نوکیا؛ نگاهی به درون

تجربه دو روز رفت و آمد در دفتر مركزی یكی از معروف‌ترین شركت‌های فناوری كه ششمین مارك قدرتمند دنیا را در اختیار دارد، بدون شك تجربه كمیابی است. دفترهای كاری كه با نهایت سلیقه، دقت، نظم و زیبایی ساخته و آراسته شده‌اند، كاركنانی كه همگی خود را جزئی از شركت می‌دانند و یك ورودی بزرگ كه نمایی رو به یك دریاچه طبیعی دارد و با گل‌های اركیده تزئین شده است، شما را مطمئن می‌سازد كه اگر نوكیا به مورد‌اعتمادترین مارك تلفن‌های همراه تبدیل شده است و قدرتمندترین نشان تجاری اروپایی محسوب می‌شود، چیزی را در درون دارد كه آن را در جاده موفقیت به حركت درآورده است و موتور محركه آن محسوب می‌شود. شركتی كه از تولید چوب و كاغذ آغاز كرده و اكنون در فاصله‌ای پانزده‌ساله خود را به اعتباری درخور توجه در سطح جهان رسانده است، درس‌های بسیاری را درخود دارد. شاید در پایان گزارش دریابید كه مفهوم Connecting People به حقیقت پیوسته است؛ نه به لحاظ آن‌كه نوكیا آن را محقق كرده، بلكه وجود بیش از سه میلیارد گوشی تلفن همراه در سراسر جهان (تا یك سال دیگر)، به راستی مردمان را به یكدیگر مرتبط؛ كه متصل نموده است. برای آشنایی بیشتر با شركت نوكیا می‌توانید به مقاله موبایل در سرزمین آدم‌برفی‌ها در شماره ۳۵ ماهنامه شبكه مراجعه نمایید.
●پیشینه
شاید بسیاری با این نكته آشنا باشند كه نوكیا در ابتدای تأسیس و تا سال‌های متمادی پس از آن، هرگز به وادی فناوری قدم نگذاشته است. شركت نوكیا در سال ۱۸۶۵ در فنلا‌ند و توسط یك مهندس جوان ۲۵ ساله با هدف كار در زمینه چوب و كاغذ تأسیس شد. پس از نزدیك به نیم قرن فعالیت در این حوزه، بین سال‌های ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۲، شركت نوكیا با مشاركت دو شركت فنلا‌ندی دیگر به حوزه‌های دیگری از جمله ساخت كابل وارد شدند. البته این مشاركت در سال ۱۹۶۶ رسماً به ادغام انجامید و Nokia Group شكل گرفت.
قبل از این ادغام، نوكیا در زمینه‌های دیگری از جمله تولید كفش‌های زنانه فعالیت داشت و به عنوان مارك معتبری شناخته می‌شد. اما پس از ادغام، نوكیا به زمینه‌های مرتبط با الكترونیك نیز روی آورد. با این همه تا اواخر دهه ۱۹۸۰ میلا‌دی توجه چندان زیادی به این حوزه نداشت و در واقع در دهه ۹۰ بود كه به‌طور جدی به صنعت الكترونیك پیوست.
نخستین فعالیت‌های نوكیا در حوزه الكترونیك نیز منحصر به فروش كامپیوترهای دیگر شركت‌ها و ارائه خدمات داده‌پردازی به مشتریان بزرگ بود. اواسط دهه هشتاد میلا‌دی، نوكیا به بازار ارتباطات و مخابرات علا‌قمند شد و واحد خاصی را برای توسعه فعالیت‌هایش در این بازار تأسیس كرد.
حاصل این امر (سال۱۹۸۲) ساخت اولین مركز تلفن محلی ِتمام دیجیتال در اروپا بود.
همچنین نوكیا موفق شد اولین سیستم تلفن داخل اتومبیل را مبتنی بر فناوری تلفن همراه آنالوگ پیاده‌سازی كند و این فناوری را به دنیا معرفی نماید. در اوایل دهه نود میلا‌دی، نوكیا دریافت كه دارای مزیت‌های زیادی در بازار مخابرات است.
به همین علت تصمیم گرفت هسته اصلی فعالیت‌های شركت را بر این حوزه و فناوری‌های مرتبط با آن بنا نهد و سایر فعالیت‌ها از قبیل كاغذ، كفش، كابل وتلویزیون را كنار بگذارد.در حقیقت از آغاز عصرجدیدِ فعالیت‌های نوكیا و تمركز آن بر ارتباطات و تلفن همراه، بیش از ۱۵ سال نمی‌گذرد!
