امام رضا(ع)، دریای کرامت

پرهیزکاری و تقوای امام رضا (ع) به قدری بود که نه تنها مومنان، بلکه دشمنان نیز به آن اعتراف داشتند، همه فکر و اندیشه آن حضرت، حفظ دین خدا و اجرای وظایف الهی بود و نجات خود و مردم را در تقوا، پرهیزکاری و عبادت می‌دانست.زهد امام رضا(ع) جامع تمام فضایل آن حضرت است، خصایص شریف امام قسمتی از صفات جدش، بزرگ‌ترین پیامبر خدا است که از میان پیامبران ممتاز بودند.
گوشه‌گیری از دنیا و ساده‌زیستی برجسته‌ترین صفات امام رضا است. تمام راویان متفق‌القولند که وقتی آن حضرت ولیعهد مامون شد هیچ توجهی به جنبه قدرت و عظمت آن نداشت.
‌ نقل شده زمانی که امام رضا مجبور به پذیرفتن ولا‌یتعهدی شد، چون روز عید فرا رسید مامون برای خواندن نماز از امام دعوت کرد و ایشان با ساده‌ترین پوشش و با لباسی که مخصوص نماز عید بود حاضر شد. ‌
نمونه دیگری از اخلا‌ق امام رضا این بود که در دوران ولا‌یتعهدی و تصدی بالا‌ترین مقام در دولت اسلا‌می به هیچ‌یک از غلا‌مان‌شان دستور نمی‌داد کارهای ایشان را انجام دهند. از دیگر ویژگی‌های آن حضرت این بود که هر دعایی را که شروع می‌کرد صلوات بر محمد و آل او می‌فرستاد، در نماز یا غیر نماز بسیار صلوات می‌فرستاد، شب‌ها موقعی که می‌خواست بخوابد قرآن تلا‌وت می‌کرد، موقعی که به آیه‌ای می‌رسید که در آن از بهشت و دوزخ سخن می‌گفت، می‌گریست و می‌فرمود: <پناه می‌برم به خدا از آتش دوزخ.> امام همواره برای تقوا و عبادت و پرستش عمومی تلا‌ش کرد.
امام رضا چون پدر و اجداد پاک‌شان همواره قبل از هر چیز بنده خالص خداوند بودند و همه چیز را در بندگی خدا دنبال می‌کردند. در پرتو همین بندگی بود که به ارزش‌های والا‌ی انسانی و مقام‌های بلند معنوی دست یافتند. عبادت، راز و نیاز، مناجات و سجده‌های طولا‌نی‌شان نشان می‌دهد که ایشان دلداده خدا بود و رابطه تنگاتنگ عاشقانه با ذات پاک خداوند داشتند.
‌ نکته مهم دیگر اینکه امام رضا بسیاری از اوقات شبانه‌روز به درس و بحث مشغول بودند، فقه و علوم محمدی را به شاگردان‌شان درس می‌دادند زیرا ایشان درس را نمونه‌ای از ذکر و عبادت می‌دانستند و زمانی که از درس فارغ می‌شدند به ذکر خدا می‌پرداختند. در بررسی سیره امام رضا ویژگی بذل و بخشش بسیار به چشم می‌خورد.
ایشان بسیار صدقه پنهانی می‌دادند و اموال خویش را بین نیازمندان تقسیم می‌کردند. روایت شده که آن حضرت یک سال تمام ثروت خود را در روز عرفه بین نیازمندان تقسیم کردند. فردی به ایشان گفت: این‌گونه بخشش، ضرر است.
حضرت فرمودند: این‌گونه بخشش ضرر و زیان نیست بلکه غنیمت است، هرگز چیزی را که به وسیله آن طلب اجر و کرامت می‌کنید، غرامت و ضرر بهشمار نیاورید.
شیوه امام در بخشش طوری بود که حتی کسی که مورد جود امام رضا قرار می‌گرفت، ذره‌ای احساس شرمندگی نکند. ‌ ادب و تواضع امام رضا(ع) نسبت به دیگران به اندازه‌ای بود که اگر فردی بر امام وارد می‌شد ایشان به خاطر احترام گذاشتن به آن فرد از جایشان برمی‌خاستند و او را در مناسب‌ترین مکان‌ها جا می‌دادند.

منبع : روزنامه اعتماد ملی