کارشناسان از مخاطرات سلامت زنان می‌گویند

زنان پایه‌های اصلی خانواده و محور اساسی سلامت، رشد، پویایی و اعتلای خانواده و جامعه هستند. شاید به همین دلیل بیست و هشتم مهرماه روز سلامت زنان اعلام شده تا زنگ بیداری برای کسانی باشد که همیشه زن را موجودی خستگی‌ناپذیر می‌دانند و معتقدند که زن هیچ‌گاه خسته و بیمار نمی‌شود، ناتوان، دردمند و از کار افتاده یا بازنشسته نمی‌شود و همیشه از او انتظار دارند به همسر و فرزندان رسیدگی کند، رفت و روب و خرید منزل را انجام دهد، از میهمانان پذیرایی کند، بار کمبودهای اقتصادی خانواده را به دوش بکشد و صرفه جویی و قناعت را پیشه کند و سرانجام آنکه برای پر کردن اوقات فراغت اعضای خانواده تلاش کند....
به دلیل نقش حساس «زن» و موقعیت و جایگاه بسیار با اهمیت او در سلامت و سازندگی خانواده و جامعه، مراقبت و توجه به نیازهای جسمی، روانی، اجتماعی و عاطفی و معنوی او نیز از اهمیت خاصی برخوردار است و دقت بیشتری را می‌طلبد.
● زنان و سلامت بارداری
دکتر نیره خادم، متخصص زنان و زایمان و عضو هیأت علمی‌دانشگاه، بارداری و زایمان را بزرگ‌ترین اتفاق زندگی زن دانسته، می‌گوید: «مراقبت‌های تنظیم خانواده، دوران بارداری، مشاوره، تغذیه مناسب در طول بارداری، تزریق واکسن‌های ضروری، تلاش برای رسیدن به آرامش روحی روانی، پرهیز از استرس‌ها، پیشگیری از بارداری پیش از ۱۸ سال و بالای ۳۵ سال، کنترل وضعیت سلامت مادر از سوی پزشک یا مامای دوره دیده، مصرف اسیدفولیک و... برای حفظ سلامت زن لازم و ضروری است.» وی همراهی و مشارکت همسران را در طول دوران بارداری با مادر ضروری دانسته و سلامت مادر و جنین را در گروی همکاری مسوولانه شوهر عنوان می‌کند.
● زنان و یائسگی
دکتر آیتی، متخصص زنان و زایمان اعتقاد دارد که امروزه با توجه به افزایش امید به زندگی در زنان، بیشتر خانم‌ها یک سوم دوران زندگی خود را در دوره یائسگی سپری می‌کنند. به همین دلیل آموزش علایم و عوارض یائسگی، مانند گر گرفتن، بی‌حوصلگی، عصبانیت، اختلالات خلقی، مشکلات ادراری و... به زنان و همسرانشان می‌تواند آثار قابل توجهی بر کاهش میزان افسردگی واضطراب دوران یائسگی داشته باشد. بر اساس تحقیقات، تحصیلات بالا و فعالیت بدنی و تحرک زیاد میزان علایم یائسگی به ویژه گرگرفتگی و علایم ادراری را کاهش می‌دهد و برعکس، مصرف دخانیات موجب افزایش این علایم می‌شود.
● زنان شاغل و سلامت
از آنجا که زنان شاغل در سنگر خانواده نیز باید تمام و کمال به وظایف خود بپردازند و مانند زنان خانه دار به تمام مسوولیت‌های یک کدبانو عمل کنند و با مخاطرات شغلی نیز در محیط کار رو به رو می‌شوند، در یک مطالعه که از سوی کمیته امور بانوان دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر انجام شده میزان افسردگی شدید در زنان شاغل این دانشگاه و مراکز تابعه ۳۳/۷ درصد و افسردگی خفیف ۶۶/۳ درصد گزارش شده است که از جمله مسایل قابل بحث و بررسی است.
● زنان و تغذیه
دکتر ربابه شیخ‌الاسلام، متخصص بهداشت عمومی‌ و اپیدمیولوژی تغذیه و عضو هیأت علمی ‌وزارت بهداشت می‌گوید: «اگر به زن از ابتدای تولد نگاه کنید یک دختر بچه با نیازهای تقریباً یکسان با جنس مذکر متولد می‌شود اما هرچه به سال‌های بلوغ نزدیک می‌شود، نیازهای تغذیه ای متفاوتی در مقایسه با جنین مخالف خود پیدا می‌کند زیرا اوست که بعدها باید زندگی را در وجودش شکل دهد و یک انسان دیگر را در بطن خود بپروراند. آیا می‌دانید که محرومیت‌های تغذیه‌ای و عاطفی این دوران ۹ ماهه چه‌قدر می‌تواند بر زندگی نوزاد و سال‌های آینده او اثرگذار باشد؟ چه قدر می‌تواند بر رشد جسمی ‌و عاطفی و توانمندی‌های ذهنی این موجود که باید آینده را بسازد تأثیر بگذارد؟ مسوولیت این نوازد از همه نظر از تغذیه دوران شیرخوارگی و زمان‌های بحرانی بیماری تا زمانی که او در سفره خانواده تغذیه می‌شود بیشتر با مادر است.
مصرف گوشت و مواد پروتئینی، استفاده از لبنیات به خصوص شیر به اندازه کافی، گنجاندن سبزی و میوه در سبد غذایی و رعایت الگوی مناسب در هرم غذایی برای زنان ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است زیرا «زنجیره اصلی توسعه» هستند و بی‌توجهی به آنان جامعه را به عقب‌افتادگی سوق خواهد داد. آگاهی و سواد تغذیه‌ای زنان که تنظیم سبد و سفره خانواده را به دست دارند، می‌تواند آنها را در انتخاب صحیح مواد غذایی یاری کند. تحقیقات نشان داده، تأثیرپذیری از تبلیغات اغواکننده در مورد غذا، در زنان با سواد کمتر اثرگذار است بنابراین لزوم آموزش تغذیه در مدارس در مقاطع گوناگون و افزایش دانش تغذیه‌ای جامعه و به خصوص زنان می‌تواند نقش مؤثری در ارتقای سلامت زنان و در نتیجه جامعه داشته باشد.»
و در نهایت اینکه توجه به «سلامت زنان» تنها در نامگذاری یک روز و یا هر چند ماه و چند سالی یک بار، معاینه متخصص زنان و انجام چند آزمایش و سونوگرافی و پاپ اسمیر خلاصه نمی‌شود بلکه شناخت عوامل آسیب زا برای زنان و از بین بردن این عوامل یا دور نگه داشتن آنها از عواملی که می‌تواند سلامت جسمی ‌و روانی آنها را به خطر بیندازد، می‌تواند ما را به این هدف یعنی «سلامت زنان» نزدیک کند.

مریم یوسفی صدیق

منبع : روزنامه سلامت