شنبه, ۱۶ تیر, ۱۴۰۳ / 6 July, 2024
مجله ویستا


جهش بزرگ تولید در تمام بخش‌های صنعت‌و معدن


جهش بزرگ تولید در تمام بخش‌های صنعت‌و معدن
● خودکفایی صنعت سیمان؛ رویایی که در دولت نهم محقق شد
بخش معدن و صنایع معدنی کشور طی ۳۰ سال گذشته نقشی ویژه در تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی ایفا کرده است؛ چه آنکه این بخش با نگرش معطوف به توسعه مناطق محروم در مسیر استقلال و خودکفایی کشور گام‌های بلندی برداشته است.
بررسی عملکرد بخش معدن و صنایع معدنی به روشنی نشان می‌دهد که طی سال‌های پس از پیروزی انقلاب، جهش قابل‌ملاحظه‌ای در حوزه تولید و سپس صادرات صورت گرفته که نه تنها نیازهای اصلی توسعه اقتصادی، صنعتی کشور را تامین کرده و زمینه‌ساز خودکفایی در بسیاری زمینه‌ها شده بلکه ایران را در منطقه به جایگاه ویژه‌ای ارتقا داده است.این دستاورد در سایه اعمال سیاست‌های مختلفی چون اجرای طرح‌های صنایع معدنی در سراسر کشور به‌ویژه مناطق محروم، رشد تولید، فروش و صادرات محصولات استراتژیک و توجه ویژه به اکتشافات و پژوهش حاصل شده و توانسته سهمی عمده در روند توسعه متوازن صنعتی کشور را به این بخش اختصاص دهد.در این ارتباط، مطالعه عملکرد بخش معدن طی دوره ۳۰ ساله ۱۳۸۷ـ۱۳۵۷ حاکی از افزایش تولید فولاد، مس، آلومینیوم و آلومینا و سنگ‌آهن به‌ویژه در سال‌های پس از جنگ تحمیلی است.
● بومی‌سازی صنعت فولاد در دوران سی‌ساله انقلاب محقق شد؛
چنانکه آمارها نشان می‌دهد، میزان تولید فولاد خام واحدهای سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی از ۳۸۸‌هزار تن در سال ۱۳۵۷ به بیش از ۱۱‌میلیون و ۳۰۰‌هزار تن در سال ۱۳۸۷ می‌رسد. این رشد تولید، در روندی افزایشی صورت گرفته و صرفا در برخی سال‌ها با وقفه روبه‌رو شده است.
براساس گزارش عملکرد تولید فولاد خام طی ۳۰ سال گذشته، میزان تولید این محصول در سال ۱۳۵۷‌معادل ۳۸۸‌هزار تن، در سال ۱۳۵۸‌معادل ۵۸۴‌هزار تن و در سال ۱۳۵۹ نیز ۵۷۵‌هزار تن بوده است. در سال ۱۳۶۰ این میزان ۴۷۰‌هزار تن، در سال ۱۳۶۱ برابر ۷۱۲‌هزار تن و در سال ۱۳۶۲ بیش از ۷۵۰‌هزار تن گزارش شده است. در دیگر سال‌های جنگ تحمیلی میزان تولید فولاد خام برای سال ۱۳۶۳‌معادل ۸۶۶‌هزار تن، برای سال ۱۳۶۴ برابر ۸۳۱‌هزار تن برای سال ۱۳۶۵‌معادل ۸۲۶‌هزار تن و در سال ۱۳۶۶ نیز نزدیک به ۹۰۰‌هزار تن عنوان شده است.
این رقم در سال ۱۳۶۷ از یک‌میلیون تن فراتر رفته است و در سال ۱۳۶۸ به یک‌میلیون و ۱۴۸‌هزار تن و در سال ۱۳۶۹ به یک‌میلیون و ۵۸۴‌هزار تن رسیده است. با رشد بیشتر تولید فولاد خام، این میزان در سال ۱۳۷۰‌معادل ۲‌میلیون و ۴۰۹‌هزار تن و در سال ۱۳۷۱ هم ۳‌میلیون و ۲۱۶‌هزار تن اعلام شده که بیانگر جهش تولید در این بخش است. پس از آن در سال ۱۳۷۲ رقم تولید فولاد خام به ۳‌میلیون و ۹۶۱‌هزار تن و در سال ۱۳۷۳ هم به ۴‌میلیون و ۷۰۸‌هزار تن رسیده است. در سال ۱۳۷۴ میزان تولید فولاد خام به ۴‌میلیون و ۵۸۰‌هزار تن و در سال ۱۳۷۵ به ۵‌میلیون و ۸۹۵‌هزار تن بالغ شده است.عملکرد تولید فولاد خام برای سال ۱۳۷۶‌معادل ۶‌میلیون و ۵۹‌هزار تن، برای سال ۱۳۷۷ برابر ۵‌میلیون و ۶۲۵‌هزار تن و برای سال ۱۳۷۸ نیز ۶‌میلیون و ۳۰۴‌هزار تن بوده است. طی این دوره، در روندی صعودی میزان تولید فولاد خام در سال ۱۳۷۹ به ۶‌میلیون و ۶۱۴‌هزار تن، در سال ۱۳۸۰ به ۶‌میلیون و ۹۳۱‌هزار تن و در سال ۱۳۸۱ به ۷‌میلیون و ۴۷۷‌هزار تن رسیده است. همچنین در سال ۱۳۸۲ تولید این محصول به ۸‌میلیون تن افزایش یافت و در سال ۱۳۸۳ بالغ بر ۸‌میلیون و ۹۰۰‌هزار تن شد. برای سال ۱۳۸۴ میزان تولید فولاد خام واحدهای سازمان ۹‌میلیون و ۳۴۰‌هزار تن و برای سال ۱۳۸۵ هم ۹‌میلیون و ۹۲۸‌هزار تن گزارش شده است. این رقم در سال ۱۳۸۶ از مرز ۱۰‌میلیون تن عبور کرد و در سال ۱۳۸۷ نیز طبق برنامه از ۱۱‌میلیون و ۳۰۰‌هزار تن فراتر می‌رود.این آمار از سیر صعودی تولید فولاد خام و کاهش و رفع وابستگی کشور به خارج برای تامین این ماده زیربنایی توسعه طی ۳۰ سال گذشته حکایت می‌کند.
