اشاره، اعتراف یا فرار از پاسخگویی ؟!

کمتر از ۹ ماه دیگر، دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار می‌شود، اما هر روز که می‌گذرد تفاوت‌های انتخابات ۲۲ خرداد ۸۸ با ۹ انتخابات قبلی بیشتر آشکـار مـی‌گـردد. جالب‌ترین تفاوت این دوره، رفتارهای بدیع اصولگرایان با رئیس‌جمهور است. در این دوره برای نخستین بار پس از انقلاب، گروهی از حامیان اولیه رئیس‌جمهور، احتمال جدی انتخاب فرد دیگری به جای او را مطرح می‌کنند، درحالی که روال معمول در همه سال‌های اخیر، تداوم دوره ریاست جمهوری برای ۸ سال بوده است. این گروه از حامیان دولت، تا چندی قبل از موفقیت‌های بی‌نظیر دولت نهم و محبوبیت کم‌نظیر رئیس‌جمهور سخن می‌گفتند تا این روزها سخنانی مطرح می‌کنند که هم می‌تواند اشاره‌ای برای رئیس‌جمهور فعلی و حامیان جدی او باشد، هم اعتراف بعضی از اصولگرایان به گندم نمایی و جوفروشی دو سه سال اخیر است و هم نوعی<برائت‌جویی> از عملکرد دولت نهم تلقی می شود که با هدف دور ساختن اصولگرایان سنتی از مسئولیت نابسامانی‌های سال‌های اخیر به ویژه مشکلات اقتصادی صورت می‌گیرد.
در هفته‌های اخیر، دیگر کمتر کسی این ادعاها را می‌شنود که <دولت نهم برآمده از نذر و نیازهای متدینان است.> به جای ادعای <شیرین شدن ذائقه مردم از خدمات اصولگرایان> هم این سخن تکرار می‌شود که < تورم و گرانی، مردم را خسته کرده است.> البته برای خالی نبودن عریضه، هنوز کسانی پیدا می‌شوند که رئیس‌جمهور فعلی را بهترین رئیس‌جمهور تاریخ جمهوری اسلامی بنامند، اما برآیند اظهارنظرها در میان اکثریت اصولگرایان، چیز دیگری است.
موج اعلام نارضایتی اصولگرایان از عملکرد اقتصادی دولت نهم، پس از آن آغاز شد که این جناح از خطرات احتمالی مربوط به افشای اختلافات درونی و تاثیر آن بر نتایج انتخابات مجلس آسوده خاطر شد. هنوز چند روز به افتتاح مجلس هشتم باقی مانده بود که محمدرضا باهنر، حملات شدیدی را متوجه رفتار اقتصادی دولت نمود و در کنار این اعتراضات، برخی سخنان مسئولان دولت نهم در عرصه‌های بین المللی را دارای مصرف داخلی و در عین حال هزینه‌ساز دانست. البته باهنر پاداش این اظهارات خود را با سقوط از جایگاه نایب اولی ریاست مجلس دریافت کرد اما این سخنان در واقع فتح بابی بود تا بعضی از اعتراضات مکتوم مانده اما جدی به عملکرد دولت، به تریبون‌های دیگر نیز کشیده شود. این اعتراض ها که با اعلام تشکیک های مکرر به آمارهای دولتی در خصوص کنترل تورم، کاهش بیکاری و اجرای مصوبات استانی آغاز شده بود به ارسال پیام‌های غیررسمی در خصوص مخالفت مجلس هشتم با دو گزینه اصلی رئیس‌جمهور برای تصدی وزارتخانه های کشور و اقتصاد منجر شد.
پس از آن نیز برخی برنامه‌ها که برای دولت جنبه حیثیتی داشت آماج مخالفت اصولگرایانی قرار گرفت که تا یک سال قبل، از جدی‌ترین حامیان دولت تلقی می‌شدند. شاخص‌ترین و شدیدترین مخالفت‌ها زمانی آشکار شد که رئیس‌جمهور و همکاران او، با یک تلاش منسجم رسانه‌ای، به دنبال آن بودند که سخن خود را در خصوص اجرای طرح تحول اقتصادی در نیمه دوم سال به کرسی بنشانند. اما رئیـس و نمـاینـدگـان مجلـس آنقـدر ایستادگی کردند تا مسئولان دولتی با عقب‌نشینی از موضع قبلی، اجرای طرح را موکول به تصویب لوایح مربوط در مجلس نمودند. در جلسه رای اعتماد به سه وزیر نیز سخنان بی‌سابقه‌ای مطرح شد که تا چند ماه پیش، جاری شدن آنها بر زبان اصولگرایان حامی رئیس‌جمهور، غیرممکن به نظر می‌رسید. این مخالفت‌ها، با اقدام بی‌سابقه ۸۰ نماینده مجلس برای طرح سوال از رئیس‌جمهور به اوج رسید که اگرچه به نتیجه رسیدن آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد اما طرح رسانه‌ای موضوع، پیام خاصی برای گروهی از حامیان رئیس‌جمهور و پیامی شفاف برای مردم بود. ‌ ‌
