بانکی که تنها به کشاورزی می‌اندیشد

بخش کشاورزی در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه از جایگاه مهمی برخوردار است. تامین مواد خوراکی، مواد اولیه مورد نیاز صنایع غذایی، صادرات غیر نفتی، حفظ محیط زیست و اشتغال از برجسته‌ترین آثار این بخش به شمار می‌رود. در حال حاضر در کشور ما ۱۵ درصد از تولید ناخالص داخلی و حدود ۲۴ درصد از اشتغال توسط این بخش تامین می‌شود و بانک کشاورزی به عنوان اصلی‌ترین تامین کننده سرمایه مورد نیاز بخش کشاورزی در تحقق اهداف تدوین شده‌ی برنامه‌های پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور جایگاه ویژه‌ای دارد و این مدیریت و شعب تابع آن به عنوان بخش کوچکی از خانواده بزرگ بانک‌، به منظور ایجاد بستر مناسب و فراهم کردن زمینه‌های رشد بخش کشاورزی، در غرب استان تهران به مثابه «پایتخت کشاورزی ایران»، مصمم است در جهت تحقق اصول چهارگانه اعلام شده از طرف دولت محترم نهم جمهوری اسلامی ایران؛ شامل:
۱) «مهرورزی»،
۲) «خدمتگزاری»
۳) «عدالت‌گستری»،
۴) «تعالی مادی و معنوی»، برنامه‌های عملیاتی منطقه را به منظور انجام رسالت سازمانی و تحقق برنامه‌های کاری، با رعایت خط‌مشی‌های «اعتباری»، «وصول» و «تجهیز منابع» برای ارایه خدمات بانکی مطلوب به کشاورزان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی و عموم مردم به انجام برساند.
۱) مهرورزی
بانک کشاورزی با تعهد و پایبندی خویش، نسبت به جایگاه رفیع و نقش و اهمیت مشتریان به عنوان سرمایه‌های ثابت بانک و همچنین حمایت از کشاورزان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی تاکید دارد و با توجه به منشور اخلاقی خود، رعایت ادب و احترام، وقت‌شناسی و تکریم مشتریان را وظیفه خود می‌داند و کلیه شعب با اعلام شماره تماس به مشتریان، تخصیص وقت برای بازدید با مردم و گردهمایی‌های دوره‌ای با مشتریان می‌کوشد که مهرورزی با مردم را جامعه عمل بپوشاند.
به برکت سال پیامبر اعظم (ص) و در اجرای شعار محوری مهرورزی دولت محترم جمهوری اسلامی ایران و با هدف مساعدت به کشاورزان خسارت دیده که به عللی بدهی‌های سررسیده و معوق خود را تا پایان سال ۱۳۸۴ پرداخت نکرده‌اند، بانک کشاورزی ۶ درصد جرایم تاخیر تادیه کشاورزان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی را که بدهی‌های سررسیده و معوق خود را تا پایان شهریور ماه سال‌جاری به بانک پرداخت کنند، مورد بخشودگی قرار می‌دهد.
۲) خدمتگزاری
بانک کشاورزی مصمم است با عملیاتی کردن مفاد اساسنامه بانک به شناسایی سطوح نیازها و عوامل موثر بر رضایت مشتریان اقدام کند، که بر این اساس از دیدگاه‌ها و نظریات کشاورزان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی براساس نظرخواهی مطلع می‌شود و نتایج این نظرخواهی در جهت اجرای بهتر خدمت و تامین رضایت مشتریان در کلیه سطوح بانکی موثر خواهد بود و راههای افزایش رضایتمندی و ارزش آفرینی برای مشتریان را فراهم می‌آورد.
مدیریت و کارکنان بانک خود را به تامین انتظارات عموم و کشاورزان و تولیدکنندگان عزیز متعهد می‌داند و برای ارتقای مستمر کیفیت خدمات خود از هیچ کوششی مضایقه ندارد.
