شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

ضرورت استفاده از محصولات تراریخته


ضرورت استفاده از محصولات تراریخته
رشد سریع جمعیت جهان و افزایش تقاضا برای غذای بیشتر و بهتر، بدون شک در سالهای آینده، تهدیدهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را موجب خواهد شد و پایداری محیط زیست را به خطر خواهد انداخت با وجود نگرانی هایی که از دیرباز در مورد ایجاد تعادل بین جمعیت و تأمین مواد غذایی وجود داشته است و با توجه به این که جمعیت جهان در هر سال ۵/۱ درصد رشد می یابد بیم آن می رود که کمبود مواد غذایی در نواحی پرجمعیت جهان در آینده منجر به آشفتگی اقتصادی و سیاسی گردد.
در آینده ای نزدیک، فراهم نمودن زمین برای کشاورزی و تهیه مواد غذایی و سایر نیازهای جمعیت در حال رشد، تنها با ویران نمودن نواحی طبیعی ارزشمند میسر می گردد. کاری که هم اکنون نیز آغاز شده است. بی گمان این تغییرات نه تنها شالوده اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جهان را متزلزل می سازد، بلکه موجب تخریب محیط زیست نیز می گردد.
بنابراین برای رفع فوری نیازهای کشاورزی پایدار در جهان، لازم است برنامه ریزی های جامعی انجام شده و در جهت رفع نیازهای روبه رشد جمعیت جهان با هدف حفاظت از منابع طبیعی تلاش شود. در این میان استفاده از فناوری مهندسی ژنتیک در کنار پیشرفت های مهم در سایر رشته ها ضروری است تا از این طریق تولید محصولات غذایی اصلی و کارایی تولید افزایش یابد، مشکلات زیست محیطی کاهش پیدا کند و دسترسی بیشتر کشاورزان خرده پا به غذا میسر شود.
اساساً مهندسی ژنتیک مواد غذایی، شامل ایجاد تغییر و تحولات هدفمند بر روی ژنوم گیاهان یا جانوران است. اکثر غذاهایی که امروزه مصرف می شود یا خود تغییر ژنتیک یافته اند که اصطلاحاً GM خوانده می شوند و یا شامل اجزاء مشتق از تکنولوژی اصلاح ژنتیک هستند. میلیاردها دلار از صادرات مواد خوراکی در آمریکا را فروش غلات و بذرهای اصلاح شده ژنتیکی تشکیل می دهند و در واقع بیشترین حامیان این تکنولوژی را بخش خصوصی، محققان، برخی مصرف کنندگان، کشاورزان آمریکایی و مراکز نظارتی تشکیل می دهند. طرفداران این تکنولوژی به طور خلاصه منافع زیر را برای آن برمی شمردند:
۱) افزایش میزان تولید غلات و محصولات کشاورزی
۲) بهبود کیفیت مواد مغذی غذا
۳) بهبود و طولانی نمودن زمان نگهداری
۴) افزایش میزان پروتئین و کربوهیدراتهای مواد غذایی
۵) اصلاح کیفیت چربی
۶) بهبود وضعیت کیفی و کمی گوشت، شیر و احشام
۷) استفاده از احشاء تغییر ژنتیک یافته جهت رشد اندامها برای پیوند زدن به بدن انسان
۸) افزایش آستانه عمل محصولات کشاورزی نسبت به تغییرات آب و هوا، بیماریها و آفات
۹) استفاده از گیاهان تراریخته به عنوان کارخانه بیولوژیکی تولید مواد خام برای مصارف صنعتی
۱۰) کاربرد سازواره های تراریخته در تولید دارو، بازیافت و بازحذف مواد سمی
بیشترین سهم استفاده از روش های مهندسی ژنتیک در گیاهان ایجاد مقاومت های گوناگون در مقابل عوامل تنش زای زیستی است. کاهش سالیانه تولیدات کشاورزی در جهان به دلیل تنش های زیستی مثل هجوم حشرات، بیماریها و علفهای هرز مجموعاً به ۳۶ درصد می رسد. این در حالی است که هزینه های هنگفتی نیز صرف خرید سموم شیمیایی در جهان می شود، به طوری که در سال ۱۹۹۴ بازار فروش جهانی علفکش ها رقمی معادل ۸/۲۷ میلیارد دلار بوده است. پس از آن حشره کش ها با رقمی معادل ۱/۸ میلیارد دلار رتبه دوم فروش را در سطح جهان به خود اختصاص داده اند.
