|
|
| |
نام فارسى |
|
کورتيزون استات |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
CORTISONE ACETATE |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Cortistan, Cortone |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
كورتيكواستروئيد |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
گلوكوكورتيكوئيد كوتاه‌اثر |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
با مهار عمل مهاجرت لكوسيت‌هاى چندهسته‌اى فيبروبلاست‌ها و نيز معكوس‌كردن نفوذپذيرى مويرگى و آزادشدن آنزيم‌هاى ليزوزوم باعث كاهش التهاب مي‌گردد. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
التهاب، آلرژى شديد، نارسائى فوق كليه، بيماري‌هاى كلاژن و در بيماري‌هاى تنفسى و پوستى كاربرد دارد. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغين: مصرف خوراكى يا تزريق عضلانى 300-25 ميلي‌گرم روزانه يا به‌فاصله هر دو روز كه براساس پاسخ به درمان در مريض تنظيم مي‌شود.
كودكان: روزانه 0/7 تا 10mg/kg يا 20 تا 300mg/m به‌صورت خوراكى يا عضلانى در چهار دوز منقسم.
موارد منع مصرف: در جنون و در حساسيت مفرط، ترومبوسيتوپنى بدون علت، گلومرولونفريت حاد، آميبياز، عفونت‌ها قارچي، بيماري‌هاى برونشى غيرآسمي، بچه‌هاى كمتر از 2 سال، ايدز و توبركولوز. |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
پوست: جوش، تأخير در ترميم زخم‌ها، اكيموز، كبودي، پتشي.
سيستم عصبى مركزي: دپرسيون، گُرگرفتگي، تعريق، سردرد، تغييرات خلق.
قلبى عروقي: فشارخون بالا، كلاپس گردش خون، ترومبوفلبيت، آمبولي، تاكي‌كارديف التهاب نكروزان عروقي، نارسائى احتقانى قلب و ادم.
خوني: ترومبوسيتوپني.
عضلانى اسکلتي: شکستگي، پوکى استخوان، ضعف.
گوارشي: اسهال، تهوع، اتساع شکم، خونريزى گوارشي، افزايش اشتهاء، پانکراتيت.
چشم، گوش، حلق و بيني: عفونت‌هاى قارچي، افزايش فشار داخل چشم، تارى ديد.
احتياطات:
در حاملگى (در گروه C قرار دارد)، ديابت قندي، گلوکوم، پوکى استخوان، اختلالات صرعي، کوليت اولسروز، نارسائى احتقانى قلب، مياستنى گراو، بيماري‌هاى کليوي، ازوفاژيت و زخم معده با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. شروع اثر: خوراکى سريع، عضلانى ۲۴ ساعت. اوج اثر: خوراکى ۲ ساعت، عضلانى ۴۸ـ۲۴ ساعت. مدت اثر: ۳۶ـ۳۰ ساعت. متابوليسم: کبدى (به هيدروکورتيزون) دفع: کليوى (۵/۰ ساعت).
تداخلات داروئي: فني‌توئين، ريفامپين و فنوباربيتال با القاء کبدى باعث کاهش آن مي‌شوند.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ پتاسيم قند خون، قند ادرار، در استفاده طولاني‌مدت دارو بررسى شود. کاهش پتاسيم و افزايش قند خون وجود دارد.
ـ توزين روزانه، و اطلاع به پزشک در صورتي‌که افزايش وزن در هفته بيش از ۵/۲ کيلو باشد.
ـ اندازه‌گيبى فشار خون (هر ۴ ساعت) و نبض و در صورت درد قفسه صدرى به پزشک اطلاع دهيد.
ـ ميزان I&O توجه به کاهش يافتن برون‌ده ادرارى و هم‌چنين افزايش ميزان ادم را مدنظر داشته باشيد.
ـ سطح پلاسمائى کورتيزول در درمان طولاني‌مدت اندازه‌گيرى شود (سطح طبيعى آن ۶۳۵ـ۱۳۸ نانومول واحد بين‌المللي) در ليتر است (اگر در ساعت ۸ صبح گرفته شود).
توصيه‌ها:
ـ بعد از تکان دادن سوسپانسيون مصرف شود (تزريقي).
ـ اندازه‌گيرى دوز، از کمترين مقدار مؤثر دارو استفاده شود.
ـ تزريق عضلانى عميق در دوزهاى زياد انجام شود ـ جاى تزريق را عوض کنيد و در عضله دلتوئيد تزريق نکنيد، براى تزريق از سوزن نمره ۲۱ استفاده شود و از تزريق وريدى دارو اجتناب کنيد.
ـ در استفاده تک‌دوزى دارو در ابتداى روز که به‌منظور جلوگيرى از مهار فوق کليه است از تجويز زيرجلدى خوددارى شود چرا که ممکن است به نسج آسيب برسد.
ـ به‌منظور کاهش علائم گوارشى با غذا يا شير مصرف شود.
روش تهيه / تجويز:
ـ به‌منظور جلوگيرى از شکستگى استخوان در بيماران داراى بيمارى استخوانى فعاليت و حرکات با کمک يک همراه انجام شود.
ارزيابى باليني:
پاسخ به درمان: آسان شدن تنفس، کاهش ميزان التهاب.
عفونت: افزايش دماى بدن و WBC حتى بعد از قطع مصرف دارو؛ دارو باعث ناديده گرفتن علائم عفونت مي‌شود.
کاهش پتاسيم: گزگزشدن، خستگي، تهوع، استفراغ، افسردگي، پرادراري، آريتمي‌‌هاى قلب، ضعف، ادم، افزايش فشار خون و علائم قلبي.
ـ وضعيت رواني: رفتار، خلق، تغييرات رفتارى و تهاجم.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ که کارت تعيين هويت را که نشان‌دهنده مصرف استروئيد است هميشه به‌همراه داشته باشد.
ـ در صورت کاهش پاسخ درمانى به پزشک اطلاع دهند، چرا که تصحيح دوز درمانى ممکن است لازم باشد.
ـ از قطع ناگهانى دارو خوددارى شود و در اين صورت کريز آدرنال ممکن است رخ دهد.
ـ از مصرف داروهاى بدون نسخه مثل ساليسيلات‌ها و الکل در داروهاى ضد سرفه و ترکيبات ضد سرماخوردگى بدون تجويز پزشک خوددارى گردد.
ـ تمام جوانب مصرف دارو، مثل علائم شبه کوشينگ را به بيمار آموزش دهيد.
ـ علائم نارسائى فوق کليه مثل تهوع، بي‌اشتهائي، ضعف، سرگيجه، تنگي‌نفس، ضعف و درد مفصلى بررسى شود.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: کلسترول، سديم، قندخون، اسيداوريک، کلسيم و قندادراري.
کاهش: کلسيم، پتاسيم، T3, T4, و تست بازجذب يد ۱۳۱ توسط تيروئيد و OHCSـ۱۷ ادرارى و KSـ۱۷و يد متصل به پروتئين.
منفى کاذب: تست‌هاى حساسيتى پوست. |
|
|
|
