|
|
|
|
|
| در دو کيلومترى جنوب غربى آثار باستانى کاخ تخت جمشيد در دشت مرودشت، دو تپه باستانى قرار دارند که به‌نام تل‌باکون و يا باکون الف و باکون ب ناميده شده‌اند.
|
|
|
|
| اين تپه در جنوب شرقى دره دهلران واقع شده است. اين تپه با تپه موسيان حدود ۵/۲ کيلومتر فاصله دارد. اين تپه به‌نام‌هاى تپه محمدجعفر، تپه بزمرده و تپه على‌آباد نيز ناميده شده است. بقاياى به‌دست آمده در حفارى على‌کش نشان مى‌دهد که در اين تپه به‌خصوص در طبقات عميق آثار استقرارهاى اوليه وجود دارد و قدمت آثار به‌دست آمده در اين حفارى در هر سه طبقه از هزارهٔ هفتم و احتمالاً هزاره هشتم شروع و تا هزاره ششم پيش از ميلاد ادامه داشته است.
|
|
|
|
| اين تپه در دره رودخانه هليلان واقع شده است و در آن آثار مربوط به تمدن‌هاى اوليه استقرار کشاورزى مشاهده مى‌شود.
|
|
|
|
| اين تپه در پنج کيلومترى مشرق کرمانشاه در نزديک رود قره‌سو واقع شده است. آثار به‌دست آمده از اين تپه حاکى از آن است که حداقل براى مدتى از سال محل سکونت و زندگى بوده است.
|
|
| در حفارى تپه آسياب بخشى از يک گودال دايره‌شکل آشکار شد که احتمالاً نوعى محل زندگى بوده است. در اين گودال دو متر با آثارى از گل اخرا و مقدارى استخوان حيوانات به‌دست آمد. ادوات سنگى به‌دست آمده در حفارى تپه آسياب شامل تيغه‌هاى کوچک و سنگ‌هاى مادر، ادوات بسيار ريز، چند تيغه با صيقل در لبه‌ها مى‌باشد. همچنين سنگ ساب و نوعى ادوات کوچک تخم‌مرغى شکل، قطعات کاسه و دستبند و مهره‌هاى گردنبند نيز کشف گرديد. از آثار ديگر اين حفارى‌ها، مجسمه‌هاى گلى مى‌باشد.
|
|
|
|
| اين تپه کوچک در هفت کيلومترى شمال شرق کرمانشاه واقع شده است. در تپه سرآب گرچه آثار معمارى به‌دست نيامده ولى گودال‌هائى که محل استقرار افراد بوده آشکار گرديده و اثراتى از نى و بوريا در آنها مشاهده گرديده است.
|
|
| سفال به‌دست آمده در تپه سرآب با نقش بچه قورباغه قبل از دگرديسى و همچنين سفال قرمز رنگ و سفال ساده با اثرات داغدار شدن است. در اين حفارى‌ها مجسمه‌هاى گلى زيادى به‌دست آمد و يکى از اين مجسمه‌ها به‌نام ونوس سرآب، از شاهکارهاى اين هنر محسوب مى‌شود.
|
|
| ابزار و ادوات سنگى نيز از همان تيغه‌ها و مته‌ها و خراش‌دهنده‌هائى است که در اجتماعات آغاز کشاورزى مانند آسياب و زاغه به‌دست آمده است. پروفسور بريدوود اظهار مى‌دارد که اجتماع سرآب ممکن است در فاصله زمانى ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ سال پيش، يعنى هزاره هفتم پيش از ميلاد در اين محل مستقر بوده باشند.
|
|
|
|
| اين تپه در ناحيه بوئين‌زهرا در دشت قزوين واقع شده است. تپه‌زاغه هشت کيلومترى شمال شرقى دهکده سگزآباد قرار دارد. بررسى‌هاى انجام شده در اطراف تپه زاغه نشان مى‌دهد که در منطقه‌اى به شعاع ۱۵ کيلومتر از اين تپه، حدود بيست تپه که معرف استقرارهاى همزمان اين دوره هستند وجود دارد و احتمالاً تعداد بيشترى از اين استقرارها وجود داشته که امروز در زير لايه شن و ماسه سيلابى به‌کلى مدفون گرديده و امکان شناخت و آگاهى از آنها در وضعيت فعلى وجود ندارد. در تپه زاغه، آثار محلى از اواخر هزاره هشتم تا اواسط هزاره پنجم پيش از ميلاد به‌دست آمده است. يکى از ساختمان‌هاى مهم در اين ناحيه که در لايه چهارم از سطح تپه واقع شده است، ساختمان منقوش زاغه مى‌باشد. اين بنا از نمونه‌هاى نادرى است که در منطقه فلات تاکنون به‌دست آمده است. اين ساختمان غير هندسي، ابعاد کاملاً مشخص و يکنواختى ندارد. داخل اين ساختمان به وضع خاصى تزئين شده بود و نشانگر ايناست که ساکنين دهکده زاغه اهميت خاصى براى اين ساختمان قائل بودند. آنچه مسلم است اين ساختمان ياجنبهٔ عام‌المنفعه داشته و يا مرکز مذهبى اين اجتماع بوده و يا معبد يا مکان مقدسى بوده است. نقاشى و تزئينات با دو رنگ سياه و سفيد روى زمينه قرمز گل‌احزا اجرا شده بوده است. علاوه بر نقاشي، از سر بز کوهى نيز بر روى ديوار استفاده شده که به‌نظر مى‌رسد جنبه تزئينى آن به‌تنهائى مدٌنظر نبود، و احتمالاً با عقايد خاص مذهبى اين اقوام رابطه داشته است.
|
|
|
|
| اين تپه در منطقه بسطام شاهرود در سر راه شاهرود به گرگان واقع شده است. اين مجموعه از چند تپه تشکيل شده است. در حفارى تپه شرقى سنگ چخماق آثار ديوارهائى که از چينه ساخته شده بود به‌دست آمد. در طبقه سوم تپه، اجاق‌ها، تنورها و کوره‌هاى کوچک و بزرگ کشف گرديد. سفال تپه شرقى قرمز رنگ بوده که با نقوش هندسى ساده تزئين شده است. اشکال ظروف شامل کاسه، بشقاب، و کاسه‌هاى گود و ديگ است. مجسمه‌هاى سنگى و گلي، ادوات و ابزارى مانند سوزن، درفش، کفگير و آويزهائى از جنس شاخ و استخوان ساخته شده و ادوات سنگى شامل خراش‌دهنده، تيغه داس، ادوات ريز و تبرها و تيشه‌هاى صيقل داده شده نيز مشاهده گرديده است. قدمت اين آثار را در حدود اواخر هزاره ششم پيش از ميلاد تخمين زده‌اند. تپه غربى احتمالاً قديمى‌تر از تپه شرقى و مربوط به دوران سفال در دوران نو سنگى است.
|
|
|
|
| اين دشت توسط مؤسسه باستان‌شناسى دانشگاه تهران بررسى گرديده است.
|
|
|
|
| آثار و بقاياى باستانى گنج دره در دره گاماساب در جنوب غربى کنگاور واقع شده است.
|