● رشد ۳۱برابری سنگ‌آهن طی ۳۰سال گذشته
در همین راستا، کشور طی ۳۰ سال گذشته در زمینه تولید سنگ‌آهن نیز به پیشرفت قابل‌توجهی دست یافته است. رشد تولید این بخش به‌عنوان ماده اولیه و پیش‌نیاز توسعه فولادی کشور، اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند. در این زمینه برنامه تولید سنگ‌آهن ایمیدرو برای سال ۱۳۸۷‌معادل ۲۲‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن است. میزان تولید این بخش در سال ۱۳۵۷ برابر ۷۱۳‌هزار تن بوده است.بنابر گزارش عملکرد تولید سنگ‌آهن طی ۳۰ سال گذشته، میزان تولید این ماده در سال ۱۳۵۸‌معادل ۸۹۱‌هزار تن، بوده‌است و براساس عملکرد، تولید سنگ‌آهن در دولت نهم در سال ۱۳۸۴ به ۱۴‌میلیون و ۷۲۰‌هزار تن، در سال ۱۳۸۵ به ۱۸‌میلیون و ۱۳۰‌هزار تن و در سال ۱۳۸۶ هم به ۲۱‌میلیون و ۳۷۰‌هزار تن رسیده است.
● شکوفایی صنعت مس در سال‌های پس‌از انقلاب
این گزارش درخصوص عملکرد تولید مس کاتد طی دوره زمانی ۱۳۸۷ـ۱۳۶۲ حاکی از رشد کلی این بخش در سال‌های گذشته است چنانکه میزان تولید مس کاتد از رقم ۲۶‌هزار تن در سال ۱۳۶۳ به بیش از ۲۰۰‌هزار تن در سال ۱۳۸۶ رسیده و برنامه تولید سال ۱۳۸۷ هم ۲۱۰‌هزار تن است.
این در حالی است که میزان تولید مس کاتد برای سال ۱۳۸۲‌معادل ۱۴۶‌هزار تن، برای سال ۱۳۸۳‌معادل ۱۵۲‌هزار تن و برای سال ۱۳۸۴ هم ۱۷۸‌هزار تن بوده است.در سال ۱۳۸۵ عملکرد تولید مس کاتد ۲۰۱‌هزار تن و در سال ۱۳۸۶ هم ۲۰۳‌هزار تن اعلام شده است. برنامه سال ۱۳۸۷ نیز تولید ۲۱۰‌هزار تن مس کاتد است.
● رشد ۱۲برابری تولید آلومینیوم طی ۳۰سال گذشته
از سوی دیگر، عملکرد واحدهای تابعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی در بخش آلومینیوم طی ۳۰ سال گذشته به‌گونه‌ای بوده که به‌طور کلی سبب تحول در این صنعت شده است. به هر روی عملکرد تولید آلومینیوم (کارگاه احیا) از رقم ۱۸‌هزار تن در سال ۱۳۵۷ به رقم ۲۰۳‌هزار تن در سال ۱۳۸۶ رسیده است.بررسی روند عملکرد تولید آلومینیوم (کارگاه احیا) نشان می‌دهد میزان تولید در سال ۱۳۵۸ برابر ۱۴‌هزار تن، ذکر شده است.سیر صعودی عملکرد تولید آلومینیوم (کارگاه احیا) از سال ۱۳۸۴ بدین ترتیب طی شد که در سال ۱۳۸۴ برابر ۲۱۹‌هزار تن و برای سال ۱۳۸۵ نیز‌معادل ۲۰۵‌هزار تن گزارش شده است.میزان تولید در سال ۱۳۸۶‌معادل ۲۰۳‌هزار تن بوده و برنامه تولید سال ۱۳۸۷ نیز ۲۳۰‌هزار تن است.این آمار بیانگر جهش صنعت آلومینیوم کشور طی سال‌های اخیر است به‌ویژه آنکه مشکلات زیست‌محیطی مربوط به آن نیز مرتفع شده است.این در حالی است که عملکرد تولید آلومینا نیز طی سال‌های اخیر، روندی رو به‌رشد را تجربه کرده است چنانکه در سال ۱۳۸۱ میزان تولید آلومینا ۱۰۲‌هزار تن و در سال ۱۳۸۲ هم ۱۰۳‌هزار تن بوده است. در سال ۱۳۸۳‌معادل ۱۳۶‌هزار تن، در سال ۱۳۸۴ برابر ۱۳۰‌هزار تن و در سال ۱۳۸۵‌معادل ۱۶۸‌هزار تن آلومینا تولید شده است.عملکرد تولید آلومینا در سال ۱۳۸۶ برابر ۱۷۴‌هزار تن بوده و برنامه تولید سال ۱۳۸۷ نیز ۲۲۰‌هزار تن تعیین شده است.
● ورود تکنولوژی تولید شمش روی به کشور در دوران پس از انقلاب محقق شد
در این بخش تا قبل از انقلاب، شمش روی عمدتا از خارج تامین می‌شد و لیکن بعد از انقلاب با راه‌اندازی کارخانه فرآوری روی (دندی) در استان زنجان تولیدات آن به صورت کنسانتره روی به سایر کشورها صادر می‌شود و از سال ۷۲ با ورود تکنولوژی تولید شمش روی به کشور با ظرفیت تولید ۲۰۸ تن، تولید آن آغاز و در حال حاضر با اجرای طرح‌های توسعه‌ای توسط شرکت ملی سرب و روی ایران و شرکت فرآوری مواد معدنی ایران و راه‌اندازی واحدهای کوچک بخش خصوصی به تعداد ۱۶ واحد ظرفیت آن به ۱۰۰هزار تن در سال رسیده است.
● رشد ۵/۵برابری تولید سیمان در ۳۰سال
ظرفیت تولید سیمان در کشور در سال ۵۷ ۱۰میلیون تن بود که با اجرای طرح‌های توسعه و ایجاد واحدهای جدید جمعا به تعداد ۵۴ واحد به میلیون تن در سال رسیده است.
سرمایه‌گذاری انجام شده در این بخش ۶۴۸۰۰میلیارد ریال و اشتغال مستقیم ایجاد شده ۱۹هزار نفر است. همچنین طرح‌های دیگری به ظرفیت ۴۰میلیون تن در دست اجرا است که تا دو سال آینده به راه‌اندازی خواهند رسید.
ارزش فروش کل سیمان و کلینکر تولیدی واحدهای تابعه ایمیدرو در سال ۱۳۸۱ برابر ۵۰۳میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۲ برابر ۲۵۳میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۳ معادل ۵۷۴میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۴معادل ۷۶۲میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۵ برابر ۶۵۷میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۶ نیز ۸۳۰میلیارد ریال بوده است.
● عملکرد دوره زمانی ۱۳۸۷ـ۱۳۸۱ ایمیدرو
▪ عملکرد تولید
چنانکه گزارش عملکرد ایمیدرو از بدو تاسیس نشان می‌دهد، از سال ۱۳۸۱ تا آبان‌ماه سال ۱۳۸۷ تولید محصولات واحدهای تابعه سازمان توسعه در بیشتر زمینه‌ها مطابق با برنامه تعیین شده، تحقق یافته و حتی از هدف اولیه فراتر رفته است.
