روز درختکاری

درختان همواره در زندگی بشر موثر بوده اند. قرنهاست كه آدمی در سایه شاخسارشان از شدت گرما و تابش خورشید در امان مانده و از میوه های الوان و شیرینشان بهره مند گشته است.

آوای پرندگان كه در لابلای شاخسارشان ماوا گزیده اند روح و جانش را صفا بخشیده و قلب وی را مملو از خوشی و شادابی نموده است. در دل زمستان سرد نیز بار دیگر به مدد هیمه ای كه از تنه درختان فراهم آورده و آتشی كه از آن افروخته سرما و یخبندان را تاب آورده و با آنها دست و پنجه نرم كرده است. و بار دیگر این شكوفه های زیبای درختانند كه به او نوید فرارسیدن بهاری دل انگیز را می دهند.
به این ترتیب بهره مندیهایی كه از درختان عاید بشر می گردد بیشمار است و اگر درختان را نعمات الهی بدانیم، سخنی به گزاف نگفته ایم. شاید به همین دلیل است كه انسانهایی فرهیخته نظیر شعرا و بزرگان و اساتید در زمینه ادبیات و نیز پیشوایان و بزرگان دینی همواره آنرا مد نظر قرار داده و بدان توجه نموده اند.
چنانچه سعدی شاعر بزرگ ایرانی در این زمینه می گوید:
برگ درختان سبز در نظر هوشیار هر ورقش دفتری است معرفت كردگار
پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد (ص)‌ و امام جعفر صادق (‌ع) در پاره ای از احادیث خود به اهمیت درخت و درختكاری اشاره نموده اند:
پیامبرصلی الله علیه وآله:
مَن نَصَبَ شَجَرَهًٔ و صَبَرَ عَلی‏ حِفظِها والِقیامِ عَلَیها حَتّی‏ تُثمِرَ كانَ لَهُ فی كُلِّ شَی‏ءٍ یُصابُ مِن ثَمَرِها صَدَقَهٌٔ عِندَاللَّهِ؛(۱)هر كس درختی بكارد و در نگهداری آن بكوشد تا میوه دهد، در برابر هرچه از آن میوه به دست آید،پاداشی نزد خدا خواهد داشت.
پیامبرصلی الله علیه وآله:إن قامَتِ السَّاعَهُٔ و فِی یَدِ أحَدِكُم فَسیلَهٌٔ، فإنِ استَطاعَ أنْ لایَقومَ حَتّی‏ یَغرِسَها، فَلیَغرِسْها؛(۲)اگر قیامت فرا رسد و در دست یكی از شما نهالی باشد، چنانچه بتواند برنخیزد تا آن را بكارد، باید آن را بكارد.
پیامبرصلی الله علیه وآله:ما مِن رَجُلٍ یَغرِسُ غَرساً إلاّ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِنَ الأجرِ قَدرَ ما یَخرُجُ مِن ثَمَرِ ذلِكَ الغَرسِ؛(۳)هر كه نهالی بكارد، خداوند به مقدار میوه‏ای كه از آن درخت به دست می‏آید، در نامه اعمال او پاداش می‏نویسد.
امام صادق ‏علیه السلام:لاتَقطَعُوا الثِّمارَ فَیَبعَثَ اللَّهُ عَلَیكُم العَذابَ صَبًّا؛(۴)درختان میوه را قطع نكنید كه خداوند بر شما عذاب فرو می‏ریزد.
امام صادق ‏علیه السلام:اِزرَعُوا و اغرِسُوا وَاللَّهِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً اَجَلَّ و لاأطیَبَ مِنهُ؛؛(۵)كشت كنید و درخت بنشانید؛ به خدا قسم آدمیان كاری برتر و پاك‏تر از این نكرده ‏اند.
امروزه با صنعتی شدن جوامع بشری درختان نقش مهم تری در زندگی بشر ایفا می كنند، از سویی مقدمات پیشرفت بیشتر صنعت و فناوری را موجب می شوند و منابع تامین كننده محصولاتی نظیر وسایل چوبی، مبلمان، لوازم التحریر (كاغذ، انواع مدادهای مختلف) ‌الوار و هزاران محصول دیگر محسوب می شوند و از سو ی دیگر به منزله ریه های یك شهر تلقی شده و نقش مهمی در تامین سلامت اعضای جامعه را ایفامی كنند. این مورد اخیر از مورد قبل مهم تر مینماید.
چرا كه به دلیل فعالیت كارخانجات صنعتی و نیز ازدیاد وسایط نقلیه عمومی و فعالیت روزانه آنها در سطح شهرهای بزرگ از جمله تهران آلاینده ها و گازهای مهلك و خطرناكی نظیر دی اكسید كربن در هوای شهرها فزونی یافته و سلامت افراد را تهدید می كند. و افزایش هر چه بیشتر این مواد آلاینده كاهش میزان اكسیژن در هوا را سبب می شود و این وضع نامساعد گروههای آسیب پذیر نظیر بیماران ریوی و قلبی، سالخوردگان و كودكان را بیشتر تهدید می كند.
در چنین شرایطی مساله درخت و درختكاری راه حلی مناسب برای مبارزه با آلودگیهای مذكور به شمار می آید. ایجاد جنگلهای مصنوعی و فضای سبز در اطراف شهرهای بزرگ به تاسیس كار خانجات تولید اكسیژن می ماند.
در همین راستادر ایران اسلامی كه ملهم از تعالیم ادبی و دینی می باشد كه خود دستاورد فرهنگ غنی اسلامی ایرانی است، روزی را به درخت و درختكاری اختصاص یافته و آن را روز درختكاری نام نهاده اند. به این ترتیب همه ساله در روز ۱۵ اسفند ماه كه آخرین ماه فصل زمستان است در حالیكه همه ایرانیان خود را برای استقبال از روزهای پر طراوت بهاری آماده می كنند. نهالهای جوان به دست خاك مهربان صبور و مقدس ایران اسلامی سپرده می شود تا به درختانی نیرومند و سرسبز بدل گردند و به این ترتیب گامی در آبادی ایران اسلامی برداشته می شود و نیز امری خداپسندانه انجام می گیرد كه وارستگانی چون پیامبر گرامی اسلام و حضرت امام جعفر صادق (ع) آن را واجب الاجرا دانسته اند.
روز درختكاری گرامی باد.
پی نوشتها:
۱. میزان الحكمه، ح ۹۱۴۳.
۲ . كنزالعمّال، ح ۹۰۵۶.
۳ . همان، ح ۹۰۵۷.
۴ . الكافی، ج ۵، ص ۲۹۴.
۵ . بحار الأنوار، ج ۱۰۳، ص ۶۸.

منبع : واحد مرکزی خبر