ارتباط شیرین مادر و کودک

به طور معمول كوچكترها عاشق شیرینی و شكلات هستند و پدر و مادرها نیز برای شاد كردن فرزندان‌شان شیرینی‌های مختلف را برایشان فراهم می‌كنند. جالب‌تر اینكه اگر والدین هم دوستداران پر و پا قرص شیرینی‌ها باشند و شیرینی‌های قد و نیم قد، پایشان به خانه باز شود، كودكان نیز، بیشتر به این خوراكی‌های شیرین دسترسی دارند. شما فكر می‌كنید كه علا‌قه والدین به شیرینی در سلامت كودكان آنها تاثیری دارد؟
به تازگی نتایج مطالعات محققان ایرانی نشان می‌دهد میزان علاقه به شیرینی بر میزان پوسیدگی دندان‌های مادر و كودكان بی‌تاثیر است. از سوی دیگر سن مادر و میزان تحصیلات او و همچنین اینكه فرزندش دختر یا پسر باشد بر میزان شباهت علاقه مادر و فرزند به شیرینی تاثیرگذار است.
● بفرمایید، چای شیرین
در این مطالعه جالب كه در دانشكده دندانپزشكی دانشگاه آزاد تهران انجام شده است، محققان تلاش كردند كودكان پیش‌دبستانی و مادران‌شان را از نظر علاقه به شیرینی‌ها و میزان پوسیدگی دندان مورد بررسی قرار دهند. با این هدف، ۱۲۰ زوج كودك پیش‌دبستانی و مادران آنها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. این كودكان از مراكز دولتی و غیردولتی دخترانه و پسرانه انتخاب شده بودند. سپس محققان برای بررسی میزان پوسیدگی دندان‌ها در این مادران و كودكان تلاش كردند تعداد دندان‌های پوسیده، كشیده شده و پر شده (ترمیم شده) را در دهان هر یك از مادران و كودكان بشمارند. این شاخص در علم دندانپزشكی به اختصار DMFT نامیده می‌شود. از سوی دیگر محققان با استفاده از روشی تلاش كردند میزان علاقه مادران و كودكان پیش دبستانی را به موادقندی بسنجد. برای این كار پنج فلاسك چای آماده شد كه چای درون آن با غلظت‌های گوناگون شیرین شده بود. سپس از مادران خواسته شد كه یك لیوان از هر یك از چای‌ها بنوشند و سپس نظرشان را اعلام كنند كه به كدام چای شیرین بیشتر علاقه داشته‌اند. سپس این مراحل برای كودكان نیز تكرار شد.
نتایج این مطالعه نشان داد كه میزان علاقه مادر به شیرینی با میزان علاقه فرزندش به شیرینی شباهت ندارد. همچنین میزان علاقه مادر به شیرینی بر میزان سلامت دندان او بی‌تاثیر است و میزان علاقه كودك به شیرینی نیز بر میزان پوسیدگی دندان‌هایش تاثیری ندارد.
● برزیل شیرین می‌شود
پیش از این نیز مطالعه‌ای مشابه این تحقیق در گوشه‌ای دیگر از دنیا انجام شده است. این تحقیق در سال ۱۹۸۸ در كشور برزیل انجام شده و در سال ۲۰۰۱ به چاپ رسیده است. در این مطالعه محققان برزیلی تلاش كردند ارتباط میان علاقه به شیرینی و پوسیدگی دندانی را در گروه‌های دونفره مادر و فرزند بسنجند. در این مطالعه ۲۹۸ جفت مادر و كودك برزیلی مورد بررسی قرار گرفتند كه كودكان ۴ تا ۵ ساله بوده و از مهدكودك‌های دولتی انتخاب شده بودند.