بر این اساس در هشت ماه نخست سال جاری میزان تولید فولاد خام واحدهای تابعه ایمیدرو به ۶‌میلیون و ۷۴۳‌هزار تن رسیده است. برنامه تولید سال ۱۳۸۷ برابر ۱۱‌میلیون و ۳۰۵‌هزار تن است که نسبت به عملکرد سال ۱۳۸۶ رشدی ۱۱‌درصدی دارد.
طی همین مدت میزان تولید محصولات فولادی واحدهای تابعه ایمیدرو ۶‌میلیون و ۴۹۵‌هزار تن گزارش شده است. برنامه تولید محصولات فولادی برای سال ۱۳۸۷‌معادل ۱۰‌میلیون و ۶۳۵‌هزار تن است که در قیاس با عملکرد سال ۱۳۸۶ رشد ۴‌درصدی دارد.
بررسی عملکرد بخش فولادی نشان می‌دهد که عملکرد این سال‌ها در زمینه تولید فولاد خام روندی افزایشی داشته است چنانکه عملکرد ۱۳۸۱‌معادل ۷‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن، عملکرد ۱۳۸۲ برابر ۸‌میلیون تن و عملکرد ۱۳۸۳ برابر ۸‌میلیون و ۹۹۰‌هزار تن بوده است. میزان تولید فولاد خام برای سال ۱۳۸۴‌معادل ۹‌میلیون و ۳۴۶‌هزار تن، برای سال ۱۳۸۵‌معادل ۹‌میلیون و ۹۲۸‌هزار تن و عملکرد ۱۳۸۶ نیز ۱۰‌میلیون و ۲۱۷‌هزار تن عنوان شده است.
در حوزه محصولات فولادی نیز عملکرد تولید طی سال‌های ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ به ترتیب ۷‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن، ۸‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن، ۹‌میلیون و ۱۳۳‌هزار تن، ۹‌میلیون و ۱۶۵‌هزار تن، ۹‌میلیون و ۷۱۵‌هزار تن و ۱۰‌میلیون و ۱۹۶‌هزار تن ذکر شده است.
بنابراین گزارش طی هشت ماه اول سال ۱۳۸۷ میزان تولید مس کاتد به ۱۳۶‌هزار تن رسیده است. برنامه تولید این سال ۲۱۰‌هزار تن است که نشانگر رشد ۳‌درصدی برنامه ۱۳۸۷ نسبت به عملکرد ۱۳۸۶ است.
همچنین در سال ۱۳۸۶‌معادل ۲۰۳‌هزار تن و در سال ۱۳۸۵ برابر ۲۰۱‌هزار تن مس کاتد تولید شده است. عملکرد تولید مس کاتد طی سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴ به ترتیب ۱۴۳‌هزار تن، ۱۴۶‌هزار تن، ۱۵۲‌هزار تن و ۱۷۸‌هزار تن بوده است.
در صنعت آلومینیوم نیز عملکرد ایمیدرو از بدو تاسیس تا آبان‌ماه ۱۳۸۷ روند رو به‌رشدی طی کرده است به‌گونه‌ای که طی هشت ماه اول ۱۳۸۷‌معادل ۱۵۷‌هزار تن آلومینیوم تولید شده است. برای تولید سال ۱۳۸۷ در سطح ۲۳۰‌هزار تن برنامه‌ریزی شده که نسبت به عملکرد ۱۳۸۶ افزایشی ۱۳‌درصدی خواهد یافت. در سال ۱۳۸۶ به میزان ۲۰۳‌هزار تن آلومینیوم تولید شده است.
برنامه تولید آلومینیوم در سال ۱۳۸۶ به دلیل مشکلات به‌وجود آمده در آلومینیوم المهدی در ماه‌های شهریور، مهر و آبان و خروج تعداد ۱۲۳ دیگ از مدار تولید، تحقق نیافت ولی با اقدامات مستمر، مشکلات رفع شد و عملکرد تولید در حد تولید سال ۱۳۸۵ به ثبت رسید.
عملکرد در این بخش برای سال ۱۳۸۵‌معادل ۲۰۵‌هزار تن، سال ۱۳۸۴‌معادل ۲۱۹‌هزار تن، سال ۱۳۸۳ برابر ۲۱۳‌هزار تن، سال ۱۳۸۲‌معادل ۱۸۲‌هزار تن و سال ۱۳۸۱ نیز ۱۷۰‌هزار تن گزارش شده است.
علاوه بر این، در دوره هشت ماهه نخست سال جاری ۱۳۵‌هزار تن آلومینا تولید شده است. برنامه تولید آلومینا در سال ۱۳۸۷‌معادل ۲۲۰‌هزار تن است که رشد برنامه ۱۳۸۷ نسبت به عملکرد ۱۳۸۶ را ۲۶‌درصد نشان می‌دهد.
طی سال‌های ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ میزان تولید آلومینا به ترتیب ۱۰۲‌هزار تن، ۱۰۳‌هزار تن، ۱۳۶‌هزار تن، ۱۳۰‌هزار تن، ۱۶۸‌هزار تن و ۱۷۴‌هزار تن بوده است.گزارش عملکرد ایمیدرو از بدو تاسیس تا آبان‌ماه سال جاری عملکرد تولید کنسانتره و دانه‌بندی سنگ‌آهن را طی هشت ماهه اول ۱۳۸۷‌معادل ۱۶‌میلیون و ۷۰۱‌هزار تن اعلام کرده است. برنامه تولید این بخش ۲۲‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن است که در مقایسه با عملکرد ۱۳۸۶ افزایشی ۵‌درصدی در پی دارد.عملکرد تولید این بخش در سال گذشته ۲۱‌میلیون و ۳۷۸‌هزار تن بود. این رقم برای سال ۱۳۸۱‌معادل ۱۰‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن، سال ۱۳۸۲ برابر ۱۱‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن، سال ۱۳۸۳ برابر ۱۲‌میلیون و ۷۰۰‌هزار تن، سال ۱۳۸۴ برابر ۱۴‌میلیون و ۷۲۸‌هزار تن و عملکرد سال ۱۳۸۵ نیز ۱۸‌میلیون و ۱۳۴‌هزار تن عنوان شده است.
این گزارش درخصوص عملکرد تولید کنسانتره زغال‌سنگ حاکی از آن است که طی هشت ماهه اول ۱۳۸۷ به میزان ۸۲۲‌هزار تن از این محصول تولید شده است.
