اثر نرم‌کننده‌ها به عمق مو نمی‌رسد

«نرم‌کننده‌های حاوی مواد محافظ در برابر اشعه ماورای بنفش»؛ شاید شما هم این عبارت را روی جعبه‌های نرم کننده‌های مو دیده‌ باشید. واقعا این نرم‌کننده‌ها کارایی بیشتری دارند؟ اصلا نرم‌کننده به چه دردی می‌خورد و چرا باید از آن استفاده کرد؟ با دکتر بهروز باریک‌بین، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در همین رابطه به گفتگو نشسته‌ایم...
▪ روی بعضی نرم‌کننده‌ها نوشته: «محافظ در برابر اشعه‌ ماورای بنفش خورشید»؛ این نرم‌کننده‌ها را شما توصیه می‌کنید؟
ـ یکی از علل آسیب کوتیکول مو، اشعه فرا بنفش خورشید است و این مساله به خصوص در مورد موهای رنگ‌کرده صادق است. نور خورشید علاوه بر آسیب به ساقه مو موجب کم شدن و از بین رفتن رنگ موهای رنگ شده نیز می‌شود. امروزه بسیاری از نرم‌کننده‌های مخصوص موهای رنگ شده حاوی مواد ضدآفتاب‌اند تا از تاثیر اشعه مخرب فرابنفش روی موهای رنگ‌شده بکاهند.
▪ مگر اشعه‌ فرابنفش چه آسیبی به موها می‌زند؟
ـ اشعه فرابنفش خورشید علاوه بر آسیب زدن به ساقه مو، موجب پیر شدن زودرس و نازک‌تر شدن فولیکول‌های مو نیز می‌شود و به همین دلیل محصولات ضدآفتاب برای موها نیز علاوه بر ضدآفتاب‌های پوست امروزه مورد توجه قرار گرفته‌اند و حتی اسپری‌های مو که حاوی ضدآفتاب‌اند برای پیشگیری از تجزیه پروتئین‌های مو در اثر نور آفتاب به بازار عرضه شده‌اند.
▪ اصلا چرا باید از نرم‌کننده‌‌ها استفاده کرد؟
ـ بیرونی‌ترین لایه تنه مو را کوتیکول تشکیل می‌دهد و نمای ظاهری موها بستگی به سلامت و یک‌دست بودن این لایه دارد. خصوصیاتی مثل نرمی، شفافیت و انعطاف‌پذیری و غیره به طور عمده به این لایه بستگی دارد. نرم‌کننده‌های مو سبب تاثیر روی سطح خارجی مو می‌شوند. شفافیت مو در نتیجه انعکاس نور در سطح هر یک از موهاست و اگر این سطح دچار آسیب شود، در نتیجه کاهش این انعکاس، شفافیت مو کم می‌شود. با آسیب دیدن سطح مو در تنه آن شارژ‌های الکترواستاتیک ایجاد می‌شود که موجب دور شدن موها از هم شده و شانه کردن و مرتب کردن آنها مشکل می‌شود. لطافت و صافی مو به دلیل یک دست بودن و نظمی است که در کوتیکول مو وجود دارد. کوتیکول سالم و طبیعی دارای نظم ظاهری مشابه سلول‌های چیده شده روی سقف خانه‌هاست. در صورت آسیب رسیدن به این کوتیکول، سطح مو خراب و نامنظم شده و مو حالت خشن پیدا کرده و لذا شاهد کدر شدن و حتی شکسته شدن و دو شاخه شدن انتهای مو (موخوره) خواهیم بود.
▪ موهای ما در اثر کدام کارهای ما آسیب می‌بینند؟
ـ شستن بیش از حد موها به خصوص در مورد موهای بلند و عدم استفاده از شامپوهای ملایم، افراط در برس کشیدن یا شانه کردن، سشوار کشیدن بیش از اندازه، فر کردن موها، رنگ کردن موها با رنگ‌های دایمی، بی‌رنگ کردن موها و بالاخره تمایل به شرایط خاص محیطی مانند اشعه ماورای‌ بنفش خورشید، باد و آب استخرها، تمام این موارد موجب آسیب سطح خارجی یا همان کوتیکول مو می‌شوند و لذا کوتیکول‌ها و رشد موها معمولا تحت‌تاثیر قرار نمی‌گیرد.
▪ چگونه نرم‌کننده‌ها مو را براق و نرم می‌کنند؟
ـ نرم‌کننده‌ها به منظور جلوگیری از آسیب رسیدن به سطح خارجی موها طراحی شده‌اند. آنها با ایجاد یک پوشش روی سطح خارجی و خشن مو به آن حالت صاف و یکنواخت می‌دهند. همچنین موجب خنثی شدن بارهای الکتریکی سطح مو می‌گردند و به این ترتیب موها آشفته و بی‌نظم به نظر نرسیده و راحت‌تر حالت داده شده و شانه می‌شوند. همچنین نرم‌کننده‌ها باعث می‌شوند موها ضخیم‌تر به نظر رسیده و از ایجاد گره در موها ممانعت می‌نمایند.
▪ نرم‌کننده‌ها فقط روی سطح موها اثر می‌کنند یا به عمق موها هم نفوذ می‌کنند؟
ـ نرم‌کننده‌ها فقط بر سطح خارجی موها اثر گذاشته و تاثیری روی قسمت‌های مرکزی‌تر مو یا عمق فولیکول مو ندارند. تاثیر آنها نیز موقت و محدود به چند روز است و با شستن مو، نرم‌کننده‌ نیز از سطح مو زدوده می‌شود.
▪ چرا پس از رنگ کردن و مش کردن موها توصیه می‌شود از نرم‌کننده‌ها زیاد استفاده شود؟
ـ مو در حالت طبیعی دارای شارژ منفی است و زمانی که در تماس با اکسیدان (رنگ، مش و مواد دکلره کننده، و یا مواد فر دهنده) باشد، میزان اسید سولفوریک در ساختمان مو بالا رفته و باعث افزایش شارژ منفی مو می‌شود.
▪ شما خودتان چه نرم‌کننده‌هایی را توصیه می‌کنید؟
ـ اولین نرم‌کننده‌ها، سورفاکتانت‌های کاتیونی بودند که دارای شارژی مثبت بوده و باعث کاهش شارژ منفی مو شده و موجب کاهش زبری و خشونت مو می‌شوند. افرادی که موهای بلند، کلفت و یا دکلره شده و فرشده دارند، نیاز به نرم‌کننده‌های قوی دارند ولی برای افرادی که موی کوتاه، نازک و رنگ‌نشده دارند، مصرف نرم‌کننده‌های ملایم کافی است.
▪ شامپوهای ۱×۲ چه‌طور؟
ـ امروزه در بازار شامپوهای ۱×۲ متعددی وجود دارد که در واقع شامپوهای حاوی مواد نرم‌کننده هستند. این شامپوها اثر خوبی دارند اما در موهای آسیب دیده استفاده از نرم‌کننده به طور جداگانه اثر مطلوب‌تری خواهد داشت.

نازنین دربندی

منبع : روزنامه سلامت