به بهانه انتشار تازه‌ترین اثر ریچارد براتیگان در ایران

در چند سال اخیر ترجمه آثار ریچارد براتیگان نویسنده و شاعر آمریکایی در ایران با استقبال زیادی همراه بوده است. مترجمان شناخته شده و حتی جوان امروز به ترجمه آثار او روی‌خوش نشان داده‌اند و بسیاری از نوشته‌های این شاعر و نویسنده مطرح به بازار کتاب ایران وارد شده است. در این وانفسای عدم انتشار کتاب و بی‌توجهی به بازار نشر، میزان استقبال و علا‌قه مخاطبان و دوستداران ادبیات امروز ایران به آثار براتیگان اما بسیار بیشتر از رویکرد مترجمان به کارهای اوست. فروش خوب آثارش در ایران و توجه جوانان - به‌خصوص - به نوشته‌های او مختص خود اوست و نام ناشر و مترجم چندان در این موفقیت دخیل نبوده است. به همین دلیل اغلب آثار او؛ چه آنهایی که توسط ناشران با سابقه منتشر شده و چه کتاب‌هایی که به همت ناشران گمنام اجازه انتشار یافته، مورد توجه قرار گرفته است. یکی از تازه‌ترین کتاب‌هایی که از ریچارد براتیگان چاپ شده و چند روزی است در دسترس علا‌قه‌مندان قرار گرفته، <خانه‌ای جدید در آمریکا> است که دو مترجم جوان؛ محسن بوالحسنی و سینا کمال‌آبادی آن را توسط نشر رسش در شهرستان اهواز روانه بازار کتاب کرده‌اند.
براتیگان کتابی به این نام ندارد اما مترجمان شعرهای این کتاب را از بین پنج کتاب <چای مرمر را آماده کن>، <مرز اختاپوس>، <همه زیر نظر ماشین‌های مهربان>، <قرص علیه فاجعه اسپرینگ هیل> و <رمل تا دل مصر> شاعر انتخاب کرده‌اند و به‌عنوان دفتر نخست ترجمه‌های خودشان از سروده‌های براتیگان در دسترس علا‌قه‌مندان قرار داده‌اند.
<خانه‌ای جدید در آمریکا> در پنج بخش گرد آمده و هر بخش به یکی از کتاب‌های او اختصاص یافته است. این کتاب ۲۵۰ صفحه‌ای که با سالشماری کوتاه اما گویا از براتیگان آغاز می‌شود، نزدیک به ۲۰۰ سروده او را در خود جای داده است. شعری کوتاه هم به‌عنوان اتوبیوگرافی او در ابتدای کتاب آمده که خواندنی است: <در تگزاس ایستاده‌ام، گورستانی تو بردس / جودی چی می‌گفت؟ - / جهنم دره هم جای خوبیه/ ! یه پیرمرد عتیقه که پرستار قبراس / یه قبر رو تیمار می‌کنه / با لکه سرطان روی صورتش؛ / به روش همیشه / برقش بنداز مث یه تیکه نقره/ ! یه سگ پیر کنارش ایستاده، روز گرمیه / ۴۰ درجه سانتیگراد / چه می‌کنم اینجا؟ / وسط گورستانی در تگزاس غربی؟/ ! واسه پیرمرد هم عجیبه / جزو کسب و کارش شدم / منم برق می‌اندازه / مطمئنم>!
مترجمان در یادداشت کوتاهی که بر این کتاب و درباره براتیگان نوشته‌اند، آورده‌اند: <امیدواریم توانسته باشیم با حذف واسطه‌ای به نام مترجم و تحویل شعر به مخاطب، از شعر براتیگان سهمی برده باشیم... ما بیشتر از حد تصور به متن، البته به شعر وفادار بودیم. نکته نهایی: زبان شاعر این شعرها نمی‌توانست زبانی درباری، فخیم و عتیقه باشد؛ این زبان به شاعر بیشتر می‌آمد>!
ریچارد براتیگان در ۳۰ ژانویه ۱۹۳۰ به دنیا آمد و در ۲۵ اکتبر ۱۹۸۴ به زندگی خود پایان داد. او یکی از چهره‌های تاثیرگذار شعر آمریکا و از شاعران شناخته شده جنبش <نسل بیت> به حساب می‌آید.
<خانه‌ای جدید در آمریکا> در ۱۵۰۰ نسخه، بهای ۳۹۰۰ تومان و با طراحی جلد زیبای سیاوش برادران چاپ و منتشر شده است و امیدواریم که این کتاب تازه براتیگان نیز مثل دیگر ترجمه‌های او در ایران با استقبال علا‌قه‌مندان به آثارش روبه‌رو شود. ‌

محمد علی‌آبادی

منبع : روزنامه اعتماد ملی