نگاهی به موضوع پودر رختشوئی ولی از زاویه ای دیگر!

در روزهای گذشته در حالی که رئیس سازمان حمایت (( سرما )) را عامل بروز کمبود پودر رختشوئی در کشور معرفی کرد، وزیر بازرگانی گناه کمبود پودر رختشوئی را بر گردن (( برف )) گذاشت . ولی شورای تولید کنندگان پودر با عبور از این موضوعات انگشت اتهام (( احتکار )) بسوی بخشی از جامعه دراز نمود و دیگران را مسبب کمبود دانست . ولی بالاخره مدیر کل دفتر صنایع غیر فلزی با تکیه بر تجربه چندین ساله به میدان آمد و (( حرف اصلی )) را زد و گفت ((تفاهم برای صدور چک ۵۵ میلیارد تومانی )) انجام شده است و متعاقب آن وزرای بازرگانی و صنایع از جلسه هیئت دولت بیرون آمده و ((مشترکا )) رفع مشکل پودر شوینده را به مردم نوید دادند .
اما ، مدیران اتحادیه های صنفی اظهار نگرانی کرده و به این (( وعده ها )) دلخوش نکردند ، خبرنگاران از (( توزیع سهمیه بندی )) شده در فروشگاههای بزرگ خبر دادند و بالاخره خبر گزاری دانشجویان آب پاکی را روی دست همه ریخت و ضمن توضیح کاملی بر کاهش برنامه ریزی شده توزیع پودر رختشوئی طی ماه های گذشته ، خبر از شروع (( توزیع مقداری محدود )) پودر داد و گفت : (( پودرهائی که بعد از توافق وزارت صنایع و بازرگانی و واحدهای تولید کننده توزیع شده ، معلوم نیست که در کدام انبار نگهداری میشده ، چون تولید آنها مربوط به تیرماه و شهریور ماه۸۶ بوده است .))
اکنون نیز پس از مدتها که از آنهمه اخبار شاد و قاطع در باره پایان قحطی پودر میگذرد و حتی می شنویم که علاوه بر ۵۵ میلیارد تومان قبلی و ۶۰ میلیارد تومان قبلی تر ، مجددا ۳۷ میلیارد تومان دیگر نیز بعنوان سوبسید به کارخانجات پرداخت شده ، بازهم خبر از ادامه کمبود پودر در بازار است و ملاحظه میشود که یک تولید کننده با روزنامه دنیای اقتصاد صحبت نموده و کمبود را ناشی از (( ترکیدن لوله ها در کارخانجات )) دانسته و افزایش قیمت فروش پودر رختشوئی تا ۶-۷ برابر قیمت مصوب را تلویحا و با ظرافت مطرح میکند تا اگر کسی موفق شد با قیمت کمتری پودر رختشوئی بخرد ، بجای عصبانیت از این همه ضعف مدیریت ، خوشحال باشد و خداوند را شکر کند !!
اما برف و یخ تمام شد ، شرایط و هماهنگی برای پرداخت بقیه یارانه ها نیز طبق گفته دبیر شورای پودر انجام شده ولی هرچه به پایان سال نزدیک تر میشویم کمبود بیشتر خودنمائی میکند و دغدغه دیگری بر نگرانی های مردم مظلوم اضافه شده است و مسئولین هم به فکر انتخابات و بقیه مطالب .
