شخص اول آژانس انرژی اتمی

محمد البرادعی رئیس کل آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) - تشکیلاتی تحت حمایت سازمان ملل متحد (UN) - هفدهم ماه ژوئن سال ۱۹۴۲ در کشور مصر متولد شد.
البرادعی و آژانس بین المللی انرژی اتمی به طور مشترک جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۵ را به خود اختصاص دادند.
● سالهای پیش از این ...
البرادعی در سال ۱۹۶۲ لیسانس حقوق را از دانشگاه مصر و مدرک دکترایش را در سال ۱۹۷۴ از دانشگاه حقوق نیویورک، در رشته حقوق بین الملل دریافت کرد. از سال ۱۹۶۴ با کار در وزارت امور خارجه مصر وارد عرصه سیاست شد، در آنجا او دو ماموریت دائمی از کشورش مصر، به سازمان ملل متحد و ژنو انجام داد. در سال ۱۹۸۰، او بالاترین مسئولیت را در طرح تشکیل دستور کار بین المللی حقوق، در انستیتوی آموزش و تحقیقات سازمان ملل متحد، دارا بود.
از سال ۱۹۸۴ البرادعی عضو ارشد دبیرخانه آژانس بین المللی انرژی اتمی بود و همواره پست های مهمی را دارا بود. پیش از مقام فعلی اش - ریاست کل - طی سال های ۱۹۹۳- ۱۹۸۴ مشاور حقوقی آژانس و از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ نایب رئیس بخش روابط خارجی بود.
● همسر ایرانی!
البرادعی عضو انجمن بین المللی حقوق و مجمع بین المللی حقوق آمریکا نیز می باشد. او با خانم آیدا الکاچف (Aida Elkachef) یک مربی مهدکودک در مدرسه بین المللی وین ازدواج کرد که ثمره این ازدواج دو فرزند با نام های لیلا و مصطفی است.
در ماه ژوئن سال ۲۰۰۵ سخنگوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، این شایعه را که آیدا ایرانی الاصل است و همین امر تاثیراتی بر تصمیم گیری همسرش در ارتباط با مسائل جمهوری اسلامی ایران داشته است را تکذیب کرد، اما در مورد ملیت آیدا توضیح دقیقی داده نشده است.
● مباحثات
از اول دسامبر ۱۹۹۷ تا کنون، دو دوره است که البرادعی ریاست آژانس بین المللی انرژی اتمی را عهده دار است؛ هرچند دولت آمریکا در ماه ژوئن سال ۲۰۰۵ مخالفتش را در رابطه با ادامه فعالیت او در پست فعلی اش اعلام کرده است اما البرادعی در حال آمادگی برای سومین دوره است. طبق اظهارات روزنامه واشنگتن پست، جرج بوش به امید دستیابی به اطلاعاتی که بتواند به برکناری البرادعی از ریاست آژانس کمک کند، چندین بار مکالمات تلفنی او را در ارتباط با برنامه هسته ای ایران، ضبط کرده است.
محمد البرادعی در تهران البرادعی از زمان خلع سلاح عراق در سال ۲۰۰۳ - یعنی زمانی که او به همراه هانس بلیکس (Hans Blix) تیمی از بازرسین سازمان ملل متحد را به منظور بررسی شواهد احتمالی مبنی بر وجود سلاح های کشتار جمعی در عراق راهی این کشور کرد - دولت آمریکا را برای راه اندازی جنگ عراق مورد مواخذه قرار داده است. به علاوه دولت آمریکا از برخورد محتاطانه و ملایم او در ارتباط با برنامه هسته ای ایران خرده گرفته و معتقد است او در آشکارسازی فعالیت های اخیر کشور جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با بازسازی انرژی هسته ای، کوتاهی کرده است.
البرادعی عملا برای کسب سمت ریاست آژانس در دوره آینده، هیچ رقیبی ندارد، هرچند آمریکا در تلاش است که وزیر امور خارجه کشور استرالیا، الکساندر داونر (Alexander Downer) را برای کاندید شدن، متقاعد کند. تصمیم نهایی گردانندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی از ماه مه سال ۲۰۰۵ تا کنون به تعویق افتاده است.
در طول دوران ریاست البرادعی، کشورهای هند، پاکستان و کره شمالی به مجمع هسته ای پیوستند. لازم به ذکر است که هند و پاکستان عهدنامه عدم غنی سازی هسته ای را امضا نکرده اند.
● غافلگیری ماه اکتبر
ده روز قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۰۴، البرادعی در ارتباط با مفقود شدن ۳۷۷ تن ماده منفجره در عراق، تحقیق و بازجویی انجام داد، بسیاری از دست اندرکاران، این واقعه را "غافلگیری ماه اکتبر" نامیدند. آژانس بین المللی انرژی اتمی درمکاتبات اداری اش اشاره کرده که ۲۱۹ تن از این مواد در تشکیلات القاعده کشف شده است. ارتش آمریکا تخمین زده که حدود ۲۵۰ تن از این مواد منفجره را نابود کرده است.
جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۵ در هفتم اکتبر سال ۲۰۰۵ ، البرادعی و آژانس بین المللی انرژی اتمی مشترکا جایزه معتبر صلح نوبل را برای تلاش هایی که در جهت جلوگیری از به کارگیری انرژی هسته ای در اهداف نظامی و مراقبت از اینکه انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز و بی خطر به کار رود، دریافت کردند. او این جایزه را به یتیم خانه ای در شهر زادگاهش قاهره اهدا کرد. آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز مبلغ این جایزه را صرف پاکسازی زمین های مین گذاری شده در کشورهای در حال توسعه خواهد کرد.

منبع : بانک اطلاعات گردشگری