جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

هشدار می دهم! قدر جوانان حزب اللهی را بدانید


هشدار می دهم! قدر جوانان حزب اللهی را بدانید
وظیفه همه ما است که بـدانیـم در چه جهانـی زندگـی مـی کنیـم؛ چه جهان طبیعت و ماده و چه جـامعه انسـانـی و اوضـاع تـاریخـی، سیاسـی و اجتمـاعی. کسب ایـن آگـاهی ها به روش صحیح و واقع بینانه بویژه از طریق علمای متعهد و افراد آگاه و متدیـن برای انسان موجب بصیرت، آرامـش، رشد و تعهد می شـود. به همیـن جهت بخشـی از ایـن مطـالعات و کسب آگـاهی ها به شنـاخت انقلاب اسلامـی ایران منعطف می گردد. لذا مطالعه اوضاع دوران قبل از انقلاب و حـوادث و سیر انقلاب یکـی از این رسالت ها است.
برهمین اساس هم جـوان امروز باید بـدانـد بر سر چه سفره گرانمایه ای نشسته است. اگر او ارزش ایـن نعمت را نداند و آگاه نباشد که بـا تحمل چه رنجها و سختیها و مبـارزاتی به دست آمده است، آن را راحت از دست خـواهد داد.
همچنین جوان امروز باید این نکته را درک و باور کند که نقش عظیم رهبری در هدایت جوانان و در ماجرای انقلاب اسلامی بیانگر معجزه ای الهی بود که کمتر جامعه معاصری تا آن زمان از آن بهره مند بوده است.
با تـوجه به تحول عمیقی که در ملت ایران بخصوص جوانان به واسطه نفـس قدسی و گرم امام به وجود آمد و نقـش عظیـم ایشان در هدایت انقلاب کبیر اسلامی که از بزرگترین ثمرات آن، احیای دیـن در جهان امـروز است، بـازنگـری رهنمـودهـا و استعانت از سیـره آن آن بزرگوار ضرورتـی همگانی است.
هیمنه استبداد را بشکنید
بررسـی سخنرانیها و پیامهای امام خمینی(ره) نشان مـی دهـد ایشـان بـا جـدیت و پشتکار چهره ظلمت زده استعمار و رژیـم را افشا مـی کند. ایشان تلاش می کند هیمنه سهمگین استبـداد را در ایـران بشکنـد. محور اغلب سخنرانی های امام خمینی (ره) از آغاز تا دوران اوج مبارزات انقلاب اسلامی، مبارزه با استعمار است و در دورانی که رعب و وحشت و سکوت همه جا را فرا گرفته است ایشان امریکا را عامل اصلـی بـدبختـی و فساد همچنین حامی رژیـم شاه معرفـی مـی کند و نقشه های شـوم آنان را برملا مـی سازد.
"نقشه ایـن بود که (جوانان) یا در خدمت دولت های اجانب باشند و اخیرا خصـوصا در خدمت آمریکا و یا یک افرادی باشند که بـی تفاوت باشند. ایـن مراکزی که برای عیـش و عشرت جـوان ها تهیه کردنـد و ایـن مغازه های زیادی که برای فروش عروسکها و فرآورده های خارجـی که به وجـود آوردنـد و ایـن دکانهای مشروب فروشـی, اینها به یک طبع خـودش واقع نشـده است. اینها روی یک بـرنـامه ای بــود که آنقدری که می توانند در دانشگاه ها جوانها را از بیـن ببرند. آنقدری که در آنجا نمـی شـود، یعنـی مراکز فحشا، بی تفاوتشان کنند و راجع به کشـور خـودشان بـی تفاوت باشنـد. هـر کاری مـی خـواهند بکنند، (شاه و آمریکا) بکننـد، آنها (جـوانان) کاری نداشته باشند.(۱)
و "از زمان رضاشاه این نقشه ها بـود که باید ایـن ملت را عقب نگه داشت. بایـد ایـن ملتِ ما را از دیانتـش منفصل کـرد ... از زمان رضاشاه ایـن مطلب پیـش آمد که اسلام را و خدمتگزاران اسلام را هر دو را کـوبید."(۲)