●ساختار نوكیا
شركت نوكیا در حال حاضر چهار گروه تجاری دارد كه عبارتند از: تلفن همراه، چندرسانه‌ای، راه‌حل‌های enterprise، و شبكه‌ها. این گروه‌های تجاری توسط سه گروه دیگر به طور مشترك پشتیبانی می‌شوند كه عبارتند از:
▪Mobile Phone
ارائه طیف وسیعی از تلفن‌های همراه برای تحقق شعار Connecting People (مردمان مرتبط) هدف اصلی این بخش از شركت است.
قیمت، مارك تجاری معتبر، آسانیِ استفاده، و طراحی مناسب، از جمله موارد مورد توجه این بخش است كه اضافه كردن امكاناتی از قبیل دوربین‌های با كیفیت بالا‌، صفحات نمایش رنگی با كیفیت بالا‌ و پخش موسیقی از طریق گوشی با كیفیت بالا،‌ نمونه‌هایی از تلا‌ش‌های این واحد تجاری به‌ شمار می‌آیند.
▪Multimedia
ساخت گوشی‌های تلفن همراه پیشرفته و چندرسانه‌ای كامل در این واحد تجاری انجام می‌گیرد. محصولا‌ت این بخش باید بتوانند كاربران را در ایجاد و كاربرد محتوای چندرسانه‌ای یاری دهند. همچنین همكاری با شركت‌های دیگری كه امكاناتی از قبیل اینترنت یا ویدیوی جریانی را برای تلفن‌های همراه عرضه می‌كنند، از دیگر اهداف این بخش به شمار می‌رود.
▪Enterprise Solutions
طراحی و ساخت طیف گسترده‌ای از محصولا‌ت و راه‌حل‌هایی كه ویژه كسب و كارهای بزرگ و زیرساخت‌های اصلی هستند مربوط به این بخش است.
به همین جهت، این بخش با شركت‌هایی كه در زمینه امنیت شبكه‌های مبتنی‌بر IP و خدمات مرتبط با ایمیل فعالیت می‌كنند، همكاری نزدیكی دارد.
▪Networks
این بخش، سازنده زیرساخت‌های شبكه‌ای، سكوهای خدمات شبكه‌ای و خدمات مرتبط با آن به ویژه در حوزه فناوری GSM است. این بخش در پایان سال ۲۰۰۵، بیش از ۱۵۰ شبكه تلفن همراه در بیش از شصت كشور جهان را به عنوان مشتری در كنار خود داشته است.
●نگاهی به درون
دفتر مركزی شركت نوكیا در شهر espoo واقع است كه در حدود ده كیلومتر با شهر هلسینكی، پایتخت، فاصله دارد.
این دفتر در فضای وسیع و جاده‌ای اختصاصی، با نمای شیشه‌ای بسیار زیبا در كنار یك دریاچه‌ قرار گرفته و از چند بلوك تشكیل شده است.
ورودی اصلی ساختمان كه محل انجام هماهنگی‌ها و دریافت مجوز ورود به ساختمان است، فضایی دلپذیر و زیبا دارد و نظم و آراستگی آن به شدت چشمگیر است كه البته انتظاری جز این هم نمی‌رود. طبقه همكف ساختمان كه رستوران كاركنان محسوب می‌شود، شما را به یاد هتل‌های پنج‌ستاره می‌اندازد.
یك راه پله مارپیچی كه در كنار آسانسورها قرار گرفته است، شما را به طبقه دوم و یكی از اتاق‌های كنفرانس می‌رساند. اتاق‌هایی كه نظم، زیبایی و آراستگی داخل آن‌ها شما را مطمئن می‌سازد كه این اتاق‌ها، از جمله محل‌های كلیدی ساختمان هستند كه در حفظ ظاهر و بالا‌ بردن كیفیت آن‌ها سعی وافر شده است.