برنامه تولید سال ۱۳۸۷ یک‌میلیون و ۷۰۵‌هزار تن تعیین شده که مشخص می‌کند برنامه ۱۳۸۷ نسبت به عملکرد ۱۳۸۶ رشدی ۶۴‌درصدی خواهد داشت. عملکرد تولید کنسانتره زغال‌سنگ در سال گذشته یک‌میلیون و ۳۹‌هزار تن بوده است.علاوه بر آمار مذکور، به میزان ۴۰۰‌هزار تن زغال‌سنگ خام قابل تبدیل به کنسانتره در سال ۱۳۸۶ موجود بوده که به علت عدم نیاز واحدهای مصرف‌کننده کنسانتره زغال‌سنگ، عملیات فرآوری این میزان زغال‌سنگ خام در سال ۱۳۸۶ انجام نشد.
این در حالی است که طی سال ۱۳۸۵ تولید کنسانتره زغال‌سنگ از یک‌میلیون تن فراتر رفته بود. همچنین در سال ۱۳۸۴ عملکرد این بخش ۹۳۰‌هزار تن، سال ۱۳۸۳‌معادل ۸۱۴‌هزار تن، سال ۱۳۸۲ برابر ۹۴۲‌هزار تن و سال ۱۳۸۱ هم ۹۶۳‌هزار تن ذکر شده است.
از سوی دیگر، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی در بخش سیمان، طی سالیان قبل اجرای طرح‌های توسعه‌ای و احداث واحدهای تولید را در دستور کار قرار داده و سپس همسو با سیاست کاهش تصدی‌گری دولتی، اقدام به واگذاری واحدهای سیمانی تابعه کرده است. به هر روی عملکرد تولید سیمان توسط واحدهای تابعه ایمیدرو در سال ۱۳۸۶ برابر دو‌میلیون و ۳۳۴‌هزار تن و در سال ۱۳۸۵ برابر یک‌میلیون و ۹۲۵‌هزار تن بوده است. عملکرد تولید سیمان شرکت‌های تابعه سازمان برای سال ۱۳۸۴‌معادل ۲‌میلیون و ۲۱۹‌هزار تن و برای سال ۱۳۸۳ برابر یک‌میلیون و ۹۰۰‌هزار تن گزارش شده است.
در سال ۱۳۸۲ نیز توسط واحدهای تابعه ایمیدرو ۴‌میلیون و ۸۵۱‌هزار تن و در سال ۱۳۸۱ هم ۳‌میلیون و ۷۵۰‌هزار تن سیمان تولید شده است.
▪ عملکرد صادرات
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی با رویکرد اولویت‌دهی به تامین نیازهای داخل کشور، صادرات محصولات واحدهای تابعه را در دستور کار قرار داده است.
بر این اساس، طی دوره زمانی ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ روند صادرات محصولات، بر حسب نیاز داخلی دچار نوساناتی شده است.
بنابر گزارش عملکرد ایمیدرو، ارزش صادرات سال ۱۳۸۶ برابر ۲‌میلیارد و ۹۱‌میلیون دلار، ارزش صادرات سال ۱۳۸۵،‌معادل ۲‌میلیارد و ۴۴۶‌میلیون دلار و ارزش صادرات سال ۱۳۸۴ نیز یک‌میلیارد و ۸۹۰‌میلیون دلار بوده است. این رقم برای سال ۱۳۸۳‌معادل یک‌میلیارد و ۳۳۸‌میلیون دلار، سال ۱۳۸۲‌معادل ۵۸۵‌میلیون دلار و برای سال ۱۳۸۱ نیز ۴۶۰‌میلیون دلار ذکر شده است.
در این گزارش، عملکرد صادرات ایمیدرو به تفکیک بخش‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است که نشان می‌دهد در سال گذشته ارزش صادرات محصولات فولادی و فولاد خام به ۷۴۲‌میلیون دلار رسیده که‌معادل وزنی آن یک‌میلیون و ۲۶۲‌هزار تن بوده است. ارزش و وزن صادرات محصولات فولادی و فولاد خام در سال ۱۳۸۵ هم ۹۲۹‌میلیون دلار و ۲‌میلیون و ۳۰‌هزار تن عنوان شده است.
برای این بخش ارزش صادرات سال ۱۳۸۴ نیز ۹۷۹‌میلیون دلار‌معادل ۲‌میلیون و ۵۱۹‌هزار تن بوده است.
در سال ۱۳۸۳ ارزش و وزن صادرات محصولات فولادی و فولاد خام ایمیدرو ۹۰۲‌‌میلیون دلار و ۲‌میلیون و ۱۱‌هزار تن بود.
همچنین ارزش صادرات این بخش در سال ۱۳۸۲ برابر ۳۳۵‌میلیون دلار و وزن آن یک‌میلیون و ۲۳۷‌هزار تن ذکر شده است. میزان صادرات سال ۱۳۸۱‌معادل ۲۵۲‌میلیون دلار بوده است.
آمار صادرات محصولات مسی و جنبی، ارزش و وزن عملکرد صادرات سال ۱۳۸۶ را ۷۹۲‌میلیون دلار و ۲۵۵‌هزار تن نشان می‌دهد. این ارقام برای صادرات سال ۱۳۸۵ برابر یک‌میلیارد و ۷۸‌میلیون دلار و ۲۵۱‌هزار تن بوده است. در سال ۱۳۸۴ ارزش و وزن صادرات محصولات مسی و جنبی ۵۴۷‌میلیون دلار و ۲۱۲‌هزار تن و در سال ۱۳۸۳ نیز ۱۸۹‌میلیون دلار و ۱۳۷‌هزار تن گزارش شده است. در سال ۱۳۸۲ نیز ۱۸۷‌هزار تن محصولات مسی و جنبی به ارزش ۱۲۱‌میلیون دلار صادر شده است. ارزش صادرات محصولات این بخش در سال ۱۳۸۱‌معادل ۸۲‌میلیون دلار بوده است.
طی دوره مذکور عملکرد صادرات بخش آلومینیوم و... به این ترتیب اعلام شده است:
سال ۱۳۸۱ به ارزش ۹۹‌میلیون دلار، سال ۱۳۸۲ به میزان ۸۶‌میلیون دلار‌معادل ۵۹‌هزار تن، سال ۱۳۸۳ به میزان ۱۹۲‌میلیون دلار‌معادل ۱۱۰‌هزار تن، سال ۱۳۸۴ به میزان ۲۷۱‌میلیون دلار‌معادل ۱۴۳‌هزار تن، سال ۱۳۸۵ به ارزش ۲۷۵‌میلیون دلار‌معادل ۱۰۶‌هزار تن و صادرات سال ۱۳۸۶ به ارزش ۲۱۹‌میلیون دلار‌معادل ۸۶‌هزار تن.
