ایست قلبی چیست؟

ایست قلبی هنگامی رخ می‌دهد که عاملی ریتم ضربان قلب را به طور ناگهانی به ریتمی غیرمنظم و غیرموثر ‌تبدیل می‌کند.
هر روز تعداد زیادی از افراد دچار ایست قلبی می‌شوند و به این علت فوت می‌کنند. بیشتر این افراد را می توان با مراقبت سریع اورژانس نجات داد.
▪ ایست قلبی در واقع یک نوع حمله قلبی است. دو نوع حمله قلبی وجود دارد:
ـ یکی "انفارکتوس عضله قلب" که هنگامی رخ می‌دهد که یک لخته خون شریان تغذیه‌کننده قلب را مسدود می‌کند. این انسداد معمولاً باعث درد قفسه سینه یا سایر علایم هشداردهنده می‌شود که می تواند برای ساعت ها به طول انجامد.
ـ نوع دوم حمله قلبی یا "ایست قلبی" آن چنان سریع رخ می دهد که هیچ وقتی برای فراخواندن کمک وجود ندارد. در این مورد باید دو درمان اختصاصی، یکی احیای قلبی - ریوی (CPR) و دیگری وارد آوردن شوک الکتریکی بر قلب در طول شش دقیقه آغاز شود و گرنه شانسی برای بقای بیمار یا زنده ماندن او بدون صدمه دائمی مغز وجود ندارد.
اغلب ایست های قلبی هنگامی شروع می‌شود که عاملی ریتم قلب را به "تاکیکاردی بطنی" تبدیل می‌کند. در این ریتم خطرات تحتانی قلب (بطن ها) ضربان بسیار سریعی پیدا می‌کنند
این ریتم ممکن است به "فیبریلاسیون بطنی" بدل شود. در این ریتم ضربان بطن‌ها سریع و در عین حال نامنظم است.
به هر حال در هر دو مورد بطن‌ها آن قدر سریع منقبض می‌شوند که زمانی برای پرشدن با خون در فاصله ضربان‌ها ندارند. در نتیجه خونی از قلب خارج نمی‌شود، گردش خون متوقف می‌شود و فرد هشیاری اش را از دست می دهد. عاملی که باعث ایجاد این ریتم های قلبی غیرطبیعی می شود از شخصی به شخص دیگر متفاوت است.
خود انفارکتوس قلبی هم می تواند این ریتم های غیرطبیعی را ایجاد کند. همچنین مشکلات ساختمانی یا الکتریکی مختلفی در قلب ریتم های نامنظم ایجاد می کند: کم آبی، عدم تعادل پتاسیم، منیزیم یا سایر موادمعدنی در خون، استرس، بعضی بیماری های ارثی، یا ضربه ناگهانی به قفسه سینه.
▪ شناسایی ایست قلبی
ایست قلبی برخلاف انفارکتوس عضله قلب علائم هشداردهنده معدودی ایجاد می‌کند. ممکن است احساس سرگیجه، سیاهی رفتن چشم یا تنگی نفس کنید و سپس ناگهان هشیاری‌تان را از دست بدهید.
تشخیص دادن علائم ایست قلبی "در فردی دیگر" بسیار مهم‌تراز تشخیص آن در خودتان است چرا که تشخیص سریع امکان واکنش سریع تر و نجات یک زندگی را فراهم می آورد.
▪ علائم ایست قلبی
ـ غش کردن ناگهانی فرد.
ـ توقف تنفس.
ـ فقدان نبض.
ـ ممکن است پرش های عضلانی وجود داشته باشد.
توجه داشته باشید که فردی که فقط "غش کرده باشد" به نفس کشیدن ادامه می دهد و همچنان نبض دارد، در حالی که در ایست ناگهانی قلبی نبض و تنفس وجود ندارد.
▪ چه کار باید کرد؟
ـ اگر فردی را دیدید که دچار ایست قلبی شده است فوراً به سرویس اورژانس تلفن کنید. هرچه زودتر افراد حرفه ای وارد شوند بهتر است.
ـ پس از این کار احیای قلبی - ریوی را آغاز کنید. فشردن قفسه سینه بیمار یا همان ماساژ قلبی جریان خون به مغز و بقیه اعضای بدن را برقرار نگه می‌دارد.
ـ اگر در مکانی هستید که دسترسی به دستگاه شوک دهنده خارجی اتوماتیک وجود دارد با شوک دادن سعی کنید ریتم قلب را به حالت طبیعی برگردانید.
▪ پس از نجات جان بیمار چه باید کرد؟
افرادی که از ایست قلبی جان سالم به در می برند باید تحت آزمون‌های گسترده ای قرار گیرند تا علت مشکل مشخص می شود، بسیاری از آنها به دفیبریلاتورهایی (شوک دهنده هایی) که در بدن کاشته می‌شوند نیاز دارند.
این دستگاه ها به طور دائم ریتم قلب را تحت نظر دارند و به طور اتوماتیک اگر ریتم خطرناکی به وجود آید با دادن شوک الکتریکی آن را برطرف می کنند.
بعضی افراد نیاز به مصرف داروهایی دارند تا از ریتم‌های نامنظم قلبی جلوگیری کند. عده کمی هم که قلب هایشان ظاهراً سالم است ممکن است نیازی به درمان دراز مدت نداشته باشند.
▪ پیشگیری
پژوهشگران سال ها در تلاش بوده اند راهی بیابند که افرادی را که ممکن است ایست قلبی پیدا کنند مورد شناسایی قرار دهند. تا به حال هیچ آزمون قطعی برای این تشخیص یافت نشده است.
اما امکان دارد با دو آزمون مربوط به خواص الکتریکی قلب یکیT-wave alternates و دیگری QT-interval dispersion در این امر موفق شد. آزمون های ژنتیکی و تغییر پذیری سرعت ضربان قلب امکانات دیگر در این زمینه هستند.
از آنجایی که پیش بینی در حال حاضر امکان پذیر نیست باید به اقدامات پیشگیری کننده عمومی متوسل شد.
همان اقداماتی که برای پیشگیری از سکته قلبی انجام می دهید به جلوگیری از ایست قلبی هم کمک می کند یعنی ترک کردن سیگار، انجام ورزش و فعالیت های جسمی، اصلاح رژیم غذایی و در صورت نیاز مصرف داروها برای کاهش فشارخون و کلسترول خون و مراجعه مرتب به پزشک هم مفید است.
ممکن است پزشک در جریان معاینات معمول بیماری ها یا مشکلاتی را کشف کند که ممکن است شما را در معرض ایست قلبی قرار دهد، از جمله بزرگ شدن قلب، برخی نقائص ساختمانی قلب، یا نامنظمی الکتریکی قلب.
برای افرادی که به هر دلیل مستعد ایست قلبی هستند مصرف مکمل های روغن ماهی یا بعضی داروها ممکن است کمک کننده باشد.
بهترین راه برای آماده بودن برای ایست قلبی اطمینان حاصل کردن از دسترسی به سرویس های اورژانس پزشکی است. قدم دوم گذراندن یک دوره آموزشی احیای قلبی ریوی (CPR) و آموختن استفاده از دستگاه شوک دهنده خارجی اتوماتیک است. برخی افراد حتی این وسائل را برای استفاده در خانه هایشان می خرند.
اگر هم حوصله فعالیت‌های اجتماعی را دارید، سعی کنید مقامات شهری را متقاعد کنید که با تجهیز سرویس های اورژانس زمان متوسط پاسخ دهی به اورژانس های پزشکی را کاهش دهند.

منبع : همشهری آنلاین