تاریخچه روبات

● روبات :
كلمه « روبات » یا « روبوت » از نمایشنامه علمی – تخیلی كارل چاپك نویسنده دهه ۱۹۲۰ چك واسلواكی اقتباس شده است . چهل سال پس از این تكنولوژی جدید « روبوتیك صنعتی » پا به عرصه گذاشت و امروز روبت ها دست های مكانیكی بسیار خودكارند كه كامپیوتر آنها را هدایت می كند .
● كاربرد های صنعتی روبات ها را در زمان كنونی می توان به سه گروه زیر دسته بندی كرد :
۱) حمل مواد ، تخلیه و بار گیری :
در این حالت كار روبات ها ، جابه جه كردن مواد و قطعات از جایی به جایی دیگر است .
۲) كاربردهای فرایندی :
این كاربرد ها عبارتند از نقطه جوشكاری ، جوش كاری قوسی ، رنگ پاشی و عملیاتی كه در آنها وظیفه روبات كاربرد ابزاری خاص برای انجام برخی كارهای تولیدی در كارگاه هاست .
۳) مونتاژ و بازرسی :
هر دو كارهای متمایز در این گروه قرار می گیرند . مونتاژ با روبات توجه بسیاری را به خود جلب كرده است ، زیرا امكانات بالقوه زیبادی دارد . روبات های بازرسی نیز با استفاده از حساسه ها ، مشخصات محصول را اندازه گیری می كنند .
در سه جدول آتی تاریخچه مختصری از پیشرفت تكنولوژی روبات ها ، تعداد روبات های ساخته شده ، و كارهای امروز و فردای روبات ها را تقدیم می داریم .
● سیر تاریخی پیشرفت های تكنولوژی روبوتیك و كاربردهای مهم روبوت
▪ نیمه های قرن هیجدهم جی دو وكانسون عروسكهای مكانیكی به اندازه انسان ساخت كه موزیك می نواختند .
▪ ۱۸۰۱ ژاكار دستگاهی برای بافندگی ساخت كه برنامه پذیر بود.
▪ ۱۸۰۵ « میلادرت » عروسكی مكانیكی ساخت كه می توانست نقاشی كند .
▪ ۱۹۴۶ « جی سی دول » مخترع امریكایی وسیله ای برای كنترل ساخت كه می توانست علائم الكتریكی را به طور مغناطیسی ثبت كند و آنها را دوباره برای كار یك ماشین مكانیكی باز سازی نماید .
▪ ۱۹۵۱ ساخت تله اپراتور ( بازوی مكانیكی با منترل از راه دور ) برای كار با مواد پرتوزا ( رادیو تكتیو )
▪ ۱۹۵۲ اولین نمونه ماشین كنترل عددی پس از چند سال كار در MIT به نامیش در آمد . بخشی از زبان برنامه ریزی آن ( Automatically Programmed Tooling ) APT بعدها تكامل یافت و در سال ۱۹۶۱ منتشر شد .
▪ ۱۸۵۴ « كن داورد » مخترع بریتانیایی تقاضای ثبت اختراع روبوت را مطرح كرد .
▪ ۱۹۵۹ شركت پلانت نخستین روبوت تجاری را عرضه كرد . این روبوت با بادامك و كلید حدی كنترل می شد .
▪ ۱۹۶۰ نخستین روبوت یونی میت « unimate » بر پایه « انتقال برنامه ریزی شده كالا » عرضه شد . این روبوت دارای محرك هیدرولیكی بود و در آن از اصول كنترل عددی برای مهار بازوی مكانیكی استفاده شده بود .
▪ ۱۹۶۱ در كارخانه فورد ، روبوتی یونی میت برای راهبری ماشین ریخته گری تحت فشار نصب شد .
▪ ۱۹۶۶ یك شركت نروژی روبوتی برای رنگ پاشی نصب كرد .
▪ ۱۹۶۸ روبوت سیاری به نام شیكی ( Shaky ) در موسسه پژوهشی +استانفورد ساخته شد . این روبوت دارای حساسه های گوناگون از جمله دوربین حساسه های لمسه كننده بود و می توانست به اطراف حركت كند .
▪ ۱۹۷۱ « دست استانفورد » یك دست برقی روبوت بود ، در دانشگاه استانفورد ساخته شد .
▪ ۱۹۷۳ تین زبان برنامه ریزی روبوت كامپیوتری به نام ویو « Wave » و به دنبال آن زبان ال « AL » در موسسه پژوهشی استانفورد عرضه شد . بعدها این دو زبان به زبان تجاری وال « VAL » تبدیل شدند .
▪ ۱۹۷۴ شركت « آ.ث .آ » روبوتی كاملاً برقی به نام IRb۶ عرضه داشت .
▪ ۱۹۷۴شركت سین سیناتی روبوت T۳ را با كنترل كامپیوتری عرضه كرد .
▪ ۱۹۷۵روبوت « زیگما » ی « الیوتی » در عمیلات مونتاژ به كار گرفته شد ؛ این یكی از نخستین كاربردهای روبوت در خط مونتاژ بود .
▪ ۱۹۷۸ روبوت RUMA ( ماشین یونیورسالبرنامه پذیر برای مونتاژ )عرضه شد .
▪ ۱۹۸۰ سیستم « برداشتن از جعبه » با روبوت در دانشگاه ردآیلند به نمایش درآمد . این روبوت توانست با استفاده از بینایی ماشین ، قطعات پراكنده را از جعبه بردارد .
▪ ۱۹۸۱ یك روبوت با محرك مستقیم در دانشگاه « كارنگی ملون » ساخته شد . در این روبوت از یك الكتروموتور نصب شده روی بازوی مكانیكی ، بدن استفاده از رابط های مكانیكی معمول در اكثر روبوت ها ، استفاده شده بود .
▪ ۱۹۸۲ شركت IBM پس از چند سال تلاش روبوت RS-۱ را عرضه كرد كه دارای قابی جعبه ای بود و از بازویی با لغزنده قطری استفاده می كرد . در برنامه آن از زبان برنامه ریزی AMC ( تهیه شده بوسیله IBM ) استفاده شده بود .
▪ ۱۹۸۳ گزارش هایی در مورد پژوهش های شركت وستیتگهاوس به سرپرستی بنیاد علوم امریكا در مورد « سیستم مونتاژ برنامه پذیر و قابل تطبیق » منتشر شد كه طرح آزمایشی برای برنامه ریزی انعطاف پذیر خط مونتاژ با استفاده از روبوت محسوب می باشد .
▪ ۱۹۸۴ چند نوع سیستم برنامه ریزی غیر مستقیم در نمایشگاه روبوت ۸ عرضه شد . این سیستم ها این امكان را فراهم آورده كه برنامه روبوت را بتوان با استفاده از تبادل گرافیكی بر روی كامپیوتر های شخصی تهیه و سپس به روبوت منتقل كرد .

منبع:
کتاب دائره المعارف مصور زرین
غلامرضا طباطبائی مجد

منبع : ایرانیکا