تدوین استراتژی صنایع نساجی و پوشاک

▪ وضیت فعلی صادرات صنایع نساجی و پوشاک چگونه است؟
ـ با توجه به اینکه ۶ ماه دوم سال هزینه حمل و نقل گرانتر است لذا همه سعی می‌کنند سفارشات خود را در ۶ ماه ابتدائی سال تکمیل نمایند، لذا صادرات در ۶ ماه نخست سال رشد بیشتری دارد اما متأسفانه امسال افت چشمگیری در زمینه صادرات پوشاک داشتیم.
عمده‌ترین دلیلی که باعث افت صادرات شده، قیمت تمام شده بالائی است که روز به روز افزایش می‌یابد و از توان صادر کنندگان پوشاک خارج می‌شود. در حال حاضر ۷ - ۸ ماه از سال سپری شده اما هنوز هیچ دستورالعملی برای سال آینده نداریم و هنوز صادر کننده نمی‌داند سال آینده چه اتفاقی برای صادرات محصولاتش رخ خواهد داررد. زمانی که صادر کننده از کم و کیف چگونگی صادرات اطلاعاتی ندارد و نمی‌داند چه اساسی و با چه قیمیت به صادرات بپردازد هرگز نمی‌تواند برنامه‌ریزی منسجم و صحیحی برای صادرات محصولاتش اتخاذ نماید. در حال حاضر بسیاری از صادر کنندگان قدیمی که سرمایه ملی ما محسوب می‌شوند مرتباً به اتحادیه برنامه ارسال می‌کنند مبنی بر این‌که دیگر امکان صادرات بر ایمان وجود ندارد و مجبوریم آن را متوقف کنیم. این امر برای صنایع پوشاک کشور بسیار خطرناک است. بارها به مسئولین یادآور شده‌ایم که اگر می‌خواهید صادرات صنعت نساجی و پوشاک روند صعودی را طی کنند باید برنامه طولانی مدتی تهیه و به اتحادیه ابلاغ کنید تا صدر کننده حداقل در یک دوره زمانی ۴ ساله بداند به چه ترتیبی به صادرات بپردازد. هر سال حدود ۲۵ - ۲۰ درصد نرخ تورم داریم و از سوی دیگر تشویق‌های صادرات هم هر سال کاهش پیدا می‌کند در مورد هزینه‌های مختلف صحبت می‌شود اما هیچ کدام قطعیت ندارد و نمی‌توان براساس آن جهت صادرت برنامه‌ریزی داشت.
بالاترین مشکلی که بار دیگر به آن اشاره می‌کنم، قیمت تمام شده بالاتس که باید آن‌را به هر ترتیب و صورتی کاهش دهیم. تا زمانی که قیمت هایمان را رقابتی کنیم به هیچ گونه جایگاهی در بازارهای جهان دست نخواهیم یافت. در حال حضار تمام کشورها با اروپا تعرفه صفر درصد دارند اما برای ایران تعرفه‌های بسیار سنگین حکم‌فرماست باید راه چاره‌ای پیدا کنیم ضمن این‌که قیمت محصولاتمان رقابتی شود باید تعرفه‌ها هم در قیمت‌ها لحاظ نمائیم.
صادرات، فعالیت دشواری است لذا در تمام دنیا به صادرکنندگان یارانه و تسهیلات تعلق می‌گیرد و احترام فوق‌العاده‌ای به آنان گذاشته می‌شود اما ما برای صادرکنندگان چه می‌کنیم؟ صادرکنندگان تا چه میزان مورد حمایت و احترام قرار دارند؟ در دنیائی که همه چیز به‌صورت یک مجموعه علمی درآمده و به صادرات نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید با آن به‌صورت علمی برخورد کرد در غیر این صورت نمی‌توانیم در بازارهای جهانی موفق باشیم.
▪ اتحادیه صادرگنندگان صنایع نساجی و پوشاک در زمینه جوایز صادراتی چه نقشی دارد؟
ـ تعیین ۵ درصدی را که برای صادرات سال ۸۵ در نظر گرفته‌اند، حاصل تلاش مستمر و پیگیری مداوم اتحادیه می‌باشد. در حال حاضر هم رسیدگی به پرونده‌های صادراتی سال ۸۴ به اتحادیه و انجمن صنایع نساجی سپرده شده است که مورد بررسی ما قرار دارد. اتحادیه مرتباً درد صادر کنندگان را به مسؤولین ذیربط منعکس می‌کند. از مسؤولین می‌خواهیم به هر ترتیبی که شده قانون طولانی مدت حداقل ۴ سال را برای ساماندهی وضعیت قوانین و مقررات صنایع نساجی و پوشاک تدوین کنند.
