لقمه‌ی نانی که باشد شبهه‌ناک

علم یابد زیب از فقر، ای پسر
نی ز باغ و راغ و اسب و گاو و خر
مولوی را، هست دایم این گمان
کان بیابد زیب ز اسباب جهان
نقص علم است، ای جناب مولوی
حشمت و مال و منال دنیوی
قاقم و خز چند پوشی چون شهان؟
مرغ و ماهی، چند سازی زیب خوان؟
خود بده انصاف، ای صاحب کمال
کی شود اینها میسر از حلال؟
ای عَلم افراشته، در راه دین
از چه شد مأکول و ملبوست چنین؟
چند مال شبهه‌ناک آری به کف؟
تا که باشی نرم‌پوش و خوش علف
عاقبت سازد تو را، از دین بری
این خودآرایی و این تن‌پروری
لقمه کید از طریق مشتبه
خاک خور خاک و بر آن دندان منه
کان تو را در راه دین مغبون کند
نور عرفان از دلت بیرون کند
لقمه‌ی نانی که باشد شبهه‌ناک
در حریم کعبه، ابراهیم پاک
گر، به دست خود فشاندی تخم آن
ور به گاو چرخ کردی شخم آن
ور، مه نو در حصادش داس کرد
ور به سنگ کعبه‌اش، دست آس کرد
ور به آب زمزمش کردی عجین
مریم آیین پیکری از حور عین
ور بخواندی بر خمیرش بی‌عدد
فاتحه، با قل هو الله احد
ور بود از شاخ طوبی آتشش
ور شدی روح‌الامین هیزم کشش
ور تو بر خوانی هزاران بسمله
بر سر آن لقمه‌ی پر ولوله
عاقبت، خاصیتش ظاهر شود
نفس از آن لقمه تو را قاهر شود
در ره طاعت، تو را بی‌جان کند
خانه‌ی دین تو را ویران کند
درد دینت گر بود، ای مرد راه!
چاره‌ی خود کن، که دینت شد تباه
از هوس بگذر! رها کن کش و فش
پا ز دامان قناعت، در مکش
گر نباشد جامه‌ی اطلس تو را
کهنه دلقی، ساتر تن، بس تو را
ور مزعفر نبودت با قند و مشک
خوش بود دوغ و پیاز و نان خشک
ور نباشد مشربه از زر ناب
با کف خود می‌توانی خورد آب
ور نباشد مرکب زرین لگام
می‌توانی زد به پای خویش گام
ور نباشد دور باش از پیش و پس
دور باش نفرت خلق، از تو بس
ور نباشد خانه‌های زرنگار
می‌توان بردن به سر در کنج غار
ور نباشد فرش ابریشم طراز
با حصیر کهنه‌ی مسجد بساز
ور نباشد شانه‌ای از بهر ریش
شانه بتوان کرد با انگشت خویش
هرچه بینی در جهان دارد عوض
در عوض گردد تو را حاصل، غرض
بی‌عوض، دانی چه باشد در جهان؟
عمر باشد، عمر، قدر آن بدان

منبع:
شعری از کتاب نان و حلوا شیخ بهایی.

منبع : تبیان