معرفی شركت نوكیا، آغازگر سمیناری دو روزه است كه دقیقاً راس ساعت آغاز می‌شود. در همین جلسه آشنایی متوجه می‌شوید كه روزانه در حدود هشتصد میلیون نفر از تجهیزات شركت نوكیا استفاده می‌كنند و نوكیا ششمین نشان تجاری با ارزش دنیا (پس از اینتل) و تنها مارك اروپایی بین ده مارك برتر دنیا است. همچنین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد كه در حال حاضر بیش از دو میلیارد و دویست میلیون مشترك تلفن همراه در سطح جهان وجود دارد كه تا سال ۲۰۰۸ این تعداد به سه میلیارد مشترك خواهد رسید و نوكیا برای بهره‌گیری از این بازار رو به رشد،برنامه‌های فراوانی دارد.
پس از مقدمه، نوبت به معرفی مارك تجاری نوكیا و بیان ارزش‌های آن می‌رسد. قائم‌مقام بخش تلفن همراه و بازاریابی با اشاره به پیشینه خوب شركت نوكیا در صنعت چوب و كفش بیان می‌كند كه نشان تجاری نوكیا در سال ۲۰۰۵ ارزشی بالغ بر ۲۶۴۵۲ میلیون‌دلا‌ر داشته است. همچنین این مارك در اغلب كشورهای اروپایی به عنوان مورد اعتمادترین مارك تجاری شناخته شده و از سال ۲۰۰۱ تاكنون نیز همواره جزء ده brand برتر دنیا قرار داشته است.
● نوكیا در سراسر جهان
البته این ویژگی‌ها آسان به دست نیامده است و تحقیقات بسیاری در زمینه چگونگی حفظ ارزش این مارك صورت گرفته است. به عنوان مثال، بررسی‌ها نشان داده كه چهار عامل اصلی، یعنی پیام مارك تجاری، محصولا‌ت مرتبط با آن، رفتار مارك تجاری و احساس خاص مرتبط با آن مارك تجاری، ارزش و ماندگاری یك brand را تعیین و تضمین می‌كنند. در همین راستا در برنامه بلندمدتی كه نوكیا برای سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ تدوین نموده است، تلا‌ش خواهد داشت ضمن حفظ برتری فنی محصولا‌ت خود، روی احساس كاربران نسبت به مارك و افزایش كیفیت رفتاری مارك در مواجهه با كاربران بیشتر كار كند و این جنبه‌ها را بیش از پیش تقویت نماید.
●نسل آینده فناوری
بدون‌شك وقتی از نظرگاه فنی با تلفن‌های همراه روبه‌رو می‌شوید، به سرعت به خاطرتان می‌آید كه نسل سوم تلفن‌های همراه یا همان ۳G در راه است و چه جایی بهتر از نوكیا كه از روند پیشرفت این فناوری خبر بگیرید. مسئول بخش بازاریابی و سیاست‌گذاری شبكه‌های رادیویی در این‌باره توضیحاتی داشت. پیام‌های چندرسانه‌ای، تبادل فایل‌های ویدیویی، دسترسی به اینترنت، گوش دادن به موسیقی به صورت آنلا‌ین،‌ تماس‌های تصویری،‌ تماشای تلویزیون، بازی‌های آنلا‌ین تعاملی و ... از جمله نیازهای كاربران امروزی هستند كه انتظار دارند پیاده‌سازی آن‌ها را روی شبكه‌های مخابراتی و تلفن همراه شاهد باشند.
نوكیا غیر از كار روی فناوری ۳G، در حال توسعه نسل بعدی ۳G یعنی HSPA است. اگر در ۳G سرعت‌ها در حدود ۱۲۸ تا ۳۸۴ كیلوبیت برثانیه است، قرار است نسل بعدی، به سرعتی در حدود یك مگابایت دسترسی داشته باشد. در نمودار ۲ می‌توانید مقایسه‌ای بین نسل‌های مختلف تلفن‌های همراه را ببینید.
گفتنی است كه پیاده‌سازی فناوری ۳G در واقع از سال ۲۰۰۳ آغاز شده است و هم اكنون در حدود ۶۴ میلیون كاربر در سراسر جهان از این خدمات استفاده می‌كنند كه البته اغلب در اروپا، آمریكای شمالی و خاوردور هستند. از بین ۱۰۸ شبكه تجاری‌ای كه این خدمات را ارائه می‌دهند، ۵۸ شبكه از مشتریان نوكیا به شمار می‌روند.
