۱۵ اوت سال ۱۹۷۵ ـ کودتای بنگلادش و قتل بنیادگذار آن شیخ مجیب

پانزدهم اوت سال ۱۹۷۵، چهار سال پس از تاسیس کشور مستقل بنگلادش در سرزمینی که قبلا به مدت ۲۴ سال پاکستان شرقی خوانده می شد، در این کشور یک کودتای نظامی روی داد که ضمن آن شیخ مجیب الرحمن بنیادگذار بنگلادش و رئیس این کشور که به پدر بنگلادش معروف شده است کشته شد و دولت تغییر یافت. در جریان این کودتا که به دست افسران جزء صورت گرفته بود اعضای خانواده شیخ مجیب و کارکنان دفتر او، جز دو دخترش که در مسافرت اروپا بودند کشته شدند. شیخ مجیب هنگام مرگ ۵۵ ساله بود. شیخ مجیب در عین حال رهبر حزب عوامی لیگ بود و تمایلات سوسیالیستی داشت. برخی مورخان نوشته اند که برنامه های شیخ مجیب باعث نگرانی آمریکاییان شده بود و احتمالا کودتای ۱۵ اوت ۱۹۷۵ با نقشه و کمک «سیا» انجام شده بود.
شیخ مجیب رهبر جدایی طلبان پاکستان شرقی بود که فعالیت های او به یک قیام مسلحانه در سال ۱۹۷۱ انجامید که دولت هند نیز نیرو برای کمک به قیام کنندگان فرستاد و دولت پاکستان در ۱۷ دسامبر سال ۱۹۷۱ با قبول آتش بس از دعاوی خود در پاکستان شرقی صرفنظر کرد و این سرزمین به رهبری شیخ مجیب به نام جمهوری بنگلادش تولد خود را اعلام داشت.
در پی کودتای اوت ۱۹۷۵ کودتای دیگری در سال ۱۹۷۷ روی داد که منجر به روی کارآمدن ژنرال ضیاء الرحمن در بنگلادش شد. مدتی گذشت تا دمکراسی به بنگلادش بازگشت و بانو حصینه واجد دختر شیخ مجیب نخست وزیر بنگلادش شد که در انتخابات اخیر موفق نشد این سمت را حفظ کند ولی همچنان رهبر حزب عوامی لیگ است که نقش حزب اقلیت را ایفاء می کند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز