چهارمين سؤال ما در مورد زنده بودن ساختمان خانه بود. ۷/۴۲ درصد بچه‌ها ساختمان خانه را زنده دانستهاند. به برگزيدهٔ جوابهاى آنان نگاه کنيد:
- اگر خانه خراب بشود، ديگه زنده نيست. (۱/۲ تا ۳ ساله)
- براى اينکه ما در آن هستيم. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- براى اينکه بمباران نشده. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- خونه زنده است ديگه چون همه‌اش صاف وامى‌سته. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- اگر سقف نداشته باشد زنده نيست. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- خونه آنقدر زنده است که آنقدر زنده است که آدم‌ها توى خونه تفنگ مى‌آرن. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- براى اينکه مى‌تونيم چيزامونو توش بريزيم. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- اگر زنده نباشد خراب مى‌شه چون درست است پس زنده است. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- اگر خونه نباشه ما نمى‌تونيم باشيم. اگر بارون بياد ما سرما مى‌خوريم بايد بريم دکتر. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون درسته. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- براى اينکه توى آن مى‌خوابيم. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- براى اينکه ساخته‌‌اند. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون من دوستش دارم. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- خونه زنده است چون در داره، زنگ داره، آسانسور داره ما مى‌ريم بالا. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- اگر کوبيده نشود زنده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون ساختمان ايستاده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- هر وقت بمب بيفته روش خراب بشود، زنده نيست. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- اگر ساختمان سالم و تميز باشد زنده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون بمباران نشده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- خونه زنده است چون روش آنتن گذاشتيم. (۱/۵ تا ۶ ساله)
از آنانى که ساختمان خانه را زنده ندانسته‌اند دليل آن پرسيده شد. در ميان دلايل منطقى دلايل عجيب نيز ديده مى‌شد. به برخى از آنها توجه کنيد:
- خانه زنده نيست، چون غذا نمى‌خوره .(۶/۲ تا ۳ ساله)
- چون ايستاده. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- وقتى ما داخل خانه هستيم خانه سنگين مىشود و مى‌ميرد ولى وقتى از خانه خارج مى‌شويم خانه سبک مىشود و زنده مىشود. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- موشک آمده آن را خراب کرده. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- اگر زنده بود مردم نمى‌توانستند توى آن زندگى کنند. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- از آجر ساخته شده و آجر غذا نمى‌خورد. (۱/۷ تا ۸ ساله)
سه چرخه يا دو چرخه زنده است ؟
پنجمين سؤال دربارهٔ زنده بودن سه‌چرخه يا دوچرخه بود. ۸/۵۳ درصد بچه‌ها آن را زنده دانستهاند. برگزيده دلايل آنان چنين است:
- راه مى‌ره پس زنده س. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- چراغ داره، چرخ داره. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- وقتى خراب باشد زنده نيست. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- براى اينکه شکسته است. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون من سوارش مى‌شم زنده است. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- مامانم ميگه بايد زنده باشن تا سوارش بشن. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون راه مى‌ره. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون من دوستش دارم. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- آخه نشکوندمش. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- ما باهاش دوچرخه‌سوارى مى‌کنيم پامون قوى بشه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- حرکت مى‌کنه، بوق مى‌زنه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون ميخ و آهن بهش چسبيده. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون وقتى چرخم خشته مى‌شه، پياده مى‌شم تا استراحت کنم. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- هنوز خراب نشده. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- اگر کسى راه مى‌ره زنده است. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- چون نشکسته. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- چون پنچر و خراب نشده. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- چون مى‌توانيم سوار آن بشويم و با آن بازى کنيم. (۱/۹ تا ۱۱ سال)
آيا آنانى که دوچرخه را زنده نمى‌دانند دلايل آنها با ما يکى است؟ به برخى از اين دلايل توجه کنيد. سه‌چرخه زنده نيست زيرا:
- چون چرخ‌هاى آن درمى‌آد. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون بوقش خراب شده. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- مال من پائينش شکسته. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون دوچرخه‌ام خرابه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- وقتى کنار ديواره زنده نيست، وقتى راه مى‌رود زنده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
بررسى جوابهاى برگزيده
هرچقدر از اين شواهد بيشتر بدانيم اگرچه به همان نتيجه مى‌رسيم که معنى درون پيام نيست اما دربارهٔ ارتباطات انسانى بيشتر به فکر فرو مى‌رويم.
