، این کودکان هستند که در تیراندازی‌ها قربانی می‌شوند. گابریلا شالیو، سفیر رژیم اسرائیل در سازمان ملل، حماس را متهم کرده که از کودکان به‌عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند اما او فراموش کرده که این کودکان در کوچه‌ها و خیابان‌ها حضور دارند و بخشی از ماجرا به حساب می‌آیند. تاکنون به گفته منابع فلسطینی و سازمان ملل حدود ۱۱۰۰ فلسطینی در درگیری‌های ۲۰ روزه غزه کشته شده‌اند و بیش از ۳۰۰ نفر از آنها کودک بوده‌اند. ۳۰۰ کودک.
ببینید! شماری از غربی‌ها نسبت به آماری که توسط دولت فلسطین یا اعراب منتشر می‌شود بی‌اعتمادند. در سال ۲۰۰۲ و در جریان جنگ جنین در کرانه غربی، یاسر عرفات، رهبر فلسطینیان، اعلام کرده بود که در جریان نبرد سخت دو طرف حدود هزار غیرنظامی فلسطینی کشته شده‌اند. وقتی خبرنگاران غربی بالاخره توانستند وارد منطقه شوند، اعلام کردند که کشته‌های فلسطینی‌ها در این جنگ حدود ۵۰ نفر و تلفات سربازان اسرائیلی ۲۳ نفر بوده است. به همین خاطر شمار قابل‌توجهی از مردم معمولی در جهان غرب به اخبار رسانه‌های عربی بی‌اعتمادند. حالا تصور کنید اگر خبرنگاران غربی به غزه وارد می‌شدند، چه اتفاقی می‌افتاد. این ماجرا چند وجه دارد؛ اول اینکه امکان ندارد که یک خبرنگار آمریکایی به مقاومت حماس و دیگر نیروها در غزه وجهه‌ای قهرمانی ببخشد که این به نفع اسرائیل است. اما مساله مهم‌تر این است که گزارش خبرنگاران غربی درباره هزینه‌های انسانی چنین جنگ وحشیانه‌ای ضربه‌ای شدید به اسرائیل وارد می‌کرد. اگر یک گزارشگر آمریکایی یا اروپایی از آلام کودکان گزارش تهیه می‌کرد بدون شک برای آمریکایی‌ها یا اروپایی‌ها واقعی‌تر به نظر می‌رسید، مردم حس می‌کردند با فاجعه‌ای در نزدیکی‌شان روبه‌رو هستند و همه خواستار پایان حملات می‌شدند. اندرو تیندال، که گزارشی روزانه را از وضعیت اخبار تلویزیونی در ایالات متحده منتشر می‌کند می‌گوید که دولت اسرائیل توانسته نوع پوشش رسانه‌های آمریکایی از حمله به غزه را شکل دهد. البته فلسطینی‌ها دو برابر اسرائیلی‌ها به‌عنوان شاهد عینی در گزارش‌ها حاضر شده‌اند اما فراموش نکنیم کشته‌های آنها بیش از ۱۰۰ برابر تلفات اسرائیلی‌ها بوده است. تیندال می‌گوید که اگر بخواهیم وضعیت کنونی را با حمله تابستان ۲۰۰۶ اسرائیل به لبنان مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم اسرائیلی‌ها بسیار بیشتر از گذشته توانسته‌اند افکار عمومی آمریکا را تحت کنترل خود دربیاورند و روایت خود را به آنها تحمیل کنند. ‌
برای مثال تیندال بین روزهای ۵ تا ۹ ژانویه افرادی را که در برنامه‌های خبری شبانه ایالات متحده در مورد غزه مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند دسته‌بندی کرده است؛ ۱۵ نفر اسرائیلی، ۵ نفر از سازمان ملل، یک نفر از صلیب سرخ، یک نفر از حماس و یک نفر از دولت خودگردان فلسطینی.