در این مطالعه نیز از مادران و كودكان خواسته شد، چای شیرین با غلظت‌های شیرین كننده متفاوت را نوش جان كنند و خوشمزه‌ترین چای را انتخاب كنند. جالب اینجاست كه نتایج مطالعات محققان برزیلی برخلاف نتایج به دست آمده از سوی محققان ایرانی بود. نتایج محققان برزیلی نشان داد كه علاقه مادران به شیرینی با علاقه فرزندان‌شان به موادقندی در ارتباط است یعنی اگر مادری به شیرینی‌ها علاقه بیشتری نشان می‌داد، فرزندش نیز به همان نسبت بیشتر عاشق خوردن شیرینی بود. از سوی دیگر علاقه مادران و فرزندان برزیلی به شیرینی به طور مشخص با میزان پوسیدگی دندان در ارتباط نبود.
● محققان توضیح می‌دهند
شما تصور می‌كنید چرا علاقه كودكان برزیلی به شیرینی مشابه‌ مادران‌شان است ولی این مطلب در مورد كودكان ایرانی این چنین نیست. محققان تلاش كرده‌اند علل این تفاوت را كشف كنند. یكی از علل تفاوت فرهنگی در الگوی غذایی مناطق مورد بررسی است. پژوهش محققان برزیلی در شهر مارینگای برزیل صورت گرفته است. شهری كه یكی از بزرگترین تولیدكنندگان شكر و نیشكر در جهان است. شكر در این شهر به میزان زیادی در دسترس است و مصرف بالایی نیز دارد. سرانه مصرف شكر در برزیل در سال حدود ۴۴ تا ۴۵ كیلوگرم است. اگر مادران در سال‌های اولیه زندگی به طور متناوب به فرزندان خود مواد و خوراكی‌های شیرین بدهند، كودك آنها به خوردن خوراكی‌های بسیار شیرین علاقه پیدا می‌كند.
از سوی دیگر محققان اعتقاد دارند، علاقه به طعم شیرین، حسی تغییرپذیر است. این علاقه ممكن است روز به روز تغییر كند یا در زمان‌های گوناگون یك روز یا در مورد غذاهای متعدد و با وجود مشكلات و فشارهای اجتماعی خاص متفاوت باشد. علاقه به مصرف شیرینی ممكن است بر اثر عوامل ژنتیكی نیز تغییر كند.
● هوای شیرینی‌ها را داشته باشید
شیرینی‌ها (تغذیه) در مثلث پوسیدگی دندان، یكی از اضلاع مثلث را تشكیل می‌دهند. پوسیدگی دندان را شاید بتوان شایع‌ترین بیماری مردم دنیا دانست كه به ویژه در سال‌های اخیر افزایش قابل‌توجهی داشته است. تغییر عادات غذایی مردم دنیا و افزایش مصرف موادقندی از دلایل اصلی افزایش میزان پوسیدگی در سراسر دنیاست. نباید فراموش كرد، مادران، قوی‌ترین عامل تعیین كننده الگوی مصرف موادقندی برای فرزندان‌شان هستند و اگر از ابتدا پایه‌های این دیوار كج نهاده شود، باید انتظار داشت تا ستارگان الگوی تغذیه كودك غلط ساخته شود. مهمترین روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان‌های كودكان شامل تعیین عادات غذایی صحیح، رعایت بهداشت دهان و استفاده از مواد مسدود كننده شیارها و استفاده از فلوراید (ماده پیشگیری كننده از پوسیدگی) است.
● وظیفه سنگین رسانه‌ها
به نظر می‌رسد برنامه‌ریزان حوزه سلامت در رسانه‌ها باید تلاش كنند تا برنامه‌هایی برای ارتقای سلامت بهداشت دهان و دندان و الگوی تغذیه برای مادران و كودكان تدارك ببینند. متخصصان تغذیه كودك تاكید می‌كنند كه كودكان باید در شش ماه اول زندگی از شیر مادر استفاده كنند و پس از آن بدون هیچ ماده افزودنی و شیرین كننده از شیر یا سایر نوشیدنی‌ها استفاده كنند.

منبع : روزنامه سلامت