۷۱/۲ درصد بچه‌هاى مورد آزمايش ما درخت را زنده نمى‌دانند:
- چون درخت مى‌شکند زنده نيست. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- وقتى تير بزنى نمى‌افته. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- نه سيب درمى‌آره نه گيلاس. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- اگر ازش بالا برند آدم مى‌افته، دستش مى‌شکنه، دماغش خون مى‌آد. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- اينجا درخت است، قشنگ است. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- درخت نفس نمى‌کشد. ديگه راه نمى‌ره. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- درخت نفس مى‌کشه، تکان نمى‌خوره. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- اگر زنده باشه ديگه توى کوچه نيست. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون گنجشک‌ها مى‌نشينند روش، چوب هم داره. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون حرف نمى‌زنه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون چشم و گوش و دماغ و دهن نداره. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- براى اينکه از چوب ساخته شده. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- بعضى درختا زنده‌‌اند بعضى نيستند. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- علتش را نمى‌دانم. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- چون چشم نداره. (۱/۹ تا ۱۱ ساله)
۴۳/۴ درصد بچه‌هاى مورد آزمايش گفته‌اند لامپ زنده است. برگزيدهٔ دلايل آنها چنين است:
- اگر بادکنک روش بگذارند نمى‌افته ولى اگر نگذارند لامپش مى‌افته. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- اگر روشن باشه زنده است. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون چراغ روشن مى‌شه. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- براى اينکه خدا درست کرده ولى شکسته درستش نکرده. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- لامپ بايد زنده باشد تا روش کند. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- براى اينکه برق داره. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- اگر خاموش باشه زنده نيست. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- آدم دستش نمى‌رسه که بياندازه زمين بشکنه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون وقتى روشن بشه ما مى‌تونيم کفش و جوارابمون رو پا کنيم. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون مى‌تونيم همديگر رو در شب ببينيم. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون روشن مى‌شه. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون تويش نريخته. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- اگر سوخته نباشه زنده است. (۱/۹ تا ۱۱ ساله)
۴۰/۶ درصد بچه‌ها گفته‌اند جوى آب زنده است زيرا:
- آب راه مى‌ره. (۲/۶ تا ۳ ساله)
- چون هميشه تميز است. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- وقتى آب نداره زنده نيست. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- چون آب‌هايش تمام نشده. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- آب بارون آمده توش بخوردش. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون راه مى‌ره(۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون اگه توش بيفتى تو را خفه مى‌کنه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون نمى‌کشنه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- براى اينکه آبى که ما مى‌خوريم آبکى است براى همين زنده است. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون آب مى‌رود زنده است و زندگى ما به آب وابسته است. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- اگر پر آب باشه زنده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون آب جريان دارد ولى اگر آب ساکن باشد مرده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- براى اينکه آب توى آن مى‌آيد و مى‌رود. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- چون خدا آفريده. (۱/۹ تا ۱۱ ساله)
- آب زنده است چون حرکت مى‌کند. (۱/۹ تا ۱۱ ساله)
۳۶/۵ درصد بچه‌ها گفته‌اند کف کوچه زنده است. دلايل برخى از آنها چنين است:
- وقتى که آسفالت نباشه زنده نيست. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- کوچه آسفالت زنده است چون راه مى‌رويم خراب نمى‌شه. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- اگر بمب شيميائى بزنند مى‌ميره. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- ماشين‌هاى روش راه مى‌رن، پياده مى‌شن، مى‌روند شيرينى و شکلات مى‌خرند، مى‌روند خونه، مى‌خوابند. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چرا نداره، اعصابم را خرد کردى. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- آخه نمى‌شکنه. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- چون خط‌هاى کف خيابان تمام نشده. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- کف خيابان زنده است چون سفيد و سياه باشد تا از خط‌هاى سفيد آدم بزارن برن. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- سالم است ولى پارکينگ ما که سالم نيست آن را کنده‌اند. (۱/۴ تا ۵ ساله)
- آدم پاهاش زخم مى‌شه. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- چون روش درخت داره زنده است. (۱/۵ تا ۶ ساله)
- اگر آدم روش راه بره زنده است. (۱/۷ تا ۸ ساله)
- چون خراب نيست و ما مى‌تونيم به راحتى راه برويم. (۱/۹ تا ۱۱ ساله)
و آخربن سؤال، آيا سگ زنده است؟ ۹ درصد گفته‌اند زنده نيست. چرا؟
- آخه همه‌رو مى‌خوره. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- چون پسر همسايه اون خفه کرده. (۱/۳ تا ۴ ساله)
و برخى از بچه‌هائى که سگ را زنده دانستهاند، دلايل ويژهٔ خود را دارند:
- زمانى که خواب است زنده نيست. (۶/۲ تا ۳ ساله)
- سگ بزرگ فقط زنده است. (۶/۲ تا ساله)
- کثيف است. (۱/۳ تا ۴ ساله)
- چون به آن غذا مى‌دهند و پير شده. (۱/۵ تا ۴ ساله)
- چون مى‌تونه گربه رو بخوره. (۱/۵ تا ۶ ساله)
ماتريس‌هائى که به‌وسيلهٔ کامپيوتر استخراج شد، مجهول‌هاى زيادترى را پيش‌روى ما گذاشت. اگر بخواهيم جزئيات کليهٔ اطلاعات به‌دست آمده را در اينجا بياوريم، براى خوانندگانى که آنها برايشان جاذبه‌اى ندارد؛ موضوع خسته‌کننده خواهد شد.
