کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی

ويتامين‌ها ترکيبات شيميائى‌اى هستند که در مواد غذائى يافت مى‌شوند و انرژى توليد نمى‌کنند، ولى براى تسهيل و راه‌اندازى فرآيندهاى متعدد سوخت و ساز بدن ضرورت دارند. بسيارى از آنها براى تبديل غذاى خورده شده به انرژى که بدن از آن براى کليهٔ فعاليت‌هاى حياتى خود استفاده مى‌کند، ضرورى هستند. اکثر ويتامين‌ها تنها با مقادير جزئى مورد نياز هستند و بدن مى‌تواند برخى از آنها مثل ويتامين D و نياسين را بسازد. با وجود اين هنگامى که رژيم غذائى فاقد ويتامين‌هاى ضرورى (آنها که توسط بدن ساخته نمى‌شوند) باشد، به‌تدريج علائم کمبود ويتامين بروز مى‌کند.

مواد معدنى مواد طبيعى و ساده‌اى هستند که بدن براى کارکرد عادى و حفظ تعادل يون‌هاى خود به آنها نياز دارد. اين مواد به مقدار کافى در يک رژيم غذائى متعادل يافت مى‌شوند.

کمبود ويتامين و مواد معدنى به‌دليل غذاهاى متنوع و متعددى که مصرف مى‌کنيم، و به‌علت اينکه بسيارى از محصولات غذائى غنى از ويتامين هستند و مواد مغّذى همه جا و در سراسر سال در دسترس مى‌باشند، در اين کشور (منظور آمريکا است -م). شايع نيست. وقتى اين کمبودها بروز مى‌کند معمولاً به‌علت غذا خوردن نادرست، مثل عادات تفننّى محدود کردن رژيم غذائى که به‌طور گسترده‌اى در جامعهٔ ما (منظور آمريکا است -م.) رواج دارد يا به‌دليل اعتياد به الکل، فقر شديد، سوءجذب (به مبحث نشانگان‌هاى سوءجذب مراجعه کنيد). بيمارى کليوى يا بيمارى مزمن است.

جدول ويتامين‌هاى اساسى و مواد معدنى اساسي، ويتامين‌ها و مواد معدنى ضرورى منابع آنها، عوارض ناشى از کمبود، و ميزان مصرف مجاز آنها را نشان مى‌دهد.

چگونه متوجه مى‌شويد که نياز به مصرف ويتامين يا مواد معدنى مکمل داريد؟ همه مى‌دانند که اين مکمل‌ها بيش از حد مورد تبليغ قرار گرفته‌اند. از اين گذشته اين نکته مورد قبول قرار گرفته است که مردان و زنان سالم، از جمله سالخوردگان که از رژيم غذائى متعادل استفاده مى‌کنند، نياز به ويتامين و مواد معدنى مکمل ندارند.

افرادی که از مکمل های ویتامین دار استفاده میکنند

- گياهخواران: شيرخواران و کودکانى که صرفاً از رژيم غذائى گياهى استفاده مى‌کنند ممکن است دچار کمبود ويتامين‌هاى B۱۲، D، و ريبوفلاوين (ويتامين B۲) شوند. در صورت مصرف غذاهاى آمادهٔ نوزادان با ترکيب سوياى غنى شده يا شير سوياى غنى شده، دريافت اين ويتامين‌ها کافى خواهد بود. دريافت ويتامين B۱۲ ممکن است در بزرگسالان گياهخوار ناکافى باشد، مگر آنکه رژيم غذائى آنها حاوى شير يا فرآورده‌هاى آن (رژيم غذائى شير و گياهخواري) يا تخم‌مرغ باشد.

- افراد تحت رژيم غذائي: دريافت ويتامين کافى در رژيم‌هاى غذائى حاوى ۱۰۰۰ کالرى يا کمتر حتى در رژيم‌هاى تحت نظارت، ممکن است مشکل باشد. اين نکته مؤيد اين واقعيت است که افراد تحت رژيم‌هاى غذائى با کالرى خيلى کم بايد به‌طور ادوارى توسط پزشک ارزيابى شوند.

- مبتلايان به اختلالات غذا خوردن: افرادى که گرفتار اختلالاتى مثل بى‌اشتهائى عصبى يا بيمارى جوع هستند، ممکن است دچار کمبود ويتامين شوند. در اين افراد معمولاً غير از مکمل‌هاى ويتامينى درمان‌هاى جامع‌تر ديگر ضرورت دارد.

- خانم‌هاى حامله: اگر حامله هستيد يا کودکى را شير مى‌دهيد، نياز شما به ويتامين‌ها و مواد معدنى افزايش مى‌يابد. در مورد نياز به اين مکمل‌ها از پزشک نظرخواهى کنيد.

- خانم‌ها در زمان قاعدگي: براى پيشگيرى از کم‌خونى فقر آهن به‌ويژه در خونريزى زياد ناشى از قاعدگى ممکن است مکمل‌هاى حاوى آهن مورد نياز باشند (به مبحث علل شايع کم‌خونى مراجعه کنيد). به‌خاطر داشته باشيد که ويتامين C جذب آهن را تسهيل مى‌کند، بنابراين کليهٔ خانم‌ها در زمان قاعدگى بايد مواد غذائى‌اى مثل مرکبات، گوجه‌فرنگي، سيب‌زميني، کلم‌پيچ و فلفل سبز را زياد مصرف کنند.