محاکمه در جاده - Trial On The Road

سال تولید : ۱۹۷۱
کشور تولیدکننده : شوروی
محصول : لن فیلم
کارگردان : الکسی گرمان
فیلمنامه‌نویس : ادوارد وولودارسکی، برمبنای متنی نوشته گرمان
فیلمبردار : ل. کولگانوف، ب. الکساندروفسکی و و. میرونوف
آهنگساز(موسیقی متن) : آیساک شوارتس
هنرپیشگان : رولان، بیکوف، آناتولی سولونیتسین، گنادی دیودیایف، ولادیمیر زامانسکی، اولگ بوریسوف و فیودور اودینوکوف.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۹۸ دقیقه.


ناحیه کارناخوفو در شوروی، کمی پس از هجوم نازی‌ها. گروهی پارتیزان به یک کاروان آلمانی‌ها حمله می‌کنند و پارتیزان جوانی به‌نام «میتکا» (دیودیایف)، فردی را در لباس آلمانی‌ها دستگیر می‌کند. در بازجوئی جانشین فرمانده، «ستوان اِروفه ییچ» (اودینوکوف) معلوم می‌شود که مرد، «الکساندر لازارِف» (زامانسکی)، سابقاً گروهبان ارتش سرخ بوده که پس از اسارت به‌دست نازی‌ها، با وجود تلاش‌هایش برای فرار، مجبور به خدمت به آنان شده است. او را در یک کاهدانی حبس و به مرگ محکوم می‌کنند. اما صبح روز بعد آلمانی‌ها به دهکده حمله می‌کنند و پارتیزان‌ها او را با خود می‌برند. «سرگرد پتوشکوف» (سولونیتسین) خیلی مایل به کشتن او است اما «اروفه‌ییچ» مانع می‌شود و به‌طور موقت او را در گروه می‌پذیرد. برخی از پارتیزان‌ها، به‌خصوص «سولومین» (بوریسوف) با او بد تا می‌کنند. تا این که در یک نبرد، «لازارف» با شجاعت و تدبیر چند سند مهم آلمانی را به دست می‌آورد و باعث می‌شود تا «سولومین» نظر مساعدی به او نشان دهد. اما کمی بعدتر «سولومین» به‌شدت مجروح می‌شود و می‌میرد. «پتوشکوف» که فکر می‌کند «لازارف» به «سولومین» شلیک کرده، باعث دستگیری او می‌شود. «لازارف» تلاش ناموفقی برای خودکشی می‌کند. در این بین «اروفه‌ییچ» که به خاطر منفجر نکردن پلی که همزمان آلمانی‌ها و قایقی پُر از اسیران روسی از زیر آن رد می‌شدند، با «پتروشکوف» درگیر شده، پادرمیانی می‌کند و از «لازارف» می‌خواهد تا در مأموریتی او را همراهی کند. مأموریت آنان نفوذ به محوطه راه‌آهن آلمانی‌ها و تغییر مسیر یک قطار تدارکاتی است. با شجاعت «لازارف»، عملیات با موفقیت انجام می‌شود ولی او جانش را از دست می‌دهد. سال 1945، جاده‌ها با موفقیت انجام می‌شود ولی او جانش را از دست می‌دهد. سال 1945، جاده‌ها مملو از سربازان پیروز روسی است. و «اروفه‌ییچ» که حالا افسر شده، مورد استقبال افسر مافوقش قرار می‌گیرد.
* نخستین فیلم بلند گرمان که در ردیف آثار نامتعارف سینمای شوروی پیرامون «جنگ کبیر میهنی» قرار می‌گیرد. وجه بحث‌انگیز فیلم، شخصیتی است که از سرباز ارتش سرخ نشان می‌دهد، مسئله‌ای که تا مدت‌ها، باعث توقیف آن شد اگرچه مضمون مردی که دچار اشتباه اخلاقی می‌شود و منتظر فرصتی است که جبران کند در ادبیات (لرد جیمِ جوزف کانراد) و سینمای آمریکا تکرار شده است. شیوه کارگردانی گرمان شامل استفاده از نمادهای طولانی دوربین روی ریل و خلق فضائی تیره و عبوس با استفاده از فیلم خام تک رنگ و کادر اسکوپ می‌شود. اما گه گاه اجبار او به حفظ ارزش‌های «ایدئولوژیک» مخصوص شوروی آن سال‌ها از قدرت دراماتیک اثر می‌کاهد.