این رفتارها ، آدم را بی اختیار یاد احساس مسئولیت آن شهردار ژاپنی می اندازد ، که چون پس از ۴۸ ساعت از زلزله نتوانست آب شهر را وصل کند خود کشی کرد که دقیقا با مسئولیت پذیری برخی از مدیران امروز ما هیچ فرقی ندارد . قصد نداشتم وارد به موضوع پودر رختشوئی بشوم ، چون بقول دکتر شریعتی اگر کسی خواب باشد میتوان او را بیدار کرد ، ولی اگر کسی خودش را بخواب بزند هرگز نمیتوان او را بیدار کرد . این مطلب مصداق واقعی سیاست حاکم براین شاخه از صنعت ومدیریت حاکم بر سازمان حمایت و دفتر صنایع غیر فلزی وزارت صنایع و دیگر نهادهای حامی ادامه این برنامه می باشد . و ایمان دارم که بعد از انتشار این نامه هم اتفاقی نمی افتد مگر در جهت تعزیر بیشتر اینجانب که هنوز (( در کار بزرگترها دخالت میکنم !! ))
از سال ۱۳۷۹ بعلت تغییر چارت سازمانی وزارت صنایع ، دو اداره کل مهم و حساس در هم ادغام شدند و دفتر صنایع غیر فلزی تشگیل شد . از آن زمان تا کنون دولتها تغییر کردند، چندین وزیر عوض شد ، معاونین وزرای بسیاری آمدند و رفتند، ولی مدیر کل محترم این دفتر کل ، شاید تنها مدیر کلی باشد که از آن تاریخ ثابت مانده و تحت تاثیر تغییرات دولت و تعویض وزرا و معاونین قرار نگرفته است. هرچند ثبات طولانی مدت مدیران جای خوشحالی دارد چون جامعه کمتر با آزمون و خطا گرفتار می شود ، ولی مشخص نیست که چرا پس از این همه سال و (( کسب تجربه )) ، هرسال در چنین روزهائی مردم باید وجه المصالحه پرداخت سوبسید پودر رختشوئی قرار گیرند و تا فریاد کارخانجات و مطبوعات عالم را نگیرد و نفهمند که ((جوهر)) برای صدور چک یارانه کارخانجات پودر رختشوئی تمام شده و (( دوات )) آن نیز پیدا نمیشود ، مشگل حل نمیشود.
آیا این مسئولین محترم نمیتوانستند از چندماه قبل شروع به پرداخت این مبلغ بکنند تا (( قحطی پودر رختشوئی )) در ایران و در این برهه از زمان بگوش جهانیان نرسد ؟ از یک سو به غنی سازی اورانیوم افتخار میکنیم ، نانوتکنولوژی و بیو تکنولوژی و سلولهای بنیادی و شبیه سازی را به رخ دیگران میکشیم ولی در کار ابتدائی ترین موضوع که (( رخت شستن )) مان است اینگونه (( آچمز )) می شویم . چرا ؟
علاوه بر این ، دیدیم که دولت در شروع تحریم ها مبالغی را برای تقویت بنیه مالی کارخانجات تصویب نمود که اگر شرایط حاد شد مملکت با بحران و کمبود مواجه نشود وبرخی از کارخانه های این صنعت نیز از آن استفاده کردند . آیا کسی هست که بپرسد پس آن پول در کجا مصرف شد ؟ چرا بارش چند سانتی متر برف و کاهش چند درجه ای هوا باید مملکت را با کمبود ساده ترین کالا مانند پودر رختشوئی مواجه سازد؟ مگر مردم در هر روز چقدر پودر می خرند که چون راه ها برای چند ساعت بسته شد قحطی به وجود آید . انبارهای مراکز توزیع در تهران ومراکز استان ها هم خالی بودند و جنس نداشتند ؟ پس ۳۰۵ هزار تن پودر مورد ادعای مهندس محرابیان وزیر محترم صنایع تا ۲۰ دیماه چه شد ؟ ۳۰۵ هزار تن پودر رختشوئی تا بیست دیماه تولید شد و توزیع شد ومصرف شد و تمام شد ؟ هرگز اینگونه نیست ولی جای تعجب هم ندارد که مسئولین چرا خود را به غفلت زده اند.
در سال ۸۲ این خبر از اداره کل صنایع غیر فلزی شنیده شد که یارانه مصوب برای تولید ۲۷۰ هزار تن پودر، منجر به تولید ۴۲۰ هزار تن شده است . ولی بعد از مدتی گفتند کارخانجات طی سالهای گذشته در حالی که تعهدات خود را انجام داده بودند ، پس انداز هم داشته اند ( بیش از۵۰ درصد ظرفیت ) . در سال جاری همگی با هم تصمیم گرفته اند که پس اندازهای خود را مصرف کنند و انبارها را جارو کنند! موضوع مختومه شد. ما هم گفتیم که انشاءالله گربه بود !