۳) عدالت گستری
مدیریت بانک کشاورزی منطقه کرج، در جهت فراهم آوردن امکانات اعتباری برای توسعه بخش کشاورزی و سایر فعالیت‌های مرتبط و همچنین ارتقای سطح زندگی و درآمد روستاییان همواره می‌‌کوشد این حرکت را با اتکا به سرمایه و سایر کمک‌های دولتی و مردمی برای مشتریان و بخصوص کشاورزان و دامداران و صاحبان صنایع وابسته با هدف توزیع اعتبار در سطح خرد و کلان و در کلیه مناطق حوزه عمل «روستاها و شهرها» به سرانجام برساند. لذا، با تدوین و ابلاغ دستورالعمل‌های مکرر، سمت وسوی پرداخت تسهیلات و خدمات را در جهت ارتقای بخش کشاورزی و زیر مجموعه‌های این بخش هدایت کرده است و همسو با مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها اعتبارات تبصره‌ای و وجوه در اختیار را به توسعه بخش کشاورزی اختصاص داده و با گسترش سیستم بانکداری الکترونیک در سطح شهرها و قطب‌های کشاورزی این حرکت را سرعت بخشیده است و برای توزیع اعتبارات خرد و افزایش عملکرد اعتباری در سایر مناطق و کانون‌های کشاورزی، به ویژه گسترش بنگاه‌های کوچک اقتصادی زود بازده و کارآفرین اولویت خاصی قایل است.
۴) تعالی مادی و معنوی
برای اولین بار در سطح نظام بانکی کشور طرح نظام اعتبارسنجی مشتریان با هدفت نظام‌مند کردن نحوه و میزان اعتبار تخصیصی واحدها به کشاورزان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی، جلوگیری از اعمال سلیقه شخصی، امکان تقویت نظام مدیریت وجوه، امکان گسترش دامنه بهره‌مندی مشتریان در تسهیلات بانک، ‌توزیع عادلانه اعتبارات در اختیار واحدها و ارتقای کیفیت طرح‌ها و تسهیلات با توجه به تفاهم‌نامه منعقد شده بین بانک کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها تدوین شده است و در این جهت شعب اعتبارات مورد نیاز بخش‌ها را مورد سنجش قرار می‌دهند.
بانک کشاورزی در راستای تحقق عدالت در جامعه مصمم است اعتبارات بخش کشاورزی را در دو سطح متمایز توزیع کند:
۱) توزیع اعتبارات خرد در سطح جامعه کشاورزی که دامنه فعالیت آن در اقصی نقاط کشور گسترده خواهد شد. از جمله این قبیل اعتبارات می‌توان به طرح‌های دسته جمعی و پرداخت تسهیلات جاری توسط اکیپ‌های پرداخت در روستاها اشاره کرد که تقریبا تمام کشاورزان از آن بهره‌مند می‌شوند و در نظر است دامنه آن به نحو چشمگیری گسترش یابد.
۲) توزیع اعتبارات کلان در قالب طرح‌های اساسی و ملی و اشتغال‌زا در بخش کشاورزی که در حال حاضر به عنوان پایه‌‌های اقتصادی و سرمایه‌های بخش کشاورزی مطرح هستند. بانک کشاورزی از اجرای طرح‌های بزرگ و اساسی نظیر اجرای طرح‌های کشت و صنعت، واحدهای بزرگ دام و طیور، کارخانجات تبدیل محصولات کشاورزی و... استقبال می‌کند.
● بانکداری الکترونیک
با توجه به اهمیت بانکداری الکترونیک در بانکداری نوین، مدیریت شعب بانک کشاورزی منطقه کرج اجرای طرح بانکداری الکترونیک خود را با نام مهر (مدیریت هوشمند رایانه‌ای) آغاز نموده است.
● گسترش سیستم مهر
پس از اجرای موفقیت‌آمیز سیستم مهر در بیش از ۵۱۵ شعبه بانک کشاورزی در سطح کشور، تا پایان تیر ماه سال ۱۳۸۵ تعداد ۱۷ شعبه بانک در منطقه کرج تحت پوشش این طرح قرار گرفته و ۸ شعبه دیگر نیز به زودی تحت پوشش سیستم مهر قرار خواهد گرفت.
