چهارشنبه, ۱۹ دی, ۱۴۰۳ / 8 January, 2025
مجله ویستا
رشد و بلوغ جسمانی در ژیمناستهای جوان
هدف این تحقیق تعیین تأثیر فشار تمرین بر رشد جسمانی و بلوغ جنسی در مردان جوان ژیمناست بود. رشد جسمانی، رشد بلوغ و، سطوح تستسترون، انرژی مصرفی، و چربی نسبی بدن در ۲۱ مرد ژیمناست (۰۳/۰ + ـ ۳/۱۳ سال) و ۲۴ گروه کنترل (۳/۰ + ـ ۵/۱۳ ساله) نزدیک به بلوغ، بررسی شد. آزمودنیهای یک ارزیابی شخصی از رشد دستگاه تناسلی و موهای شرمگاهی خود، با استفاده از شاخص تنر انجام دادند. قد، وزن، و سطوح تستسترون بزاقی همه آزمودنیها اندازهگیری شد (T). برای تخمین انرژی مصرفی هفتگی جهت معادل سوخت و سازی از پرسشنامه فعالیت بدنی نوجوانان استفاده شد.
برای ارزیابی درصد چربی بدن (BF%) از تجزیه و تحلیل دستگاه مقاومت بیوالکتریکی استفاده شد. در بین گروهها تفاوتی بین مراحل رشد و T، همچنین قد و وزن دیده نشد. تفاوت معنیداری، بین ورزشکاران و گروه کنترل در انرژی مصرفی بیشتر (۰۵/۰>P) و BF% کمتر دیده شد، اما تفاوت معنیداری در توده بدون چربی در بین گروهها دیده نشد. یک همبستگی منفی (۰۵/۰>P) بین انرژی مصرفی و BF% وجود داشت اما هیچ رابطهای با T نداشت. بین سطوح رشد و T رابطه قوی وجود داشت (۰۵/۰>P) اما بین سطوح رشد و انرژی مصرفی یا BF% رابطهای وجود نداشت. اینطور نتیجهگیری میشود که اگر چه انرژی مصرفی بالاتر، با فشار تمرین بیشتر در مردان ورزشکار جوان همراه است، لزومی ندارد که ترکیب بدنشان تحتتأثیر قرار بگیرد و تأثیر آن بر بدن و رشد بلوغشان تعیین نشده است.
بلوغ در انسانها بهوسیله تغییرات گسترده هورمونی که نتیجه بلوغ جسمانی (یعنی رشد و تکامل استخوانی) و بلوغ جنسی (رشد موهای شرمگاهی و اندام تناسلی) در هر دو جنس است، شناسائی میشود. مشاهده شده تمرینات شدید بهعلت تغییر در پیشرفت طبیعی هورمون، باعث تأخیر در شروع بلوغ در آزمودنیهای زن میشود. این باعث تأثیر در شروع بلوغ، تأخیر در سن اولین قاعدگی و ناتوانی در پیشرفت بلوغ اسکلتی میشود.
با وجود اینکه تحقیقات کمی درباره بررسی واقعی رابطه بین تمرین و شروع بلوغ انجام شده است، ثابت شده که فعالیت بدنی میتواند باعث تغییرات هورمونی در آزمودنیهای مرد شود.
در مردها ترشح هورمون آزاد شونده گنادوتروپین از هیپوتالاموس، باعث شروع بلوغ میشود (تحریک میشود). هورمون آزادشونده گنادوتروپین بر روی هیپوفیز تأثیر میگذارد و باعث تحریک و رهاسازی هورمون لوتئیزینگ و هورمون آزادشونده فولیکول میشود، که علت افزایش رهاسازی تستسترون از گنادها است. افزایش تستسترون در تمام دوران بلوغ ادامه مییابد تا زمانیکه فرد به دوران جوانی برسد و نقش کلیدی را در بلوغ جنسی هر دو جنس بازی میکند. تحقیقاتی که بر روی نخبههای تیمهای ورزشی سنتی صورت گرفته است ثابت میکند که فعالیت بدنی باعث شروع زودرس بلوغ در آزمودنیهای مرد میشود.