صادر کننده هزینه سنگینی را برای بازاریابی تقبل می‌نماید زیرا کسب بازارهای هدف هزینه زیادی را می‌طلبد اما نمی‌توان این بار را با هزینه سنگین بدست آورد اما فقط برای یکسال یا یک دوره تا برنامه طولانی مدتی تدوین شود در این امر موفق نخواهیم شد. در حال حاضر، اتحادیه در صدد برگزاری همایشی تحت عنوان ”راهکارهای رقابتی شدن محصولات“ در بهمن ماه سال جاری می‌باشد. می‌خواهیم به دولت نشان دهیم چه عواملی می‌تواندجهت نفوذ در بازارهای هدف و صادرات اثر گذار باشد. کمیته‌ای را مشخص کرده‌ایم که مطالعات کارشناسی را با دقت انجام می‌دهند. زیرا از اتحادیه خواسته شده که استراتژی صادرات صنعت نساجی و پوشاک را تدوین کنند.
به هر حال تلاش خود ادامه خواهیم داد اما اگر به ما مساعدتی نشود آینده روشنی برای صادرات صنعت نساجی و پوشاک متصور نخواهیم بود.
▪ ارتباط اتحادیه با انجمن صنایع نساجی در این راستا چگونه است؟
ـ اتحادیه خود را با انجمن صنایع نساجی یکسان و همسو می‌داند. فکر می‌کنم تمام تشکل‌هائی که به صنعت نساجی و پوشاک مربوط می‌شود باید عمل‌کردی هماهنگ و همسو با یکدیگر داشته باشند. تمام تشکل‌های نساجی یک هدف دارند و آن ارتقاء جایگاه صنعت نساجی و پوشاک است.
امیدواریم با توجه به تغییراتی که در مدیریت سازمان توسعه تجارت و دفتر صنایع نساجی و پوشاک به‌وجود آمده است هرچه زودتر سر و سامانی به این وضعیت داده شود تا از این پست‌های موجود رهائی پیدا کنیم.
به‌نظرم هرچیزی را می‌توان از ابتدا آغاز کرد اما بازار صادراتی را که از دست بدهیم دیگر نمی‌توانیم به‌دست آوریم و باید سال‌ها تلاش کنیم تا به نقطه‌ای که بودیم، برسیم. زیرا به محض اینکه یک گاه به‌طرف عقب حرکت کنید،گآن یک قدم را بلافاصله سایر رقیبان پر خواهند کرد. پس باید حرکت خود را سریعتر نمائیم و بازارهای بیشتری را بدست آوریم. این امر مستلزم داشتن توان مالی بالائی است.
در صنعت پوشاک، نیروی انسانی از عومل انکارناپذیر و مؤثر محسوب می‌شود، به هر حال تمام دولت‌ها برای اینکه بتوانند بیکاری را به نحوی مهار کنند به این صنعت اشتغال‌زا و کارگر بر بها می‌‌دهند. پس تشکل‌ها باید از این پتانسیل‌ها استفاده کنند و هرچه سریعتر کارخانه‌هائی که آمادگی سرمایه‌گذاری دارند راه اندازی شود تا بتوانیم در زمینه صادرات موفق باشیم.
▪ به مراحل پرداخت جوایز صادراتی اشاره می‌کنید؟
ـ ابتدا از سوی سازمان توسعه تجارت ابلاغیه‌ای به اتحادیه صادر می‌شود مبنی بر اینکه می‌توانیم پرونده‌های صادرکنندگان را دریافت کنیم، با مشورت و سماعدت سازمان، توانسته‌ای زمان بیشتری را برای دریافت پرونده‌های صادراتی که در دورترین نقاطه کشور هستند یا در اختیار خود صادرکنندگان نیست، اختصاص می‌دهیم. سپس فراخوان را برای تمام واحدها ارسال می‌شود و چندین نوبت در روزنامه‌های کثیرالانتشار هم اعلام می‌گردد. سپس به ترتیب مراجعه صادرکنندگان، مطالعات کارشناسی به‌درستی پرونده‌ها آغاز می‌شود و مواردی مانند بررسی (نه محاسبات) مانند همراه داشتن بارنامه، تکمیل اظهارنامه و مدارک و... به‌دقت مورد پیگیری قرار می‌گیرد. فکر می‌کنم که تا یک‌ ماه آینده رسیدگی به پرونده‌ها را به اتمام برسانیم.
▪ آیا صادرکنندگان جهت دریافت جوایز صادراتی باید ویژگی خاصی داشته باشند و اینکه محدودیتی در این زمینه وجود دارد؟
ـ هیچ محدودیتی در امر صادرات وجود ندارد هر اظهارنامه‌ای با هر مبلغی می‌تواند پذیرش شود. حتی از یک سقفی به بالا و طبق دستورالعمل امسال تشویقی مشاعف در نظر گرفته‌اند. سال گذشته حدود ۳۲۰ میلیون دلار میزان جوایز صادراتی بوده است و امسال هنوز رقم آن مشخص نیست.