پس از توضیحاتی فنی درباره نسل آینده شبكه‌ها و نمایشی تحسین‌برانگیز از نظم در ارائه سخنرانی‌ها و زمانبندی فوق‌العاده دقیق، نوبت به مدیر بخش بازارهای جدید و توسعه‌یافته رسید تا در مورد تلا‌ش نوكیا در جهت آسان كردن دسترسی همه به موبایل و كاهش هزینه‌ها صحبت كند. هزینه مالكیت موبایل از عوامل چندگانه‌ای تشكیل شده است كه عمده‌ترین آن‌ها عبارتند از: هزینه مربوط به اپراتور، هزینه مربوط به مالیات و عوارض مختلف، و هزینه گوشی تلفن.در بین این عوامل، هزینه‌های مربوط به عوارض و مالیات مختص هر كشور و تابع سیاست‌های خاص آن است، اما هزینه‌های مربوط به اپراتور و گوشی تلفن را شركتی مانند نوكیا می‌تواند تا حدممكن كاهش دهد.
در مورد هزینه‌های شبكه، نیز می‌توان گفت از آنجا كه نوكیا خود از سازندگان تجهیزات شبكه‌های تلفن همراه است و در این زمینه فناوری پیشرفته‌ای را در اختیار دارد، با هوشمندتر نمودن ارتباطات رادیویی كه منجر به كاهش تعداد سایت‌های رادیویی می‌شود.
با افزایش پوشش‌دهی آنتن‌ها كه باز هم به كاهش تعداد سایت‌ها و كاهش هزینه‌های نصب، راه‌اندازی، نگهداری، و مصرف انرژی می‌انجامد، دارای راه‌حل‌های متعددی است.در زمینه گوشی‌های تلفن نیز با فراهم‌كردن طیف گسترده‌ای از محصولا‌تی كه كاركرد آن‌ها بسیار ساده است و به همین خاطر ارزان هستند، سعی می‌نماید مشتریان تازه‌وارد بیشتری را به سمت خود جلب نماید.
●راهكارهای فناوری
مدیر بخش راهكارهای همكاری، در روز دوم سمینار سخنرانی خود را با عنوان راهكارهای فناورانه ارائه داد. با توجه به این‌كه امروزه تلفن همراه در همه جا رسوخ نموده است و انتظارات متعددی نیز از آن می‌رود، نوكیا در تلا‌ش است موسیقی، تلویزیون، دوربین عكاسی، دوربین فیلمبرداری و اینترنت را در گوشی‌های خود ادغام كند و گوشی‌ تلفن را به یكی از اجزای شبكه‌های خانگی - اداری تبدیل نماید.
نوكیا حتی پا را از این نیز فراتر گذاشته است و تلا‌ش می‌كند آن‌چه را كه كاربر می‌تواند روی پی‌سی انجام دهد، به گوشی تلفن همراه منتقل نماید.
ساخت تلفن‌های سری Maemo ،S۳۰ و S۶۰ به همین منظور بوده است. هنگامی كه صحبت از تلفن همراه و شباهت‌های آن‌ با پی‌سی به‌میان می‌آید، ذهن نوكیادوستان به سمت سری N می‌رود.مجموعه‌ای كه قائم‌مقام بخش كامپیوترهای چندرسانه‌ای، آن ‌را نه گوشی تلفن، بلكه كامپیوترهایی واقعی می‌داند كه تا اندازه تلفن همراه كوچك شده‌اند و به آن‌ها عنوان MC به نشانه Multimedia Computer را می‌دهد.
در سری N نوكیا،‌امكان استفاده از عكس، صدا، ویدیو، اینترنت، تقویم، بازی، نرم‌افزارهای جانبی و ... به سادگی وجود دارد. گوشی‌های سری N ظرفیت حافظه بالا‌، امكانات رادیویی چندگانه و امكانات ارتباطی چندگانه را فراهم می‌آورند و به زعم نوكیا، این گوشی‌ها به راستی <كامپیوترهای شخصی> هستند.
●نگاه خاص
قائم‌مقام بخش محصولا‌ت تجاری Lifestyle به یكی از رایج‌ترین سؤالا‌تی كه در ذهن كاربران گوشی‌های تلفن نوكیا وجود دارد پاسخ گفت. پاسخ به این سؤال كه یك گوشی مانند ۸۸۰۰ با آن قیمت گران و كاركردهای ویژه‌ چرا تولید می‌شود؟
وی در پاسخ به سیاست‌ بخش Lifestyle اشاره كرد كه در نظر دارد برای بخش خاصی از جامعه كه چهار گروه مجزا را شامل می‌شوند، محصولا‌تی تولید نماید.