بررسی عملکرد صادرات سنگ‌آهن و فسفات از بدو تاسیس بیان می‌کند که ارزش صادرات این بخش در سال ۱۳۸۱ برابر ۱۸‌میلیون دلار، در سال ۱۳۸۲ به ارزش ۴۲‌میلیون دلار‌معادل یک‌میلیون و ۷۷۲‌هزار تن، در سال ۱۳۸۳ به ارزش ۵۲‌میلیون دلار‌معادل یک‌میلیون و ۸۸۳‌هزار تن بوده است. در سال ۱۳۸۴ هم ۲‌میلیون و ۵۴۹‌هزار تن سنگ‌آهن و فسفات به ارزش ۸۷‌میلیون دلار صادر شده است. صادرات این بخش در سال ۱۳۸۵ نیز ۴‌میلیون و ۸۱‌هزار تن به ارزش ۱۶۴‌میلیون دلار بوده است. عملکرد صادرات این محصولات در سال ۱۳۸۶ برابر ۴‌میلیون و ۱۶۹‌هزار تن به ارزش ۳۳۸‌میلیون دلار بوده است.
در بخش سیمان نیز طی سال ۱۳۸۱ ارزش صادرات واحدهای ایمیدرو ۹‌میلیون دلار بوده است. در حالی‌که در سال ۱۳۸۲ برابر ۳۱‌هزار تن سیمان به ارزش یک‌میلیون دلار صادر شده است. میزان صادرات سیمان واحدهای تابعه سازمان توسعه در سال ۱۳۸۳ به ارزش ۸/۲‌میلیون دلار‌معادل ۵۰‌هزار تن بوده است. این ارقام برای صادرات سال ۱۳۸۴ نیز ۹۰‌هزار تن به ارزش ۶‌میلیون دلار گزارش شده است.
در بررسی عملکرد صادرات سازمان باید در نظر داشت که تامین نیازهای داخلی، اولویت اول ایمیدرو بوده و توجه به صادرات در مرحله بعدی قرار گرفته است. از این‌رو میزان صادرات سیمان، فولاد و آلومینیوم دو سال گذشته روندی نزولی پیدا کرده است.
▪ عملکرد فروش
چنانکه گزارش عملکرد سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی نشان می‌دهد، مجموع فروش داخلی و صادرات محصولات ایمیدرو طی دوره ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ سیر صعودی طی کرده است به‌طوری که ارزش فروش داخلی و صادرات در سال ۱۳۸۱‌معادل ۲۲.۳۸۷‌میلیارد ریال بوده، در سال ۱۳۸۲ به ۳۲.۹۷۴‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۳ به ۴۹.۵۹۹‌میلیارد ریال رسیده است.
مجموع فروش داخلی و صادرات ایمیدرو در سال ۱۳۸۴‌معادل ۶۲.۰۷۷‌میلیارد ریال و برای سال ۱۳۸۵ هم ۹۰.۲۶۳‌میلیارد ریال اعلام شده است فروش کل سال ۱۳۸۶ هم ۱۱۱.۹۶۹‌میلیارد ریال بوده است.
از سویی آمار فروش ایمیدرو به تفکیک بخش‌های مختلف مشخص می‌کند ارزش فروش کل محصولات فولادی و فولاد خام طی دوره ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ به ترتیب ۱۵.۴۷۱‌میلیارد ریال، ۲۳.۴۷۰‌میلیارد ریال، ۳۶.۶۹۸‌میلیارد ریال، ۴۲.۲۰۹‌میلیارد ریال، ۵۷.۹۰۸‌میلیارد ریال و ۷۵.۲۸۷‌میلیارد ریال بوده است.این رقم برای محصولات مسی و جنبی در سال ۱۳۸۱ برابر ۲.۳۴۷‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۲ برابر ۳.۱۵۳‌میلیارد ریال، برای سال ۱۳۸۳‌معادل ۵.۱۶۰‌میلیارد ریال و برای سال ۱۳۸۴ نیز ۹.۵۶۰‌میلیارد ریال بوده است. فروش کل محصولات مسی و جنبی در سال ۱۳۸۵ به ۱۸.۱۴۵‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۶ به ۱۹.۱۴۹‌میلیارد ریال رسیده است.
عملکرد فروش بخش آلومینیوم و... نیز به این ترتیب اعلام شده است:
سال ۱۳۸۱ برابر ۲.۰۶۲‌میلیارد ریال، سال ۱۳۸۲‌معادل ۳.۳۴۰‌میلیارد ریال، سال ۱۳۸۳‌معادل ۳.۸۱۰‌میلیارد ریال، سال ۱۳۸۴ برابر ۴.۵۹۸‌میلیارد ریال، سال ۱۳۸۵ برابر ۵.۸۹۲‌میلیارد ریال و سال ۱۳۸۶ نیز ۶.۲۸۳‌میلیارد ریال.
طی دوره ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ ارزش فروش کل سنگ‌آهن، زغال‌سنگ و فسفات روندی افزایشی داشته است. این عدد برای سال ۱۳۸۱‌معادل ۲.۰۰۴‌میلیارد ریال، سال ۱۳۸۲ برابر ۲.۷۵۸‌میلیارد ریال و سال ۱۳۸۳‌معادل ۳.۳۵۸‌میلیارد ریال بوده است. همچنین ارزش فروش سنگ‌آهن، زغال‌سنگ و فسفات در سال ۱۳۸۴ برابر ۴.۹۴۹‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۵ برابر ۷.۶۶۲‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۶ هم ۱۰.۴۲۰‌میلیارد ریال ذکر شده است.
ارزش فروش کل سیمان و کلینکر تولیدی واحدهای تابعه ایمیدرو در سال ۱۳۸۱ برابر ۵۰۳‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۲ برابر ۲۵۳‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۳‌معادل ۵۷۴‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۴‌معادل ۷۶۲‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۵ برابر ۶۵۷‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۶ نیز ۸۳۰‌میلیارد ریال بوده است.
ـ برنامه‌های آینده ایمیدرو
تولید محصولات واحدهای تابعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی در سال آینده به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که تقریبا در تمامی بخش‌ها نسبت به برنامه ۱۳۸۷ رشد قابل قبولی حاصل شود.
بررسی برنامه‌های آینده ایمیدرو نشان می‌دهد بیشترین رشد برنامه ۱۳۸۸ نسبت به برنامه ۱۳۸۷ در بخش آلومینیوم پیش‌بینی شده است.
بر این اساس، برنامه تولید آلومینیوم در سال ۱۳۸۸ با ۳۶درصد رشد نسبی، ۳۶۲هزار تن تعیین شده است. برنامه تولید آلومینیوم در سال ۱۳۸۷ برابر ۲۳۰هزار تن بود.
پس از این بخش، باید به برنامه تولید کنسانتره و دانه‌بندی سنگ‌آهن در سال ۱۳۸۸ اشاره کرد که با ۱۸درصد رشد نسبی ۲۷میلیون و ۳۰۰هزار تن تعیین شده است. برنامه تولید ۱۳۸۷ در این بخش ۲۲میلیون و ۵۰۰هزار تن بوده است.