‌ تیندال می‌گوید: ممکن است در تلویزیون تصاویر قربانیان غزه را ببینید اما صدای سخنگوی رسمی یا یک مقام بلندپایه دیگر اسرائیلی روی تصویر است و چون فقط یک یا دو خبرنگار غربی در حال حاضر در غزه حضور دارند مجریان و برنامه‌سازان شبکه‌های بزرگ آمریکایی کمتر از جنگ سال ۲۰۰۶ لبنان گزارش‌هایی جذاب و دوطرفه از واقعه ارائه می‌کنند. نه یک مجری محبوب آمریکایی در مورد غزه برنامه اجرا کرده است و نه یک خبرنگار آمریکایی در غزه حضور دارد. رسانه‌های غربی هیچ چشم‌انداز جدیدی در مورد درگیری‌های غزه به بینندگان خود ارائه نکرده‌اند. انفجارها و فریادهای غزه به صدای پس‌زمینه اخبار شباهت پیدا کرده است. در رسانه‌های چاپی آمریکایی هم اوضاع به شکلی دیگر به نفع آمریکایی‌ها است. این رسانه‌ها حرف جدیدی نمی‌زنند و با اعتماد به نفس می‌گویند: ببینید! دوباره یک جنگ دیگر!
در سال ۲۰۰۲، آریل شارون، نخست‌وزیر وقت رژیم اسرائیل، سخنان جالبی در مورد استراتژی جنگی و تبلیغاتی تل‌آویو بر زبان آورد. او در آن زمان با هدف پایان دادن به عملیات استشهادیون و تضعیف دولت یاسر عرفات هزاران سرباز را به منطقه‌ای مشهور به <منطقه ‌> A فرستاد و آنجا را اشغال کرد. (اسرائیلی‌ها در جریان توافقنامه صلح اسلو این منطقه را به فلسطینی‌ها باز پس داده بودند.) شارون آن زمان، در مصاحبه با روزنامه یدیعوت آحارونوت گفت: <مردم فراموش می‌کنند که اوضاع در ابتدا چگونه بوده. وقتی ما ۳۰۰ متر در عمق منطقه ‌A پیش رفتیم دنیا تکان خورد اما بعد از مدتی من دنیا را به این تهاجمات عادت دادم.>
کسی تعجب نکرد که اسرائیلی‌ها باز هم نگذاشتند خبرنگاری وارد غزه شود. جهان به این قضیه عادت کرده است. استراتژی رسانه‌ای تل‌آویو در غرب جواب داده است، به‌خصوص در میان کشورهایی که همچنان قطعنامه‌های ناتوان سازمان ملل را تصویب می‌کنند و خواهان آتش‌بس می‌شوند. اما آنچه واقعا جواب نمی‌دهد، آنچه غیرسازنده است، استراتژی کلی رژیم اسرائیل است. آنها احساس می‌کنند به کمک زرادخانه عظیم‌شان به پیروزی نظامی دست پیدا می‌کنند اما این پیروزی تنها به درد افکار عمومی اسرائیل می‌خورد و دشمنان اسرائیل آن را پیروزی نمی‌دانند. اسرائیل با این <پیروزی> احترام واشنگتن را می‌خرد و خشم غزه و رام‌الله را. ‌
سیاست رسانه‌ای اسرائیل در غرب موفق است چرا که مردم در ایالات متحده احساس خاصی نسبت به حماس ندارند. نیویورک‌تایمز است که حماس را برای آنها توضیح می‌دهد و همین برایشان کافی است. اما نباید از یاد ببریم که احساس و جذبه مقاومت با قدرت عظیم درد و رنج فلسطینیان بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. در گذشته، اگر چنین عکس‌هایی از مناطق فلسطینی منتشر می‌شد، شاهد اعتراضاتی بزرگ در سراسر دنیا، شورش در جهان عرب و حملات خشونت‌بار علیه سفارتخانه‌های غربی می‌بودیم. بدون شک به زودی شاهد چنین اتفاقاتی خواهیم بود؛ مثل گذشته. تردید نکنید.

کریستوفر دیکی
ترجمه: کاوه شجاعی
منبع: نیوزویک

منبع : روزنامه اعتماد ملی