نگرش دولت حمایت از تجارت است تا تولید

وجود موانع در تولید پوشاک و صادرات آن امری بدیهی و غیر قابل انکار است و تولید کنندگان در مصاحبه‌های متعدد به این نکته اشاره نموده‌اند علی‌رغم این موضوع واحدهائی مشاهده می‌شوند که با وجود چالش‌های متعدد در صنعت پوشاک در فعالیت خود موفق عمل نموده‌اند که بی‌شک اعمال مدیریت صحیح و انجام تحقیقات کارشناسی بازار و مسائل مرتبط نقش به‌سزائی در موفقیت آن واحدها دارد. شرکت تولدی صادراتی عقیق از واحدهائی است که تما تولیدات خود را صادر می‌کند. این صادرات به اروپا و خصوصاً آلمان انجام می‌شود برای تسلط به بازار خارج مدیران آن، شرکتی نیز در خارج تأسیس کرده و بازاریابی و تحقیقات مرتبط در این زمینه از آن طریق پیگیی می‌شود و دستاوردهائی نیز داشته‌اند مهندس فرید شایسته مدیر عامل شرکت عقیق است و کارشناس مهندسی مکانیک می‌باشد. این شرکت از سال ۱۳۶۶ فعالیت خود را آغاز کرده است آنچه می‌خوانید حاصل گفت و گوی ما با ایشان است.
● انواع محصولات تولیدی شرکت عقیق را نام ببرید؟
▪ واحد تولیدی شرکت عقیق با توجه به امکانات و پتانسیل خودتوان تولید اغلب پوشاک را که مورد نظر مشتریان باشد داراست و محدودیتی ندارد در مقطع فعلی فعالیت ما بیشتر در حوزه تولید پوشاک راحتی زنانه و انواع بلوز شلوار بچه‌گانه است و اخیراً تولید مانتو را نیز در دستور کار خود قرار داده‌ایم ضمن این‌که باید اشاره کنم کلیه محصولات ما صادر می‌گردد.
● برای تولید محصولات خود از چه مواد اولیه‌ای استفاده می‌کنید؟ تناسب قیمت و کیفیت محوصلات داخلی و خارجی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
▪ در تولید لباس‌های بچه‌گانه و مردان بیشتر از الیاف طبیعی استفاده می‌کنیم که از نخ پنبه است و در بازار ایران نیز وجود دارد بریخ دیگر از مواد اولیه مورد استفاده ما خصوصاً در پوشاک زنانه موادی است که از خارج وارد می‌نمائیم ولی در مجموع عمده مواد اولیه مورد استفاده ما داخلی است در استفاده از مواد اولیه که پارچه است ما روش خاص خود را داریم به این شکل که ابتدا نخ مورد نیاز را خریداری کرده به واحد بافندگی تحویل می‌دهیم در این روش بر کل روند کار نظارت داشته و جون محصولاتمان را صادر می‌کنیم با اطمینان خاطر این کار انجام می‌شود در گذشته وقتی برای خرید نخ پنبه به بازار مراجعه می‌کردیم این مواد کمتر یافت می‌شد ولی در حال حاضر می‌توان این مواد را تأمین کرد و شرایط رو به بهبود است نکته آخر این‌که وقتی مواد اولیه را ما خود به تولید می‌رسیانیم قیمت تمامش ده آن کاهش پیدا می‌کند.
● محصولات تولیدی خود را با چه مکانیزمی به بازار مصرف عرضه می‌کنید؟
▪ ابتدا به این نکته اشاره کنم که کلیه محصولات ما صادر گردیده و فروش داخلی نداریم دلیل اصلی آن به‌خاطر مشکلاتی است که در جهت دریافت مبلغ فروش محصولات وجود دارد که عمده‌ترین آن مشکلات مربوط به چک است که بسیار بوده و بعضاً پاس نمی‌شود ما محصولات خود را از طریق بنکدارانی که در خارج وجود دارند و دیگر شرکت ما در آلمان با آنها در تعامل است به بازار عرضه می‌کنیم و با فروشندگان جزء در اروپا ارتباط برقرار نکرده‌ایم.
