اینترنت در دنیای جوانان

اینترنت به عنوان فضایی جدید جهت بسط فعالیت های تجاری در امور نقل و انتقالات مالی، بازاریابی و همچنین ابزار پیگیری برای مصرف کنندگان، مورد توجه واقع شد. اما هنوز هیچ کس تصور نمی کرد که روزی جنبه اجتماعی آن به صورت کاربرد اصلی اینترنت درآید.قوه محرکه این امر، نیاز اجتماعی به یافتن اجتماعات آنلاین است. اما طنز جالب این است که بر اساس فرض های اولیه درباره اثرات اجتماعی اینترنت، این ابزار باعث محدود کردن بیشتر افراد به روابط غیر شخصی و رو در رو می شود. اگر این فرض را می پذیرفتیم باید به اینترنت به چشم نابود کننده اجتماعات می نگریستیم. اما، ثابت شده که این فرض درباره اکثریت وسیعی از کاربران اینترنتی در ایالات متحده ناصحیح است. به عنوان مثال جوانان به هنگام جستجو در شبکه، صحبت با تلفن و برقراری روابط اجتماعی با دوستان و خانواده خود از تکنولوژی های ارتباطی به طور شخصی و به موازات هم استفاده می کند حال آنکه رادیو و موسیقی دیجیتال در این میان در حاشیه قرار می گیرند. این تکنولوژی ها جایگزین هم نمی شوند بلکه فقط انواع متفاوتی از قابلیت ها و تجارب در زمینه ارتباطات و روابط بشری را ارائه می کند. بنابراین ما در اینجا درگیر بحثی تاریخی درباره طبیعت اجتماع در عصر مدرن امروزی هستیم، بحثی که با طلوع انقلاب صنعتی در یک قرن و نیم پیش آغاز گردید.
به نظر می رسد که اینترنت در حال خلق تغییراتی اساسی باشد. به تعبیری ما فقط در حال تغییر کانال های ارتباطی خود نیستیم بلکه ذات و طبیعت روابط اجتماعی و جوامع مربوط به آن نیز با وضع قوانین جدید در حال تغییر هستند تا بتوانند راهنمای ایجاد روابط اینترنتی و منافع مشترک طولانی مدت باشند. این گونه جوامع جدید هیچ وقت جایگزین اجتماعات واقعی (اجتماعاتی که به شکل واقعی در جامعه یافت می شوند) نخواهند شد، بلکه به عنوان تسهیل کننده تجارب اجتماعی عمل خواهند کرد. به گونه ای همزمان، این اجتماعات جدید در حال جهانی تر و محلی تر شدن هر چه بیشترهستند. هنگامی که تسهیلات ارتباطی در سطح جهانی به ما این امکان را می دهند تا به گونه های جدید از اجتماعات از راه دور با منافع یکسان بپیوندیم، آنگاه قادر خواهیم بود تا در دنیای واقعی نیز روابط اجتماعی بهتری را با همسایگان، بازارها و دولت های محلی برقرار سازیم.طی سالهای متمادی در خصوص نقش های اینترنت و تأثیرات آن در جوامع مختلف، تحقیقات و بحث های زیادی انجام شده است. این بحث ها و تحقیقات تا حدودی پاسخ گوی برخی از سؤال های ما در زمینه نقش و تأثیر استفاده از اینترنت در جامعه، شخصیت و رفتار انسان ها بوده است. تعداد کثیری از این مطالعات و تحقیقات توسط اندیشمندان جامعه شناس، روانشناسان، مردم نگاران و کارشناسان سیستم های کامپیوتری انجام شده است. نتایج حاصله از این تحقیقات، اندیشمندان را به ادامه مطالعات و تحقیقات استوارتر و مشتاق تر ساخته است. نمونه هایی از این تحقیقات را به اختصار در اینجا می آوریم.