طرح‌های در دست اجرا
توسعه شعب همزمان (On Line) و راه‌اندازی سیستم جدید بانکی «مهر گستر» که ۵۰۰ نوع خدمت بانکی را به مشتریان ارایه می‌دهد، این سیستم که به Core Banking (بانکداری متمرکز) معروف است به طور آزمایشی در برخی شعب راه‌اندازی گردیده است.
ویژگی‌های سیستم مهر‌گستر عبارتند از:
▪ ارایه خدمات سریع‌تر، متنوع‌تر و با کیفیت‌تر به مشتریان و افزایش رضایتمندی آنها
▪ متمرکز شدن اطلاعات تمامی مشتریان و شعب
▪ جلوگیری از تولید اطلاعات تکراری و ناهماهنگ و در نتیجه کاهش هزینه تولید اطلاعات
▪ تولید و ارایه صحیح‌تر و سریع‌تر اطلاعات و در نتیجه گردش سریع‌تر اطلاعات
▪ امکان نظارت بیشتر بر فعالیت‌های شعب و مشتریان و پیشگیری از سوء استفاده‌های احتمالی
▪ انجام عملیاتی که به شیوه دستی و سنتی قابل انجام نیستند
▪ امکان ثبت و نگهداری اطلاعات به مدت طولانی
▪ افزایش دقت گزارش و آمارها
● انواع کارت‌های بانکی، ‌بانک کشاورزی
▪ صدور کارت‌های بدهی
ـ مهر کارت
ـ ایران کارت
ـ مهر کارت نوجوان
ـ کارت ملی جوان
ـ کارت خرید مهر
ـ سینما کارت
▪ صدور کارت‌های اعتباری مهر
ـ کارت طلایی
ـ کارت سیمین
ـ کارت سبز
● طرح‌ تکریم ارباب رجوع
فلسفه اصلی استقرار و تحول ساختار سازمانی، افزایش توان بانک در پاسخگویی به نیازها و خواست‌های در حال تغییر مشتریان می‌باشد. با همسو کردن اهداف بانک و نهایتا به کارگیری صحیح و موثر تجربه، اندیشه، عقاید و ابتکارات هر رده شغلی در جهت پایه‌گذاری اصول ثابت و نهایی می‌تواند ما را به این اهداف نزدیک‌ کند.
● برنامه‌های پشتیبانی و نیروی انسانی
۱) استفاده از بخش خصوصی
۲) آموزش‌های مستمر
۳) پیگیری مستمر به منظور آماده‌سازی شعب منتخب برای راه‌اندازی خطوط دیتا و نصب برنامه‌های پروژه جامع مهر گستر
۴) اجرای کامل طرح ارتباط مستقیم شعب با ستاد (مدیریت و ستاد مرکزی) از طریق E-mail
۵) تشویق و ترغیب کارآفرینان به کارآفرینی در بخش کشاورزی و تقویت نقش آن در تنظیم بازار مالی
۶) تنوع بخشی به تامین مالی برای پاسخگویی هر چه بیشتر و موثرتر در بخش کشاورزی
۷) ارتباط مستقیم و بازدید مستمر از شعب به منظور پویایی و تواناسازی شعب
امضای تفاهم‌نامه همکاری بین بانک کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها
به منظور هماهنگی هر چه بیشتر و همکاری دو جانبه برای ارایه خدمات مناسب‌‌تر به کشاورزان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی و همچنین برطرف ساختن موانع و مشکلات موجود در ارایه تسهیلات و سرمایه‌گذاری که در نهایت رضایت کشاورزان و بهر‌ه‌برداران را در پی خواهد داشت. تفاهم‌نامه همکاری بین بانک کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها امضا شده است.
براساس توافقات این تفاهم‌نامه مدیر ستادی بانک در استان، عضو شورای هماهنگی سازمان جهاد کشاورزی خواهد بود و کارشناسان واجد شرایط جهاد کشاورزی استان و شهرستان به عنوان ضابط رسمی بانک انتخاب و معرفی می‌شوند. همچنین برای اطلاع‌یابی از رضایت یا عدم رضایت مشتریان، تولیدکنندگان و بهره‌برداران کشاورزی از خدمات بانک، نظرات سازمان جهاد کشاورزی به عنوان یک مرکز ارزیابی کننده و انعکاس دهنده نظرات تولیدکنندگان و بهره‌برداران مورد استفاده قرار می‌گیرد که در این خصوص همکاری تنگاتنگی بین شعب بانک کشاورزی در منطقه کرج و مدیریت‌های جهاد کشاورزی در غرب استان تهران ایجاد شده و اجرایی نمودن آن در اولویت‌های کاری می‌باشد.