امام خمینی (ره) از کید بزرگ استعمار در این زمان یاد مـی کند و برای جـوانان نیز رهنمـودهایـی دارند که آنها را از غلطیدن در ایـن گرداب عظیـم هلاکت آور حفظ نماید. ایشان همـواره مکتب اسلام و حکـومت اسلامی را نجات دهنده مـردم مـی دانستنـد و از جـوانان نیز مـی خـواستنـد با مطـالعه و شناخت اسلام و تـاریخ صـدر اسلام و شناخت حکـومت امـام علـی(ع)، تهذیب نفـس و فـداکـاری، اتحـاد و هشیـاری، التزام به احکام اسلام، افشای جنایات شاه و اعتـراض به آنها، بیـدار کـردن مردم، پـرهیز از اختلاف و از اجتناب آرای شخصـی در تفسیر قـرآن، تبـری از قشرهای غیر اسلامـی و جـدیت در تحصیل علـم، خـود را بـرای مبارزه مکتبـی و درازمـدت با امـریکا و رژیـم مستبـد شاه تجهیز نمایند:
"باید تـوجه داشته باشیـد تا روزی که ملت اسلامـی پایبنـد ایـن مکتبهای استعماری مـی باشـد یا قـوانیـن الهی را بـا آن مقـایسه می کند و در کنار هـم قرار می دهد، روی آسایش و آزادی را نخواهند دید و ایـن مکتبهایی که از چپ و راست به ملت اسلام عرضه می شـود، فقط برای گمراهـی و انحراف آنان است و مـی خـواهنـد مسلمانان را بـرای همیشه خـوار و ذلیل و عقب مانـده و اسیـر نگه دارنـد و از تعالیم آزادی بخـش قـرآن کـریـم دور سازنـد."(۳)
●بـداننـد که تـوطئه ها در کـار است...
همه آنچه در مورد حکومت پهلوی باید بدانیم جز این نیست که رژیـم شاه همچنـان به ظلـم و چپـاول خـود ادامه مـی داد. شـاه و خانـدان او با نهایت سـرسپـردگـی در مقابل امـریکا و اسـرائیل، خزانه های ملت را به جیب گشاد بیگانگان سـرازیر کرده و هر فریاد آزادیخـواهانه را با شدت سرکوب می کردند و با ایجاد مراکز فساد می خواستند جـوانان را به اعتیاد و فحشا و میگساری و قمار یا به ولگردی و سرگرم شـدن به پـوچگرایـی و هیپـی گری و غفلت و هرزگی بکشانند.
امام هم با بیداری و هوشیاری خویش اگر چه در تبعید (نجف اشرف) بود اما همچنان با نامه ها و پیامها به افشای نقشه های شوم دولتمردان ایرانی و امـریکایی به آگاه کـردن مـردم و جـوانان داخل و خارج کشـور می می پرداخت.
هنر بزرگ امام این بـود که در جهانـی که روشنفکران آن، دیـن را افیون ملتها و جدایی دیـن از سیاست را لازمه نهضت می دانستند، با توحید کلمه و با به میدان آوردن جـوانانی عاشق و مـومـن، انقلابـی عظیـم به وجـود آورد که آثار آن تا قرنها باقی خـواهـد مـانـد و مشعلـدار مبـارزات ملل مسلمـان خـواهـد بـود.
امام با رهنمودهای خـویـش، شور انقلاب را در دل جـوانان ایجاد و در هـر مـرحله آنـان را هـدایت مـی کـرد:
"(جـوانان) بـداننـد که تـوطئه ها در کـار است که نگذارنـد شما جـوانها به رشد انسانی خـودتان برسید و ایـن کشور، کشور آزاد و مستقل باشـد. آنهایـی که چپاول ایـن کشـور مـی کردند، باز مشغول توطئه اند که در ایـن کشور آرامـش برقرار نشود تا اصلاح نشود ... از ایـن جهت ... همه جـوانهای محتـرم و عزیز بـا بیـداری تـوجه داشته باشند که اینهایی که در بیـن جمعیتها می آیند و می خـواهند با اظهار اسلامیت، با اظهار اینکه ما برای کشـور دلسـوز هستیـم، مانع بشـونـد از اینکه مـردم کار بکننـد ... اینها دوستـان شما نیستند. اینها همانهایی هستند که می خـواهند نگذارند مملکت شما، کشور شما، مستقل بشـود ... اعراض کنید از ایشان ... از ایـن به بعد هـم مـن امیـدوارم که با حفظ خودتان و حفظ ایمان خـودتان و تـوجه به خـدا ایـن راه را تـا آخـر بـرسـانید." (۴)
● امام، جوان، جنگ
یکـی از توطئه های گسترده ای که علیه انقلاب اسلامی تـوسط امریکا و ایادی او در منطقه به راه افتاد جنگ تحمیلی بـود. رژیـم مغرور عراق به تحـریک امریکا به مرزهای ایران حمله کرد ولـی جـوانان مـومـن و سلحشـور با مقاومت دلیرانه خـود دشمـن را زمینگیر کرده و پیروز شدند.