”هیل“ به این نتیجه رسید که اکثریت شرکتکنندگان در لیگ جهانی در همان سن دارای بلوغ جنسی بودند. بهطور مشابه ”کاسیاری“ و همکاران به این نتیجه رسیدند که فوتبالیستهای رقابتی نسبت به گروه کنترل خود دارای رشد بلوغی زودتر و افزایش سطوح تستسترون سرمی و رشد هورمونی بودند. هر چند این نتایج مشخص میسازد که شروع زودتر بلوغ، بهعلت ورزشهائی بود که مورد علاقه ورزشکارانی که دارای بلوغ جسمانی بیشتری نسبت به بقیه ورزشکاران همسن خود بودند، قرار میگرفت.
برخلاف ورزشکاران تیمهای ورزشی، آزمودنیهای مردی که از سن کم بهصورت مداوم و فردی در ورزشهای مختلف تمرین میکنند، نمونه بهتری برای آزمودن تأثیر فعالیت جسمانی بر بلوغ هستند. در تحقیقاتی که بهوسیله ”الیاس“ و ”ویلسون“ و ”هکنی“ بر روی بزرگسالان صورت یافت ثابت شد که تمرینات استقامتی باعث کاهش انتشار سطوح استراحتی تستسرتون سرمی میشوند. اطلاعات (دادههای) اخیر نشان میدهد که اگرچه افزایش ۲۲% شدت تمرین باعث افزایش ۹% در تستسترون پاروزنان ۲۰ ساله شد، اما بعد از دو هفته وقفه، اختلال، نسبت به سطوح قبل از تمرین بهصورت معنیداری کاهش پیدا کرد. ”کارلی“ و همکاران به این نتیجه رسیدند که نتایج بهدست آمده با نتایج کنونی موافق است: بعد از ۴۳ هفته تمرین شا، سطوح تستسترون ورزشکاران نوجوان تا زیر سطح تستسترون پیش از سقوط کرد. ”ریچ“ و همکاران همچنین نتایجی بهدست آوردند که کم شدن سطوح تستسترون بهوسیله ورزش، تنها پس از سه روز تمرین، در ژیمناستهای جوان را ثابت کردند.
”کلر“ و ”فرونر“ هر چند فاکتورهای هورمونی را نسنجیدند، به این نتیجه رسیدند که مردان ژیمناستی که در زیر فشار تمرین قرار دارند، قد و بلوغ نسبی استخوانی کمتری نسبت به سن حقیقیشان داشتند. این نتایج بیان میکنند که کم شدن سطوح تستسترون شاید باعث تأثیر شروع بلوغ در آزمودنیهای مرد باشد، اما، تا اینزمان، هیچ تحقیقی که این رابطه را سنجیده باشد، در دست ندارم. در حقیقت، امکان دارد که کاهش تستسترون (یک کارکردی باشد که) باعث افزایش گیرندههای بدنی شود، که شاید تأثیر مثبتی داشته باشند. بهعلاوه، فقدان تفاوت در میزان رشد، IGF-I، و رژیم غذائی بین مردان جوان ژیمناستیک و گروه کنترل در طی دوره ۱۰ تا ۱۸ ماهه نشان میدهد که کوتاهی جثهای که در ژیمناستها دیده میشود شاید بهجای تمرینات ژیمناستیک از عوارض انتخاب آگاهانه (مربیان) بوده است.
هدف این تحقیق، مطالعه اثر شدت ورزش در دورههای رشد بدن و رشد استخوانی بر شروع بلوغ در مردان جوان ژیمناست بوده است. بر پایه مدارک بالا، فرض شده است که افزایش انرژی مصرفی در ژیمناستها بعد از سالها تمرین باعث کم شدن سطوح تستسترون آنها نسبت به بقیه پسران همسن و سالشان میشود که این خود باعث تأخیر در ویژگیهای رشد جسمانی و نشانههای بلوغ جنسی میشود.
● روشها
آزمودنیها شامل ۲۱ ژیمناست نخبه (سن ۳/۱۳ + ـ ۳/۰ سال) در حوالی جنوب آنتاریو بود که به تازگی به عضویت کلوپ ژیمناستیک رقابتی درآمده بودند. برای کنترل و محدودکردن شرایط تجربی گروه، ژیمناستها حداقل باید در سطوح استانی مسابقه داده باشند و حداقل ۱۵ ساعت در هفته تمرین کنند. ۲۴ ساعت در هفته تمرین کنند. ۲۴ پسر مشابه (۵/۱۳ + ـ ۳/۰ سال) که به عضویت کلاس هنرهای رزمی درآمده بودند بهعنوان گروه کنترل انتخاب شدند. این پسران بیشتر از ۲ ساعت در هفت تمرین نمیکردند. تمامی آزمودنیها و والدینشان مطمئن شدند که در این تحقیق هیچگونه خطری آنها را تهدید نمیکند و رضایت آنها قبل از شروع تحقیق جلب شد.
