محبوب بهترین ها باشید!

آنچه در ساختن شخصیت‏یک انسان مؤثر است، خیلی پیش تر ازمدرسه و جامعه آغاز می‏شود و به مساله تغذیه ، شیر مادر، روحیات والدین ، شرایط ایام بارداری، انعقاد نطفه و... هم مربوط می‏شود و موضوع وراثت ‏نیز، در جای خود مهم است.
اینکه مادر در ایام‏بارداری یا هنگام شیر دادن، چه صداها و نوارهایی بشنود (ترانه یا تلاوت‏قرآن یا نوحه و مداحی و...) و چه تصاویر و فیلم هایی ببیند ، در چه جلساتی‏شرکت کند ، با چه کسانی معاشرت داشته باشد ، در تکوین شخصیت‏معنوی فرزند بی‏اثر نیست.
اهل معرفت و انسان های دقیق در به وجود آوردن نسلی پاک، نجیب، باایمان و اهل صلاح و فلاح ، به این نکات و ریزه‏کاری ها توجه ‏می‏کنند. در زندگی‏نامه بسیاری از بزرگان دین یا شهیدان اسلام می‏خوانیم و می‏شنویم که مادران شان آنان را با وضو شیر داده‏اند، ایام بارداری وشیردادن، مواظب حالات روحی خود ، غذای حلالی که می‏خورده‏اند ، مجالسی که شرکت می‏کرده‏اند، کتاب هایی که می‏خوانده‏اند و... بوده‏اند.
این‏مراقبت‏ها در روحیه و خصلت‏های کودک تاثیر می‏گذارد. اینکه مادر در ایام‏بارداری یا هنگام شیر دادن، چه صداها و نوارهایی بشنود (ترانه یا تلاوت‏قرآن یا نوحه و مداحی و...) و چه تصاویر و فیلم هایی ببیند ، در چه جلساتی‏شرکت کند ، با چه کسانی معاشرت داشته باشد ، در تکوین شخصیت‏معنوی فرزند بی‏اثر نیست.
از امام علی‏علیه السلام روایت است که فرمود: من از خدای خود فرزندانی زیباروی و خوش قامت نطلبیدم، بلکه از پروردگارم خواستم فرزندانی به من عطا کند که مطیع خدا و خائف از او باشند ، تا هر گاه به آنان می‏نگرم که مطیع‏خدایند، چشمانم روشن گردد. (۱)
دوران کودکی ، فصل تربیت دینی و تربیت ولایی کودکان است و محبت اهل بیت هم یکی از شاخه‏های همین « تربیت دینی‏» است. حضور ما در جلسات ائمه و اشک ریختن در سوگ اباعبدالله (ع) و شنیدن حرف و حدیث امامان و اهل بیت ، در روح کودکی که در رحم یا درآغوش دارد ، تاثیرگذار است. ریشه‏های حب اهل بیت، در دوران خردسالی و شیرخوارگی نیرومی‏گیرد و در جوانی و بزرگسالی میوه و برگ و بار می‏دهد.
اما... اینک ماییم و کودکان و نوجوانان موجود در جامعه و ضرورت و اهمیت تربیت ولایی و دینی آنان.
در اینکه چگونه می‏توان جوانان و نوجوانان را « محب آل محمد » ودوستدار اهل‏بیت‏علیهم السلام بارآورد ، راه های مختلفی وجود دارد. در این مقاله اجمالا به ۳ شیوه‏ اشاره می کنیم :
۱) استفاده از نمادها و سمبلهایی که به نوعی ارتباط با اهل بیت دارد ، این‏رابطه را تقویت می‏سازد.
«عاشورا» برجسته‏ترین مظهر خط ولایت نسبت‏به این خاندان است. « شهادت ‏» و « عطش‏» نیز دو جلوه مهم عاشوراست. « آب فرات‏ » یادآور تشنگی امام و اهل بیت او و وفای عباس‏علیه السلام است و« تربت‏» سیدالشهدا، خاک آمیخته به خون « ثارالله ‏» است و این دو ، فرهنگ عاشورا و حب اهل بیت را با خود دارند.
۲) استفاده از علاقه به محبوبیت
هر کس دوست دارد مورد علاقه و محبت دیگران باشد و مورد توجه‏قرار گیرد. در جذب افراد ، اظهار علاقه خیلی مؤثر است ، به خصوص آن‏طرفی که انسان مورد علاقه او باشد اگر شخصیتی معروف ، مهم و معتبر باشد ، مورد رغبت‏بیشتری است. تا چه رسد به اینکه آن طرف، خدا وحضرت رسول‏صلی الله علیه وآله و ائمه اطهارعلیهم السلام باشند.
باید چنین القا کرد که رشته‏محبت و علقه ولایی با اهل‏بیت‏علیهم السلام موجب می‏شود انسان محبوب خدا ورسول خدا صلی الله علیه وآله گردد و چه موهبتی بالاتر از این؟ طرح این مساله که‏ائمه‏علیهم السلام دوستداران شان را دوست دارند ، ایجاد محبت می‏کند.
بزرگ یادکردن از بزرگان و چهره‏های محبوب دین و اهل بیت،محبت می‏آفریند.
۳) تعظیم و تکریم و تعریف
جوانان، به خاطر حالت الگوگیری از مربیان، حتی از حالات و رفتار آنان‏هم سرمشق می‏گیرند و نکته می‏آموزند. حالات و حرکات معلم و مربی به‏صورت « آموزش غیرمستقیم‏ » در شاگردان اثر می‏گذارد.
نحوه ی برخورد اولیاء، معلمان و مربیان با اهل بیت‏علیهم السلام در حضورفرزندان و جوانان، به آنان هم یاد می‏دهد. نام ائمه‏علیهم السلام را با تکریم و احترام‏یاد کردن، همراه اسم شان درود و صلوات فرستادن، به احترام نام امام زمان‏«عج‏» برخاستن و دست‏بر سر نهادن، روز میلاد ائمه‏علیهم السلام را جشن گرفتن وبزرگ داشتن ، روز وفات شان حریم نگهداشتن و حرف های خنده‏دار و برخوردهای شاد نداشتن، در غم و اندوهشان حالت غم داشتن، تاثیرگذاراست. در این گونه مسائل، کوچک ترها به بزرگ ترها نگاه می‏کنند. این حالت،خصلت‏شیعه است .
اگر بزرگ ترها، معلمان، مربیان، با شوق ‏وابتهاج و اظهار شیفتگی از ائمه حرف بزنند و از اهل‏بیت و محبت آنان‏سخن و داستان بگویند ، مؤثر است. گوینده و تبلیغ‏کننده باید عقیده‏اش‏هم همان باشد که می‏گوید و با عقیده و باور و شوق و علاقه حرف بزند. این‏حالت‏به شنوندگان و مخاطبان هم منتقل می‏شود. انتقال حس و حالت از گوینده به شنونده و تماشاگر بدیهی است.

اکرم اکبرزاده ابراهیمی
پی نوشت ها :
۱- بحارالانوار، ج‏۱۰۱، ص‏۹۸.
۲- الغدیر، ج ۲، ص ۳۶۱ .