رفع عطش، به شرط چاقو

● هندوانه آفریقایی
پرآب بودن هندوانه باعث شد كه مردم سرزمین‌های گرمسیر برای اولین بار خوردن این میوه را امتحان كنند. ۵ هزار سال قبل مردم مصر باستان هندوانه را می‌شناختند و آن را كشت می‌دادند تا این میوه بتواند آنها را در روزهای خشكسالی نجات دهد. مورخان می‌گویند، اصلیت هندوانه به بیابان كالاهاری آفریقا باز می‌گردد و گرمای طاقت فرسای این ناحیه موجب شده كه كشت این میوه در این منطقه هر روز گسترش یابد.
مطالعات نشان داده‌اند، در هر فنجان از هندوانه خرد شده، ۱۹۲ گرم یا ۹۲ درصد آب وجود دارد كه می‌تواند در تشنگی‌های شدید برای رفع كم‌آبی مفید باشد. به علاوه، این میوه ویتامین B۶ بالایی هم دارد و می توان از آن به عنوان یك ضد تهوع قوی خصوصاً در هوای گرم بهره برد.
● هندوانه علیه سرطان
هیچ می‌دانید كه رنگ قرمز هندوانه به دلیل وجود تركیبی با خاصیت ضد سرطانی است؟ پس هندوانه‌هایی كه قرمزترند، خاصیت ضد سرطانی بیشتری دارند. مطالعات نشان داده است كه در هر ۱۰۰ گرم هندوانه ( معادل یك فنجان آن به صورت خرد شده است)، ۶هزارو۸۸۹ میكروگرم لیكوپن وجود دارد كه به عنوان یك آنتی اكسیدان بسیار قوی شناخته شده است. این تركیب در بدن ساخته نمی‌شود و فقط در برخی از میوه و سبزیجات تازه نظیر گوجه فرنگی و گریپ فروت قرمز وجود دارد.
البته اشتباه نكنید قرمزی میوه هایی نظیر هندوانه، آلبالو و توت فرنگی به دلیل وجود لیكوپن نیست، بلكه وجود آنتوسیانین‌هاست كه آنها هم خاصیت ضد سرطانی دارند. از آنجایی كه رادیكال های آزاد به غشای سلول‌ها آسیب می‌رسانند و عامل بروز بیماری‌های بسیاری نظیر سرطان، بیماری‌های قلبی- عروقی و حتی پیشرفت فرآیند پیری هستند، خوردن هندوانه می‌تواند مانند یك محافظ در برابر این بیماری‌ها عمل كند. علاوه بر لیكوپن و آنتوسیانین، هندوانه دارای بتاكاروتن نیز هست و مشخص شده كه در هر ۱۰۰ گرم از آن ۱۱۹ میكروگرم بتاكاروتن وجود دارد. این تركیب نیز در گروه مواد آنتی‌اكسیدان جای دارد. به این ترتیب، كمپلكس آنتی‌اكسیدانی موجود در هندوانه می تواند بسیار مفید باشد و سدی در برابر بسیاری از بیماری ها.
● كم‌سدیم اما پر پتاسیم
یكی از ویژگی‌های منحصر به فرد این میوه آن است كه به داشتن سدیم كم شهرت دارد. همان‌طور كه می‌دانید، سدیم از جمله تركیباتی است كه در بیماری فشار خون می‌تواند مشكلات فراوانی را به بار آورد؛ به این دلیل است كه توصیه می شود افرادی كه از این بیماری رنج می برند ، این ماده مغذی را به میزان محدودی دریافت كنند.
هندوانه علاوه بر سدیم كمی كه دارد، در هر ۱۰۰ گرم دارای ۱۷۰ میلی گرم پتاسیم است. پتاسیم از جمله مواد مغذی است كه در كاهش فشار خون بسیار كمك كننده است. از این رو به افرادی كه دارای فشار خون هستند مصرف روزانه یك فنجان هندوانه خرد شده توصیه می‌شود تا از این طریق آنها بتوانند بیماری خود را تا حدودی كنترل كنند.
● مرهم زخم‌ها