بـه هـر صـورت، پـروسه انتخابات ریاست جمهوری در حالی به صورت غیررسمی آغاز شده است که پیام‌های همراه با اعتراف و اعلام برائت اصولگرایان، هر روز آشکارتر و جدی‌تر می‌شود. در سه روز اخیر، یک چهره سرشناس از جبهه پیروان خط امام و رهبری – تشکل اصلی اصولگرایان سنتی – با اشاره به اینکه <در میان اصولگرایان، قحط‌الرجال نیست> احمدی نژاد را یکی از گزینه‌های مطرح برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ دانست اما بر این نکته نیز تاکید کرد که <در انتخابات باید منافع و مصالح ملی کشور را در نظر گرفت و احمدی نژاد هم اگر ببیند گزینه منتخب اصولگرایان نیست، قطعا به صحنه نخواهد آمد> این سخن ممکن است در نگاه اول، یک موضوع عادی به نظر بیاید اما توجه به دو نکته‌ای که در ابتدای یادداشت به آن اشاره شد– ابراز رضایت‌های همراه با شیفتگی اولیه نسبت به دولت نهم و سنت دو دوره‌ای بودن ریاست جمهوری– اهمیت موضع‌گیری اخیر عضو شورای مرکزی جبهه پیروان خط امام و رهبری را آشکار می‌سازد. تاکید مکرر تعدادی از اصولگرایان مبنی بر اینکه <اجماع بر روی احمدی‌نژاد هنوز مورد بحث قرار نگرفته است> نیز نشان می‌دهد که این اجماع، نه تنها گزینه قطعی اصولگرایان نیست بلکه در تن دادن به این انتخاب به عنوان نخستین گزینه نیز تردید وجود دارد. دبیر کل یک تشکل زنان اصولگرا هم تصمیم‌گیری در خصوص پذیرش احمدی‌نژاد به عنوان کاندیدای اجماعی اصولگرایان را به مشخص شدن همه کاندیداهای احتمالی انتخابات سال آینده موکول کرد.
یک روحانی عضو قدیمی ترین و بانفوذترین تشکل اصولگرایان هم فشار برای معرفی یک فرد خاص را امری نامطلوب دانست و خواستار تمرکز بر مکانیزمی شد که رئیس جمهور منتخب، از رای بالا برخوردار باشد. بدیهی است مخاطب اینگونه سخنان بیش از هرکس، حامیان احمدی‌نژاد هستند زیرا در جبهه اصولگرایان تا کنون هیچ کاندیدایی جز احمدی‌نژاد به صورت جدی مطرح نیست. اما پرمعناترین سخنان در این میان، توسط یک نظریه‌پرداز نواندیش مطرح شد که در عین حال از قدیمی‌ترین و اثرگذارترین نظریه‌پردازان جناح اصولگرایان می باشد. او ضمن تاکید بر لزوم <وزن کشـی> در میـان اصـولگرایان، این پیام را برای فراکسیون دولتی جناح اصولگرایان ارسال کرد که وزن آنها در انتخابات شوراها و مجلس آشکار شده است. این نظریه‌پرداز سرشناس، حتی احتمال رقابت احمدی‌نژاد با یک کاندیدای اصولگرا در مرحله دوم انتخابات را مطرح نمود. ‌ ‌
اظهارنظرهای پر مفهوم روزهای اخیر همزمان با اوج‌گیری انتقادها نسبت به راهبردها و راهکارهای اقتصادی دولت مطرح می شود و در کنار این انتقادها، اظهار نظرهای احساسی برای آشکار ساختن نارضایتی اصولگرایان از عملکرد دولت نیز به صورت روزافزون بیان می‌گردد. البته تردیدی وجود ندارد که این تلاش‌ها، به هیچ وجه نخواهد توانست مسئولیت جمعی اصولگرایان در وضعیت فعلی کشور را منتفی کند اما به نظر می‌رسد بسیاری از اصولگرایان مایلند سهم خود در مشکلات امروزین مردم را به حداقل ممکن برسانند و اگر در این زمینه توفیق زیادی به دست نیاوردند با اعتراف به وجودمشکلات، بار دیگر مردم <بخشنده> ایران را با خودهمراه سازند. اما هدف دیگر– وشاید اصلی– اصولگرایان می تواند اشاره‌ای مستقیم به فراکسیون دولتی این جناح باشد که یا خودشان زمینه عدم کاندیداتوری احمدی نژاد را فراهم نمایند و یا اگر او بر کاندیداتوری اصرار دارد، برخلاف دوره اول مسئولیت، پیشاپیش تضیمن‌های لازم برای حرف شنوی خود و همکارانش نسبت به طیف‌های قدیمی‌تر و پرنفوذ اصولگرایان را ارائه نماید. ‌ ‌
البته هنوز مشخص نیست که این اشارات وپیام‌های ارسالی برای حامیان کاندیداتوری احمدی نژاد اثرگذارتر خواهد بود یا اشارات دیگری که ممکن است علیرغم ابراز نارضایتی‌های هفته‌های اخیر، همه اصولگرایان را به پذیرش نامزدی مجدد احمدی نژاد قانع کند!‌

منبع : روزنامه آفتاب یزد