پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

اردشیر زاهدی


اردشیر زاهدی
اردشیر زاهدی فرزند سپهبد فضل‌الله زاهدی در مهر ماه ۱۳۰۷ش در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایی خود را در تهران و اصفهان و دبیرستان را در مدرسه اسلامیه بیروت به پایان برد. سپس به آمریکا رفت و از کالج کشاورزی ایالت یوتا فارغ‌‌التحصیل شد.
پس از بازگشت به ایران در ۱۳۳۱ش، در وزارت کشاورزی به معاونت و خزانه‌داری « کمیسیون مشترک ایران و آمریکا برای بهبود امور روستایی» (اصل ۴ ترومن) رسید. احراز این پست مهم به دلیل آشنایی قبل زاهدی با عوامل آمریکایی بود که از مدرسه بیروت آغاز شده بود.
اردشیر زاهدی از عوامل دسته اول سیا در جریان کودتای ۲۸ مرداد بود و کرمیت روزولت با آوردن نام مستعار ارشیر زاهدی (مصطفی ویسی) در کتاب خود به حضور فعال او در کودتا صحّه می‌گذارد. همچنین روزولت توضیح می‌دهد که برای ملاقات با فضل‌الله زاهدی به همراه مصطفی ویسی به مخفیگاهش می‌رود و درباره اعتمادی که به مصطفی ویسی دارد می‌گوید : « تأکید کردم فقط شما [مصطفی ویسی] ، سپهبد زاهدی و شاهنشاه اسم حقیقی مرا می‌دانید از نظر سایرین اسم من جیمز لاکریج است.» ۱
اردشیر زاهدی پس از کودتای ۲۸ مرداد نشان درجه یک رستاخیز گرفت و در آبان ماه همان سال به سمت آجودان کشوری شاه منصوب شد. او در ۱۳۳۶ با شهناز پهلوی ازدواج کرد و به سمت نماینده شاه در امور دانشجویان خارج از کشور عازم اروپا شد. زاهدی در ۱۳۳۸ سفیر ایران در واشنگتن شد، اما پس از اعتراض دانشجویان ایرانی در ۱۳۴۰ به ایران فراخوانده شد.
در دولت اسدالله علم، اردشیر زاهدی به سفارت کبرای ایران در انگلستان منصوب و در ۱۳۴۱ عازم لندن شد و به مدت ۴ سال در این سمت باقی بود و پس از بازگشت در بهمن ماه ۱۳۴۵ در دولت امیرعباس هویدا به وزارت امور خارجه رسید و برای دومین بار در ۱۳۵۱ سفیر ایران در امریکا شد که این سمت را تا دی ماه ۱۳۵۷ برعهده داشت.
اردشیر زاهدی تا پیروزی انقلاب اسلامی تلاشهایی برای ماندگاری شاه در ایران انجام داد که به نتیجه نرسید و خود نیز به ژنو رفت.
از اردشیر زاهدی کتابی به نام رازهای ناگفته اردشیر زاهدی که به کوشش پری اباصلتی تهیه شده در سال ۱۳۸۱ به چاپ رسیده است.

آسیه آل احمد
۱. کرمیت روزولت. کودتا در کودتا. ترجمه دکتر علی اسلامی. تهران، جلفا، ۱۳۵۹ .
منبع : موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران


همچنین مشاهده کنید