برنامه: هر شرکتکننده در یک موقعیت مشابه در کلوپ ژیمناستیک یا مدرسه هنرهای رزمی، تست شد. تست کردن آزمودنیها در عصرها و قبل از اینکه آنها جلسه ورزش منظمشان را شروع کنند، انجام مییافت. در هنگام تست، مشخصات جسمانی آنها ثبت شد، پرسنامه فعالیت بدنی تکمیل گردید، آز بزاقشان نمونهبرداری شد و ارزیابی شخصی از مراحل بلوغ براساس سطوح تنر انجام شد. قبل از تمامی تستها، به آزمودنیها یادآوری شد که تمامی نتایج، بینام ثبت میشود.
ارزیابی قد و وزن قبل از شروع هر جلسه تست اندازهگیری میشد. از تجزیه و تحلیل دستگاه مقاومت بیوالکتریکی برای ارزیابی چربی نسبی بدن ”درصد چربی بدن (BF%)“ استفاده شد.
جلسههای تمرین و ساعتهای تمرین در هفته ثبت میشد و انرژی مصرفی هفتگی ”معادل سوخت و سازی (MET) در هفته“ بهوسیله پرسشنامه فعالیت بدنی تخمین زده میشد (PAQ-A). به این وسیله سطوح متوسط و شدید فعالیتها در بچههای بزرگتر، ارزیابی میشود. انرژی مصرفی بهوسیله میزان مصرف ثبت شده برای آن فعالیت ضرب در تعداد جلسههای یکهفته معمولی و میانگین مدت شرکت کردن در هر قسمت فعالیت، اندازهگیری میشد.
کامل شدن بلوغ توسط گزارش شخصی افراد با استفاده از تصاویر شاخص بلوغ جنسی براساس شاخص تنر ارزیابی شد. برای کم شدن خجالت، هر آزمودنی برای تکمیل ارزیابی شخصی به تنهائی وارد اتاق میشد.
تستسترون بزاقی، برای جمعآوری یک میلیلیتر از بزاق تحریک نشده هر آزمودنی یکوسیله بهشکل گوش پاککن استوانهای به مدت یکدقیقه بهداخل دهان گذاشته شد. بعد از نمونهگیری، نمونه مستقیماً داخل یک لوله پلاستیکی قرار داده شد. نمونهها قبل از منجمد شدن تفکیک (سانتریفیوژ) شدند. میانگین دو تکرار مشخص کرد که ارزیابی قابل اطمینانی از غلظت تستسترون برای تمام نمونههای بزاق و برای تمامی تجزیه و تحلیلهای استفاده شده، وجود دارد.
تجزیه و تحلیل دادهها، با روش تجزیه و تحلیل یکطرفه برای تعیین تفاوت کل متغیرهای تست شده، بین گروه کنترل و ژیمناستها، استفاده شد. از تجزیه و تحلیل همبستگی پیرسون برای آزمودن وجود رابطه میان متغیرها، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل تمامی اطلاعات از SPSS ۱۰ تحت Windows استفاده شد. برای نشان دادن نتیجه، ارزش P<۰/۰۵ مورد قبول واقع شد.
● نتایج
شکل یک خلاصهای از فعالیتهای بدنی و ویژگیهای ورزشی ژیمناستها و گروه کنترل را نشان میدهد. ژیمناستها با میانگین ۷ و ۴+ـ ۴/۰ جلسه در هفته به مدت ۷/۱۸ +ـ ۴/۱ ساعت در هفته، که بهطور قابل توجهی (۰۵/۰>P) بیشتر از گروه کنترل گزارش شده بود، تمرین کردند. این تفاوت در ورزش کردن، باعث شد که گروه ژیمناست در مقایسه با گروه کنترل ۴۴% انرژی مصرفی هفتگی بیشتری (۰۵/۰>P) مصرف کند.
