جهان فردا

بخش ۲ کارشناسان ارشد مخابرات از سال ۲۰۰۷ می‌گویند : جهان فردا (شرکت آمریکایی MCT، نظر چند تن از کارشناسان برجستهٔ Informa را در مورد رویدادها و پیش‌بینی‌های مهم مخابراتی سال ۲۰۰۷، جویا شده است ک در ادامهٔ این گزارش به آنها اشاره می‌شود.)
● مایک رابرتز ، کارشناسی‌ارشد فناوری و زیرساخت شرکت‌های مخابراتی
در سال ۲۰۰۶، چندین توافق‌نامهٔ تجاری مهم، میان شرکتهای بزرگ مخابراتی امضا شد و همانطور که پیش‌بینی می‌شد، دو شرکت بزرگ Nokia و Siemens با یکدیگر ادغام شدند.
شرکت‌های Alcatel و Lucent نیز، دو شرکت بزرگ دیگری بودند که با بکارگیری شبکهٔ UMTS شرکت Nortel، با یکدیگر ادغام شدند.
ادغام شرکتهای Alcatel، Lucent و Nortel، یکی از چالش‌های مهمی را که هر شرکت تازه ادغام شدهٔ مخابراتی با آن مواجه می‌شود نشان داد؛ این چالش از تطبیق‌ناپذیری و هم‌تراز نبودن خدمات و محصولات متنوع شرکتهای ادغام‌شده ناشی می‌شود که باید در قالب یک شرکت واحد- که همزمان از فناوری‌های مختلفی چون UMTS و WCDMA استفاده می‌کند- عرضه شوند. قطعاً یک شرکت تازه تأسیس‌شده، برای کاهش هزینه‌های جاری خود ناچار است که یا عرضهٔ محصولات یکی از شرکت‌های ادغام‌شده را حذف کند یا اینکه تولیدات هز شرکت را به طور همزمان در بازار عرضه کند که در هر صورت، حفظ همهٔ مشتریان شرکت‌های ادغام‌شده مشکل‌ساز خواهد بود.
در سال ۲۰۰۷، شرکت Motorola نیز با تغییرات زیادی مواجه خواهد بود. این شرکت برای در اختیار گرفتن فناوری CDMA شرکت Nortel، به رقابت با سایر شرکتها مشغول است، اما به نظر نمی‌رسد که این روند، راه‌گشای حل مشکل بوجود آمده باشد. پیش از این شرکت Motorola با شرکت Huawei قراردادی امضا کرده بود اما امضای این قرارداد به دلیل اجرای مقاصد سیاسی نبوده است بلکه شرکت Motorola، شبکه‌های خود را برای انجام یک سرمایه‌گذاری مشترک با شرکت Huawei در معرض فروش قرار داده است.
اما من مطمئن نیستم که شرکت چینی Huawei نیز برای شرکت در این سرمایه‌گذاری مشترک تمایل داشته باشد.
هم‌اکنون، شرکت Huawei، به مرحله‌ای رسیده است که برای بهبود کیفیت خدمات خود تلاش می‌کند که احتمالاً این روند در سال ۲۰۰۷ نیز ادامه خواهد یافت. به نظر می‌رسد روند توسعهٔ بیشتر این شرکت، در آیندهٔ نیز ادامه یابد. به طور حتم، این مسئله سبب می‌شود که شرکت‌های نه‌چندان پیشرفتهٔ سازندهٔ تجهیزات مخابراتی، تحت فشار مضاعف قرار گیرد.
با ادامهٔ این روند، امکان دسترسی شرکت‌های چینی سازندهٔ تجهیزات مخابراتی، به شرکت‌های کوچک غربی، فراهم می‌شود که البته این امر تا حد زیادی به مسائل سیاسی و فرهنگی بستگی دارد. این شرکتها، به منظور رقابت با یکدیگر سعی می‌کنند قیمت خدمات خود را افزایش دهند و سود ناخالص را نیز به حداقل برسانند. در نتیجه، برای این شرکتها قیمت‌گذاری و تعرفه‌بندی به یک امر رقابتی تبدیل شده است. اما اکنون این پرسش مطرح است که آیا این فناوری که شرکت‌های چینی به آن دست یافته‌اند، ارزش چنین ریسک بزرگی را داشته است.
به اعتقاد من، بهترین فرصت برای توسعهٔ شرکت‌های سازندهٔ تجهیزات مخابراتی، همگرایی عرضهٔ خدمات است زیرا همهٔ این شرکتها برای رسیدن به سطح درآمدی مطلوب با یکدیگر در رقابت‌اند. به عنوان مثال شرکت Motorola، در زمینهٔ ایجاد سرمایه‌گذاری و توسعهٔ باند وسیع ثابت پیشرفت زیادی داشته است اما در عرضهٔ خدمات سیار، کم‌رنگ ظاهر شده است بنابراین، این شرکت برای همگراشدن، نیاز دارد که بخش سیار خود را نیز تقویت کند؛ یا شرکت Ericsson که در بخش سیار به طور کامل توسعه‌ یافته است ولی در بخش ثابت بسیار کم‌فعالیت بوده است‌؛ این شرکت نیز برای توسعهٔ بیشتر، باید به تقویت بخش ثابت خود- چه در شرکت‌های مخابراتی و چه در زمینهٔ IP- بپردازد. بنابراین سازندگان تجهیزات مخابراتی، برای توسعه و گسترش همه‌جانبه در بازارهای مختلف، باید در تمام بخش‌های مخابراتی همگرا شوند.
به نظر می‌رسد شرکتهای بزرگی چون Nokia و Ericssonبتوانند در زمان نسبتاً کوتاهی، عرضهٔ خدمات خود را همگرا کنند. بنابراین مرحلهٔ بعد در جهت توسعهٔ این شرکتها طی سالهای آینده، تمرکز بر عرضهٔ خدمات نرم‌افزاری است که انتظار می‌رود بیشترین میزان درآمد این شرکت‌ها، از بهبود امکانات نرم‌افزاری حاصل گردد. اپراتورها برای عرضهٔ فناوری HSPA مجبورند که از وجود شرکت‌های تولید‌کنندهٔ فعلی بهره ببرند.
در کنار ادغام شرکت‌های Alcatel، Lucent و Nortel و شرکتهای Nokia و Siemens، رویداد مهم دیگری که ممکن است در مدت زمان کوتاهی اتفاق افتد این است که شرکت Ericssonمی‌تواند سهم قابل توجهی از بازار تجهیزات سیار را بدست آورد، زیرا این شرکت از خط تولید باثبات و قدرتمندی بهره‌مند است و همچنان می‌تواند بر بازار عرضهٔ محصولات سیار، کنترل و تمرکز داشته باشد.
● نیک لین ، کارشناس ارشد تقاضا و خدمات محتوایی سیار
به اعتقاد من، امضای قرارداد همکاری میان دو شرکت VodaFone و Sky که به موجب آن، عرضهٔ سرویس MTV آغاز شد، مهمترین رویداد سال ۲۰۰۶ بود بر طبق این قرارداد، شرکت‌ Sky با در دسترس گذاشتن کانالهای ماهواره‌ای به مشترکان سیار، خدمات محتوایی عرضه ‌می‌کند. اما من فکر می‌کنم که عرضهٔ این سرویس هنوز به مرحلهٔ سودآوری نرسیده است.
اما این پرسش همچنان باقی است که آیا عرضهٔ خدمات محتوایی می‌تواند سهم عمده‌ای از بازار را به خود اختصاص دهد؟ بنابراین در سال ۲۰۰۷، شاهد خواهیم بود که اغلب اپراتورها، این خدمات جدید را به مشترکان خود عرضه خواهند کرد و به آنها در مورد استفاده از خدمات فعلی مانند نرم‌افزارهای بازی، موسیقی و برنامه‌های تلویزیونی، آموزش‌های لازم را نیز ارائه خواهند داد. به تدریج این اپراتورها، معرفی مفاهیم جدیدی چون جستجو و خدمات سرمایه‌ای- تبلیغی (funded content- advertising) را آغاز خواهند کرد. در سال ۲۰۰۷، همزمان با امضای قراردادهای تجاری، زوند مفاهیم جدید نیز آغاز می‌شود.
