|
|
|
|
نارسائى کليه ممکن است حاد يا مزمن باشد. در نارسائى حاد کليه، کليهها ناگهان از کار مىافتند يا بهطور شايعتر عملکرد آنها کُند مىشود. علل متعددى وجود دارد، ولى نارسائى کليه اغلب با برخى مواد سمى يا سموم، واکنش ايمنى به داروها، يا پاسخ به برخى بيمارىهاى ديگر مثل عفونت، ارتباط دارد. آسيب وسيع بدنى يا افت ناگهانى فشار خون مثلاً هنگام حملهٔ قلبي، نيز مىتواند منجر به آسيب کليوى و نارسائى حاد کليه شود.
|
|
|
علائم نارسائى حاد کليه اغلب عبارتند از: کاهش قابل توجه بازده ادراري، ضعف، خستگي، بىاشتهائي، و تهوع. اگر اين عارضه درمان نشود، ممکن است به خوابآلودگي، گيجي، حالت هذياني، اغماء و مرگ منجر شود.
|
|
|
نارسائى حاد کليه تقريباً هميشه در بيمارستان تحت درمان قرار مىگيرد. در اکثر موارد علت زمينهاى تصحيح مىشود و کليه خودبهخود بهبود مىيابد. محدود کردن پروتئين و مايعات رژيم غذائى امکان استراحت کليهها را در حين بهبودى فراهم مىکند. در برخى موارد دياليز موقت براى انجام وظايف کليهها تا بهبودى آنها ضرورى است.
|
|
|
اگر آسيب کليهها در يک دورهٔ زمانى طولانى ايجاد شود، عارضه وخيمترى بروز مىکند که باعث بيمارى غيرقابل برگشت کليه مىگردد. علل شايع عبارتند از: عفونتهاى کليوي، التهاب مزمن گلومرول و کليه، بيمارى پلىکيستيک. علائم شبيه نارسائى حاد کليه هستند، اگرچه اغلب بازده ادرارى بدون دفع مواد شيميائى زائد بدن افزايش مىيابد. اگر مىدانيد که مبتلا به بيمارى کليوى هستيد، در صورت مشاهدهٔ هرگونه تغيير در علائم خود به پزشک مراجعه کنيد.
|
|
|
معمولاً تنها درمان ممکن، دياليز طولانىمدت يا پيوند کليه است. در هر صورت نارسائى مزمن کليه مانند گذشته لزوماً راهى بهسوى مرگ زودرس نيست.
|
|
|
در نارسائى کليه، کليهها قادر به تصفيهٔ خون از نمکهاى اضافى و محصولات زائد ناشى از سوخت و ساز، نيستند. اين مواد در کوتاهمدت به ميزان سمى خود مىرسند و حيات را تهديد مىکنند، مگر آنکه توسط برخى روشهاى ديگر مثل دياليز از خون برداشت شوند. بهطورکلى دو نوع دياليز وجود دارد که عبارتند از: دياليز صفاقى و دياليز خونى (همودياليز).
|
|
در ديالى صفاقى يک لولهٔ باريک لاستيکى از جنس سيليکون داخل شکم فرو برده مىشود و محلولى با ترکيب خاص (محلول دياليز) از طريق آن بهداخل شکم وارد مىشود. مواد زائد از جريان خون و از وراء پردهٔ صفاق که حفره شکم را پوشانده است، انتشار مىيابد و توسط محلول دياليز برداشت مىشود. سپس اين محلول از داخل شکم تخليه مىگردد و دور ريخته مىشود. اين عمل معمولاً سه بار در روز انجام مىشود و هر بار به ۳۰ تا ۴۵ دقيقه زمان نياز دارد. روش ديگر استفاده از دستگاه خودکارى است که هنگام خواب به لولهٔ باريک فوق متصل مىشود و در طى شب دياليز را انجام مىدهد. در بسيارى از موارد دياليز صفاقى درازمدت را مىتوان در منزل انجام داد. عوارضى که ممکن است هنگام دياليز صفاقى بروز کند عبارتند از: عفونت (التهاب صفاق يا آبسهٔ شکمي)، انسداد لوله باريک داخل شکميي، سوراخ شدن روده، و انسداد روده.
|
|
در دياليز خونى (همودياليز) از طريق دست يا پا به جريان خون دسترسى مىيابند. خون شريانى به دستگاه دياليز تلمبه مىشود و مواد زائد آن توسط يک غشاء مصنوعى برداشته مىشود و سپس به وريد دست يا پا باز مىگردد. افرادى دياليزى به ۸ تا ۱۲ ساعت دياليز در هفته نيازمند هستند که در چند نوبت انجام مىشود. اکثر مردم ترجيح مىدهند که در بيمارستان و عوارض همودياليز عبارتند از: عفونتها، سکتهٔ مغزي، حملهٔ قلبي، و انسداد عروق خونى (ترومبوز).
|