قرص‌های لاس‌وگاس

● چگونه درمان بیماری‌ پارکینسون، برخی بیماران را قمارباز می‌کند؟
عوارض جانبی غیر قابل انتظار به‌دنبال مصرف برخی داروها به‌وجود می‌آید. وقتی شرکت PFIZER داروی قلبی جدیدی را آزمایش کرد، داوطلبان مرد اتفاق غیرطبیعی را گزارش کردند. آنها دچار راست شدن مکرر آلت می‌شدند. جزء UK-X۴۸۰ این دارو، توسط این غول داروئی با نام ویاگرا (Viagra) به بازار عرضه شد و به تاریخ پیوست حال، پژوهشگران دریافته‌اند که گروهی از داروها که درمان بیماری پارکینسون به‌کار می‌روند نیز عوارض جانبی مخصوص به‌خود را دارند. آنها سبب می‌شوند تعداد کم، اما قابل توجهی از بیماران به قماربازان، الکلی‌ها و کسانی‌که رفتارهای بی‌محابای جنسی دارند تبدیل شوند.
بیماری پارکینسون زمانی روی می‌دهد که مغز نتواند واسطه شیمیائی به نام دوپامین را به اندازه کافی بسازد. دوپامین سیگنال‌هائی را به قسمت‌هائی از مغز حمل می‌کند که شروع و هماهنگی حرکات بدن را برعهده دارند. کمبود دوپامین در بدن می‌تواند منجر به لرزش دست، کندی حرکات، از دست دادن تعادل و سفت عضلانی شود.
اگر چه هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، گروهی از داروها که با نام هم روش‌های دوپامین نامیده می‌شوند، اثرات دوپامین را تقلید می‌کنند و تا حدودی بهبودی نسبی در بیماران پدید می‌آورند که این رویداد به‌ویژه در مراحل ابتدای بیماری به‌چشم می‌خورد.
پژوهشگران آمریکائی دریافته‌اند که داروهای هم‌روش دوپامین توانایی این را دارند که شخصیت برخی از بیماران را تغییر دهند. در پژوهشی که در نشریه آرشیو نورولوژی به چاپ رسیده است، آنها دریافتند گروه اندک اما قابل توجهی از بیماران که بیشتر آنها پیش از این علاقه‌ای به قمار نداشتند یا به‌ندرت به قمار می‌پرداختند، دچار این عادت شده‌اند.
گروه دیگری نیز به خوردن غذای بسیار زیاد یا الکل فراوان پرداخته‌اند، یا میل جنسی آنان به‌حدی افزایش یافته است که شریک جنسی خود را به زحمت انداخته‌اند. خوشبختانه این رفتارها پس از قطع دارو، به سرعت برطرف می‌شوند ولی از طرفی متأسفانه علائم بیماری پارکینسون دوباره برخواهد گشت. داروئی که به‌نظر می‌رسد بیشترین ارتباط را با این رفتارهای تکانه‌ای دارد، پرامی پکسل (Peramipexole) نام دارد که به‌نظر می‌رسد به شدت گیرنده‌های دوپامین واقع در بخشی از مغز را که با احساسات و عواطف در ارتباط هستند درگیر می‌کند. تحریک بیش از حد این ناحیه از مغز، سبب بروز رفتارهای تکانه‌ای می‌شود.
در پژوهش هم‌زمانی که در این مورد صورت گرفته است، گزارش شده که ۵/۱ درصد بیمارانی که داروی Peramipexole را مصرف می‌کنند دچار قماربازی مرضی (Pathologic gamblers) شده‌اند. به‌دلیل نادر بودن این عارضه جانبی، پژوهشگران می‌گویند دلیلی ندارد که تجویز این دارو متوقف شود. در هر حال، پزشکانی که این دارو را تجویز می‌کنند باید به بیمار هشدارهای لازم را بدهند و بیمار و خانواده‌اش متوجه هرگونه تغییر رفتاری باشند. شاید روزی فرا رسد که صاحبان کازینوهای لاس وگاس به نوشیدنی‌های مشتریان خود داروهای هم روش دوپامین اضافه کنند. کسی چه می‌داند؟!!!

منبع: Economist

منبع : نشریه پزشکی طبیب مردم