اداره کل نظارت بر کالاهای غیر فلزی وزارت بازرگانی و هم چنین بانک مرکزی در گزارشات جداگانه اعلام کردند که میزان تولید پودر رختشوئی بیشتر از نیاز و بازار اشباع می باشد در نتیجه پودر تولید شده قاچاق میشود (بین ۳۰ تا ۴۰ درصد) و ادامه پرداخت یارانه به پودر کاری غلط است . دولت پاکستان هم کتبا به قاچاق پودر از ایران اعتراض کرده بود ، ولی برای ما معلوم نشد که (( مسئولان محترم )) چرا بجای لغو سوبسید و یا کاهش تولید و یا دو نرخی کردن پودر ، نه تنها کاری نکردند بلکه میزان تولید آنرا برای سال ۸۳ با حدود ۲۶ درصد افزایش به ۳۴۰ هزار تن رساندند!! بازهم معلوم نیست که چرا۳۴۰ هزار تن تولید سال۸۳ برای سال ۸۴ به ۴۰۰ هزار تن افزایش یافت ؟ ((جمعیت)) کشور حدود ۶ درصد افزایش داشت ولی ((تولید پودر یارانه ای )) ۴۹ درصد افزایش یافت ، کسی هست که دلیل آنرا بداند؟!! مسلما نه چون بسیاری از تصمیمات حداقل در حوزه پودر رختشوئی ، (( دلیل )) نمی خواهد و بر مبنای(( رابطه )) تعریف میگردد. سپس دیدیم که بعلت همین انگیزه ها حتی یکی از مدیران واحد های تولیدی متهم به همکاری با قاچاقچیان در قاچاق ۴۲ کانتینر به وزن ۷۰۰ تن پودر رختشوئی شد. و اخیرا معلوم شد که پرونده با پرداخت ۳۲ میلیارد تومان جریمه مختومه شده و نام چند نفر (( پادو )) بعنوان مجرم مطرح شد و یا طرح نام (( یک مدیر واحد تولیدی )) از اول غلط بود که باید از صنعت معذرت می خواستند و یا اینکه مطلب را شفاف میکردند که نکرده اند .
رئیس انجمن صنایع شوینده بهداشتی که واحد ایشان هم به (( تازگی )) به جمع تولید کنندگان پودر پیوسته ، (( جدیدا )) به بعضی مطالب پی برده اند که در مصاحبه ۲۲دیماه ۸۶ مطرح نموده که : (( تولید دو برابر نیاز مملکت است و برخی از کارخانجات حتی سهمیه خود را نمیتوانند توزیع کنند )). هرچند ایشان بعدا بگونه ای صحبتهایش را تغییر داد ، ولی اگر گفته باشد ، اولین بار است که از جایگاه رئیس هیئت مدیره انجمن واقعیات را مطرح نموده و مصلحت اندیشی نکرده است . زیرا علاوه بر مدارک فوق ، ایشان فاکتورهای فروش سفید کننده و پودر رختشوئی یکی از واحدها را دیده اند و در انجمن باید باشد ، ایشان از علت صدور بخشنامه اداره کل مقررات صادرات و واردات وزارت بازرگانی که (( صدور پودر رختشوئی یارانه ای )) را از کشور بدون رعایت هرگونه تشریفاتی آزاد اعلام نمود خبر دارند. علت چه بود ؟ مگر نه اینکه بعضی از واحدها نمی توانستند و نمی توانند تسویه حساب توزیع داخلی ارائه دهند تا مجوز صادرات بگیرند ؟ پس این دوست فرزانه نگران نباشند ، بیشتراز این ها باید بگویندو بعنوان یک ایرانی این فساد را بر ملا کنند که متاسفانه نکرده اند و نمی گویند.
مبلغ یارانه در سال ۸۲ رقمی حدود ۶۵ میلیارد تومان بود ، ولی در سال ۸۵ به ۱۵۴میلیارد تومان افزایش یافته ، و اکنون مدیران واحدهای تولیدی اگرچه حدود ۱۵۲ میلیارد تومان دریافت گرده اند ولی انتظار آنان دریافت ۲۴۰- ۲۵۰ میلیارد تومان است .! آیا در دنیا دولتی به این دست ودل بازی وجود دارد طی ۴ سال حدود ۴۰۰ درصد افزایش ؟!!