- تحقیقات کرات و همکاران که در سال ۱۹۹۸ به مدت دو سال برروی خانواده ها انجام شد، نمونه خوبی از تلاش های این اندیشمندان است. تحقیقات آنها تحت عنوان تأثیر استفاده از اینترنت در روابط خانوادگی بود. در این تحقیقات آنها به خانواده هایی که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، کامپیوتر و آموزش استفاده از آن را ارائه کردند.بعد از طی دو سال با افزایش استفاده از اینترنت در خانواده ها، محققان با کاهش روابط خانوادگی و نیز کاهش حضور اجتماعی این جمع مواجه شدند. به علاوه شرکت کنندگان در این تحقیق به انزوا و افسردگی روزافزون دچار شده بودند. این افزایش انزوا و کاهش حضور اجتماعی به خصوص در نوجوانان به وضوح دیده می شد. در سال ۱۹۹۸ هم تحقیقی در زمینه اعتیاد به اینترنت انجام شد که نتایج حاصله نشان دهنده میزانی از یک طیف خفیف تا متوسط اعتیاد به اینترنت را اثبات می کرد. تحقیقات دیگری که در زمینه تأثیرات احتمالی استفاده از اینترنت روی نوجوانان انجام شده است، تحقیقاتی بود که در تابستان سال ۲۰۰۰ توسط محققانی چون کریستوفر ساندرز Christopher Sanders، تیفانی ام فیلد Tiffany M Field، میکل دیگو Miquel Diego، میشله کپلان Michele Kaplan، با عنوان نقش اینترنت در افسردگی نوجوانان انجام شد. دراین تحقیقات انتظار می رفت که میزان استفاده فزاینده از اینترنت با میزان برقراری ارتباط نامطلوب و درجات افسردگی مرتبط باشد. بدین منظور در این پژوهش از طرح سنجش افسردگی مقیاسی «آئورن بک» که به پدر «شناخت درمانی » مشهور است، بر روی ۸۹ دانش آموز سال آخر دبیرستان، استفاده شده است. اساس طرح «شناخت درمانی» یک سری واکنش های کلیدی افراد به طبقات خاصی از موقعیت های افسرده کننده و بر انگیزنده اضطراب است.
مواردی که در این تحقیقات در نظر گرفته شده بود، عبارتند از :
ـ ارتباط با والدین و همسلان
ـ میزان استفاده از اینترنت
ـ افزایش استفاده از اینترنت و افسردگی
در این تحقیقات دانش آموزانی که از اینترنت استفاده می کردند را به دوگروه کم مصرف و پر مصرف تقسیم کرده و مورد مقایسه قرار دادند. این گروه ها از نظر برخی عوامل مانند : جنس، نژاد و جایگاه اقتصادی اجتماعی با یکدیگر تفاوتی نداشتند. هر کدام از گروه ها را با استفاده از آزمون های مستقل از نظر سطوح ارتباطی و افسردگی مقایسه کردند. نتایج تحقیقات نشان داد، دانش آموزانی که استفاده کمتری از اینترنت داشتند در مقایسه با دانش آموزانی گروه دوم یعنی پر مصرف ها، به طور چشمگیری رابطه ای بهتر با خانواده و دوستانشان دارند. ولی هیچ تفاوت قابل ملاحظه ای بین این دو گروه استفاده کننده اینترنتی از نظر میزان افسردگی اصلاً وجود نداشت. با توجه به این نتایج می توان گفت که استفاده کمتر از اینترنت باعث می شود که نوجوانان با خانواده و دوستانشان ارتباط بیشتری داشته باشند، اما دقیقاً نمی توان به سؤال های که در این راستا وجود دارند، پاسخ داد.
سؤال هایی مانند ؛
ـ آیا گرایش نوجوانان به فعالیت های اینترنتی باعث شده است، ارتباطات اجتماعی آنها کاهش یابد ؟
ـ آیا میزان استفاده از اینترنت با افسردگی آنها ارتباطی دارد؟
ـ یا اینکه این دانش آموزان ذاتاً افرادی افسرده و انزوا طلب هستند؟
در واقع، تحقیقات این اندیشمندان جهت گیری خاصی را در خصوص اینکه اینترنت ارتباطی با انزوا طلبی این نوجوانان داشته باشد، نشان نمی دهد. یعنی میزان استفاده از اینترنت با افسردگی هیچ ارتباطی ندارد. تحقیقات اندیشمندان بر روی عوامل روانی و اجتماعی در میزان استفاده از اینترنت توسط خانواده ها بخصوص نوجوانان همچنان ادامه دارد. زیرا نتایج و یافته های تحقیقات پیشین، اهمیت تحقیق در این زمینه را ( استفاده از اینترنت توسط نوجوانان و خانواده ها ) روشن می سازد. به ویژه این که استفاده از اینترنت در بین نوجوانان و دانش آموزان رو به افزایش است. آمارهای موجود نشان می دهند که در سال های ۱۹۹۶ تقریباً ۱۲% از نوجوانان رده سنی ۱۳ تا ۱۷ ساله به اینترنت دسترسی داشته و از خدمات آن استفاده می کردند. در حالی که این رقم در سال ۲۰۰۲ به بیش از ۵۰% افزایش یافته و همچنان به سیر صعودی خود به سرعت ادامه می دهد.در نتیجه برای جلوگیری از اثرات سوء این پدیده قرن که با چنین سرعت نا باورانه ای به پیش می تازد، باید راه کار هایی اساسی یافت. یافتن این راه کارها به عهده مطالعات و تحقیقات اندیشمندان جامعه است.

منبع : روزنامه ابرار اقتصادی