ژیمناستها کمی کوتاهتر و لاغرتر از گروه کنترل بودند، اما این تفاوت معنای خاصی نداشت. (شکل ۲). هر چند، ژیمناستها دارای چربی بدن کمی (۰۵/۰>P) بودند (شکل ۲)، در شرایط بلوغ جسمانی، هیچ تفاوت قابل توجهی در سطوح تستسترون بین ژیمناستها و گروه کنترل آشکار نشد. در رشد اندام تناسلی (سطوح Tanner ۱-۵) یا رشد موهای شرمگاهی (سطوح Tanner ۱-۵) تفاوت معنیداری بین دو گروه مشاهده نشد.
همانطور که در جدول ۳ نشان داده میشود، چربی نسبی بدن همبستگی معنیداری با تعداد تمرینات (۰۵/۰>P) و انرژی مصرفی دارد (۰۵/۰>P). همانطور که پیشبینی میشد، رابطه معنیداری بین رشد اندام تناسلی و رشد موهای شرمگاهی وجود دارد. ویژگیهای جسمانی مانند توده بدون چربی بدن و قد رابطه معناداری (۰۵/۰>P) با شاخصهای بلوغ جنسی داشت (جدول ۳). همچنین بین تستسترون و رشد اندام تناسلی و موهای شرمگاهی رابطه (۰۵/۰>P) وجود داشت (جدول ۳). چربی نسبی بدن، انرژی مصرفی و متغیرهای تمرینی، همبستگی معنیداری با رشد جسمانی یا متغیرهای بلوغ جنسی نداشت (جدول ۳).
● بحث
بیشترین یافته این تحقیق این است که ورزش در مردان جوان ژیمناستیک باعث تغییر معنیداری در تستسترون بزاقی در حالت استراحت یا تغییر در شروع بلوغ که بهوسیله ارزیابی شخصی مراح بلوغ، تعیین شده است، نمیشود. بهعلاوه، با در نظر گرفتن این نکته که ژیمناستها دارای چربی بدن کمتر و انرژی مصرفی بیشتر در هفته بودند، تفاوت معنیداری در قد، وزن، یا توده بدون چربی بدن آنها مشاهده نشد. هر چند، تفاوت معنیداری بین گروه کنترل و ژیمناستها، در چربی نسبی بدن، انرژی مصرفی و حجم تمرین وجود دارد ولی همبستگی معنیداری با رشد جسمانی یا متغیرهای بلوغ جنسی در این گروه سنی دیده نشد.
▪ تأثیر ورزش بر بلوغ جسمانی:
سابقاً، ژیمناستها بهعلت کوتاهتر بودن از سایر غیرژیمناستها انتخاب میشدند، زیرا مزیت ورزشکاران کوتاهتر در ورزش بهعلت تأخیر بلوغ ناشی از تغییر عوامل هورمونی، بود. در تحقیق حاضر، قد و وزن ژیمناستها مشابه گروه کنترل بود. در تحقیق گذشته ثابت شد که ژیمناستهای مرد، کوتاهتر از گروه کنترل بودند اما به این نتیجه دستیافته شد که کوتاهی ژیمناستها بهعلت انتخاب بوده است نه بهعلت تأخیر رشد. ”بالکر“ و ”برودی“ به این نتیجه رسیدند که ژیمناستهائی که کوتاهتر از میانگین هستند، از سن بلوغیشان جلوتر هستند. بهعلاوه، کوتاهی قد در ژیمناستهای مرد با کوتاهی طول پا همبستگی دارد، نه با کوتاهی ارتفاع بالا تنه.
بر طبق نتایج حاضر، ویژگیهای جسمانی همبستگی معنیداری با حجم تمرین دارد. مشخص شده است هرگونه تفاوت مشاهده شده در خصوصیات جسمانی ژیمناستهای مرد نتیجه انتخاب (مربیان) است و نه نتیجه تمرین بر رشد جسمانی. این نتایج مکمل تحقیقات قبلی است که بیان میکند تفاوتی بین میزان رشد و IGF-I در طی یکدوره ۱۸ ماهه بین بچهها با فعالیت طبیعی و ژیمناستهای جوان مرد وجود ندارد و چنین نتیجهگیری میکند که کوتاهتر بودن ژیمناستها ناشی از تبعیض در انتخاب (توسط مربیان) از ابتدا بوده است. هر چند این موضوع مشخص نیست که چرا انتخاب افراد در تحقیق حاضر، منجر به یک گروه کوتاهقامتتری از ژیمناستها نشد.