اما این موضوع نیز با نگرانی‌های خاص خود همراه است، زیرا تا زمانیکه شبکهٔ پرسرعت HSPA براحتی در دسترس کاربران قرار دارد، آنها از خدمات محتوایی کمتر استفاده می‌کنند. اپراتورها باید تجربهٔ کاربران را در استفاده از خدمات محتوایی، تا حد زیادی افزایش دهند.
طی سال ۲۰۰۷، استفاده از آگهی‌های بازرگانی به عنوان وسیله‌ای برای تأمین بودجهٔ خدمات محتوایی، گسترش خواهد یافت؛ در واقع برای عرضهٔ بیشتر این خدمات، آگهی‌های بازرگانی بسیار مؤثر خواهد بود.
طی یک تحقیق و بررسی که از ۲هزار مصرف‌کنندهٔ خدمات محتوایی در انگلستان به‌ عمل آمد مشخص شد که ۵۶درصد از مصرف‌کنندها از طریق آگهی‌ بازرگانی، از سرویس MTV آگاه شده‌اند و حدود ۵درصد نیز، از موبایل خود برای دیدن برنامه‌های تلویزیونی استفاده می‌کنند که به اعتقاد من، این درصد، بسیار در خور توجه است.
اما در حدود ۶۳درصد از این مصرف‌کننده‌ها، تمایل برای استفاده از سرویس MTV نداشتند. ۱۵درصد نیز علاقه‌مند بکارگیری این سرویس بودند اما اعلام کردند که توان پرداخت هزینه‌های آن را ندارند. این بررسی نشان می‌دهد که فقط ۲۰درصد از کاربران خدمات محتوایی در انگلستان، آمادگی خود را برای استفاده از سرویس MTV اعلام کرده‌اند که فقط ۱درصد از این میزان، در ازای دسترسی به این خدمات، ماهانه مبلغ ۱۰ پوند پرداخت می‌کنند. با توجه به این موارد، اگر بخواهیم سرویس MTV را به طور رایگان در اختیار مشترکان انگلیسی قرار دهیم فقط ۳۷درصد از کل مشترکان، جلب بازار این سرویس خواهند شد، اما اگر برای عرضهٔ این سرویس مبلغی کمتر از ۱۰ پوند مطالبه کنیم تعداد مصرف‌کنندگان به ۲۲درصد می‌رسد ولی با مطالبهٔ یک مبلغ ۱۰ پوندی، این تعداد به حدود ۱درصد خواهد رسید. در اینجاست که به نقش مؤثر آگهی‌های بازرگانی در افزایش عرضهٔ خدمات معمولی پی می‌بریم.
● دیوید مک‌کوین ،کارشناس ارشد فناورهای ارتباطی و گوش‌های تلفن همراه
به نظر من، بازار مخابراتی در سال ۲۰۰۶، دوقطبی بود، زیرا روند فعالیت آن از دو جنبهٔ بسیار مهم، به پهنای باند مرتبط می‌شد. از یک سو، تولید و عرضهٔ مداوم تجهیزات ارزان قیمت به بازارهای پیشرفته، برای سازندگان این تجهیزات بسیار وقت‌گیر بود؛ از طرف دیگر فراهم‌کردن گوشی‌های مجهز به دریافت برنامه‌های تلویزیونی به صورت سیار، با رشد قابل توجهی همراه بوده است.
اگر چه استفاده از تجهیزات نسل سوم در سال ۲۰۰۷، افزایش می‌یابد اما افزایش عرضهٔ تجهیزات کمتر پیشرفتهٔ ارزان قیمت نیز، همچنان ادامه خواهد داشت. همچنین در این سال عرضهٔ گوش‌های نسل سوم در بسیاری از بازارهای پیشرفته متوقف می‌شود و تعداد مشترکان نیز به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
گوشی‌های پیشرفتهٔ نسل چهارم، به فناوری HSDPA مجهز خواهند بود. شرکت Nokia اعلام کرده است که ۵۰درصد از گوشی‌های پیشترفتهٔ این شرکت در آیندهٔ نزدیک به فناوری‌های HSDPA و WiFi مجهز خواهند شد.
