بررسی تاثیر تجویز مورفین محیطی بر انسولین، لپتین و TNF-alpha سرم رات های چاق شده با رژیم پر انرژی

● مقدمه:
تاثیرات گلیسمیک اوپیوئیدها در انسان و مدل های حیوانی و نیز نقش اوپیوئیدهای اندوژن در سبب شناسی چاقی مورد بحث است. در این مطالعه برای اولین بار به اثر اوپیوئیدها بر لپتین و TNF-alpha مترشحه از ادیپوسیت ها که در علت شناسی چاقی و مقاومت به انسولین نقش مهمی دارند، پرداخته شده است.
● مواد و روشها:
به مدت ۱۸ هفته ۳۰ رات رژیم غذایی پرانرژی و ۱۰ رات به عنوان شاهد اول رژیم معمول تغذیه جوندگان را دریافت کردند. پس از پایان ۱۸ هفته از گروه تحت رژیم پرانرژی، رات هایی که وزنی بیش از دو برابر انحراف معیار وزن میانگین گروه شاهد داشند، به عنوان نمونه چاق انتخاب شدند. ۱۴ حیوان چاق به دو گروه ۷ تایی تقسیم شدند: گروه مورد پس از بیهوشی با اتر تحت تزریق ۱۰mg/kg مورفین زیر جلدی و گروه شاهد دوم نیز به همین ترتیب تحت تزریق سالین هم حجم با دارو در گروه مورد، قرار گرفتند. نمونه گیری از ناحیه قلب حیوان در زمان های صفر (بلافاصله قبل از تزریق)، ۳۰، ۶۰ و ۱۲۰ دقیقه پس از تزریق انجام گرفت. TNF-، انسولین، لپتین سرم، اسیدهای چرب آزاد و گلوکز سرم اندازه گیری شد.
● یافته ها:
نتایج تحقیق نشان داد که انسولین سرم گروه مورد ۳۰ دقیقه پس از تزریق نسبت به شاهد افزایش معنی دار داشت (P<۰.۰۵). لپتین سرم گروه مورد ۶۰ دقیقه پس از تزریق نسبت به کنترل کاهش معنی داری نشان داد (P<۰.۰۵). TNF- سرم در گروه مورد پس از ۳۰ دقیقه کاهش معنی داری نشان داد (P<۰.۰۵). سطح سرمی اسیدهای چرب آزاد در گروه کنترل ۳۰ دقیقه پس از تزریق افزایش معنی داری نشان داد (P<۰.۰۵) که تا پایان ۱۲۰ دقیقه نیز همچنان ادامه یافت. گلوکز سرم اگر چه در گروه مورد اندکی کاهش نسبت به شاهد نشان می داد، این کاهش معنی دار نبود.
● نتیجه گیری:
مورفین در این مطالعه احتمالا با کاهش فعالیت سیستم سمپاتیک در بافت های محیطی باعث خنثی شدن اثر آلفا آدرنوسپتورها بر روی غشای ادیپوسیت ها گردیده، سبب افزایش cAMP داخل ادیپوسیت ها می شود و این افزایش cAMP باعث افزایش لیپولیز و تولید اسیدهای چرب و سرکوب تولید لپتین گردد.

حمید زند
عبدالحسین باستانی
بهرام یغمایی
خلیل زارعیان
غلام رضا امیاری

منبع : پایگاه اطلاعات علمی