از مهمترین عوامل ایـن پیروزی و مقاومت، رابطه عاطفی قوی بیـن امام و جوانان بـود. امام خمینی با صداقت بی بدیل، شجاعت و ایمان قوی، تقوا و اخلاص و ساده زیستی خـود الگو و محبـوب قلب میلیونها جوان ایرانی شده بـود. اظهار ارادتهای مخلصانه امام به جـوانان رزمنده و بسیجیان و تقدیر از روحیه ایثـار و تعاون و اخلاص و فـداکـاری آنان در تمـام دوران دفـاع مقـدس، جبهه های جنگ را وعده گاه جـوانان آگاه و متعهد سـاخته بـود که بـا دل کنـدن از تمام مظاهـر مـادی و فـریبنـده و دست و پـا گیـر دنیا، جبهه را معراج دل به سـوی حق و قبله حق پـرستان و شیطان ستیزان قرار داده بودند.
"اینجانب هر وقت با یکـی از چهره ها روبه رو می شـوم و عشق او را به شهادت در بیان و چهره نورانیش مشاهده می کنـم، احساس شرمساری و حقارت می کنم ... جوانان عزیزم! شما توقع نداشته باشید که مـن بتوانـم از عهده ثنای شما و شکر عمل شما برآیم. شما را همان بس که محبـوب خدای تعالی هستید و خدای شما فرمـوده که شما را چـون سدی محکـم و بنیانی مرصـوص در مقابل دشمنان خدا و برای رضای او ایستاده اید، دوست مـی دارم و این است جزای شما و ایـن است عاقبت عمل شما."(۵)
● استحاله فرهنگی و لزوم بیداری
از مهمتـریـن عوامل انحطاط ملتها، وابستگی علمـی و فـرهنگـی به بیگانگان و دشمنان است. رژیـم وابسته شـاه در انجـام مإمـوریت خـود بـرای نابـودی ذخایر مادی و معنـوی ملت ایران، با تبلیغات فراگیر و استفاده از رسانه های گوناگـون سعی در استحاله فرهنگـی مـردم داشت. شـدت تبلیغات به حـدی بـود که اقشـاری از مــــردم افتخارشان در استفاده از لغات خارجـی در صحبتهای روزمـره بـود. گروهـی دیگر بـرای معالجه ساده تـریـن نـوع بیماری به خارج سفـر مـی کـردنـد. دولت بـرای ایجاد صنایع از متخصصان خارجـی استفاده می کرد. آنچه که حتی به عمد نفی و تحقیر می شد هـوش و استعداد و فرهنگ خودی حتی منابع عظیـم مردمی و تاریخ سرشار از حماسه و معنویت و اسلامیت ایران بـود.
امام شدیـدا با ایـن برنامه طرح ریزی شـده مقابله می کرد. اصـولا امام در مسایل علمـی و فرهنگـی به شدت معتقد به استقلال، اتکـای به نفـس و عدم وابستگـی به خـارج بــود و در سخنرانیها و پیامهای خـود بسیار روی ایـن مسإله تکیه می نمـود:
"بی شک بالاترین و والاتریـن عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسـی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساس فرهنگ هر جامعه هـویت و مـوجـودیت آن جامعه را تشکیل مـی دهد و با انحراف فرهنگ، هر چند جامعه در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قـوی باشـد ولـی پوچ و پـوک و میان تهی است." (۶)
تإکیـد امام بر استقلال به حـدی بـود که محاصره اقتصادی ایران تـوسط امریکا را یک پیروزی بـرای ملت ایران دانست تا به ایـن تـرتیب جـوانان و متخصصـان داخلـی ابتکـارات و اختـراعات خـود را بـروز دهنـد.