در سال ۲۰۰۷، فناوری HSDPA فقط منحصر بر لب‌تابها نخواهد بود بلکه این فناوری در سایر تجهیزات مخابراتی نیز بکار برده خواهد شد. البته در حال حاضر، گوشی‌های مجهز به این فناوری در دسترس است و در این زمینه، شرکت‌های تولید‌کنندهٔ کره‌ای، از رقبای خود پیشی گرفته‌اند.
در سال ۲۰۰۷، سهم عمدهٔ بازار مخابراتی، به جای ترمینالهای پیشرفته، به تجهیزات نسل سوم اختصاص خواهد یافت و به اعتقاد من شرکت‌های تولید‌کنندهٔ چینی مانند Huaweiو شرکت ZTE- عرضه‌کنندهٔ محصولات بی‌سیم- به همراه چند اپراتور اروپایی در این زمینه، پیش‌قدم خواهند بود.
شرکت‌های پیشترفته در بازار سال ۲۰۰۶، توانسته‌اند موقعیت خود را تثبیت و تقویت کنند. طبق پیش‌بینی ما در سال ۲۰۰۶، ۸۵درصد از کل گوشی‌های موجود در بازار متعلق به ۶ شرکت بزرگ دنیا بوده است که عبارتند از: Nokia، Motorola، Samsung، Sony Ericsson، LG و BenQ. در سال ۲۰۰۷، نسبت فروش گوشی‌های موبایل اپراتورهای مذکور به غیر از BenQ، مشابه سال ۲۰۰۶ خواهد بود.
شرکت‌های مذکور، در سال ۲۰۰۶، به پیشترفتهای زیادی دست‌یافته‌اند که از میان آنها، شرکت Motorola، با عرضهٔ موفقیت‌آمیز گوشی‌های دوربین‌دار Razr، بیشترین میزان درآمد را به خود اختصاص داده است. این شرکت تا کنون ۵۰ میلیون گوشی Razr را به بازار عرضه کرده است که این رقم بسیار قابل توجه است. اما اگر Motorola نتواند محصول دیگری را با همان سطح درآمدی مشابه گوشی Razr، تولید کند، آنگاه با مشکل مواجه خواهد شد.
در سال ۲۰۰۷، مالکیت برخی از این شرکت‌های بزرگ، دست به دست خواهد شد و به اعتقاد من، سهم بازار Sony Ericsson، نسبت به سایر شرکت‌ها بیشتر خواهد بود. نام این شرکت از برندهایی چون ‌Sony تشکیل شده است که به عنوان برند Walkman بسیار موفق عمل کرده است و احتمالاً این موفقیت برای برند دوربین‌های Cybershot نیز تکرار خواهد شد. هم‌اکنون در ژاپن، استفاده از این برند در تلفن‌های تلویزیون‌دار‌Bravia آغاز شده است. (‌Bravia، برند تلویزیون‌های سونی پیشرفتهٔ LCD است).
در سال ۲۰۰۷، نسل جدید تلفن‌های مجهز به WCDMA رواج خواهد یافت؛ بطوریکه گوشی‌های تلفن همراه مجهز به این فناوری، کنترل بازار را در اختیار خواهد گرفت.