از این رو می توان دریافت که گیاهان تراریخته نه تنها با کاهش هزینه های مبارزه با آفات و بیماریها، بلکه با ایجاد نوعی کشاورزی پایدار می توانند سهم بسزایی در حفظ منابع تولید و محیط زیست داشته باشند.بازار جهانی فرآورده های گیاهی تراریخته در طی سالهای ۹۹-۱۹۹۵ به سرعت افزایش یافته است. به طوری که فروش جهانی این گیاهان از ۷۵ میلیون دلار در سال ۱۹۹۵ به ۱۳/۲ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۹ رسیده است و پیش بینی می شود که این میزان تا سال ۲۰۱۰ به ۲۵ میلیارد دلار برسد.نگاهی گذرا به فهرست صفات منتقل شده به گیاه زراعی نشان می دهد که بهره گیری از روش های مهندسی ژنتیک برای تولید محصولات کشاورزی، منافع زیادی برای مصرف کنندگان به دنبال خواهد داشت که از بین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) این قبیل فرآورده ها دارای آلودگی های کمتری نسبت به مواد آلی و انواع میکروب ها و سایر ریز سازواره ها هستند.
۲) این قبیل محصولات سالم ترند زیرا در تولید آنها از سموم حشره کش و قارچ کش استفاده نمی شود.
۳) برخی از این محصولات ارزش غذایی بیشتری دارند.
۴) احتمال دسترسی به غذای ارزانتر به دلیل کاهش هزینه های تولید بیشتر است.
منافع مصرف کنندگان که در آینده نزدیک با تولید فرآورده هایی با مشخصات زیر بیش از پیش تأمین خواهد شد:
۱) محصولاتی که حاوی عناصر ریزمغذی و ویتامین های مورد نیاز انسان هستند مانند برنج حاوی آهن.
۲) محصولاتی که موجب کنترل بیماریهای خوراکی و رایج می شوند.
۳) محصولاتی که به عنوان واکسن های خوراکی مصرف می شوند.
۴) محصولاتی که موجب کاهش مواد حساسیت زا و مسمومیت می شوند.
شاید کشاورزان یکی از اولین گروه هایی هستند که بیشتر منافع ناشی از مهندسی ژنتیک گیاهان زراعی نصیب آنها خواهد شد، زیرا:
۱) انعطاف بیشتری در عملیات زراعی در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت گزینه های بیشتری برای انتخاب پیش رو خواهند داشت.
۲) مقاومت ذاتی و درونی ایجاد شده در گیاهان تراریخته موجب مصرف کمتر سموم شده و علاوه بر صرفه جویی در هزینه سم، سمپاشی، خطر مسمومیت ناشی از سموم دفع آفات نباتی را برای کشاورزان کاهش می دهد.
۳) در نهایت کشاورزی سودمندتر بوده و برای نسل جوان جذابیت بیشتری خواهد داشت.
● منافع زیست محیطی
۱) عملکرد بیشتر محصولات زراعی، ضرورت تهاجم به کنج های اکولوژیک، جنگلها و اراضی حاشیه ای و تبدیل آنها به مزارع کم بازده را کاهش می دهد.
۲) امکان از بین بردن بقایای محصول قبلی توسط علف کش های زیست تخریب پذیر و کشت بذور مقاوم به علف کش، امکان کشت بدون سمپاشی را فراهم می کند.
۳) بهبود کیفیت آب شرب جلوگیری از آلودگی رودخانه ها به دلیل کاهش مصرف سموم دفع آفات نباتی.
۴) کاهش مسمومیت ناشی از سموم.
۵) افزایش تنوع ژنتیک به دلیل امکان ورود دوباره ارقامی که به علت حساسیت به آفات و بیماریها حذف شده اند.با وجود نوپا بودن بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک در سطح منطقه، ایران توانسته است با دستیابی به این فناوری در مدتی کوتاه جایگاه خوبی را در بین کشورهای منطقه به خود اختصاص دهد و هم اکنون توانسته است به عنوان نخستین دستاورد ملی، گیاه برنج تراریخته مقاوم به کرم ساقه خوار و پنبه تراریخته مقاوم به کرم غوزه تولید نماید، که با کشت این گیاهان نه تنها نیازی به مصرف سم نیست و خود محصول پاکتر است، بلکه محیط هم پاک می شودو جمعیت موجودات مفید افزایش می یابد. از نظر اقتصادی نیز چون هزینه ای صرف خرید سم، استخدام سمپاش و آموزش کشاورزان برای نحوه استفاده از سموم نخواهد شد، هزینه تولید کاهش خواهد یافت.
http://sterlitzia.blogfa.com


همچنین مشاهده کنید