ایشان همـواره تاکید می کرد مردم ایران مـی تـوانند دارای صنایع پیشـرفته باشنـد به شـرط آنکه بـا ایمان و اعتماد به نفـس تلاش کنند. در مـورد مسایل تربیتی هـم با تیزبینی خاص خـود پایه های اولیه تربیت را خانـواده و دامان مادر و پدر می دانست و تإکید مـی کرد محیط و وضع پـرورش نـوجـوانـان محیطـی اسلامـی و صحیح بـاشـــد:
"از ایـن رو است که نقش خانواده و بخصوص مادر در نونهالان و پدر در نـوجـوانان بسیار حساس است و اگر فرزندان در دامـن مادران و حمایت پدران متعهد به طـور شایسته و با آموزش صحیح تربیت شده و به مـدارس فرستاده شـونـد, کار معلمان نیز آسانتر خـواهد بـود. اساسا تربیت از دامان پاک مادر و جـوار پدر، شروع مـی شـود و با تربیت اسلامی و صحیح آنان استقلال و آزادی و تعهد به مصالح کشـور پایه ریزی می شود."(۷)
در جایی دیگر نیز فرموده اند: "و اما در دانشگاه نقشه آن است که جـوانان را از فـرهنگ و ادب و ارزشهای خـودی منحرف کننـد ... و دولتمردان را از بیـن اینان انتخاب و بر سرنـوشت کشـورها حکـومت دهند، تا به دست آنها هرچه مـی خـواهند انجام دهند. اینان کشـور را به غارت زدگی و غربزدگـی بکشاننـد و قشـر روحانـی بـا انزوا و منفـوریت و شکست قادر بـر جلوگیری نباشد و این بهترین راه است برای عقب نگهداشتـن و غارت کردن کشورهای تحت سلطه... بـر همه مـا است به متصـدیـان کمک کنیـم و بـــرای همیشه نگذاریـم دانشگاهها به انحراف کشیـده شـود و هر جا انحرافـی به چشـم خورد با اقدام سریع به رفع آن کوشیم و ایـن امر حیاتی در مرحله اول با دست پـرتـوان خـود جـوانان دانشگاهها و دانشسراها انجـام گیـرد که نجـات دانشگـاه از انحـراف نجـات کشــور و ملت است."(۸)
● هشدار می دهم؛ قدر جوانان را بدانید
در زمینه رشد و تعالـی جوانان، امام خمینی هـم به خـود جـوانان رهنمود ارائه کرده اند و هـم به مسـوولان. رهنمودهای امام به نسل جـوان در ادامه مقاله خواهد آمد، ولی آنچه در ایـن قسمت مد نظر است، خطابهای امام به مسـوولان حکـومت اسلامـی در باره نسل جـوان است که جـوانان را تا مرز رسیدن به بهتریـن ارزشها ارتقا دهند:
"اینک به تمام متصدیان امور و دست اندرکاران کشور هشدار می دهـم که قدر ایـن جـوانان حزب اللهی را بـدانید و از آنان قـدردانـی کنیـد و آنـان را تشـویق نمـاییـد و در آغوش محبت خـــــود حفظ کنید."(۹)
و یکی از مهمترین سفارشات امام: "مـن به همه مسئولان و دست اندرکاران سفارش می کنم که به هر شکل ممکـن وسایل ارتقای اخلاقـی و اعتقادی و علمی و هنری جـوانان را فـراهـم سازیـد و آنان را تا مـرز رسیـدن به بهتـریـن ارزشها و نـوآوری ها همراهـی کنیـد و روح استقلال و خـودکفایـی را در آنان زنده نگه دارید."(۱۰)
● بی تفاوتی؛ هدف عمده استعمار
مـوقعیت خاص جـوانان چه از نظر فردی و چه از نظر اجتماعی ایجاب می کند امام با علاقه و دلسـوزی، رهنمـودهای فراوانی داشته باشد. ایـن رهنمـودها از آغاز نهضت ۱۵ خـرداد که سرآغاز انقلاب اسلامـی است، در زمینه های مختلف ایراد شـده است.
آگـاه نمـودن اقشـار مختلف مـردم در تمـام دوره های انقلاب، کـار پیـوسته ای است که امام، آن را انجام می داد، زیرا ایشان مردم را صاحبان اصلـی انقلاب مـی دانست. چـرا که وقتـی مـردم از جنایات و خیانتهای شاه و استعمار و حقـوق از دست رفته خـود مطلع شـوند، مسلما با تمام وجـود از رژیـم منزجر شـده و بـرای ایجاد حکـومت اسلامی قیام می کنند.
