هشتاد نکته مهم برای شما که تازه مادر شده‌اید!

مادر عزیز در زندگی فرزندتان هیچ‌کس مانند شما نیست. این موضوع را می‌توانید از نگاهش بفهمید وقتی‌که به‌ آرامی در آغوش شما به خواب می‌رود این حقیقت بیشتر روشن می‌شود. شما کسی هستید که در موقع ناراحتی‌اش او را آرام می‌کنید. شما مهمترین فرد زندگی او هستید. هیچ‌کس آنقدر که شما او را دوست دارید دوستش نخواهد داشت و هیچکس آنقدر که شما او را می‌شناسید او را نخواهد شناخت.غیر از شما کس دیگری نمی‌داند که چه چیزی برای کودکتان بهترین است ولی در طول هفته‌های اول ممکن است این اطمینان را نداشته باشید. تمام کسانی‌که به تازگی مادر شده‌اند سؤالات و شبهاتی در این مورد دارند. این کتابچه پر از تشویق‌ها و حمایت‌هائی است که من برای بزرگ کردن دو فرزند خود مفید یافتم.بهترین نکته‌ای که به آن دست یافتم این بود که از احساس قلبی خود پیروی کنم. پیشنهاداتی که برایتان مفید است را برگزینید. شما خودتان خیلی خوب حس می‌کنید که چه موردی برای کودکتان مفید است. به خود اعتماد کنید. پاسخ هر سؤالی را در درون خود می‌توانید پیدا کنید زیرا شما بهتر از همه می‌دانید.
۱. یک مادر خوب بودن شگفت‌انگیز و گاهی سخت است ولی همیشه ارزش سختی و زحمت را دارد.
۲. مادرانی را پیدا کنید که با شما همدل هستند. با آنها دوست شده و با کمکشان یا تیم حمایتی بسازید.
۳. اجازه ندهید دیگران شما را به آنچه که بر خلاف میل قلبیتان است تشویق کنند. اگر نصیحتی به‌نظر شما غلط می‌رسد حتماً نصیحت نامناسبی است.
۴. از تمام لحظات بودن با کودک خود، لذت ببرید. این ثانیه‌ها خیلی زودتر از آنچه که فکر می‌کنید می‌گذرند.
۵. شما کودکتان را بهتر از هر شخص دیگری می‌شناسید از این‌که با این شناخت عمل می‌کنید نترسید به‌خود اعتماد داشته باشید.
۶. توقع نداشته باشید که در چند هفته اول کارهای زیادی باید انجام دهید همین که مسواک بزنید و دوش بگیرید برای یک روز کافی است.
۷. به‌جای این‌که به ساعت نگاه کنید به کودک خود توجه نمائید. کودک تا زمانی‌که زندگی در دنیای ما را بیاموزد ریتم زندگی خود را خواهد داشت بنابراین اگر برنامه زندگی خود را با برنامه کودک مطابقت دهید خیلی راحت‌تر خواهید بود.
۸. احساس شما، شما را به درستی راهنمائی خواهد کرد زیرا پاسخ پرسش‌هایتان در درون شماست.
۹. انسان‌ها مهمتر از وسائل و اشیاء هستند. وقتی اوقات خود را صرف رسیدگی به کودک می‌کنید هیچ اهمیتی ندارد که خانه شلوغ و درهم و برهم باشد.
۱۰. اگر کودک شما گریه می‌کند حتماً دلیلی دارد و به نیازش باید رسیدگی نمود او نمی‌خواهد با گریه خود سبب آزارتان شود بنابراین شاید گرسنه است حتی اگر تازه به او شیر داده‌اید باز هم او را به سینه بگذارید. شاید پوشک او خشک نیست؟ شاید گرما یا سرمای زیاد محیط و لباس‌هایش زیادتر از معمول است؟ آیا نیاز به تغییر وضعیت دارد؟ شاید دمای اتاق یا محل دید او را باید تغییر دهید. شاید نیاز به آروغ زدن دارد؟ شاید وقت دفع مدفوع است. شاید می‌خواهد که او را راه ببرید، تکان دهید یا آرامش کنید یا... وقتی به آخرین شایدها رسیدید و جواب نگرفتید دوباره از اول کنترل کنید.
۱۱. خانواده بسیار مهم و فرزندان بسیار ارزشمندتر هستند شما با خوب مادری کردن کار بسیار شگفت‌انگیزی انجام می‌دهید.
۱۲. توجه داشته باشید نصایحی که دوستان یا حتی پزشکتان به شما می‌کنند ممکن است برای سایر کودکان بسیار کارآ باشد ولی به درد کودک شما نخورد.
۱۳. برای احقاق حقوق کودکتان پافشاری کنید و ترسی به دل راه ندهید. او برای مراقبت از خود به شما وابسته است.
۱۴. کودکان واقعاً وابسته هستند. آنها برای رفع نیازهایشان به غذا، لباس، و در مواقع سرما و گرما برای جابه‌جا شدن به مادر نیاز دارند و برای اعلام تمام این نیازها فقط یک علامت دارند و آنهم گریه است. مادرشان کلید بقاء و حیات آنان است مسلماً وقتی مادر در کنارشان نباشد مضطرب می‌شوند.
۱۵. به هر نیازی همان زمان پاسخ دهید و رفع نیاز را به تأخیر نیندازید.
۱۶. زندگی هیچ‌وقت یک روند نخواهد گذشت اما همه‌اش هم بد نخواهد بود.
۱۷. آیا لحظه‌ای ارزشمندتر از اولین نگاهتان به نوزاد خود سراغ دارید؟
۱۸. حجم معده کودک شما به اندازه مشت دست اوست. درست است که به‌نظر می‌رسد همیشه در حال خوردن است ولی او باید در حدود ۵ ماهگی وزن خود را به دو برابر برساند. اگر شما قرار بود این کار را بکنید چقدر باید می‌خوردید؟
۱۹. لحظه‌های شیردادن به کودک موقع آرامش داشتن، لذت بردن از آن لحظات، استراحت کردن و مرخصی گرفتن از دنیاست.
۲۰. کودکی که تازه به دنیا آمده است فوراً مادر خود را نگاه و بو می‌شناسد و از آن لحظه به بعد هیچ جایگزینی را برایش نمی‌پذیرد.
۲۱. اگر به خاطر کودک خود به میهمانی یا قرارهای خود دیر می‌رسید آیا دلیل و عذری بهتر از این می‌خواهید؟
۲۲. گاهی‌ به‌نظر می‌رسد که کودکان زیاد گریه می‌کنند. توجه داشته باشید که کودک شما میل شدیدی به حیات دارد اصرار او بر برآورده شدن نیازش یک تکنیک اولیه حفظ حیات است. این وظیفه شماست که نیاز کودک را پیدا کنید و آن را تأمین نمائید. این دیدگاه به شما اجازه می‌دهد که به‌جای نگرانی، نگرش خود را عوض کنید.
۲۳. تماس زود و بلافاصله بعد از زایمان بین مادر و نوزاد عاملی برای شروع بهتر وظایف و احساسات مادرانه است.
۲۴. وقتی به کودک خود شیر می‌دهید فقط او را تغذیه نمی‌کنید بلکه به او آرامش و عشق هم هدیه می‌دهید.
۲۵. اکثر کودکان شب‌ها نمی‌خوابند. توقعی غیر این نداشته باشید از لحظات آرام شب که غیر از شما و کودکتان کسی بیدار نیست لذت ببرید.
۲۶. نیازهای کودکت یکنواخت است. یاد بگیرید که به نیازهای فردی کودک خود حساس باشید. او نمی‌خواهد سر‌به‌سر شما بگذارد بلکه به شما نیاز دارد.
۲۷. مادر بودن را از هیچ کتابی یاد نخواهید گرفت حتی از این کتاب.
۲۸. از آنجا که نمی‌توانید پیش‌بینی کنید که کودک شما چه خلق و خوئی دارد نسبت به مسائل کودک خود، آزادانه‌تر برخورد کنید. اگر زمان‌بندی زندگی شما با کودکتان متفاوت است تنظیم برنامه‌های مادر با کودک آسان‌تر از تلاش شما برای تغییر طبیعت کودک است.
۲۹. هرگز کودک را ول نکنید تا آنقدر گریه کند که خسته شود اگر اینکار را انجام دهید او از اینکار چند نتیجه خواهد گرفت. بعد از ناراحتی آرامش نخواهم داشت، مادرم قابل اعتماد نیست، زندگی‌ام در خطر است چون مراقبین من وقتی به آنها نیازمندم در اطرافم نیستند.
۳۰. بسیاری از خواسته‌های شما پس از بچه‌دار شدن باید کم شوند. شما که بالغ‌تر هستید می‌توانید با مسائل و مشکلات بهتر از کودک خود کنار بیائید. توقع نداشته باشید که او با روی خوش منتظر بماند تا مکالمه تلفنی شما تمام شود و بعد شما به او توجه کنید یا به او شیر بدهید.
۳۱. اگر در هفته اول بعد از زایمان از کسی گرفته‌اید بگذارید او کارهای خانه را انجام دهد شما فقط نگهداری از نوزاد را برعهده بگیرید.
۳۲. اگر دیگران می‌خواهند به شما کمک کنند به آنها اجازه دهید آشپزی، شستشوی لباس‌ها و نظافت اتاق‌ها را برعهده بگیرند و یا برایتان خرید منزل را انجام دهند اگر تعداد کسانی که داوطلب آوردن غذا هستند زیادند از یکی از آنها بخواهید تا هماهنگی اینکار را برعهده بگیرند و دیگران از او بپرسند که چه چیزی درست کنند یا چه موقعی غذای درست شده را بیاورند. به این ترتیب چند نفر در یک‌روز غذای یکسان برایتان هدیه نخواهند آورد.
۳۳. اگر می‌خواهید موقع شیردهی، تن برهنه شما دیده نشود در جلوی آینه یا یکی از دوستان خود اینکار را انجام دهید و از او بخواهید به شما بگوید آیا بدن شما دیده می‌شود یا خیر. اگر لباس گشاد بپوشید راحت‌تر می‌توانید به کودک خود شیر بدهید.
۳۴. شیردهی زودهنگام و بلافاصله پس از تولد، شیر را افزایش می‌دهد.
۳۵. به کودک خود توجه و رسیدگی کنید و از اینکه لوس شود نترسید. نیازهای کودک اکثراً یکسان است. حالا موقع قدرت‌نمائی به کودک نیست.
۳۶. حدود یک‌هفته مانده به موعد زایمان موهای خود را کوتاه کنید. بعد از زایمان حتی یک لحظه هم فرصت اضافه نخواهید داشت.
۳۷. وقتی کودک می‌خوابد شما هم بخوابید. فکر اینکه باید کارهای عقب‌افتاده را در این فرصت انجام دهید از سر خود بیرون کنید چیزی که شما به آن نیاز دارید استراحت و آرامش است.
۳۸. با کودک خود بخوابید. برای هر گریه نوزاد از رختخواب گرم جدا شدن، روی کف سرد خانه راه رفتن و کودک را در حالی که از شدت گریه رو به ضعف است جمع و جور کردن، روی صندلی سفت نشستن و شیردادن معنی ندارد. تازه بعد از شیردادن از خواب بیدار می‌شوید وبا خستگی به ساعت نگاه می‌کنید و نگران کم‌خوابی خود می‌شوید بهتر است قبل از خواب، بالای سر خود چراغ خواب، لوازم پوشک بچه و آب آشامیدنی قرار دهید با این کار غیر از موقعی که بچه به‌علت دل‌درد نیاز به راه بردن و تکان دادن دارد همیشه تا صبح در رختخواب بوده و صبح‌ها دیگر کم‌خواب نیستید و برای فرزندتان مادر خوبی خواهید بود.
۳۹. اگر کودکتان شیرمادر می‌خورد بهتر است پستانک (گول‌زنک) به او ندهید. نحوه مکیدن آن با پستان مادر فرق دارد و کودک را دچار سردرگمی می‌کند. وقتی کودک به آن کوچکی مک می‌زند یعنی گرسنه است.
۴۰. من زمانی‌که به کودکم شیر می‌دادم خوشحال بودم که خودم برایش نقش پستانک را بازی کنم. دلم می‌خواست او بداند که انسان‌ها او را آرام کردند نه اشیاء.۴۱. همه ناخن‌های خود را کوتاه نگه‌دارید. احتمال این‌که با ناخن‌های بلند او را چنگ بزنید زیاد است. می‌توانید ناخن کودک را نیز در خواب کوتاه کنید.
۴۲. یک گوشی تلفن در نزدیکی تخت خود قرار دهید و زنگ آن را خاموش کنید با این‌کار می‌توانید صدای زنگ را از گوشی سایر اتاق‌ها بشنوید و در صورت تمایل از اتاق خود صحبت کنید. اوقاتی هم که خواب یا مشغول رسیدگی به کودکتان هستید می‌توانید بدون مزاحمت صدای تلفن، به‌کار خود ادامه دهید.
۴۳. یک کوله یا آغوش پارچه‌ای نرم بخرید و سعی کنید کودک را از همان ماه‌های اول به آن عادت دهید. اکثر بچه‌ها آن را دوست دارند این وسیله حداقل برای مدت کوتاهی آزادی دست‌های شما را باز خواهد گرداند. به هر حال در مواقع آشپزی، نزدیک گاز یا آب داغ خیلی مراقب باشید.
۴۴. هرگز از این‌که مدت زمانی را با کودک خود سرکرده‌اید افسوس نخواهید خورد. زمان تندتر از آن‌چه تصور می‌کنید خواهد گذشت.
۴۵. وقتی احساس می‌کنید جانتان به لبتان رسیده است به یاد داشته باشید ”این نیز بگذرد“
۴۶. رابطه خود را با همسرتان تقویت کنید. هر قدر این رابطه قوی‌تر باشد، کودکتان امنیت بیشتری خواهد داشت.
۴۷. سعی کنید قبل از خواب مشکلات اطراف خود را حل کنید و مسئله‌ای با کودک، همسر و زندگی خود نداشته باشید اگر بدون این مشکلات به رختخواب بروید، خواب بهتری خواهید داشت.
۴۸. سعی کنید در ساعات پایانی روز با یک روش یا راهی، آرامش پیدا کنید مثلاً کودک خود را شیر بدهید و بعد چند دقیقه به آرامی با همسر خود خلوت کنید، با یک دوست چند لحظه مکالمه تلفنی داشته باشید یا کودک را بخوابانید و به هسمر خود بسپارید و یک دوش آب گرم بگیرید.
۴۹. با مادرانی که احساس مادرانه شما را تقویت می‌کنند معاشرت کنید و از کسانی‌که شما را تشویق به کم کردن حس مادری خود می‌نمایند دوری کنید. این افراد را به راحتی می‌توانید تشخیص دهید. این‌ها کسانی هستند که می‌گویند بگذار کودک آن‌قدر گریه کند تا خسته شود، کودک را در آغوش نگیرید، لوس می‌شود. او را موقع خواباندن تکان ندهید. خودتان به گردش بروید و کودک را به‌دست دیگران بسپارید.
۵۰. پزشکان اطفال در مورد چگونه مادر بودن آموزش ندیده‌اند. آنان در مورد نحوه مراقبت از بیمار آموزش دیده‌اند نه این‌که چگونه کودک شاد و ایمنی تربیت کنند. البته این بدان معنی نیست که هیچ اطلاعات باارزشی به شما نخواهند داد بلکه باید آن‌چه از ایشان می‌شنوید مانند سایر نصایح، اول پیش خود ارزیابی کنید.
۵۱. با کودک خود حرف بزنید حتی اگر او حرف شما را نفهمد، از صدای شما لذت می‌برد.
۵۲. موقع خرید منزل، کودک را در داخل آغوش (وسیله حمل به‌صورت کوله) حمل کنید. این‌کار باعث رضایت کودک و خرید راحت شما خواهد شد. اگر کودک ناآرام شد یک گوشه خلوت پیدا کرده او را شیر دهید بعد دوباره خرید را ادامه دهید. این‌طور برای همه راحت‌تر خواهد بود.
۵۳. به محض این‌که کودک شروع به غان و غون کردن نمود به او جواب بدهید. این عمل شما اولین آموزش حرف زدن به او خواهد بود.
۵۴. اگر در ساعات معینی از روز کودک شما شاد و سرحال است سعی کنید سایر کارها را کنار بگذارید در صورتی‌که خسته و گرسنه نیستید با او به گردش بروید. وقتی شما هم احساس خوبی دارید همین کار را بکنید. این با هم بودن و گردش، کودک را هم شاد خواهد کرد.
۵۵. مراقبت از خود باعث مراقبت بهتر از کودک خواهد شد. وعده‌های غذای روزانه را فراموش نکنید. میان‌وعده‌های مقوی و مقادیر زیادی سبزی و میوه مصرف کنید و در موقع تشنگی حتماً آب و آب‌میوه بخورید.
۵۶. هر قدر خسته‌تر باشید عصبانیت شما هم بیشتر خواهد بود. سعی کنید عکس‌العمل‌های خود را آرام‌تر کنید. این‌کار واقعاً مفید است.
۵۷. شما اولین تجربه عشقی کودکتان هستید. سعی کنید هر چه خودتان از عشق می‌خواهید به او بدهید مسلماً شما هم کسی را می‌خواهید که بدون قید و شرط و در هر حال یا احساسی که دارید شما را دوست داشته باشد. کسی باشد که بتوان به او اعتماد کرد. استوار، مهربان، در دسترس و خنده‌رو باشد. شما باید الگوی سالم عشق را برای زمان بزرگسالی فرزندتان ارائه کنید.
۵۸. اگر کارها مطابق میل شما پیش نمی‌رود ناامید نشوید حتی یک آغاز کمی بد هم می‌تواند به نتیجه مناسب برسد. هرگز حرکت به‌سوی جلو را فراموش نکنید.
۵۹. اگر به‌جائی می‌روید که ممکن است آنجا کسانی بخواهند سؤالات یا حرف‌های ناخوشایندی به شما بزنند، سعی کنید چند پاسخ مناسب برای حرف‌های احتمالی آنها آماده کنید. می‌توانید با دوست خود جواب‌هائی را برای انتقادات آنها پیدا کنید تا بعد از بازگشت پیش خود نگوئید ”کاش گفته بودم... ای‌کاش این‌طور نگفته بودم...“
۶۰. اگر افرادی سعی می‌کنند شما را مجبور به انجام کاری کنند که به‌نظر شما غلط می‌آید. آن‌قدر بگوئید من این روش را ترجیح می‌دهم تا آنها خسته شوند و دست بردارند.
۶۱. یاد بگیرید که از لحظات خود لذت ببرید. ما بیشتر مواقع در آینده زندگی می‌کنیم و اوقات خود را با برنامه‌ریزی و فکر کردن می‌گذرانیم که ”وقتی بچه خوابید این‌کار را می‌کنم، بعد از اینکه راه افتاد آن‌کار را می‌کنم، وقتی ده‌ماهه شد این‌کار را خواهم کرد و...“ به خود یاد بدهید که در زمان حال زندگی کنید. این لحظات فوق‌العاده بسیار سریع می‌گذرند و هرگز باز نمی‌گردند آرام باشید و از همراهی با کودک خود لذت ببرید.
۶۲. شما با احساسی مادرانه متولد شده‌اید اما این احساس، با رشد شما و کودکتان رشد می‌کند. همدیگر را دوست بدارید و سعی کنید یکدیگر را راضی نگه دارید.
۶۳. سعی کنید به هر ترتیبی که می‌توانید روی خوش داشته باشید. بچه‌های شما باید حس کنند که مادرشان فرد شادی است در غیر این‌صورت آنها خودبه‌خود تمام بزرگسالان را افرادی جدی و نگران می‌بینند که این نگرش به بزرگسالی بسیار بد است.
۶۴. هر قدر می‌خواهید کتاب در مورد تربیت کودک بخوانید اما بهترین آموزش، توجه به کودک و پاسخ به نیاز اوست. کودک شما آن کتاب‌ها را نخوانده و نویسندگان آن کتاب‌ها هم هرگز کودک شما را ندیده‌اند.
۶۵. وقتی دوستانتان می‌خواهند به شما کمک کنند سعی کنید این کمک را به ماه‌های بعد هم تعمیم دهید حتی وقتی کودک دوماهه شود هنوز شما به کمک دیگران نیاز خواهید داشت.
