کیفیت و موارد مصرف ذرت

دانهٔ ذرت به‌رنگ سفيد، زرد و مخلوطى از اين دو يافت مى‌شود. غذاهائى که از ذرت سفيد رنگ به‌دست مى‌آيند معمولاً مرغوب‌تر هستند.

دانهٔ ذرت از سه بخش اندسپرم، جنين و اسکوتلوم و پريکارپ تشکيل شده که نسبت هر يک از آنها به‌ترتيب ۸۲، ۱۱ تا ۱۲ و ۵ تا ۶ درصد است. بخش اندسپرم دانه، برخلاف جنين و اسکوتلوم، عمدتاً از نشاسته (۷۸ درصد آميلوز و ۲۲ درصد آميلوپکتين) تشکيل يافته است که علاوه بر مصارف انسانى در ساختن بسيارى از مصنوعات داروئى نيز به‌کار مى‌رود، لازم به‌تذکر است که نشاستهٔ اندسپرم ذرت مومى کلاً از آميلوز تشکيل شده است.

مقدار پروتئين دانهٔ ذرت تابعى از ژنوتيپ، عوامل محيطى و مديريت‌هاى زراعى بوده بين ۸ تا ۱۵ درصد متغير است. پروتئين عمده ذرت زئين است؛ از لحاظ آمينواسيدهاى تريپتوفان و ليسين که در تغذيه انسان مهم تلقى مى‌شوند دانهٔ ذرت فقير است. پروتئين‌هاى موجود در ذرت، برخلاف گندم، نمى‌توانند مادهٔ چسبنده گلوتنى کافى به‌وجود آورند و بنابر اين نان حاصل از آن خمير غبر ورآمده به‌وجود مى‌آيد. مقدار روغن دانه ذرت تقريباً ۴ درصد و بيشتر در جنين متمرکز است.

ذرت عمدتاً به‌منظور توليد دانه زراعت مى‌شود و در سطح جهانى نيز يک محصول غله‌اى مهم در تغذيهٔ انسان به‌شمار مى‌رود. تهيهٔ غذاهاى صبحانه‌اي، کنسرو شده و يخ‌زده (به‌ويژه ذرت شيرين)، مايعات قندي، روغن، مايونز، مارگارين و لوازم آرايش از موارد مصرف ذرت است.

در کشورهاى پيشرفته، بخش عمده‌اى از محصول دانه‌اى ذرت مستقيماً و همچنين به‌صورت سيلو شده، به‌مصرف تغذيهٔ دام مى‌رسد.

ساقه و برگ‌هاى ذرت در صنعت کاغذ و مقواسازى و توليد کاغذهاى ديوارى به‌کار مى‌رود. از کنجاله و آرد دانهٔ ذرت نيز در صنايع چسب و صابون‌سازى و از نشاسته آن در صنايع و رنگ‌رزي، دارو، مرکب و پلاستيک‌سازى و توليد کاغذهاى روغنى و انواع کف‌پوش‌ها استفاده مى‌کنند.