از ایـن رو امام عنایت خاصی برای آگاه کردن جـوانان که هدف عمده تبلیغات و توطئه های امریکا و رژیـم بـودند، داشت. از دید امام دشمنان ملت مـی خـواستنـد با ایجـاد فسـاد و تبـاهـی نسل فعال و اندیشه گر را یا از میدان به در کنند, یا به بـی تفاوتی بکشانند.
"شما اگر دقت کنید در حال جـوانها و طبقات جامعه مـی بینیـد که آنهایـی که در عیش و عشرت مـی گذرانند، حقیقتا عیـش و عشرت نیست. بـدنها افسرده، روحها پژمرده و کسالت سـر تا پای آنها را گرفته است. اگر دو ساعت عشرت مـی کنند، بیست و دو ساعت در ناراحتـی آن هستند و آنهایـی که اهل خدا هستند، تـوجه به خـدا دارنـد، ورزش جسمی مـی کنند و ورزش روحـی. آنها در تمام مدت اشخاصـی هستند که پژمردگی در آنها نیست، افسردگـی در آنها نیست و ایـن یک نعمتـی است از خـدای تبارک و تعالـی که خـداوند نصیب همه بکنـد."(۱۱)
بـا تعمق در ژرفای انـدیشه امام و معیارهایـی که ایشان فرا راه اندیشه ما قرار می دهد، می تـوان چهره جـوان نمونه و الگو را شناخت. ایـن جوان نمونه، جوان آگاه، مستقل و خودباور است نه جـوانی که اهل عیـش و عشرت و غفلت و بـی تفاوتی است.
● خودتان مهار کنید نفس خودتان را
با تـوجه به تیزبینی و دورنگری امام، در بیانات نـورانی ایشان، سخنان بسیاری را در مورد آینده جوانان و جـوانان آینده می تـوان یافت. از مهمتـریـن مسایلـی که ایشان به جـوانان تذکر مـی دهـد، تهذیب نفس است. سـن جوانی بهترین دوران زندگی است که می توان به پالایش روح پرداخت. کسانی که با وعده های شیطانی ایـن امر مهم را برای پایان عمر قرار مـی دهند، در واقع ریشه های رذایل اخلاقـی را به مرور زمان در خـود تثبیت و تقـویت و در مقابل، قـدرت مجاهده با نفس را ضعیف می کنند.
"هر قدمی که برای تعلیم و تعلـم برمی دارید، همراه آن قدم، قدم باشـد بـرای مهار کـردن نفستان که از ایـن سـرکشـی ای که دارد و آزادی که برای خـودش فرض مـی کند، که هیچ مهاری در کار نباشد. خودتان مهار کنید نفـس خودتان را. اگر یک همچو تعلیـم و تربیتی در یک کشوری باشد، ایـن کشور می تواند مستقل باشد می تـواند آزاد باشد، اقتصادش را می تواند تإمیـن کند. می تواند فرهنگش را درست کند و می تـواند همه چیزش را اصلاح کند".(۱۲)
حضـرت امام بـا درک مـوقعیت خاص سنـی و اجتماعی جـوانان, که هم فرصت مناسبـی برای رشد و تعالـی آنها و هـم هدف اصلـی دشمنـان اسلام و ملت مـی بـاشـد مـی فـرمـایـد:
"جهاد اکبر، جهادی است که با نفـس طاغوتی خودش انسان انجام می دهد. شما جـوانها از حالا باید شروع کنید به این جهاد. نگذارید که قوای جوانی از دستتان برود. هر چه قـوای جـوانـی از دست بـرود, ریشه های اخلاق فاسـد در انسان زیادتر مـی شـود و جهاد مشکلتـر."(۱۳)
جـوانان متعهد ... سرمایه های امیدبخـش اسلام و کشـورهای اسلامی هستنـد. اینـاننـد که بـا تعهد و سلاح و استقـامت و پـایـــداری می تـوانند کشتـی نجات امت اسلامـی و کشـورهای خـود باشند و ایـن عزیزانند که استقلال، آزادی و ترقـی و تعالی ملتها مرهـون زحمات آنان است و اینانند که هدف اصلـی استعمار و استثمارگران جهانند و هر قطبـی در صـدد صید آنان است و با صید آنان است که ملتها و کشـورهـا به تبـاهـی و استضعاف کشیـده مـی شـود."(۱۴) "تـوجه کنید که دنیا را به چیزی نگیـریـد. تـوجه کنیـد که همه رفتنـی هستیم و باید به خـدای تبارک و تعالـی نزدیک بشـویـم تا آنجا ما را راه بدهند."(۱۵)
حضرت امام در مـورد قـدرت سازندگـی جـوانان تإکید خاصـی داشت. ایشان بر خودباوری جـوانان و خـوداتکایـی و ابتکار و تلاش علمـی آنان تإکید می ورزید. "جـوانهای ما اثبات کردند که مـی تـوانند خـودشان عمل بکننـد و شما مطمئن باشیـد که در درازمـدت شما همه کار می تـوانید بکنید. همان طوری که با شجاعت ابرقدرتها را خارج کـردیـد، بـا شجاعت در فـرهنگ خـودتـان کار بکنیـد و در کارهای خودتان، خودتان عمل بکنیـد و اتکای خـودتان را هـر روز به خارج کـم بکنیـد و یک وقتـی بـرسـد که هیچ اتکا به خارج، ما نـداشته بـاشیـم و همه چیز را خـودمـان تهیه کنیـم.(۱۶)
● هر آنچه از دل برآید ...