● تأثیر قوانین از جمله بیمه، مالیات و بهره‌های بانکی را بر تولید چگونه ارزیابی می‌کنید؟
▪ از جمله مشکلات در این حوزه این است که به هر میزان که تعداد نیروهای کار بیشتر باشد هزینه‌ها نیز افزایش می‌یابد. مثلاً بحث بیمه یکی از مواردی است که این موضوع شامل آن می‌گردد حال آن‌که دولت باید ساز و کاری فراهم نماید تا واحدهائی که اشتغال بیشتری تولید می‌کنند از حمایت‌های بیشتری برخوردار بشوند در بحث بهره‌های بانکی علیرغم شعارهای فراوان در زمینه لزوم حمایت از تولید عملاً مشاهده می‌گردد که بهره بانکی در عرصه تجارت از ۲۶ درصد به ۱۴ درصد کاهش پیدا کرده است ولی نرخ ۱۷ درصد تولید به ۱۴ درصد کاهش پیدا کرده است این وضعیت نشان می‌دهد که نگرش دولت حمایت از تجارت است تا تولید و این مسئله با شعارهای مطرح شده مغایرت داشته و حالت یک بام و هوا است.
یکی دیگر از مشکلات این است که از ماشین‌های دست دوم وارداتی تعرفه گمرکی حذف شده ولی ماشین آلات نو تعرفه گمرکی دارد همچنین از نمایشگاه عرضه محصولات دست دوم حمایت می‌شود چنین شرایطی باید بالعکس باشد و ماشین‌آلات نو باید از تعرفه معاف شوند چرا که نقش مهم‌تری در تولید محصول با کیفیت و اشتغال‌زائی ایفا می‌نماید از دیگر حمایت‌هائی که دولت می‌تواند اعمال نماید حمایت از حضور تولیدکنندگان در نمایشگاه‌های خارجی است آنحضور موجب می‌شود تولیدکنندگان ایرانی پتانسیل بازارهای خارجی را شناسائی کرده و در زمینه آن کار نمایند در بسیاری موارد دولت برای بررسی این نمایشگاه‌ها کارشناسان خود را به خارج اعزام می‌کند چه اشکالی دارد که از تولید کنندگان نیز تعدادی را اعزام نماید و از تجربیات آنها هم استفاده گردد دیگر موضوع در امر قوانین این است که بسیار بجاست استاندارد از محصولات صادراتی برداشته شود محصولات صادراتی طبعاً در کشورهای هدف مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و هر کشوری قانون خود و استاندارد خاص خود را دارد وقتی محصولی تماماً صادر شده و هیچ حضوری در بازار داخل ندارد چه نیازی به اخذ استاندارد از کشور مبدأ دارد.
روابط کار نیز از مشکلات مستمر تولید بوده و باید اذعان کنیم که کارفرمایان کارگر کارگران شده‌اند! یک مثال ساده این امر را مشخص می‌کند وقتی کارگری برای یک دستگاه واردایت آموزش می‌بیند در واقع همه کاره آن ماشین شده است لذا شروع می‌کند به بهانه‌گیری و اخذ امتیاز از کارفرما و در صورت عدم همراهی دائمی کارفرما موضوع به وزارت کار کشیده و در آنجا سریعاً کارفرما متهم تلقی می‌گردد لذا این قراردادها و ضوابط یک طرفه و به سود کارگر است و اگر کارگری به خوبی وظایف خود را انجام ندهد کمتر می‌توان با او برخورد نمود این در حالی است که دیگر مشکلات کارفرماها همچنان پابرجاست اگر کارفرمائی محصولات خود را نتواند بفروشد چاره‌های نداشته و باید مزد کارگر، بهره بانک و اقساط و دیگر هزینه‌ها را بپردازد ولی کارگر در همه این شرایط و به‌موقع مزد خود را دریافت می‌نماید.