● دی‌واین کفیلوتو ، کارشناس ارشد مسائل مربوط به ظهور بازارهای مخابراتی جدید
به اعتقاد من، در سال ۲۰۰۶، یکپارچه‌سازی در بعضی از بخش‌های مخابرات، مهمترین عاملی بود که این بازارها را به سمت توسعه و پیشترفت سوق داد. آن چیزی که شاهد آن بودیم این است که اغلب بازارهای منطقه‌ای در اختیار اپراتورهای منطقه‌ای،‌ که از تجربهٔ بسیار خوبی در این مناطق بهره‌مند هستند، بوده است. این بدان معنا نیست که اپراتورهای غربی برای فعالیت در بازارهای این مناطق مناسب نبوده‌اند یا نیستند بلکه، اگر به طرح‌ها و برنامه‌های مربود به گسترش رشد این بازارها توجه کنیم درمی‌یابیم که اغلب این طرحها، ابتدا در اروپای غربی پیاده شده است و بعداً به اروپای شرقی و شرق منتقل شده است.
با آغاز سال ۲۰۰۷، بازارهای بسیار کمی برای یکپارچه‌سازی وجود خواهد داشت با وجود این، روند یکپارچه‌سازی ادامه‌ خواهد یافت اما این روند در مقیاس وسیعی که در سال ۲۰۰۶ با آن روبرو بودیم، انجام نخواهد شد. در این سال، خصوصی‌سازی فقط در بعضی از اپراتورهای دولتی مبتنی بر فناوری PTT انجام خواهد شد و طبق پیش‌بینی من، همزمان با خصوصی‌شدن این اپراتورها، سرمایه‌گذاری اپراتورهای خارجی در این بخش نیز افزایش خواهد یافت.
شرکتهای مبتنی بر MTV بسیار موفق ظاهر خواهند شد و اپراتور‌هایی همانند MTC و Orascom نیز در خلیج فارس، سرمایه‌گذاری‌های سودآورتری انجام خواهند داد.
در سال ۲۰۰۷، تعداد قراردادهای خدمات کنترل‌شده افزایش می‌یابد. هم‌اکنون بازار این خدمات در مناطق روستایی رشد قابل توجهی دارد. اپراتورهای باید از این فرصت استفاده کنند و شبکه‌های خود را در این مناطق توسعه دهند و علی‌رغم کاهش درآمد خدمات صوتی، قیمت عرضهٔ این خدمات را نیز تا حد امکان کاهش دهند.
در مورد گوشی‌های تلفن همراه نیز باید گفت که عملکرد بازار گوشی‌های مجهز به GSMA بسیار موفقیت‌آمیز بوده است؛ این طرح توانسته سهم قابل توجهی از بازار سیار را به خود اختصاص دهد، بطوریکه اپراتورهایی که در این طرح شرکت نکرده‌اند نیز، محصولات مناسبی را برای عرضه در این بازار تولید کرده‌اند.
در مورد خدمات مخابراتی نیز باید گفت که عرضهٔ خدمات صوتی در آینده افزایش خواهد یافت و به نظر من، بازار خدمات اطلاعاتی در سال ۲۰۰۷، رشد چندانی نخواهد داشت. اگر چه در حال حاضر، اغلب اپراتورها به عرضهٔ خدمات ۳G و GPRS روی آورده‌اند اما من فکر می‌کنم که عرضهٔ خدمات اطلاعاتی متوقف شود و فقط در حد عرضهٔ خدمات ارزش افزودهٔ مبتنی بر سرویس SMS ادامه یابد.
در سال ۲۰۰۷، ما شاهد افزایش رقابت در بازار مخابراتی خواهیم بود. در بسیاری از بازارهای مخابراتی فقط دو اپراتور وجود دارد. در بازارهای کشورهای آفریقایی، تا کنون هیچکدام از اپراتورها، استراتژی‌های خاصی را در مورد قیمت‌گذاری و تعرفه‌بندی خدمات، به کار نبرده‌اند؛ بنابراین انتظار می‌رود در سال ۲۰۰۷، سطح رقابت در بازار این کشورها افزایش یابد.

مأخذ:
mobile communications international magazine, Dec ۲۰۰۶, Jan ۲۰۰۷
multi-play
quadplay
Information Society Viviane Reding
Mobile-TV
۳G Long Term Evolution
Thinktank
Mike Roberts
Enterprise
fixed broad band
Nick lane
advertising-funded content
David Mcqueen
Devine Kofiloto
managed services contracts
data
simple SMS-based value added services

منبع : گروه طیف