شاید باورتان نشود كه از این میوه در قدیم برای سرعت بخشیدن به التیام زخم‌ها استفاده می شده است. مطالعات نشان داده‌اند كه در هر ۱۰۰ گرم از این میوه ۸۶۵ واحد ویتامین A وجود دارد. به این دلیل توصیه می‌شود از هندوانه هم به دلیل آب فراوان و هم به دلیل داشتن این ماده مغذی برای افرادی كه دچار جراحت شده‌اند، بیشتر استفاده شود. از قدیم از والدینمان می‌شنیدیم كه هویج در تقویت قدرت بینایی بسیار مفید است و خوردن آن موجب می‌شود كه آدم كارش به عینك نكشد. اما مطالعات نشان داده‌اند، خوردن هندوانه نیز به دلیل ویتامین A فراوانی كه دارد مانند هویج در تقویت حس بینایی بسیار مفید است.
● چاق‌ها و دیابتی‌ها احتیاط كنند
با تمام فوایدی كه از هندوانه نام بردیم، این میوه برای افرادی كه از اضافه وزن و چاقی رنج می‌برند و باید از یك رژیم غذایی كم‌كالری پیروی كنند، توصیه نمی‌شود. اشتباه نكنید، این میوه چربی یا كلسترول ندارد اما قند بالای آن موجب این محدودیت شده است. زیرا هندوانه جزء میوه‌هایی است كه اندكس گلایسمی بالایی دارد. <اندكس گلایسمی> یعنی اگر ماده غذایی خورده شود تا چه اندازه قند خون را افزایش داده و موجب ترشح انسولین می‌شود، زیرا ترشح انسولین موجب افت قند و روانه كردن قندها به سلول‌ها و تبدیل آنها به چربی است. به این ترتیب می‌توان دلیل بی نتیجه بودن رژیم های كم‌كالری را در افرادی كه رژیم دارند اما وزنشان تغییر چندانی ندارد، فهمید.
به علاوه، چون بیماران دیابتی نیز از رژیم‌های غذایی كم‌كالری پیروی می‌كنند، استفاده از هندوانه برایشان مجاز نیست. زیرا این افراد انسولین كافی برای تنظیم قند خون ندارند و این كار موجب شدت پیدا كردن بیماریشان می شود.
● راهنمای خرید
در هنگام خرید هندوانه حتماً دقت داشته باشید كه هیچ آسیبی در هیچ نقطه‌ای از بدنه این میوه وجود نداشته باشد. برای انتخاب هندوانه اول به آن نگاه كنید تا محكم و یك دست باشد. بعد، آن را در دست بگیرید و وزن آن را حس كنید، هندوانه باید سنگین باشد، سپس آن رابچرخانید. وجود لكه‌های زرد رنگ نشانه رسیده بودن این میوه و قرار گرفتن آن در مقابل خورشید است. به هیچ عنوان هندوانه‌های سفید را نخرید و نخورید زیرا به شدت اسیدی بوده و می‌توانند زیانبار باشند. این میوه را می‌توان به مدت ۲ هفته در صورتی كه برشی بر آن وارد نشده باشد در خارج از یخچال و در دمای اتاق نگهداری كرد اما در صورتی كه برشی به این میوه داده شد، دیگر باید آن را داخل یخچال گذاشت و از آن میل كرد. در صورت نرسیده بودن هندوانه، می‌توان آن‌را خارج از یخچال و در یك كیسه كاغذی قرار داد تا كاملاً برسد.
بد نیست بدانید كه هندوانه بیش از ۵۰ نوع دارد كه معروف‌ترین‌های آنها هندوانه بدون دانه، هندوانه زرد و هندوانه معمولی است. جالب تر اینكه، ژاپنی ها توانسته‌اند هندوانه‌های مكعبی شكل را نیز پرورش دهند تا از نظر جای‌گیری در یخچال و هر جای دیگر كمترین فضا را اشغال كنند. این هندوانه‌ها با قیمتی دو تا سه برابر قیمت هندوانه معمولی به فروش می‌رسد یعنی هندوانه‌ای هشتاد و سه دلار !‌

سارا حسنلو

منبع : روزنامه سلامت