جای تاسف است که مدیر کل محترم صنایع غیر فلزی در یکجا با شهامت تر وصادق تر از هرکسی اذعان میکند که بر کیفیت تولید و میزان توزیع پودر رختشوئی نظارت درستی اعمال نمیگردد و صرفا به نحوه عملکرد کارخانجات بر میگردد، ولی در جائی دیگر برای گرفتن هرچه بیشتر یارانه برای کالائی که خود بر کیفیت و کمیت واقعی آن اعتقادی ندارد چانه می زند و دفاع میکند که حد اقل اینجانب شاهد این تضاد بوده ام !
کجای دنیا اول سال تا آخر سال هزاران از یک کالائی را می فروشند بعد در آخر سال قیمت آنرا محاسبه میکنند ؟ مسئولان ما سالهاست که اینکار را میکنند و برای روز مبادا در لابلای صفحات گزارش بسیار ظریف می نویسند که (( واحدهای تولید کننده پودر رختشوئی از ارائه مدارک مالی برای محاسبه قیمت تمام شده خودداری نموده اند و درنتیجه این محاسبات بر مبنای مدارک ارائه شده دو کارخانه ی..... و..... به بورس تهیه شده )) !! یعنی همه چیز دیمی و فله ای!
پس بقول دکتر شریعتی خود را بخواب زده ایم ، مگر بیست و چند روز قبل دو وزیر مملکت اعلام نکردند که جریان توزیع پودر عادی میشود ، ولی می بینیم که نشده و نخواهد شد . بیائید به گفته یکی از مدیران واحد های تولید کننده پودر در روزنامه دنیای اقتصاد توجه کنیم که گفت (( سرما باعث ترکیدگی لوله ها شده و کارخانه قادر به کار نیست )) ، این حرف در قرن بیست ویکم و برای کارخانه ای که دارای دهها نفر پرسنل فنی میباشد جای تعمق دارد . ظرف بیست روز گذشته ۹۲ میلیارد تومان و در طی سال ۱۵۲ میلیارد تومان سوبسید به واحد ها داده شده ، اگر میزان مورد نظر ۲۴۰-۲۵۰ میلیارد باشد واجب است که مسئولین فورا نسبت به تعامل بر سر مابقی به مصالحه ای دست یابند تا بیشتر شاهد ادامه و تکرار این فاجعه اخلاقی در مملکت نباشیم و ترکیدگی لوله ها تعمیر شود !. (( برنامه ریزان و سیاست سازان به بهانه حمایت از اقشار آسیب پذیر )) هرسال این سیاست غلط و ضد ملی را دامن زده اند و متاسفانه این ارقام از خزانه مملکت پرداخت شده، ولی (( عوامل اجرائی )) آنقدر سنگ انداخته و برای صدور چک چانه زده اند که بد نامی آن به نام (( دولت )) نوشته شده و در جراید چند هفته قبل (( دولت )) را مقصر معرفی کرده اند . حد اقل در این موضوع خاص ، بازیگران (( نقش دولت )) را معرفی کنیم و از کلی گوئی بپرهیزیم.
شاید بیست و هفت سال قبل و در آن شرایط ، توزیع کالاهای یارانه ای عاقلانه بود ومنطق داشت ، ولی سالهاست که نان ، دارو ، شیر خشک ، روغن ، گوشت ، مرغ ، قند وشکر ........ و بسیاری اقلام اساسی دیگر از شمول سبد حمایتی خارج شده اند ، پس چرا و به چه دلیل تولید پودر رختشوئی هنوز در سبد حمایتی قرار دارد ؟
چه کسی پیدا میشود که نداند پودر رختشوئی موجود با فرمولی مربوط به بیش از ۴۰ سال پیش تولید میشود و در هیچ کجای دنیا جز کشورهای عقب مانده تر از ما که آنها هم نیاز خود را از ما خریداری میکنند چنین پودرهای رختشوئی با این کیفیت پائین را نمی توان پیدا کرد ، هرچند که (( استاندارد دولتی )) نیز همین (( حد اقل دولتی )) را تایید میکند .