در تحقیق حاضر، چربی نسبی بدن (BF%) با تجزیه و تحلیل مقاومت ظاهری بیوالکتریکی اندازهگیری شد. اخیراً، موفقیت اعتبار و اطمینان این روش در کودکان و بزرگسالان ثابت شده است. انرژی مصرفی هفتگی (هفتگی/MET) با استفاده از PAQ-A حساب میشود. اثبات شده که این پرسشنامه برای کودکان ۱۳ تا ۱۵ ساله دارای اعتبار و اطمینان قابل قبولی است (۶۴/۰ ـ ۱۵/۰=r). این ابزار برای ارزیابی فعالیتهای بدنی در جوانان توصیه میشود زیرا باعث شناسائی و ارزیابی جنبههای عمده مشارکت فعالیت بدنی افراد میشود: نوع فعالیت، تکرار آن، مدت مشارکت، سابقه مشارکت، و تغییرات فصلی.
هر چند نتایج قد و وزن اخیر با نتایج ”باکلر“ و ”برودی“ تفاوت دارد ولی در هر دو تحقیق رابطه معنیدار کمی بین قد و وزن و چربی بدن در ژیمناستهای تمرین کرده، دیده شده است. همبستگی بین انرژی مصرفی و درصد چربی بدن نشان میدهد که فعالیت بدنی بیشتر میتواند نتیجه انرژی مورد نیاز بیشتر و بنابراین انرژی ذخیره شده کمتری باشد، ولی بدون اطلاعات تغذیهای نتیجه مشخصی بهدست نمیآید. هر چند در برنامه رژیمی گذشته همبستگی بین غلظت تستسترون سرم و IGF-I، و کورتیزول قبل از بلوغ در ژیمناستهای مرد وجود نداشت، یک کاهش در نسبت IGF-I به کورتیزول بعد از یک دوره تمرین شدید دیده میشود، که به نوع کاتابولیسم اشاره میکند و میتواند اندکی به عدم تعادل بین انرژی دریافتی و مصرفی نسبت داده شود. بهعلاوه، در آزمودنیهای این تحقیق درصد کم چربی بدن بدون تفاوت در وزن به افزایش توده بدون چربی بدن در پاسخ به ورزش اشاره میکند. این یافته از نتایج تحقیقات ”الیاس“ و ”ویلسون“ حمایت میکند، که بیان میدارد ورزش در دوران بلوغ باعث افزایش توده بدون چربی بدن و کاهش چربی بدن میشود. هر چند، این تفاوت در انرژی مصرفی و ترکیب بدن تأثیر عمدهای بر رشد بلوغی و جسمی این ورزشکاران ندارد.
▪ تستسترون و ورزش:
تحقیق قبلی نشان داد که افزایش در سطوح تستسترون در نتیجه تمرینات کوتاهمدت و کاهش سطوح تستسترون در نتیجه تمرینات کوتاهمدت و طولانیمدت بوده است. در اغلب موارد سطوح تستسترون بعد از ورزشهای استقامتی طولانی کم میشود (مثل: شنا)، بهجزء تحقیق ”ریچ“ و همکاران، که کاهش تستسترون را بعد از سه روز تمرینات ژیمناستیک ثابت کردند. هر چند در آن تحقیق، فقط بعد از یک روز استراحت، برگشت تستسترون به سطوح قبل از تمرین مشاهده شد، پیشنهاد کردند که شاید تغییرات مشاهده شده کوتاهمدت باشد. اخیراً، گزارش شده است در مردان پاروزن ۲۰ ساله بعد از دو هفته، تستسترون تدریجاً بهصورت معنیداری تا سطوح قبل از تمرین کاهش پیدا کرد. یک تحقیق مشابه نیز نشان داد که ۲۲% افزایش در شدت تمرین باعث ۹% افزایش در تستسترون میشود اما، افزایش مجدد ۲۵% حجم تمرین، باعث تغییرات اضافی در تستسترون نشد.
تحقیق حاضر ثابت کرد که با وجود اینکه ژیمناستها درگیر ورزش سختی بودند، هیچ تفاوت معنیداری در سطوح تستسترون استراحتی بین گروه ژیمناستها و گروه کنترل دیده نشد. این نتایج از نتایج ”فاهی“ و همکاران حمایت میکند که ثابت کردند: هر چند سطوح تستسترون استراحتی در دوران بلوغ افزایش پیدا میکند، اما تفاوتی در آن بعد از ورزش بیشینه دیده نمیشود. بهعلاوه، دالی و همکاران ثابت کردند که تفاوتی در سرم تستسترون استراحتی، IGF-I، و کورتیزول قبل از بلوغ بین ژیمناستها و گروه کنترل در هیچ زمانی از دوره ۱۰ ماهه دیده نشد. علاوه بر فقدان رابطه قابل توجه میان، سطوح تستسترون بزاقی استراحتی و حجم تمرین (جدل ۳)، اطلاعات موجود تا به امروز نشان میدهد که ورزش ژیمناستیک شاید باعث تغییرات شدید و یا کوتاهمدت در سطوح تستسترون آزمودنیهای مرد شود اما این تغییرات نمیتواند دائمی باشد.