تسهیلات اعطایی بانک کشاورزی به طرح‌های زودبازده اشتغال‌زا (S.M.E) در بخش کشاورزی
بانک کشاورزی در راستای اهداف دولت محترم مهرورز و به منظور تثبیت اشتغال موجود و گسترش بنگاه‌های اقتصادی زودبازده و کارآفرین و با هدف توزیع عادلانه منابع در کشور به ویژه مناطق محروم، افزایش تولید و صادرات غیر نفتی، تقویت تحرک اقتصادی، افزایش کارایی تسهیلات بانکی، تقویت کارآفرینی، اشتغال‌زایی و افزایش فرصت‌های جدید شغلی به طرح‌های زود بازده اشتغال‌زا در بخش کشاورزی تسهیلات اعطا می‌کند.
طرح‌های زود بازده اشتغال‌زا، طرح‌های تولیدی کالا و خدمات است که میزان اشتغال آنها کمتر از ۵۰ نفر و مدت زمان اجرای آن کمتر یا برابر با ۲۴ ماه باشد.
با توجه به عنایات خاص دولت مهرورز محترم در امر اشتغال‌زایی، اعطای تسهیلات در حمایت از بخش کشاورزی براساس موضوعات ذیل اولویت‌بندی شده‌اند:
الف) گسترش بنگاههای اقتصادی زود بازده و کارآفرین
ب) وجوه اداره شده و وجوه توافقی با دستگاه اجرایی
ج) اعتبارات تبصره‌ای (طرح‌های آبیاری تحت فشار، برقی کردن چاههای کشاورزی و استحصال آب)
د) طرح‌های مرتبط با اشتغال فارغ‌التحصیلان کشاورزی و... .
● پرداخت تسهیلات
بانک کشاورزی منطقه کرج در پایان اسفند ماه ۱۳۸۴ در مجموع مبلغ یک میلیون و ۸۲۴ هزار و ۸۶۴ ریال تسهیلات پرداخت نموده است که تعداد ۷۴۷ فقره به مبلغ ۱۸۰ هزار و ۱۶۸ میلیون ریال را تسهیلات تکلیفی و تعداد ۲۲ هزار و ۳۶۹ فقره به مبلغ یک میلیون و ۶۴۴ هزار و ۶۹۶ ریال را تسهیلات غیر تکلیفی تشکیل داده است. رشد کل تسهیلات نسبت به دوره مشابه سال قبل از نظر تعداد ۲۳ درصد و از نظر مبلغ ۷۰ درصد بوده است.
● توزیع تسهیلات در زیربخش‌های مختلف کشاورزی
▪ تسهیلات قرض‌الحسنه جوانان
▪ آبیاری تحت فشار
▪ طرح‌های گلخانه‌ای
▪ برقی کردن چاه‌های کشاورزی
▪ مکانیزاسیون کشاورزی
▪ تسهیلات اعطایی به بخش دام و طیور
▪ تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج
▪ طرح‌ حمایت از زنان سرپرست خانوار روستایی (طرح حضرت زینب کبری «س»)
▪ طرح ایران (ویژه زنان کشور)
▪ تسهیلات کالای مصرفی با دوام
● عملکرد بیمه محصولات کشاورزی در سال مالی ۸۴
وجود ریسک و خطر در بخش کشاورزی یکی از بزرگترین دغدغه‌های کشاورزان در طول سالیان متمادی بوده است. بخش اعظم این خطرات از ناحیه حوادث غیر مترقبه و طبیعی ناشی می‌گردد، به طوری که از ۴۰ نوع حوادث طبیعی ثبت شده در جهان ۳۱ نوع آن در ایران رخ می‌دهد و کشورمان در این رابطه دهمین کشور بلاخیز جهان به شمار می‌آید.
