خبر خوش احمدی نژاد برای اقتصاد ایران

دکتر محمود احمدی نژاد عصر یکشنبه در جمع استانداران به نکته ای اشاره کردند که در واقع خبر خوش واقعی برای جامعه اقتصادی کشور محسوب می شود.
خبر این بود که رئیس جمهور سال آینده را سال تلاش و فعالیت همراه با «صرفه جویی در هزینه های جاری دولت» دانستند.
برای پی بردن به اهمیت و دلپذیر بودن این خبر برای اقتصاد ایران، توجه به چند نکته لازم است:
۱) از سال های پیش به این سو، «خرج کردن هرچه بیشتراز بیت المال» به فرهنگ غالب دردستگاه های دولتی تبدیل شده است، به گونه ای که مدیری موفق تلقی می شود که بتواند بودجه بیشتری جذب کند. اعضای قدیمی کمیسیون بودجه مجلس به خاطر می آورند یکی از وزاری اسبق راه در دولت سازندگی، در سالی که همه بودجه وزارتخانه اش را هزینه نکرده بود، از نمایندگان در خواست می کرد برای اینکه پول اضافه به تعبیر وی "حرام نشود"، آنرا صرف فلان کار کنند...
بدیهی است باب شدن این رفتار بودجه ای است که حجم دولت را به نقطه انفجار آمیز کنونی رسانده و ناکارایی و عدم بهره وری عمومی اقتصاد ایران را تشدید کرده است.
در صورتیکه رئیس جمهور محترم بتواند فرهنگ "بریز و بپاش" کنونی دستگاه های دولتی در مصرف بودجه را به فرهنگ صرفه جویی حداکثری بودجه جاری تبدیل کند، اقتصاد ایران را برای همیشه مدیون خود ساخته است.
در حال حاضر و بر اثر سال ها بی توجهی دولت و مجلس به مساله بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد، دستگاه های دولتی اجازه یا امکان دارند بدون اطلاع یا رضایت افکار عمومی، میلیاردها تومان از بودجه عمومی را هزینه کنند. پرداخت مقادیر معتنابهی سکه طلا توسط مقامات دولتی یا پرداخت مبالغ نجومی برای باشگاه داری و خرید بازیکنان خارجی و ...تنها گوشه هایی ملموس و قابل مشاهده از هزینه های قابل حذف در دستگاه های دولتی است.
واقعیت این است که در حال حاضر، بسیاری از بودجه های جاری و حتی عمرانی دولت (بجز بخش های درمان، آموزش و امنیت) قابل حذف و تعدیل است و بسیاری از دستگاه ها و ادارات دولتی می توانند با بودجه های کمتر و یا ساختمان های اداری کوچکتر همین خدمات موجود را ارائه کنند.
نمونه بارز این اقدامات مسرفانه را در عملکرد وزارت راه و ترابری می توان ملاحظه کرد که با وجود ساختمان بزرگ واقع در خیابان طالقانی، اقدام به احداث مجموعه عظیم اداری با صرف مبالغ نجومی در تپه های عباس آباد کرده است. وزارت خانه ها و شرکت های دولتی دیگری را نیز می توان فهرست نمود که در سال های اخیر ، ساختمانهای خوب مرکز شهر را رها کرده و به برج های لوکس شمال تهران و با تجهیزات لوکس تر، نقل مکان کرده اند.
اگر دولت پراراده دکتر احمدی نژاد، دستگاه های نورچشمی سالیان گذشته را که در نتیجه چانه زنی مدیرانشان توانسته اند در برج های بزرگ مستقر شوند، ملزم کند که برج های لوکس را به وزارت بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و یا دانشگاه ها واگذار کرده و به ساختمان های قبلی خود که اتفاقا در حال حاضر اغلب استفاده ای از آنها نمی شود، منتقل شوند، در کمیت و کیفیت خدمت رسانی این دستگاه ها تغییر چندانی بروز نخواهد کرد.
در بودجه عمرانی نیز فرصت های صرفه جویی فراوانی وجود دارد. به عنوان مثال امروز اگر پای درد دل پیمانکارانی که برای دولت کار می کنند بنشینید، اغلب اظهار می کنند که حاضرند مناقصه های در حال اجرا را به شرط تضمین رسیدگی وپرداخت یکی - دوروزه به اسناد مالی و صورت هزینه هایشان، با بودجه های بسیار کمتری انجام دهند…
۲) آقای دکتر احمدی نژاد نیک می داند که صرفه جویی در بودجه جاری دولت، صرفا با خواهش و نصیحت محقق نمی شود. برخی از مدیران دولتی که از محل بیت المال برای خود امپراطوری های عریض و طویل ایجاد کرده اند، هر گونه کاهش در بودجه دستگاه مربوط به خود را تحمل نخواهند کردند. همانطورکه هم اکنون نیز لایحه نسبتا انقباضی بودجه ۸۶، فریاد و اعتراض برخی مدیران دولتی را درآورده است.
بهترین پاسخ دکتر احمدی نژاد به اعتراضهای مدیران دولتی به افزایش نیافتن بودجه شان می تواند الزام آنها به ارائه «گزارش بهره وری و عملکرد» دستگاه های مربوطه باشد.
درواقع رئیس جمهور محترم به مدیرانی که از محدود شدن بودجه هایشان گلایه دارند می توانند بفرمایند: « شما گزارش استانداردی از عملکرد و بهره وری در دستگاهتان ارائه کنید تا ما عملکرد مالی شما را با عملکرد همنوعان بخش خصوصی داخلی و واحد های همگن خارجی تان مقایسه کنیم، بعد ادعای محدود بودن بودجه شما را بررسی می کنیم»
دولت محترم می تواند مطمئن باشد که تقریبا هیچ دستگاه دولتی گزارش عملکرد استاندارد و قابل مقایسه با بخش خصوصی ارائه نخواهد داد و با این ترفند، اعتراض ها به محدود شدن بودجه ها خود به خود خواهد خوابید!
۳) نکته دیگری که دولت محترم برای صرفه جویی در هزینه های جاری باید توجه کنند این است که صرفه جویی در بودجه باید به همراه یا پس از اصلاح بوروکراسی موجود باشد.
بدون اصلاح دیوانسالاری پیچیده و پر خرج فعلی، اجبار دستگاهها به صرفه جویی، صرفا متوجه صرفه جویی درحقوق کارکنان خواهد شد و در این مواقع، معمولا ضعیف ترین گروه کارکنان یعنی کارکنان قراردادی و موقت که مجال و جراتی برای اعتراض و اظهار نظر ندارند، فدا می شوند...
۴) مجموعا هدفگذاری دکتر احمدی نژاد برای صرفه جویی در هزینه های جاری دولت در سال ۸۶، را باید خبر خوبی دانست، چرا که دولت نهم بطور نسبی از شتاب و برش کاری بسیار بالایی برخوردار است و در صورت انتخاب «جهت درست»، می توان به حل سریعتر مشکلات کشور امیدوار بود.
نکته امیدوار کننده دیگر اینکه، سخنان دکتر احمدی نژاد در جمع استانداران نشان داد که ایشان در برابر استدلال منطقی و علمی منتقدان دلسوز دولت، منعطف تر شده اند.
دولتی که بودجه ۸۵ را با افزایش جهشی هزینه ها ارائه کرده بود، اکنون از صرفه جویی در هزینه های جاری صحبت می کند. در شرایط فعلی اقتصاد ایران، این تحول واقعا «خبری خوش» و امیدوار کننده ارزیابی می شود.

منبع : سایت الف