مسجد کرمانی ، تربت‌جام

مسجد كرمانی با ابعاد 10/70×17 متر دارای شا‌ه‌نشینی در وسط هر ضلع و سه حجره (چله‌خانه) در اضلاع غربی - شرقی است. در شاه‌نشین غربی آن، محراب گچ‌بری شده پركار و نفیسی و در مقابل آن، قبری منسوب به استاد كرمانی - سازنده محراب - قرار دارد. سقف این بنا، شامل پنج قسمت است : دو شاه‌نشین شمالی و جنوبی با پوشش نیم‌گنبدی كه در جلوی هر كدام دو تویزه با تاق خوانچه‌پوش قرار دارد و سرانجام در مركز بنا، بر روی چهار تویزه، گنبد كوچكی زده‌اند كه بعداً بازسازی شده است. در زیر این گنبد، در كف مسجد، سردابی با نقشه مربع كه داخل آن سه قبر قرار داشت،‌ كشف گردیده كه هویت دفن‌شدگان مشخص نیست. تزئینات داخل بنا شامل تعدادی قوس تزئینی در اطراف حجره‌ها و گچ‌بری‌هایی به شكل مقرنس در بالای درِ چله‌‌خانه است. در بالای این قسمت و در كمرگاه بنا‌،‌ كتیبه‌‌ای به خط ثلث، بنا را دور می‌زند و در بالای آن، مقرنس‌كاری بسیار زیبایی به كار رفته است كه در تاق شاه‌نشین‌ها قرار دارد و در پایین، مقرنس‌های شمالی و جنوبی جمعاً 8 لوح گچ‌بری مشبك وجود داشته است كه امروزه 7 لوح آن باقی مانده است. در میان تزئینات این مسجد، محراب گچ‌بری‌شده شاه‌نشین غربی كه دارای نقوش مختلف گیاهی و خطی و هندسی پركار است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نمای خارجی مسجد كرمانی كه رو به صحن اصلی مزار قرار دارد، متشكل از چهار طاق‌نما و قاب‌های ساده آجری در حدفاصل آن‌‌هاست. از آن میان، دو طاق‌نمایی كه بعد از ایوان قرار گرفته‌اند، دارای مقرنس‌كاری با اسلوب به‌كار رفته در داخل بنا هستند و حواشی آن‌ها نیز دارای گچ‌بری‌هایی نظیر نمونه‌های داخل بناست. درخصوص تاریخ ساخت این بنا نمی‌‌توان اظهارنظر دقیقی داشت؛ اما احتمال بیش‌تری وجود دارد كه این بنا به نیمه‌ دوم قرن هشتم هـ.ق متعلق باشد.