"مـن در اینجا به جـوانان عزیز کشـورمان، به ایـن سـرمایه ها و ذخیره های عظیـم الهی و به ایـن گلهای معطر و نوشکفته جهان اسلام سفارش می کنم که قدر و قیمت لحظات شیریـن زندگی خود را بدانید و خـودتان را برای یک مبارزه علمی و عملی بزرگ تا رسیدن به اهداف عالـی انقلاب اسلامـی آماده کنیـد."(۱۷)
رهنمـود دیگـر ایشان به جـوانان، بهره گیـری از علمـای پـاک و متعهد و مبـارز اسلام است: "نکته دیگـری که از بـاب نهایت ارادت و علاقه ام به جـوانان عرض می کنـم، ایـن است که در مسیر ارزشها و معنویات از وجود روحانیت و علما متعهد اسلام استفاده کنیـد و هیچ گاه و تحت هیچ شـرایطـی خـود را بی نیاز از هدایت و همکاری آنان ندانید. روحانیون مبارز و متعهد به اسلام در طـول تاریخ و در سخت تریـن شرایط همـواره با دلی پر از امید و قلبی سرشار از عشق و محبت, به تعلیـم و تربیت و هـدایت نسلها همت گماشته انـد و همیشه پیشتاز و سپـر بلای مردم بوده اند."(۱۸)
حضرت امام خمینـی(ره) برای آنکه جـوانان در مسیری مطمئن حرکت کنند و گرفتار برخـی خناسان و منحرفان وابسته نشـونـد، بـر ایمان به خدا، تهذیب نفس، تـوکل بر خـدا، خـوداتکایـی و اعتماد به نفـس، همراهـی با روحانیت آگاه و متعهد و نیز پرهیز از گرایـش و حرکت در مسیر ملـی گراها و منافقیـن تإکید مـی کنند. که البته پیش رو قرار دادن این تعالیم الهی و اسلامی که در فرمایشات و رهنمودهای این مرجع عالی قدر نهفته است، برای موفقیت و پیروزی در داخل و خارج از کشور ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
محمدرضا صادقی
پی نوشت ها:
۱ـ صحیفه نور، ج۱۶، ص۱۱۸.
۲ـ همان, ج۳, ص۶۶.
۳ـ صحیفه نور, ج۱, ص۱۸۵.
۴ـ همان, ج۱۱, ص۱۴۱.
۵ـ همان, ج۱۶, ص۹۹.
۶ـ همان, ج۱۵, ص۱۶۰ ـ ۱۶۱.
۷ـ همان.
۸ـ وصیتنـامه سیـاسـی ـ الهی امـام،صفحات ۳۱ و ۳۲.
۹ـ صحیفه نور، ج۱۹, ص۱۰۴.
۱۰ـ همان، ج۲۰, ص۲۴۱ ـ ۲۴۲.
۱۱ـ همان, جلد ۱۶ ،ص۶۱.
۱۲ـ همان, ج۵, ص۹۹ ـ ۱۰۰.
۱۳ـ همان, ج۷, ص۲۱۱.
۱۴ـ همان, ج۱۲, ص۱۶۲.
۱۵ـ همان, ج۲۰, ص۳ و ۴.
۱۶ـ همان, ج۱۶, ص۶۳.
۱۷ـ همان, ج۲۰, ص۲۴۱.
۱۸ـ همان, ص۲۴۲ و ۲۴۳.
منبع : برنا نیوز