شركت نوكیا دارای چهارده كارخانه در هشت كشور جهان است كه به شرح جدول زیر مشغول به فعالیت می‌باشند:
كشور / نوع تولیدات
برزیل - مانائوس / گوشی موبایل
چین - پكن / گوشی موبایل
چین - دونگان / گوشی موبایل
چین - سوژو / تجهیزات شبكه‌های مخابراتی
چین - پكن/ تجهیزات سوییچینگ، ایستگاه‌های مخابراتی
فنلا‌ند - سَلو / گوشی موبایل
فنلا‌ند - اولو / ایستگاه‌های مخابراتی
فنلا‌ند - اسپو / تجهیزات سوییچینگ، ایستگاه‌های مخابراتی، تجهیزات رادیویی
فنلا‌ند - اولو / تجهیزات ایستگاه‌های‌GSM و WCDMA
آلمان - بوخوم/ گوشی موبایل
مجارستان - كوماروم / گوشی موبایل
مكزیك - ری‌نوسا / باتری گوشی موبایل، گوشی موبایل
كره‌جنوبی - ماسان / گوشی موبایل
انگلستان - فلیت / گوشی موبایل
یكی از این قسمت‌ها كه با عنوان Premium از آن‌ها یاد می‌شود، همواره به دنبال وسایلی كامل و متمایز و از نظر كاركرد عالی هستند. برای این گروه‌ها، گوشی‌هایی مانند ۸۸۰۰ تولید می‌شود.
برای گروه دیگری كه شامل افراد مشهور مانند بازیگران هستند و گروه Fashion را تشكیل می‌دهند، گوشی‌هایی مانند ۷۳۷۰ یا ۷۳۸۰ ساخته می‌شود.
برای فعالیت‌های خاص گروه‌هایی نظیر ورزشكاران گوشی‌های جدید ۵۵۰۰ با امكاناتی نظیر شمارنده گام و كنترل‌كننده سوخت و ساز بدن آماده می‌شود و برای آن‌هایی كه كاركردی فراتر از سرگرمی‌های معمول از تلفن‌همراه را انتظار دارند، ۳۲۵۰ كه توانایی پخش موسیقی با كیفیت عالی دارد، ساخته می‌شود.
پس از این بحث نوبت به ارائه راه‌حل‌های ویژه كسب و كار رسید. در این سخنرانی، مدیر ارشد توسعه كانال‌های تجاری در خاورمیانه درباره چگونگی پاسخگویی نوكیا به نیازهای این طیف از كاربران توضیحاتی ارائه داد.
داشتن امكان ارتباطی چندگانه با انواع سكوها یا اپراتورها، امكان ارسال و دریافت ایمیل، امكان افزودن انواع برنامه‌ها و ماجول‌ها، فراهم بودن نیازهای كاربرانی كه به‌طور متداول در سفر هستند ومسائلی از این دست، از جمله نیازهای شاخص این گروه از كاربران است.
تلفن‌های سری E مانند E۶۰، E۵۰، E۷۰ و E۶۱ و فراتر از آن مانند ۹۳۰۰ و ۹۵۰۰ به طور ویژه برای كسانی طراحی شده‌اند كه به طور مستمر با ایمیل، سفر و ارتباط، پیام‌رسانی و حتی عكسبرداری در رابطه هستند.
●كارخانه
شهر Salo در ۱۱۰ كیلومتری هلسینكی، یكی از بزرگ‌ترین كارخانه‌های تولید تلفن‌های همراه نوكیا را در خود جای داده است. این كارخانه با ده‌هزار كارمند، یكی از مراكز اصلی تولید تلفن همراه است كه با شیوه خاصی تولید در آن انجام می‌گیرد.
یكی از مدیران كارخانه در تشریح عملكرد كارخانه از آن با عنوان Smart Manufactury یاد می‌كند. به این معنا كه با روش خاص تولید و هدایت، هیچ انباری برای تلفن‌های ساخته شده وجود ندارد و كارخانه به صورت تمام‌وقت و با تمام ظرفیت فقط به تولید گوشی‌هایی می‌پردازد كه برای آن‌ها تقاضا وجود دارد. به این ترتیب كه هسته اصلی گوشی كه به آن engine گفته می‌شود، بین تعدادی از گوشی‌های یك سری خاص، مشترك است.
