انرژی سیاه ( تاریک )

اختر شناسان هنوز سرنخی در مورد نیروی اسرار آمیزی كه كهكشانها را می رانده در دست ندارند.
انرژی سیاه نیروی اسرار آمیزی كه هیچ كس آنرا نمی بیند، باعث می شود تا جهان به سرعت به دور دستها پرواز كند. چند سال پیش اگر شما این نظریه را به اخترشناسان ارائه می كردید، به ما پیشنهاد می كردند تا بیشتر در دنیای واقعیت سیر كنید! اما انرژی سیاه یك واقعیت است. حداقل تعداد اختر شناسانی كه به آن معتقدند، رو به افزایش است. به هر حال هیچ كس به طور واقعی آن را نمی شناسد و توانایی توضیح آنرا ندارد.
كریگ هوگان، اختر شناس دانشگاه واشینگتن می گوید: (حقیقتاً ما آنرا نمی شناسیم، اما می دانیم اثرات آن چیست، همچنین از جزئیات انرژی سیاه بی اطلاع هستیم). بعداز آنكه دو گروه از اختر شناسان، كاوشی در مورد ابرنو اخترها انجام دادند، دریافتند كه ابرنو اخترهای دور دست نوری ضعیفتر از میزان معمولی دارند و تنها راه حلی كه ارائه دادند، این بود كه سرعت انبساط جهان نسبت به زمانهای گذشته بیشتر شده است.
تا آن زمان عموم ستاره شناسان بر این باور بوده اند كه انبساط عالم در نتیجه نیروی جاذبه كهكشانها نسبت به یكدیگر رو به كندی است، اما نتایج به دست آمده از ابرنواخترها نشان می دهد كه نیرویی اسرارآمیز بر خلاف جاذبه عمل می كند و عامل فرار كهكشانها از یكدیگر، با سرعتی قابل ملاحظه می باشد و این یك حقیقت مبهوت كننده بود.
در ابتدا دیگر دانشمندان این نتیجه را زیر سئوال بردند: مثلاً : شاید ابرنواخترها به این دلیل كه نورشان توسط ابرها و غبارهای میان ستاره ای مسدود شده بود، ضعیف تر از معمول به نظر رسیده است، و یا شاید ابرنواخترها طبیعتاً ‌كم نورتر از مقداری بوده اند كه دانشمندان انتظار داشته اند.
اما با بررسی های بیشتر و اطلاعات دقیقتر، این توجیهات كنار گذاشته شدند و نظریه انرژی تاریك همچنان در صحنه باقی ماند. از یك جهت این نظریه كاملاً جدید نمی باشد: انیشتن، در نظریه نسبیت عمومی اش كه معروف به ثابت جهانی است، به چنین اثر ضد جاذبه ای اشاره كرده است، اما خود او و دیگر دانشمندان آن را یك نوع خلاقیت ریاضی به شمار آوردند كه ارتباط كمرنگی با عالم واقعیت دارد، اما در سال ۱۹۹۰ هیچ كس انتظارش را نداشت كه آثار آن به حقیقت بپیوندد.
ویرجینیا تریمبل از دانشگاه كالیفرنیا می گوید: هنوز ضد جاذبه شیوه مناسبی برای توصیف انرژی سیاه نیست، چون بر خلاف جاذبه عمل نمی كند، بلكه دقیقاً همان كاری را انجام می دهد كه نسبیت عمومی می گوید.
تریمبل شیوه ساده ای را برای تصور وقایع به كار می گیرد، مثلاً می گوید: اگر شما جهان را یك بالون بزرگ تصور كنید، هنگامی كه بالون منبسط می شود، چگالی موضعی[ انرژی سیاه] كاهش می یابد و به دلیل به كارگیری نیروی عكس العمل بیشتر منبسط می شود. تا زمانی كه درون بالون می باشد، سعی دارد تا بالون را دوباره به وضعیت سابقش باز گرداند و به دلیل چگالی كم، نمی تواند آنرا به عقب برگرداند و بیشتر منبسط می شود. این همان چیزی است كه در انبساط عالم روی می دهد.
شواهد دریافت شده از ابرنواخترها نشان می دهد كه این شتاب در حدود ۵ بیلیون سال پیش تا حال در صحنه حضوردارند. در آن زمان، كهكشانها به اندازه كافی از هم دور بوده اند تا نیروی جاذبه آنها (كه با افزایش فاصله كاهش پیدا می كند) .به وسیله نیروی رانشی انرژی سیاه، نادیده گرفته شود. از آ‌ن زمان به بعد رانش پی در پی انرژی سیاه عامل انبساط جهان و به دنبال آن تسریع انبساط بوده است.
و اینگونه به نظر می رسد كه این انبساط نامعلوم، برای مدتی نا محدود ادامه خواهد داشت. هوگان می گوید :” اگر شما به عالم امروز بنگرید و بیلیونها سال منتظر بمانید، خواهید دید كه همه چیز در حال دور شدن از شماست و ما در نهایت، در این عالم تنها خواهیم ماند !
صرف نظر از این پیش بینی جوی، انرژی سیاه ناراحتی و نگرانی زیادی برای ستاره شناسانی به وجود آورده است كه مجبورند خود را با منظره تازه و عجیب و غیره منتظره سازگار كنند. تا كنون آنها مجبور به قبول نظریه ماده سیاه (كه مقدار قابل ملا حظه ای از مواد تشكیل دهنده جهان را شامل می شود ) بوده اند.
حال ورود یك نیروی ناشناخته در مورد انبساط جهان وضعیت را بحرانی تر كرده است. ریچارد الیس یكی از اختر شناسان می گوید: این مسئله بسیار نگران كننده است كه از سه جزء اصلی سازنده عالم، تنها یكی از آنها (ماده ای معمولی )كاملاً به طور فیزیكی شناخته شده است. ۹۵% از جهان را دو جزء سازنده انرژی سیاه و ماده سیاه تشكیل می دهند، كه هیچ كس این دو را نمی شناسد و در واقع این مسئله پیشرفتی محسوب نمی شود.
هیچ كس در این كه انرژی سیاه به سختی قابل فهم و درك است، شكی ندارد و این اولین نظریه عجیبی است كه دانشمندان مجبور به پذیرفتن آن شده اند. به اندازه دو نسل زمان لازم است تا مردم به راحتی با مكانیك كوانتوم كنار بیایند، این مسئله كه ما درك مستقیمی از انرژی سیاه نداریم در مورد مكانیك كوانتوم، نسبیت عمومی و بسیاری از موارد دیگر … صادق است، زیرا ما قادر به جستجوی آنها در آزمایشگاهها نیستیم .

منبع : انجمن نجوم آماتوری ایران (IAAS)