از دیگر مشکلات این است که وقتی ما می‌خواهیم کارت بازرگانی بگیریم گفته می‌شود که مفاصه حساب از بیمه بیاورید این شبیه آن است که اداره برق بگوید چون شما پول برق را نپرداخته‌اید تلفن شما باید قطع شود حال آنکه این‌ها دو مقوله جداست و نباید ربطی به هم داشته باشد.
● شما نقدینگی مورد نیاز واحد خود را از چه منابعی تأمین می‌کنید؟
▪ واقعیت این است که با توجه به بوروکراسی بانک‌ها ما کمتر به سراغ بانک‌ها برای اخذ تسهیلات می‌رویم و تسهیلات مورد نیاز خود را از طریق شرکتی که در آلمان داریم تأمین می‌کنیم بانک‌ها در کشور ما مشکلات خاص خود را دارند. در یک مورد باری آنکه بتوانم در موعد مقرر مبلغی پول را به‌حساب خود در ایران واریز نمایم مبلغی را از آلمان مستقیماً به ایران آوردم و از شعبه‌ای به شعبه دیگر حواله نمودم چنان تعللی در این زمینه صورت گرفت که ما دجار مشکل شدیم لذا کمتر توجه به بانک‌های داخلی داریم. ضمن اینکه در زمان بروز مشکل در بانک‌ها کسی پاسخگو نیست.
● ارزیابی شما از نقش شکل‌های صنفی و اتحایه‌ها بر تولید چیست؟
▪ تشکیل ‌های صنفی نسبت به گذشته پیشرفت‌هائی داشته‌اند و حمایت دولت از آنها بیشتر شده است ولی کافی نیست یکی از چالش‌ها در این زمینه این است که دولت در مورد مسائل مختلف و مربوط کمتر نظر اتحادیه‌ها را جویا می‌شود یا یر به این کار می‌پردازد مثلاً در زمینه مد مدت‌ها بعد از بحث در مجلس و دولت چنین نظرخواهی انجام شد و درصورتی که اعضاء اتحادیه‌ها به‌خاطر تخصص خود می‌توانند زودتر در این زمینه دخالت داده شده و اعلام نظر نمایند تشکیل کار گروه‌های نساجی در وزارت‌ صنایع نیز امری پسندیده است که در آنجا نمایندگان تشکل‌های صنفی و اتحادیه‌ها می‌توانند نظرات خود را بیان نمایند. البته باید اشاره کنم که این کار گروه‌ها در زمانی مثمرثمر خواند بود که نتایج آن در مسیر صحیح هدایت و پیگیری شود و گزارش جلسات بایگانی نشده و پیگیری گردد.
● در تولید محصولات خود تا چه حدودی از برنده‌های خارجی استفاده می‌کنید؟
▪ ما محصولات خود را با برند R.G تولید و صادر می‌کنیم و از برندهای متفرقه خارجی استفاده نمی‌کنیم برای این‌که محصولات با برند داخلی تولید و عرضه شود چند موضوع باید مورد توجه باشد اول این‌که در این زمینه فرهنگ سازی شود و مطبوعات و صدا و سیما می‌توانند برای تبلیغ برندهای داخلی به‌جای خارجی امتیازهائی را در نظر گیرند و تولیدکنندگان را حمایت نمایند ضمن این‌که خود تولید کنندگاننیز به این موضوع رویکرد مناسب داشته و محوصلات را با نام تجاری داخلی تولید و عرضه نمایند نهایتاً اینکه فرهنگ استفاده از برندهای خارجی باید کم‌کم اصلاح شود و تمام بخش‌های اثر گذار در این زمینه قابل طرح است این‌که برخی شرکت‌ها با استفاده از برخی رانت‌ها و ارتباطات، همچنین دادن امتیاز و برگه‌هائی، نهادها را تشویق می‌کنند که برند آنها را مورد استفاده قرار دهند در این زمینه نهادها می‌تواند با برگزاری مناقصه زمینه‌ای را برای حضور تمام شرکت‌های توانمند فراهم نمایند تا در عرصه رقابتی هم کیفیت محصولات خود را افزایش دهند و هم برند خود را مطرح نمایند.

منبع : ماهنامه نساجی امروز