این engine به طور مستمر در حال تولید است، اما این‌كه این موتور در كدام پلتفرم، با كدام سیستم‌عامل، و با چه افزودنی‌هایی آماده شود و به محصول نهایی تبدیل شود، امری است كه متناسب با سفارش دریافت‌شده انجام می‌گیرد.
یعنی به لحاظ شناور بودن بازار تقاضای تلفن همراه، ذخیره كردن گوشی‌‌های ساخته شده، كار صحیحی نیست و مشكلا‌تی را به‌ بار می‌آورد.
كارخانه نوكیا در Salo كه عكاسی در محوطه آن به كلی ممنوع است و باید تلفن همراهتان هم به جهت جلوگیری از تداخل در كاركرد دستگاه‌ها خاموش باشد، از لحاظ آراستگی و نظم دست كمی از محیط دفتر مركزی ندارد. كارگران، تكنسین‌ها و مهندسان با نظم و ترتیب در كارخانه‌ای بزرگ مشغول رفت‌و‌آمد و كار هستند.
دسترسی به همه اتاق‌ها و سالن‌ها كنترل شده و محدود است و هر كس به فراخور كارت عبوری كه دارد، می‌تواند در مكان‌های خاصی تردد نماید.
نظم بی‌نظیر سالن تولید، سروصدای نسبتاً اندك محیط، پخش موسیقی ملا‌یم برای آرامش كارگران، نور و تهویه مناسب، صفحات LCD بزرگ آویخته از سقف سالن كه برنامه كاری روزانه و هفتگی را نشان می‌دهند، بیننده را مجذوب خود می‌كنند.
نكته قابل‌توجه در نحوه كاركرد كارخانه آن است كه به فراخور تقاضای بازار و فناوری ساخت تلفن‌همراه، خط تولید كارخانه به‌طور مستمر و دائمی تغییر می‌كند و محصولا‌تی كه امروز در اینجا تولید می‌شوند، بدون شك در چند ماه آینده به كارخانه دیگری منتقل می‌شوند و محصولا‌ت جدید دیگری جای آن‌ها را خواهند گرفت.
در راهروهای منتهی به سالن تولید نیز تابلوها و ویترین‌هایی نشان‌دهنده محصولا‌ت قدیمی یا جدید نوكیا هستند. شاید یكی از جذاب‌ترین دیدنی‌های این مسیر، ویترینی از محصولا‌ت مختلف نوكیا است كه در آن از نخستین گوشی‌های چند كیلوگرمی تا جدیدترین گوشی‌های چند گرمی به نمایش گذاشته شده‌اند.
بدون شك اگر امكان تصویربرداری وجود داشت، دیدن این ویترین برای بسیاری از كاربرانی كه ۱۶۱۰ و ۱۱۱۰ نخستین تلفن‌های همراهی بوده كه لمس كرده‌اند، جذاب، خاطره‌انگیز و حتی نوستالژیك بود.
●نگاهی به بیرون
تنها یادگار این دید و بازدید از دفتر مركزی و كارخانه، كتاب The Inside Story ،Nokia است. این كتاب كه توسط یكی از اساتید تاریخ دانشگاه هلسینكی به رشته تحریر درآمده، سرگذشت طولا‌نی این شركت فنلا‌ندی را بازگو می‌كند.
آنچه در جای‌جای كتاب خواننده را با خود درگیر می‌كند، موضوع سازگاری است؛ این‌كه چگونه شركتی با این سابقه غیرمرتبط با فناوری ارتباطات، به درستی دوران صنعتی را درك كرده، وارد عصر الكترونیك شده و ارتباطات را به عنوان هسته مركزی فعالیت‌هایش برگزیده است و این‌كه چگونه این شركت در فاصله پانزده سال خود را تا این حد در سطح جهان مطرح نموده و فنلا‌ند را به یكی از كشورهای صادركننده محصولا‌ت الكترونیكی و فناورانه بدل نموده است.
این چنین است كه به قول اندرو گرو، باید نقطه چرخش راهبردی را به درستی شناخت و در زمان مناسب نسبت به آن عكس‌العمل نشان داد.چون اگر غیر از این بود، نوكیا هرگز در جایگاه كنونی خود نبود و سودای <همراه نمودن> دنیا را در سر نمی‌پروراند.

منبع : ماهنامه شبکه