در تیرماه امسال که برای روز صنعت به سالن اجلاس سران دعوت شده بودم ، در هنگام ورود ، ویژه نامه جهان صنعت را به من محبت نمودند . در آن ویژه نامه مصاحبه دو نفر از مدیران انجمن صنایع شوینده بهداشتی درج شده بود که بعد از چند بار تکرار کلمه (( مافیا )) گفته بودند : (( مشخص نیست پشت پرده این جریان چه دست مافیائی به عنوان حمایت کننده عمل میکند تا یارانه پودر، پرداخت شده و قطع نشود، چرا که پودر رختشوئی نیاز به یارانه ندارد. ))
به دوستان عزیز یاد آور میشوم (( مافیا )) مشخص است ، کافی است یکبار چشمان خود را بشوئیم . مافیا همان کسانی هستند که توطئه سهمیه بندی اسید سولفونیک در سال ۷۸ را طراحی کردند و میلیاردها تومان حق واحدهای کوچک و متوسط را پایمال کردند ، مافیا همان کسانی هستند که در سال ۸۴ صدها تن اسید سولفونیک با نصف قیمت مازاد بر سهمیه را زیر گوش وزارت صنایع به چند واحد پودری دادند . واضح تر بگویم ، مافیا همان کسانی هستند که وقتی در سال ۸۵ بعلت سماجت اینجانب میرفت که پودر از سبد حمایتی خارج گردد در جلسه ای در دفتر صنایع غیر فلزی و در حضور اینجانب به شما توصیه نمودند که: ((درست است که وطن پرور یک عضو هیئت مدیره و مدیر عامل تعاونی می باشد ولی بقیه شما اکثریت دارید و تغییر مدیر عامل در اختیار شماست ، ایشان را از مدیر عاملی بر کنار کنید تا در کارهائی که نه به او ارتباط دارد و نه به تعاونی ، دخالت نکند )). این کار شد و آخرین جلسه موضوع یارانه پودر بدون حضور من در سازمان حمایت تشگیل شد و بقیه مطالب. آیا جز این است ؟
آیا پرونده سازیهائی که به دست انجمن ، با حمایت اداره کل صنایع غذائی وداروئی سابق و توصیه های مدیر کل آن به انجمن و استفاده ابزاری از سازمان نظارت را فراموش کرده اید ؟ مسلما نه ، مافیا همین نزدیکی است. اگر چه دبیر محترم شورای تولید کنندکان پودر و عضو هیئت مدیره انجمن در جراید به دنبال مافیا میگردد ، ولی خود بهتر از هرکسی مافیا را می شناسد . این حرف درست مانند آن مثال قدیمی می باشد که ، یکی در بازاری شلوغ کیف دیگری را برداشته بود ، وقتی به دنبال او می دویدند او هم فریاد میزد بگیرید بگیرید !!
پودر رختشوئی یارانه ای موجب حذف لیاقت و شایستگی اکثریت مدیران صنعت شوینده بهداشتی شده است و برخی از مدیران میهمان صنعت که بر قدیمی ترین و خوش نام ترین کارخانجات تکیه زده اند قادر به خرج ودخل واحد خود نیستند . برخی با شهامت و صداقت این مطلب را مطرح کرده اند ولی برخی دیگر با فروش املاک و مستغلات به سهامداران خود سود نشان میدهند ، حال اگر این پول باد آورده را هم از آنان بگیرند به (( زیر پله ای )) صنعت تبدیل میشوند و حقوق کارگرانشان را نخواهند توانست تامین کنند.
برخی از آنها در ظاهر از حذف سوبسید حمایت میکنند ولی در خفا با برقراری ارتباط ادامه این سیاست را طلب میکنند . چه شد که نامه تنظیم شده و تایید شده با هزار زحمت از دفتر آقای خاتمی برگشت ؟ (( چه دستی جز دست )) رانت خواران این کالا پشت پرده بود که رفتند و توجیهات غلط و (( خلاف مصالح ملی )) را مطرح نمودند و نظر رئیس جمهور وقت را بر مخالفت با موضوع معطوف نمودند ؟
محض رضای خدا وبرای جلوگیری ازافزایش بد اخلاقی و فساد، پودر رختشوئی را از سبد حمایتی دولت خارج کنید.

عباس وطن پرور