شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

طبقه کارگر، پیشاهنگ انقلاب


طبقه کارگر، پیشاهنگ انقلاب
بحث پیرامون جایگاه و نقش طبقه کارگر در جوامع پیشرفته امروز نیز حتی، در میان آن بخش از مردمی که خود را کمونیست می دانند، پایان نمی پذیرد. در گذشته نچندان دور، در سال ١۹۹٠، جنبش کمونیستهای مبتکر، در داخل حزب کمونیست اتحاد شوروی، به مخالفت با گارباچف و گارباچفیسم برخاست. بیماری خطرناکی را که، حزب کمونیست ٢٠ میلیونی اتحاد شوروی بدان مبتلا شده بود، بطور قاطع و روشن تشخیص داد وسپس در کـنگره کمونیستهای مبتکر آن را اعلام کرد: نفوذ خرده بورژوازی و تغییر جهت طبقه کارگر. کنگره بیست و هشتم حزب کمونیست اتحاد شوروی که در آن مشی بازار، یعنی، سرمایه داری را در پیش گرفت، مؤید این تشخیص درست، گواه عمق آن و حتی بازگشت ناپذیری بیماری بخش اصلی حزب می باشد. ١٢۵٩ نماینده کنگره طی «بیانیه اقلیت»، به حزب و مردم هشدار دادند که، معالجه سوسیالیسم به کمک سرمایه داری، باعث بدبختی طبقه کارگر و شکست خود حزب کمونیست اتحاد شوروی خواهد شد، اما، آن پروسه متوقف نشد. بدین سبب، کارگران بطور دسته جمعی، حزب کمونیست اتحاد شوروی را ترک گفتند و در ماه اوت سال ١٩٩١ به پشتیبانی از آن برنخاستند. چرا که، دیگر حزب آنها نبود.
در ماه نوامبر سال١٩٩١، کـنگره اقدام کمونیستهای انقلابی، علیرغم همه ممنوعیت هائی که یلتسین اعمال کرده بود، در شهر سوردلوفسک (sverdlovsk)، برگزار گردید و حزب کمونیست کارگری روسیه(حزب کمونیستهای انقلابی) را بنیاد نهاد. بمنظور تأکید بر خصلت طبقاتی حزب و تبیین تفاوتهای اساسی آن با بازسازی گارباچفی حزب کمونیست اتحاد شوروی، در انتخاب نام حزب که نشاندهنده تعریف کمونیستی و ویژگیهای کارگری حزب بود، بحثهائی انجام شد. همچنین ماده ای در اساسنامه حزب گنجانده شد که، موقعیت برتر کارگران را در ارگانهای رهبری تضمین می کرد. البته، این ماده هم، با مخالفتهائی مواجه شد ولی، اکثریت نمایندگان، ضرورت تصویب و تثبیت این ماده را در شرایط فعلی، در شرایط تهاجم ضدانقلاب، با هدف بالابردن اعتبار حزب در میان طبقه کارگر، مورد تأکید قرار دادند.
این روزها بحثهای میان تئوریسن و عملگراها، شدت و نیروی تازه ای بخود گرفته است. برخی ها معتقدند که امروزه، ساختار نیروهای مولده تغییر یافته است و درک ارتدکسی مارکسیستی از طبقه کارگر دیگر موضوعیت ندارد. یعنی، نقش پیشاهنگ انقلابی این طبقه در جامعه به پایان رسیده است و طبقات متحد تولید کننده ارزشهای مادی و معنوی دیگری در خط مقدم مبارزه حرکت می کـنند. حتی، برخی رفقای حزب کمونیست روسیه پا را فراتر گذاشته، تأکید می کنند که، امروزه، پایگاه اجتماعی کمونیستها، مردم سازمان یافته ای محسوب می شوند که، دارای تحصیلات عالی بوده و با موفقیت، به کمونیستها رأی می دهند. کسانی هم، بر این مسئله اصرار می ورزند که، همه کارگران روزمزد نیز جزء طبقه کارگر محسوب می شوند و بنابراین، موازین اساسنامه ای حزب کمونیست کارگری روسیه- حزب کمونیستهای انقلابی- باید تغییر داده شود.
