اعمال ریشه

بنيه عمومى و رشد بيشتر قسمت‌هاى فوقاني، مستلزم توانائى بيشتر ريشه است. اگر ريشه به‌وسيله عوامل مخرب بيولوژيکي، فيزيکى و يا مکانيکى صدمه ديده و کارائى آن کاهش يابد، افت کارآئى قسمت فوقانى نيز محتمل است. ريشه از راه‌هاى مهم زير به گياه خدمت مى‌کند:

۱. جذب.

۲. نگهدارى گياه.

۳. ذخيرهٔ مواد.

۴. انتقال مواد.

۵. تکثير.

ريشه همچنين به‌عنوان منبع اوليه توليد هورمون‌هاى کنترل‌کننده رشد گياه نيز عمل مى‌کند.

جذب آب و مواد معدنى عمدتاً به‌وسيله نوک ريشه و تارهاى کشنده انجام مى‌شود. هرچند که جذب در بخش‌هاى مسن و سخت‌تر ريشه نيز متوقف نمى‌شود. ريشه‌هاى مسن‌تر در موارد لزوم انتقال و ذخيره مواد را انجام مى‌دهند که مشابه انتقال مواد از برگ‌ها و يا به برگ‌ها توسط ساقه و شاخه‌ها مى‌باشد. استقرار گياه فراتر از عمل نگهدارى گياه در محل خود است. ريشه خود نيز جهت تأمين نيروى لازم براى نفوذ قسمت‌هاى انتهائى به قسمت‌هاى محکم خاک نيازمند استقرار است.

ريشه، به‌خصوص در دولپه‌اى‌ها، اغلب به‌عنوان اندام اوليه ذخيره‌کننده مواد غذائى عمل مى‌کند. ريشه دولپه‌اى‌ها داراى پوست، مغز و يا بافت پارانشيمى مشابه هستند (مثل چغندرقند-يونجه و سيار گياهانى که ريشه ستبر دارند). ريشه گراس‌ها ظريف بوده و در مقايسه با دولپه‌اى‌ها ظرفيت ذخيره‌اى کمترى دارند.

ريشه گونه‌هاى بسيارى از گياهان مى‌توانند به‌عنوان اعضاء تکثيرى مورد استفاده قرار گيرند؛ و اين به‌دليل وجود توان بالقوه رشدى در جوانه‌هاى نابه‌جاى آنها و مواد ذخيره‌اى است که مى‌توانند پشتوانه رشد جديد باشند. ريشه‌هاى علف‌هاى هرز سمج نمونه بارزى از اين نوع هستند که به‌وسيله شخم ريشه‌کن نمى‌شوند.

اعتقاد بر اين است که ريشه‌ها منبع اوليه تأمين‌کننده تنظيم‌کنند‌هاى رشد (جيبرلين‌ها و سيتوکينين‌ها) مى‌باشند اين مواد رشد و نمو قسمت‌هاى فوقانى گياه را تحت‌تأثير قرار مى‌دهند.