▪ تمرین و رشد جسمانی:
تحقیقات قبلی که راجع به تیمهای ورزشی بود به این نتیجه میرسیدند که فعالیتهای جمسانی باعث شروع بلوغ در آزمودنیهای مرد میشود. هر چند این ورزشها، مورد توجه ورزشکاران جوانی است که نسبت به سایر همسالان خود زودتر بالغ شدهاند و بهعلاوه قویتر و سریعتر از آنها بهنظر میرسند و تفاوت در این تحقیق با انتخاب افراد رابطه دارد نه با تغییرات رشدی آنها. نتایج حاضر این فرضیه را که تمرینات باعث نمیشود تا بلوغ سریعتر آغاز شود و این که ورزشکاران جوان بهعلت اینکه سریعتر بالغ شدهاند، در تیمهای ورزشی برتری دارند، تأیید میکند.
کامل شدن بلوغ در این تحقیق بر مبنای گزارش شخصی ارزیابی شد. هر چند ما همیشه محدودیتهائی برای ارزیابی بلوغ در جوانان با استفاده از روشهای گزارش شخصی، ارزیابی شخصی از بلوغ جنسی داریم، ولی نشان داده شده است که این ارزیابیها شباهت زیادی (۹/۰ ـ ۰۸/۰=K) با ارزیابی طب اطفال دارد. تحقیقات قبلی و جدید در این نکته توافق دارند که استفاده از گزارشاتی که بهوسیلهٔ خود نوجوان تهیه میشود بهنظر میرسد در مطالعه بلوغ جنسی نوجوانان دارای ارزش است. اما، منابع مکتوب اندکی در مورد اثر تمرینات ورزشی بر روی رشد بلوغ جنسی که براساس مراحل مختلف بلوغ اندازهگیری میشود، وجود دارد. ”لارزون“ و ”کلینگر“ نشان دادن که شدت تمرینات باعث تأخیر در شروع بلوغ میشود، اما این پژوهش بر روی تحقیقات موردی و شخصی انجام شده است و شاید مطابق با کل جمعیت نباشد. ”هاکنی“ با مشخص کردن ژیمناستهائی که دو سال ظهور ویژگیهای بلوغیشان با تأخیر همراه بود به این نتیجه رسید که این بهعلت انتخاب پسران ژیمناست کوتاهتر و نابالغتر، صرف نظر از سطوح فعالیتشان است. این نتایج تحقیقات کنونی را که بیان میکند تمرینات ژیمناستیک تأثیری بری روی رشد بلوغی مردان جوان ژیمناست ندارد، تأیید میکند.
در پایان، این تحقیق نشان داد که شدت تمرینات ژیمناستیک لزوماً نمیتواند بر روی سن شروع بلوغ در آزمودنیهای مرد تأثیر بگذارد. همچنین ورزش باعث کم شدن چربی نسبی بدن و افزایش هزینه انرژی میشود، تفاوتی بین قد، وزن، توده بدون چربی بدن، تستسترون بزاقی استراحتی، یا توسعه بلوغی در بین گروههای کنترل همسن و گروه ژیمناستیک دیده نشد. بهعلاوه، چربی بدن، هزینه انرژی، و متغیرهای تمرین، همبستگی معنیداری با رشد جسمانی یا متغیر بلوغ جنسی در این گروه، نداشتند. این اطلاعات پیشنهاد میکند که اگر ترکیب بدنی داخل دامنه طبیعی قرار گیرد، دلیل نمیشود که تمرینات ژیمناستیک در آزمودنیهای جوان مرد تأثیر معنیداری بر روی تستسترون بزاقی استراحتی و بلوغ جنسی آنها بگذارد.
مترجم: زهره پورابراهیم، کارشناس ارشد تربیتبدنی
منبع : ماهنامه علمی تحلیلی و آموزشی ورزش
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست