روحیه همکاری در آموزش

همکاری یکی از راه‌هایی است که باعث جمع شدن نیروهای مختلف در یک جهت می‌گردد. در نتیجه هم باعث افزایش در سرعت انجام کارها می‌شود و هم باعث می‌شود که کارهایی که تنهایی غیر ممکن بود، به انجام برسد. در همین راستا است که خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: تعاونوا علی البر و التقوی و لاتعاونوا علی الاثم و العدوان (مائده آیه ۲).
همچنین حضرت علی علیه‌السلام در نهج‌البلاغه می‌فرماید: پس آنگاه که در زندگی گذشتگان مطالعه و اندیشه می‌کنید، عهده‌دار چیزی باشید که عامل عزت آنان بود و دشمنان را از سر راهشان برداشت و سلامت و عافیت زندگی آنان را فراهم کرد و نعمت‌های فراوان را در اختیارشان گذاشت و کرامت و شخصیت به آنان بخشید، که از تفرقه و جدایی اجتناب کردند و بر وحدت و همدلی همت گماشتند و یکدیگر را به وحدت واداشته به آن سفارش کردند. (خطبه ۱۹۲ ).
● همکاری در امر آموزش
بنابر آیه ۲ سوره مائده و سفارش بر همکاری در خیر ، همکاری در آموزش صحیح افراد ، یکی از مصادیق تعاون در نیکی است. همکاری در آموزش می‌تواند از جنبه‌های مختلفی بررسی شود. همکاری معلمان و کادر آموزش و مدیر ، همکاری شاگردان ، همکاری خانواده و مدرسه، که در زیر به شرح مختصری در مورد هر یک می‌پردازیم.
● مدیریت آموزشی
وجود دستورالعمل‌های ثابت و معین برای مدرسه توسط یک نفر باعث می‌شود که همچون نظر مربوط به یک فرد است، نه گروه کاستی‌های زیادی در آن باشد و ثانیا باعث کاهش خلاقیت و نقش فعال معلمین گردد و در اکثر موارد عکس‌العمل و صف آرایی ایجاد کند. بهترین روش در این مورد تشکیل شورای مدرسه برای تصمیم‌گیری در امور است.در مباحث امروزه مدیریت آموزشی چه توسط نویسندگان و محققان داخلی و چه خارجی توصیه و تاکید بسیاری بر پرهیز از فردگرایی در مدیریت آموزشی شده است و روش‌های مشارکتی برای آن توصیه شده است.
● همکاری دانش‌آموزان در اداره امور مدرسه
دانش آموزان نیز در اداره مدرسه باید جای مشخصی داشته باشند. این مسئله باعث می‌شود که اولا روابط بین اولیای مدرسه و دانش آموزان صمیمانه‌تر شود و ثانیا تجربه کار اجتماعی و عملی برای دانش آموزان و یادگیری مهارت‌های حضور در اجتماع برای آنان می‌باشد. همچنین باعث بهتر پیش رفتن برنامه‌های مدرسه و کاهش مقاومت در برابر آن به خصوص در مسائل انضباطی می‌گردد.
در مدرسه همانگونه که مطالب درسی به دانش‌آموزان آموخته می‌شود، باید روحیه همکاری نیز به صورت عملی به آنان آموزش داده شود. این روش در آموزش سنتی به صورت مکتب‌خانه‌ها مورد توجه بوده و شاگردان سطوح بالاتر عهده دار تدریس به دانش‌آموزان سطح پایین و جبران عقب ماندن در درس و... آنها بوده‌اند. اما امروزه متاسفانه این روحیه کمتر در مدارس ما دیده می‌شود.
● همکاری خانواده‌ها در امر آموزش
جلب همکاری خانواده‌ها با مدرسه نیز از جهات مختلفی از اهمیت برخوردار است. اولا اینکه خانواده‌ها به بسیاری از ویژگی‌های رفتاری فرزندان خود وارد هستند، در نتیجه می‌توانند در مسائل تربیتی مدرسه را یاری کنند، مدرسه معمولا به تربیت تک تک افراد متناسب با نیازهای شخصیتی آنها نمی‌پردازد، بلکه با تبادل اطلاعات و تجارب بین خانواده و مدرسه و هماهنگی آنها در روند تربیتی است که تربیت به شکل کامل و صحیح انجام می‌گیرد.
از طرف دیگر ،‌ این همکاری می‌تواند باعث آشنایی خانواده با مشکلات فرزندان در محیط مدرسه و کمک به رفع آنها باشد. خانواده می‌تواند برای بهبود مسائل درسی و تربیتی فرزندان از مدرسه کمک‌های فکری و تخصصی بگیرد و در چنین حالتی است که خانواده‌ها با آشنایی با مسائل مدرسه تمایل بیشتری به کمک‌های مالی به مدرسه نیز خواهند داشت. در کل اگر دانش‌آموزان ، معلمان و خانواده‌ها ، دست در دست هم و به صورت هماهنگ در کارهای مدرسه همدیگر را یاری کنند، بی شک دستیابی به هدف‌های آموزشی و تربیتی بسیار ساده‌تر خواهد بود.

منبع : شبکه رشد