بنظر ما، طبقه کارگر نه تنها از بین نرفته و نا بود نشده است، حتی، موضع خود را بعنوان یک طبقه اجتماعی عمیقا انقلابی تحکیم نیز بخشیده است. ما در دنیای مادی با بهره گیری از تولید مادی زندگی می کنیم، در دنیائی که انسانها، به نحوی از انحا، بلاواسطه به تولید ارزشهای مادی اشتغال دارند. بدین ترتیب، طبقه کارگر، بعنوان تولید کننده نعمات مادی، از موقعیت کلیدی ویژه ای برخوردار است. زندگی بدون آنها ممکن نیست. اگر تولید متوقف شود، زندگی متوقف خواهد شد. طبقه کارگر، هیچ چیز برای از دست دادن ندارد، اما، خود کارگران در پروسه کار سازمان یافته اند و می توانند از این سازمان یابی، در مبارزه برای آزادی خود از قید و بند استثمار بهره مند گردند. البته، تا زمانی که طبقه کارگر، دیگر اقشار و لایه های اجتماعی، در وهله اول، پرولتاریای کار فکری را از قید استثمار آزاد نکند، نمی تواند خود را آزاد سازد. بنابراین، پیگیرترین مبارزان ضد استثماری، دیر یا زود، مواضع طبقه کارگر را خواهند پذیرفت و در مبارزه عمومی برعلیه سرمایه داری شرکـت خواهند کرد.
ما همچنین فکر می کنیم، تجربه سیاسی روسیه نیز، حفظ نقش رهبری طبقه کارگر در مبارزه برای آزادی کار را مورد تأئید قرار داده است. اولاً، تجربه شرکت همیشگی حزب کمونیست روسیه در مبارزه بی پایان انتخابات نشان می دهد که، بدون تکیه بر مبارزه سازمان یافته زحمتکشان در کارگاهها و کارخانه ها، نه در پارلمان، همه این شیوه های مبارزه، بخش عمده نیروهای بالقوه را به نیروی قابل کنترل حاکمیت تبدیل خواهد کرد. در بهترین حالت آنها می توانند بعنوان داروی مسکن در تسکین دردهای کهنه سرمایه داری مفید واقع شوند. ثانیاً؛ نمونه مبارزه اعتصابی سازمان یافته کارگران وئبورگسک، کارگران بارانداز پطرزبورگ و بسیاری دیگر، بخاطر مسائل اقتصادی، از شکایتهای مخالفان پارلمانی و یا اعتراضات جنجالی و غیرمنطقی ناراضیان مؤثرتر بوده است. بنابراین، حزب کمونیست کارگری روسیه(حزب کمونیستهای انقلابی) تغییرات در اصول اساسنامه خود را که طبق آن، موقعیت کارگران در حزب تحکیم می یابد، ضروری نمی داند. در نهایت لازم به گفتن است که، درست بخاطر همین موقعیت طبقه کارگر، حاکمیت پوتینی روسیه، از به ثبت رساندن حزب کمونیست کارگری روسیه(حزب کمونیستهای انقلابی)، خودداری کرد. ما بر این باوریم که، در همه حال، بدون توجه به همه سختی ها، مبارزه انقلابی باید با روحیه انقلابی، با لیاقت حزب پرولتری، ادامه یابد.
توضیح: حزب کمونیست کارگری روسیه(حزب کمونیستهای انقلابی)، یکی از چهار حزب کمونیست روسیه است که، روابط نزدیکی با حزب کمونیست جمهوری فدراتیو روسیه دارد و عضو «اتحاد نیروهای چپ میهن پرست» می باشد.
برگردان: ا. م. شیزلی
منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگ توسعه