برنامه تولید فولاد خام در سال ۱۳۸۸ برابر ۱۳میلیون و ۵۰هزار تن تعیین شده که نسبت به برنامه ۱۳۸۷ رشدی ۱۳درصدی پیدا می‌کند.
برنامه تولید فولاد خام در سال ۱۳۸۷ معادل ۱۱میلیون و ۳۰۵هزار تن ذکر شده است.
برای محصولات فولادی در سال ۱۳۸۸ برنامه تولیدی معادل ۱۱میلیون و ۳۸۰هزار تن پیش‌بینی شده است که در قیاس با برنامه تولید ۱۳۸۷ یعنی ۱۰هزار و ۶۳۵تن افزایشی ۷درصدی نشان می‌دهد. این گزارش در خصوص برنامه‌های ۱۳۸۸ ایمیدرو بیانگر آن است که میزان تولید مس کاتد در این سال به ۲۳۰هزار تن خواهد رسید. برنامه تولید مس کاتد در سال ۱۳۸۸ معادل ۲۱۰هزار تن بود که رشد نسبی برنامه ۱۳۸۸ به برنامه ۱۳۸۷ را ۹درصد تعیین می‌کند.
بر اساس برنامه پیش‌بینی شده سال ۱۳۸۸ تولید آلومینا به ۲۳۰هزار تن می‌رسد که نسبت به برنامه سال ۱۳۸۷ که ۲۲۰هزار تن بوده افزایشی در حد ۴ درصد خواهد داشت.
همچنین در بخش تولید کنسانتره زغال‌سنگ در سال ۱۳۸۸ برنامه‌ای معادل یک‌میلیون و ۷۰۵هزار تن تعیین شده است.
ـ فولاد
قبل از سال۱۳۵۸ میزان تولید فولاد ۶۶۳هزار تن در سال بود که با راه‌اندازی فولاد مبارکه اصفهان، تحولی عظیم در صنعت فولاد اتفاق افتاد (این طرح در سال ۱۳۷۲ به بهره‌برداری رسید) سایر طرح‌های جدید و توسعه واحدهای قبلی از قبیل فولاد کاویان، طرح توسعه ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خوزستان طرح ۸۰۰هزار تنی آهن اسفنجی زمزم، طرح توسعه نورد گرم، طرح ورق رنگی و ورق گالوانیزه مبارکه، ورق قلع‌اندود مبارکه، طرح فولاد میبد، فولاد خراسان و فولاد آذربایجان و همچنین احداث واحدهای نورد کوچک توسط بخش خصوصی در این بخش به بیش از ۲/۱۰میلیون تن تولید فولاد خام و در بخش محصولات به ۱۳میلیون تن رسیده است.
▪ عملکرد اکتشاف
فعالیت‌های اکتشافی ایمیدرو طی چند سال اخیر توسعه کمی و کیفی یافته است. در این راستا هزینه اختصاص یافته به فعالیت‌های اکتشافی افزایش پیدا کرده است.گزارش عملکرد سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی از بدو تاسیس نشان می‌دهد مجموع هزینه فعالیت‌های اکتشافی واحدهای تحت پوشش ایمیدرو از رقم ۴۹‌میلیارد ریال سال ۱۳۸۲ به ۱۰۲‌میلیارد ریال در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۵‌میلیارد ریال در سال ۱۳۸۴ و ۲۷۲‌میلیارد ریال در سال ۱۳۸۵ رسیده است. مجموع هزینه فعالیت‌های اکتشافی واحدهای تابعه ایمیدرو در سال ۱۳۸۶‌معادل ۳۳۶‌میلیارد ریال عنوان شده است.
از این ارقام، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی در سال ۱۳۸۲‌معادل ۳۴‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۳‌معادل ۷۴‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۴ برابر ۹۳‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۵ برابر ۱۲۴‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۶ نیز ۱۴۶‌میلیارد ریال را هزینه فعالیت‌های اکتشافی کرده است.
میزان هزینه فعالیت‌های اکتشافی شرکت صنایع مس در سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ هر یک ۱۰‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۴‌معادل ۱۷‌میلیارد ریال بوده است. این رقم برای سال ۱۳۸۵‌معادل ۹۴‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۶‌معادل ۱۱۶‌میلیارد ریال ذکر شده است.شرکت فولاد در سال ۱۳۸۲ هزینه‌ای یک‌میلیارد ریالی، در سال ۱۳۸۳ هزینه‌ای ۱۱‌میلیارد ریالی و در سال ۱۳۸۴ هزینه‌ای برابر ۲۰‌میلیارد ریال را صرف فعالیت‌های اکتشافی کرده است. هزینه فعالیت‌های اکتشافی سال ۱۳۸۵ این شرکت ۲۸‌میلیارد ریال و برای سال ۱۳۸۶‌معادل ۴۸‌میلیارد ریال بوده است.شرکت آلومینا در سال ۱۳۸۲‌معادل ۴‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۳‌معادل ۷‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۴ برابر ۶‌میلیارد ریال را به هزینه‌های اکتشافی اختصاص داده است. میزان هزینه فعالیت‌های اکتشافی در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ نیز هر یک ۲۶‌میلیارد ریال بوده است.
در این حال، آمار عملکرد مجموع حجم حفاری اکتشافی واحدهای تابعه ایمیدرو از رشد عملکرد این بخش از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶ خبر می‌دهد.
حجم حفاری اکتشافی سال ۱۳۸۲‌معادل ۲۵‌هزار متر، سال ۱۳۸۳‌معادل ۳۹‌هزار متر، سال ۱۳۸۴ برابر ۶۴‌هزار متر، سال ۱۳۸۵ برابر ۱۰۶‌هزار متر و سال ۱۳۸۶ نیز ۱۶۰‌هزار متر بوده است.
▪ عملکرد واگذاری سهام
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران از موفق‌ترین دستگاه‌ها در اجرای سیاست خصوصی‌سازی از سال ۱۳۸۱ به بعد به‌شمار می‌رود.
گزارش عملکرد واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه ایمیدرو نشان می‌دهد طی دوره ۱۳۸۶ـ۱۳۸۱ در مجموع ۷۰.۳۷۸‌میلیارد ریال سهام دولتی واگذار شده است. از این عدد ۳۶.۷۷۱‌میلیارد ریال مربوط به سال ۱۳۸۶ و ۱۸.۷۹۶‌میلیارد ریال مربوط به سال ۱۳۸۵ و ۵.۷۲۲‌میلیارد ریال مربوط به سال ۱۳۸۴ می‌شود. مجموعه واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه ایمیدرو در سال ۱۳۸۳‌معادل ۴.۴۹۲‌میلیارد ریال، در سال ۱۳۸۲ برابر ۳.۳۷۴‌میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۱ هم ۱.۲۲۴‌میلیارد ریال بوده است.
از این میزان سهام واگذار شده، ۳۴.۹۳۲‌میلیارد ریال مربوط به گروه فولاد و ۱۴.۲۵۰‌میلیارد ریال مربوط به بخش مس بوده است. در گروه آلومینیوم ارزش سهام واگذار شده به ۶.۷۳۹‌میلیارد ریال می‌رسد. این رقم برای گروه معدن ۳.۸۷۴‌میلیارد ریال و برای بخش سیمان ۱۰.۵۸۳‌میلیارد ریال بوده است.
▪ عملکرد پژوهش
اعتبار پژوهشی ایمیدرو و شرکت‌های زیرمجموعه از رقم ۱۹.۹۳۸‌میلیون ریال در سال ۱۳۸۱ به ۱۴۴.۴۶۳‌میلیون ریال در سال ۱۳۸۶ افزایش یافته است. این رقم برای سال ۱۳۸۲‌معادل ۲۱۰۰۰‌میلیون ریال، برای سال ۱۳۸۳‌معادل ۱۲۴.۸۴۲‌میلیون ریال، برای سال ۱۳۸۴ برابر ۸۴.۹۳۱‌میلیون ریال و در سال ۱۳۸۵ هم ۱۲۹.۵۹۱‌میلیون ریال عنوان شده است.
براساس گزارش عملکرد فعالیت‌های پژوهشی ایمیدرو و شرکت‌های زیرمجموعه، در سال ۱۳۸۱ تعداد قراردادهای پژوهشی منعقده ۶۲ عدد بوده که اعتبار آنها به ۹.۹۳۸‌میلیون ریال می‌رسد. در سال ۱۳۸۲ نیز ۱۰۱ قرارداد پژوهشی با اعتبار ۱۷.۸۰۰‌میلیون ریال منعقد شده است. تعداد و اعتبار قراردادهای پژوهشی منعقده در سال ۱۳۸۳، برابر ۲۹۲عدد و ۹۰.۲۴۲‌میلیون ریال بوده است.
در سال ۱۳۸۴ هم ۲۳۸ قرارداد پژوهشی به اعتبار ۴۸.۴۸۲‌میلیون ریال منعقد شده است. همچنین تعداد و اعتبار قراردادهای پژوهشی سال ۱۳۸۵ برابر ۲۴۳عدد و ۶۰.۳۴۶‌میلیون ریال گزارش شده است. در سال ۱۳۸۶ هم با اعتبار ۱۰۰.۵۸۱‌میلیون ریالی ۳۲۶ قرارداد پژوهشی منعقد شده است.
از سوی دیگر، برای قرارداد بازپژوهشی نیز اعتبار این بخش در سال ۱۳۸۱ برابر ۱۰.۰۰۰‌میلیون ریال، درسال ۱۳۸۲ برابر ۱.۵۰۰‌میلیون ریال، در سال ۱۳۸۳‌معادل ۲۷.۰۰۰‌میلیون ریال و در سال ۱۳۸۴ برابر ۱۲.۵۱۰‌میلیون ریال بوده است.اعتبار بخش قرارداد بازپژوهشی برای سال ۱۳۸۵‌معادل ۵۹.۶۷۰‌میلیون ریال و در سال ۱۳۸۶ هم ۴۰.۱۶۴‌میلیون ریال ذکر شده است.اعتبار سایر فعالیت‌های مرتبط با پژوهش نیز عبارتند از: سال ۱۳۸۲ برابر ۱.۷۰۰‌میلیون ریال، سال ۱۳۸۳ برابر ۷.۶۰۰‌میلیون ریال، سال ۱۳۸۴ برابر ۲۳.۷۰۱‌میلیون ریال، سال ۱۳۸۵ برابر ۹.۳۳۲‌میلیون ریال و سال ۱۳۸۶ هم ۳.۳۹۲‌میلیون ریال.
● فعالیت‌های محیط‌زیستی
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، طی سالیان گذشته توسعه پایدار در بخش معدن و صنایع معدنی را با رویکرد حفاظت از محیط‌زیست در دستور کار قرار داده است. بر این اساس، اعتبار ویژه‌ای جهت بهبود عملکرد محیط‌زیستی اختصاص یافته و به نتایج مطلوبی انجامیده است.ایمیدرو همسو با اهداف و استراتژی‌های خود مبنی بر بهبود محیط‌زیست فعالیت واحدهای تحت پوشش، حرکت در مسیر توسعه پایدار و کنترل جنبه‌های محیط‌زیستی، اقدام به سرمایه‌گذاری ویژه‌ای در طرح‌های توسعه و واحدهای در حال بهره‌برداری کرده است.
در همین ارتباط هزینه‌های پرداخت شده به‌طور کلی در گروه‌های مختلف کنترل آلودگی هوا، آب، خاک، جلوگیری از تخریب محیط‌زیست و بهینه‌سازی مصرف منابع بوده و شامل اصلاح فرآیندها در جهت تولید پاک‌تر، احداث غبارگیر‌ها و سیستم‌های کنترل گاز، احداث تصفیه‌خانه‌های فاضلاب صنعتی و انسانی، اجرای برنامه مدیریت کاهش و بازیافت پسماندها، انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط‌زیست و توسعه فضای سبز می‌شود.برنامه‌های مذکور به‌عنوان بخشی از فعالیت‌ها در طرح‌های توسعه و یا در چارچوب سیستم‌های مدیریت محیط‌زیست براساس استاندارد ISO۱۴۰۰۱ در واحدهای در حال بهره‌برداری به اجرا درآمده است چنانکه در حال حاضر بیش از ۸۰‌درصد واحدهای تابعه ایمیدرو موفق به اخذ گواهینامه استقرار این سیستم شده‌اند.
بنابر گزارش عملکرد ایمیدرو، در برخی از موارد برای کنترل جنبه‌های محیط‌زیستی یک فعالیت، کل خط تولید تغییر کرده و خط تولید جدیدی ایجاد شده است. در این ارتباط می‌توان به احداث خطوط جدید تولید آلومینیوم اراک اشاره کرد که با صرف مبلغی حدود ۲۰۰‌میلیون دلار و‌هزار‌میلیارد ریال به اجرا درآمده است.