۶۶. شاید همسرتان دقیقاً عین شما از کودک نگهداری نکند. از یک‌طرف این مسئله می‌تواند شما را ناراحت کند. از طرف دیگر کودک ارتباطی متفاوت با ارتباطش با شما، با پدر خود برقرار خواهد کرد و این‌کار او را مجبور خواهد کرد از علائمی متفاوت استفاده کند. همین قدر که کودک با محبت نگهداری می‌شود و گریه نمی‌کند، اشکالی ندارد. پذیرش این مسئله اغلب برای مادران سخت است.
۶۷. کارهای خانه‌داری خود را کمی سبک کنید.
۶۸. بچه اول خانواده خیلی شجاع بوده به‌دنیا آمده و به مادر خود یاد داده است که چه‌طور بچه‌داری کند.
۶۹. از این‌که خانه نامرتب، لباس‌ها و حیاط و آشپزخانه شلوغ است از کسی معذرت‌خواهی نکنید. شما در حال نگهداری از کودک خود هستید که مهم‌ترین کار است. اگر از شما ایراد می‌گیرند فقط با آنها موافقت کنید و بگوئید شما راست می‌گوئید. اتاق خیلی نامرتب است. این جمله تمام لذت آزار شما را از فرد خواهد گرفت و شاید حتی باعث شود که آنها شما را تنها بگذارند.
۷۰. تا وقتی‌که بچه‌دار نشده‌اید هنوز نمی‌دانید که چقدر می‌توانید کسی را دوست بدارید.
۷۱. کودک، اول از همه دوست داشتن را نمی‌آموزد بلکه اولین چیزی که یاد می‌گیرد اعتماد است. یاد می‌گیرد که می‌تواند به پدر و مادر خود در تأمین نیازهایش اعتماد کند. اگر این اعتماد در زمان شیرخواری در او پا بگیرد در نوجوانی هم در او خواهد بود.
۷۲. با این‌که ”فقط مادر باشید“ نه تنها هویت خود را از دست نخواهید داد بلکه یک هویت جدید به‌دست خواهید آورد.
۷۳. سعی کنید به یاد بیاورید ”کوچک و بی‌یاور بودن چه احساس بدی است“ با کودک خود همان‌طور که نگهداری شده‌اید یا دلتان می‌خواست نگهداری شوید رفتار کنید.
۷۴. وقتی بخواهید مانند زمان قبل از تولد کودکتان زندگی کنید، مشکلات شروع می‌شوند.
۷۵. شیرخواران و کودکان به تغذیه روحی نیز نیاز دارند اگر نیازشان برآورده شود جوانان متکی به نفسی می‌شوند که هم در زندگی خود و هم برای والدین خود مفید و مؤثر خواهند بود.
۷۶. اگر نوزاد یا نوپای شما با گریه از خواب بیدار می‌شود حتماً هنوز خوابش می‌آید. او را آرام کنید یا تکان دهید تا استراحتش کامل شود.
۷۷. اگر همه آن کارهائی که باید انجام بدهید را انجام داده و هنوز کودکتان آرام نشده است چند لحظه او را به پدرش بسپارید و یک دوش بگیرید یا چند دقیقه‌ای قدم بزنید و یا به موزیک آرامی گوش بدهید و اگر تنها هستید او را در کالسکه گذاشته و با هم به گردش بروید. استفاده از هوای تازه به شما نیرو داده و بسیاری از ناراحتی‌ها و نگرانی‌ها را برطرف می‌کند.
۷۸. یک دستگاه منشی تلفنی بهترین هدیه است. وقتی با بچه سرگرم هستید و نمی‌خواهید به تلفن جواب دهید از آن استفاده کنید.
۷۹. از روح و روان خود غافل نشوید. هر روز چند دقیقه هم برای تفکر و به‌خود اندیشیدن کنار بگذارید.
۸۰. این‌که تکنولوژی دنیا چه‌قدر پیشرفت می‌کند اهمیتی ندارد چون چگونگی استفاده از آن، به مردم بستگی دارد. برای همین است که چگونگی انسان‌هائی که به‌وجود می‌آیند برای جهت‌گیری جهان اهمیت دارد. ما، مادران، اگر کودکانمان را با محبت و مسئولیت تربیت کنیم. مهم‌ترین مشارکت را در پیشرفت جهان داشته‌ایم.
ترجمه: دکتر ناهید عزالدین زنجانی (متخصص اطفال)
مینا شرفبافی (کارشناس مامائی)

منبع : فصلنامه شیر مادر