▪ آیا بدهی معوقه نیز وجود دارد؟
ـ بله اما میزان آن اندک است و سازمان توسعه تجارت قول مساعد مبنی بر اعطای تمام مطالبات صادر کنندگان داده است البته مطالباتی مربوط به نیمه اول سال ۸۰ وجود دارد که قرار است به وضعیت پرداخت نحوه آن هم رسیدگی شود. طبق قانون در سال ۸۰، ۲۰ درصد، سال ۸۱، ۱۵ درصد و سال ۸۲، ۱۰ درصد پرداخت جایزه صادراتی داشتیم اما در سال ۸۰ این جایزه از نیمه دوم سال پرداخت گردید. همان‌طور که اشاره کردم پرداخت این بدهی‌ها توسط سازمان توسعه تجارت، مورد موافقت قرار گرفته است. در انتخاب شرکت‌های نساجی به‌عنوان صادر کننده نمونه اتحادیه و به‌طور کلی تشکل‌های نساجی و پوشاک چه نقشی ایفا می‌کنند؟
اتحادیه یکی از بخش‌هائی است که نسبت به انتخاب صادر کنندگان نمونه اعمال نظر دارد. البته پیش از این هم اعلام کرده بودیم که طریقه انتخاب مورد پذیرش و قبول ما نیست و فکر می‌کنم باید شیوه آن تغییر یابد. در حال حاضر شرط حجم صادرات یکی از شروط مهم محسوب می‌شود. اما تولید کنندگانی که بازاری یک میلیون دلاری در اروپا دارد باید از حوایز ویژه‌ای برخوردار شود نسبت به تولید کننده‌ای که صادرات ۲ میلیون دلاری به عراق دارد. متأسفانه در این فرصت اندک نتوانستیم نقطه نظر خود را به سازمان توسعه تجارت بیان کنیم اما به‌دنبال آن هستیم که شرط حجم صادرات لغو شود به همین دلیل سال گذشته نتوانستیم تولید کننده‌ای را در زمینه صادرات پوشاک معرفی نمائیم. زیرا شروطی را که سازمان توسعه تجارت تعیین کرده است مورد رضایت و رغبت هیچ کدام از صادر کنندگان صنعت پوشاک نبود تا خود را به‌عنوان نامزد دریافت عنوان صادرکننده نمونه معرفی نمایند. یکی دیگر از تلاش‌ها این است که صنعت نساجی و صنعت پوشا به دلیل جایگاه و گستردگی خاصی که دارند باید و می‌توانند نامزدهای بیشتری در این زمیننه داشته باشند به همین دلیل اتحادیه تلاش دارد تعداد آنها را افزایش دهد و به رشته‌های مختلف صنعت نساجی بپردازد. البته امسال فرش ماشینی و موکت از صنعت نساجی جدا شده بودند که اتحادیه آن را غیر عادلانه می‌داند. زیرا هر کدام از این دو محصول جایگاه شناخته شده‌ای دارند.
▪ کیفیت محصولات در انتخاب صادر کننده نمونه چه میزان مؤثر است؟
ـ صددرصد مؤثر است. اگر در صادرات کیفیت را لحاظ نکنیم، شکست و سقوط ما در بازارهای جهانی قطعی خواهد بود به‌جز کفیت عواملی مانند تکنولوژی به‌کرا رفته، بازارهای هدف و.... نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. به عقیده بنده نمراتی که به صادرکنندگان تعلق می‌گیرد باید مورد بازبینی قرار بگیرند تا صادر کننده‌ای که صادرات شرکتی است اما از بازارهای قویتری مانند اروپا که در آن رقابت بسیار تنگاتنگ و فشرده است، مورد تشویق و حمایت قرار بگیرد.
▪ در حال حاضر مهمترین بازارهای صادراتی محصولات نساجی ایران چه کشورهائی است؟
ـ عمدتاً بازاراهای اروپائی را در بر می‌گیرد. البته بازارهای آفریقائی نیز بسیار حائز اهمیت می‌باشند که متأسفانه به‌دلیل مسافت طولانی و گران بودن هزینه‌های حمل و نقل، ارقام بالائی را به خود اختصاص می‌دهد.
▪ در مورد شرکت بافران که تحت مدیریت شما اداره می‌شود، توضیحاتی ارائه دهید.
ـ بافران به گردبافی و تولید تی شرت و سوئی شرت می‌پردازد. همیشه راجع به همه چیز صحبت می‌کنیم به‌جز خودمان! ماه پیش یکی از مسؤولین از صادرات شرکت پرسید، پاسخ دادم که متأسفانه تا پایان سال شرکت را تعطیل اعلام خواهم کرد. اما زمانی که از صادر کنندگان بحث به میان می‌آید، فکر می‌کنم کم لطفی باشد که در مورد خودمان حرفی بزنیم.
واحد بزرگی را در نظر آباد ایجاد کرده‌ایم که آماده بهره‌برداری است اما برای دریافت وام با مشکل مواجه هستیم. به‌دلیل مشکلاتی که داریم امسال نتوانستیم صادرات خوبی داشته باشیم. واحدی که زمانی ۷ میلیون دلار صادرات داشت و امروز رو به افول می‌رود حدود ۱۷ سال است که در امر صادرات فعال هستم ام در حال حاضر هیچ مرجعی به ما کمک نمی‌کند و احساس می‌کنم خیلی تنها هستیم و نیازمند نگاه ویژه دولت می‌باشیم.

منبع : ماهنامه نساجی امروز