اندیشه تشکیل یک نهاد مالی حامی کشاورزان در مواجهه با حوادث طبیعی از سال ۱۳۵۳ مطرح و در سال ۱۳۵۵ منجر به تصویب قانون بیمه محصولات کشاورزی گردید. لیکن تا زمان تاسیس (صندوق کمک به تولیدکنندگان خسارت دیده محصولات کشاورزی و دامی) در سال ۱۳۸۵ هیچ اقدامی صورت نگرفت.
با توجه به اینکه حمایت‌های صندوق کمک یک سویه بوده و منحصرا کمک‌های دولت را به صورت محدود بین کشاورزان خسارت دیده توزیع می‌کند، زمینه برای تاسیس صندوق بیمه محصولات کشاورزی که یک نهاد ملی دوسویه و در بردارنده حمایت‌های بیمه‌شدگان و دولت از خسارت‌دیدگان بود، آماده گردید، که سرانجام پس از تاسیس در سال ۱۳۶۲ این صندوق از سال ۱۳۶۳ فعالیت اجرایی خود را در بانک کشاورزی آغاز نمود.
در بخش بیمه کشاورزی در زیر بخش دام صنعتی با ۸ درصد رشد نسبت به سال مالی قبل و رشد ۴۴۱ درصد در بخش بیمه طیور مادر گوشتی و ۲۶۶ درصد در بخش طیور تخمگذار تجاری؛ در زیر بخش زراعت در بیمه کلزا ۱۶۰ درصد رشد و در زمینه بیمه باغات به رشد ۸۱ درصدی بیمه محصول گردو می‌توان اشاره نمود. در مجموع در بخش زراعت و باغداری بانک کشاورزی منطقه کرج در اسفند ماه ۸۴ با رشدی معادل ۱۰۳ درصد یعنی در حدود دو برابر نسبت به اسفند ماه ۸۳، محصولات مختلف را زیر پوشش قرار داده و خسارتی برابر ۹۵۸۷ میلیون ریال به کشاورزان و باغداران منطقه پرداخته است که این مبلغ نسبت به سال گذشته بیش از ۴۰۸ درصد یعنی حدود چهار برابر گردیده است.
همچنین در زمینه بیمه نمودن انواع دام و طیور و آبزیان و زنبور عسل در اسفند ماه ۸۴ شاهد رشدی معادل ۱۲۴ درصد در بیمه هستیم که این رشد در غرامت پرداختی به دامداران معادل ۱۴۶ درصد گردیده است.
شایان ذکر است که نسبت خسارت به حق بیمه پرداختی در بخش دام و طیور و آبزیان در سال مالی ۱۳۸۴، سه برابر و در بخش زراعت و باغات ۵/۴ برابر می‌باشد که این نسبت با توجه به عملکرد سال ۱۳۸۳ در بخش دام و طیور ۱۴۰ درصد رشد و در بخش زراعات و باغات ۲۶۰ درصد رشد داشته است.
این مدیریت در راستای اهداف کلی صندوق و بانک کشاورزی و فعالیت بیشتر در زمینه بیمه محصولات کشاورزی برنامه‌های زیر را در دستور کار خود قرار داده است:
۱) ترویج و اشاعه فرهنگ بیمه در جوامع روستایی منطقه از طریق کارگزاران و برگزاری کلاس‌های ترویجی با همکاری مدیریت‌های جهاد کشاورزی
۲) افزایش تعداد کارگزاران از طریق انعقاد قرارداد با کارگزاران جدید
۳) نظارت بر فعالیت کارگزاران فعال منطقه
۴) ارتباط مستمر و سازنده‌تر با سایر ارگان‌ها و سازمان‌های ذیربط
۵) برگزاری دوره‌های آموزشی و تخصصی برای کارگزاران
امید است با عنایت خداوند متعال و همکاری و مساعدت سایر سازمان‌ها و ارگان‌هایی که به نحوی با بخش کشاورزی در ارتباط هستند در جهت حمایت هر چه گسترده‌تر از تولیدکنندگان زحمتکش و آسیب‌پذیر بخش کشاورزی گام برداریم.

منبع : ماهنامه دام، کشت و صنعت