این در حالی است که با تعطیلی خطوط قدیم آلومینیوم اراک، عملا ظرفیت تولید همان ۱۱۰‌هزار تن در سال باقی مانده و تغییری نکرده است اما آلودگی هوای ناشی از فعالیت خط تولید قدیم به‌طور کامل برطرف خواهد شد. همچنین در مواردی برای کنترل جنبه‌های محیط‌زیستی، یک واحد تولیدی جدید طراحی و احداث شده است.واحد تولید اسید سولفوریک یک مجتمع مس سرچشمه که با هزینه‌ای بالغ بر ۵/۱۸‌میلیون دلار و ۴۶۰‌میلیارد ریال احداث شده، یکی از این مواردی به‌شمار می‌رود که گاز دی‌اکسید گوگرد خروجی از دودکش‌های واحد ذوب مجتمع مس سرچشمه را تبدیل به اسید سولفوریک با خلوص ۹۶‌درصد کرده و از انتشار آن در محیط جلوگیری می‌کند.از سوی دیگر، اجرای برخی طرح‌ها سبب شده تا ضمن جلوگیری از آلودگی و تخریب محیط‌زیست، میزان تولید افزایش چشمگیری پیدا کند و به‌عبارت دیگر بهره‌وری به میزان قابل‌توجهی افزایش یابد. پروژه نوسازی سلول‌های پالایشگاه مس سرچشمه نمونه‌ای از این دست طرح‌ها است که با استفاده از سلول‌های ساخته شده از بتن پلیمری، ضمن حذف آستر سربی سلول‌های بتنی، مشکلات محیط‌زیستی و بهداشتی ناشی از آن کاهش یافته و میزان توقف خط تولید به علت عدم نیاز به تعمیرات سلول‌های الکترولیز به صفر رسیده است. در نتیجه ظرفیت پالایشگاه مس سرچشمه به ۲۵۰‌هزار تن می‌رسد که برای این طرح ۱۱‌میلیون دلار و ۱۴‌میلیارد ریال هزینه شده است.همچنین در شرکت فولاد مبارکه با ایجاد سیستم خنک‌کننده در دیواره کوره‌ها و تغییراتی در سیستم غبارگیری و ذوب، ضمن کاهش انتشار غبار خروجی کوره و نسوز ضایعاتی، میزان تولید برای هر ذوب افزایش یافته و نیاز به نسوز کاری و مصرف انرژی نیز کاهش یافته است. با اجرای این طرح‌ها تا سقف ۲/۱‌میلیون تن به ظرفیت تولید فولاد خام در این مجتمع افزوده خواهد شد. این پروژه با مبلغ ۱۷۳‌میلیون دلار و ۲۴۸۹‌میلیارد ریال در حال اجراست.این گزارش درخصوص سایر اقدامات محیط‌زیستی ایمیدرو حاکی از آن است که علاوه بر موارد مذکور، سازمان توسعه تاکنون بیش از یک‌هزار و ۴۰۰‌میلیارد ریال در زمینه حفاظت از محیط‌زیست به‌طور مستقیم سرمایه‌گذاری کرده است که ۷۲‌درصد آن در کنترل آلودگی هوا، ۱۲‌درصد در کنترل آلودگی خاک و پسماند، ۱۱‌درصد در زمینه کنترل آلودگی آب و ۵‌درصد شامل سایر هزینه‌ها از قبیل انجام طرح‌های مطالعاتی و ارزیابی اثرات محیط‌زیستی و نظایر آن هزینه شده است که انجام این هزینه‌ها با توجه به قدیمی بودن خطوط تولید واحدهای تابعه اجتناب‌ناپذیر می‌نمود.در این حال پیش‌بینی می‌شود با نوسازی خطوط تولید و ایجاد خطوط مدرن، جنبه‌های محیط‌زیستی فعالیت‌های این واحدها کاملا تحت کنترل قرار گیرد.
● سرمایه‌گذاری طرح‌های توسعه
از زمان تاسیس ایمیدرو، این سازمان با هدف افزایش ظرفیت تولید، اقدام به سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه کرده است.
طی سال ۱۳۸۳ میزان هزینه طرح‌های توسعه‌ای ایمیدرو به ۷.۵۵۵‌میلیارد ریال رسیده است که ۳.۷۳۱‌میلیارد ریال آن به طرح‌های فولادی اختصاص یافته است. ۱.۷۴۱‌میلیارد ریال هم در طرح‌های بخش مس سرمایه‌گذاری شده است. در سال ۱۳۸۳ برای طرح‌های آلومینیوم ۱.۲۵۲‌میلیارد ریال هزینه شده است.
حجم سرمایه‌گذاری طرح‌های معدن و سیمان نیز به ترتیب ۵۸۳‌میلیارد ریال و ۲۴۸‌میلیارد ریال ذکر شده است.گزارش عملکرد ایمیدرو از بدو تاسیس نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه برای سال ۱۳۸۴‌معادل ۷.۹۷۰‌میلیارد ریال بوده است. ۳.۷۵۵‌میلیارد ریال از این رقم، مربوط به طرح‌های فولادی می‌شود علاوه بر آنکه در طرح‌های بخش مس طی این سال ۱.۶۱۳‌میلیارد ریال سرمایه‌گذاری صورت گرفته است. حجم سرمایه‌گذاری پروژه‌های آلومینیوم نیز ۱.۵۰۱‌میلیارد ریال بوده است. در سال ۱۳۸۴ میزان سرمایه‌گذاری برای طرح‌های معدن، ۶۸۶‌میلیارد ریال و برای طرح‌های سیمانی ۴۱۴‌میلیارد ریال عنوان شده است.این گزارش درخصوص عملکرد سرمایه‌گذاری طرح‌های توسعه طی سال ۱۳۸۵ حاکی از آن است که از ۱۰.۵۹۹‌میلیارد ریال مجموع هزینه‌ها ۳.۷۳۵‌میلیارد ریال در طرح‌های فولادی سرمایه‌گذاری شده است. رقم سرمایه‌گذاری طرح‌های بخش معدن هم ۳.۴۲۲‌میلیارد ریال بوده است. در این سال در پروژه‌های سیمانی ۱.۶۳۸‌میلیارد ریال و در طرح‌های بخش مس ۹۹۴‌میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است. میزان هزینه طرح‌های آلومینیومی هم ۸۱۰‌میلیارد ریال عنوان شده است.
ایمیدرو طی سال گذشته در طرح‌های توسعه‌ای ۱۱.۴۷۲‌میلیارد ریال سرمایه‌گذاری کرده است. طرح‌های فولادی ۶.۲۷۴‌میلیارد ریال از این هزینه را به خود اختصاص داده‌اند. برای طرح‌های بخش آلومینیوم نیز ۲.۰۰۶‌میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است. برای طرح‌های معدن هم ۱.۷۶۶‌میلیارد ریال در همین سال هزینه شده است. طی سال ۱۳۸۶ میزان سرمایه‌گذاری پروژه‌های سیمانی ۶۹۰‌میلیارد ریال بوده است. برای طرح‌های بخش مس نیز ۶۵۳‌میلیارد ریال سرمایه‌گذاری صورت گرفته است. طی سال گذشته در طرح‌های زیربنایی ۸۳‌میلیارد ریال هزینه شده است.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد