عوارض غفلت از رعایت حدود

رعایت حدود و اندازه ها در رفتارهای سیاسی و تعامل با دولت های خارجی یکی از اصول مهم و تعیین کننده در روابط میان دولت هاست . هر جا این اصل رعایت نشود وضعیتی پدید خواهد آمد که مقابله با پیامدهای آن آسان نیست .
در تاریخ روابط ایران با شیخ نشین های جنوب خلیج فارس تا قبل از تاسیس نظام جمهوری اسلامی همواره نوعی رفتار تحقیرآمیز از طرف ایران و التماس رابطه از طرف شیخ نشین ها وجود داشت . معروف است که هر یک از شیوخ خلیج فارس هرگاه برای سفر به ایران اظهار تمایل می کردند بعد از مدت ها انتظار و در صف ماندن حداکثر یکی از استاندارهای یک استان جنوبی ایران به آنها اجازه ملاقات میداد و چند روزی در بوشهر یا شیراز و یا بندرعباس اجازه اقامت می یافتند و بیش از این برای آنها حساب باز نمی شد.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مسئولان نظام جمهوری اسلامی براساس معیارهای دینی و رعایت کرامت انسانی معادلات گذشته را بطور کلی تغییر دادند و برای شیوخ خلیج فارس نیز همان احترام را قائل شدند که برای سران سایر کشورهای اسلامی قائل بودند. دولتمردان نظام جمهوری اسلامی از اینکه شاه ایران با برخورداری از عنوان « ژاندارم خلیج فارس » با شیوخ منطقه برخوردی تحقیرآمیز می کرد و آنها را رعایای خود میدانست ناراضی بودند و تلاش می کردند با آنها روابط اسلامی ـ انسانی داشته باشند . امام خمینی که با درهم شکستن رژیم ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی و بیرون ریختن مستشاران آمریکائی از ایران استبداد و استعمار را یکجا دفن کرده بود و در چشم ملت های منطقه و جهان اسلام عظمت و عزتی بی نظیر یافته بود در اوج اقتدار اعلام کرد : ما دست دوستی خود را به سوی همه برادران مسلمان و عرب خود دراز می کنیم و مایل هستیم با همه آنها روابط برادرانه و مودت آمیز داشته باشیم .
این رفتار کریمانه امام خمینی و دولتمردان نظام جمهوری اسلامی صرفا به دلیل تکیه ای بود که آنها بر تعالیم اسلام داشتند و کرامت انسانی را اصل مهمی میدانستند که باید به آن پای بند باشند. پای بندی به این اصل تا امروز برقرار است و عملا در مقاطع مختلف به ظهور پیوسته است .
تعدادی از سران کشورهای عربی و شیوخ خلیج فارس شرایط جدید را به درستی درک کردند و شایستگی خود را برای رفتار کریمانه جمهوری اسلامی ایران نشان دادند. اما بعضی از آنها به دلیل ضعف شخصیتی و کم ظرفیتی خود از درک شرایط جدید عاجز ماندند و رفتار کریمانه دولتمردان جمهوری اسلامی ایران را بگونه ای دیگر تفسیر کردند و از آن سواستفاده نمودند. صدام یک نمونه از این قبیل سران بود و همینطور کسانی که در جریان جنگ تحمیلی ۸ ساله او را همراهی کردند و پرونده خود را سیاه نمودند .
جمهوری اسلامی ایران به همین افراد نیز فرصت دوباره ای دادو حتی هنگامی که صدام به کویت حمله کرد علیرغم همراهی های فراوانی که شیوخ کویت با او کرده بودند دولتمردان جمهوری اسلامی ایران در مواضع سیاسی خود جانب کویت را گرفتند و کمک های زیادی برای حفظ تمامیت ارضی کویت بعمل آوردند. ولی باز هم بعضی از شیوخ خلیج فارس نتوانستند موقعیت ممتاز پدید آمده را درک کنند و از حسن نیت و بزرگ منشی جمهوری اسلامی ایران استفاده نمایند.
در این میان شیوخ امارات کم استعدادی عجیبی از خود نشان دادند و به تحریک بیگانگان بر سر مسائل جعلی تا توانستند بهانه گیری کردند. سالهاست که استعمارگران تلاش می کنند به کمک رسانه های وابسته خطر غده سرطانی رژیم صهیونیستی برای منطقه را با جعل موضوعات توهم زا و یا دامن زدن به توهمات کهنه به فراموشی بسپارند. این تلاش شیطنت آمیز در مقاطع مختلف به اقتضای زمان مطرح می شود تا برای مدتی افکار عمومی را به خود مشغول کند و از دشمن واقعی که رژیم صهیونیستی است غافل نماید.
شکست سخت رژیم صهیونیستی و حامیان غربی و منطقه ای این رژیم در جنگ ۲۲ روزه غزه رسوائی بزرگی برای سران ارتجاع عرب از جمله شیوخ امارات بود که با سکوت خود بر جنایات صهیونیست ها مهر تایید زدند و به قتل عام کودکان و زنان و مردم غیرنظامی غزه و تخریب منازل و بیمارستان ها و مدارس و مساجد آنها رضایت دادند. اکنون برای به فراموشی سپردن این رسوائی بزرگ یکبار دیگر لازم است موضوع جدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران خلق شود یا به موضوعات کهنه و نخ نما شده دامن زده شود تا از یکطرف حمایت های بی دریغ جمهوری اسلامی ایران از مردم مظلوم غزه فراموش گردد و از طرف دیگر بر جنایات رژیم صهیونیستی و همدستی سران ارتجاع عرب با صهیونیست ها و آمریکا یکجا سرپوش گذاشته شود.
براساس همین طرح یک شیخ اماراتی به نام « انور محمد قرقاش » به عنوان وزیر مشاور در امور خارجی امارات سخنان تازه ای به زبان رانده است . وی در مصاحبه با شبکه « العربیه » که بوق آل سعود است و در این زمینه اهداف مشترکی با شیوخ امارات دارد جمهوری اسلامی ایران را به سه اتهام متهم کرده است : اشغال جزایر سه گانه فعالیت های اتمی غیرشفاف و دخالت در امور داخلی امارات !
مورد اول که دیکته بیگانگان است زیرا تاریخ شهادت می دهد سه جزیره مورد نظر همواره ایرانی بوده اند و جز لاینفک خاک ایران هستند. مورد دوم نیز تکرار لاطائلات بوش کوچک است که دوران حکمرانی وی بر آمریکا سپری شده و نشخوار کردن پس مانده های او برای این شیخ اماراتی افتخاری نیست . و درباره مورد سوم از توضیحات قرقاش چنین بر می آید که منظورش اعتراض مجلس شورای اسلامی به بدرفتاری امارات با مسافران ایرانی است .
به نظر می رسد وزارت امور خارجه کشورمان در تعامل با طرف های خارجی در اصل مهم رعایت حدود و اندازه ها غافل شده و برای طرف اماراتی بیش از ظرفیتی که دارد حساب باز کرده است . دولت باید به پیروی از اصل رعایت حدودو اندازه ها در تعامل با امارات اموری را رعایت کند. ایجاد محدودیت در رفت و آمدها مشخص نمودن محدوده ای برای مبادلات تجاری و تعیین جایگاه محدود امارات در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از اموری هستند که می توانند موجب تنبیه شیوخ امارات شوند و آنها را از این قبیل گستاخی ها پشیمان کنند. بازگشت به برخوردهای غیراسلامی دوران قبل از انقلاب با شیوخ امارات را توصیه نمی کنیم ولی توجه بیش از آنچه استحقاق دارند به آنها را نیز مجاز نمیدانیم .

منبع : روزنامه جمهوری اسلامی