از سال ۱۹۶۶ تا سال ۲۰۰۱ میلادی(۹)

۱۹۷۹ م. کابل تلفن زير دريا

کابل بين (سى سيمبرا، پرتغال - پن مارش، فرانسه) به طول ۱۵۰۰ کيلومتر با ۲۵۸۰ کانال و ۴ KHZ در خليج بيکاى گاسکنى قرار گرفت. اين خط در سال ۲۰۰۰ از سرويس خارج گشت.

۱۹۸۰ م. دايرةالمعارف آکادميک آمريکائى

دايرةالمعارف آکادميک آمريکائى که مخصوص دانشجويان و بزرگسالان طرح‌ريزى شده، در بيست و يک جلد در سال ۱۹۸۰ منتشر شد. افزون بر متن چاپى آن، به‌صورت لوح فشرده نورى (CD - ROM) نيز تهيه شده است. هم متن چاپى و هم متن الکترونيکى آن پى‌درپى مورد تجديدنظر قرار مى‌گيرد.

۱۹۸۰ م. کابل تلفن زير دريا

کابل بين (پينانگ، مالزى - مَدرَس، هند) به طول ۴۹۸/۲ کيلومتر با ۴۸۰کانال در خليج بنگال قرار گرفت.

۱۹۸۰ م. کارت صدا و صداى ديجيتال

تا سال ۱۹۹۳ يک رايانه متوسط کمتر از چهار مگابايت حافظه داشت، يک ديسک سخت داراى ظرفيتى کمتر از ۲۰۰ مگابايت و پردازنده‌اى با سرعتى کمتر از ۶۶ مگاهرتز بود. اکثر مردم نه يک صفحه وب ديده بودند و نه يک ديسک‌ران لوح فشرده نورى (CD - ROM) داشتند. اصطلاح چندرسانه‌اى يک اصطلاح معمول نبود. تازه صدا داشت مطرح مى‌شد. اما امروزه مى‌توانيد لوح‌هاى فشرده محبوب خود را از طريق رايانه شخصى گوش کنيد. مى‌توانيد فايل‌هاى صداى فشرده ديجيتال را از طريق اينترنت دريافت و از طريق رايانه و يا واکمن‌هاى ديجيتال بشنويد. از رايانه شخصى مى‌توانيد براى تله‌کنفرانس در سراسر جهان و ارسال پيام صوتى از طريق اينترنت بهره بگيريد.

نخستين رايانه‌ها شخصى که صدا داشتند در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوايل دهه ۱۹۸۰ به بازار آمدند. آنها به مولدهاى صدائى و بلندگوهاى ۲ اينچى مجهز بودند. اين صداها شبيه صداى زنگ در بود و براى هشدار فرامينى غيرقابل شناسائى به‌کار مى‌رفت. بعدها سازندگان سعى کردند از فرکانس‌هاى الکتريکى بهره بگيرند و آنها را به بلندگوها بفرستند و صداى دلنواز موسيقى را به‌وجود آورند. در نتيجه اين کوشش‌ها ديرى نپائيد که کارت‌هاى صدا به ميدان آمدند. نخستين کارت‌هاى صدا در اواسط ۱۹۸۰ به‌وسيله يک شرکت کانادائى به‌نام (Adlib) و (MSC-1) توليد شدند. اين شرکت در اواخر دهه ۱۹۸۰ منحل و به‌نام (Creative Technology) ظاهر شد و فعاليت خود را از سَر گرفت و نخستين کارت صدا را، که کارت‌هاى ۸ بايتى بودند بر روى تخته‌مدارهاى مادر سوار کردند. اين خروجى‌ها صداى آنالوگ (Analog) داشتند که به بلندگوهاى خارجى هدايت مى‌شد و ميکروفون‌هاى خارجى از حفظ صدا پشتيبانى مى‌کردند. آنها صداها را شبيه‌سازى مى‌کردند. به‌طورى که گوئى يک پيانو و يا يک کلارنيت نواخته مى‌شود. در اوايل سال ۱۹۹۰ کارت‌هاى صدا به بازار عرضه شدند و بعدها پيشرفت‌هاى شگرفى کردند.

شرکت‌هاى (Creativelabs) و (Turtle Beach) کارت‌هاى صداى ۱۶بايتى براى موسيقى استريوفونيک (Stereophonic) به بازار فرستادند. سپس از روش ساخت جدول موج توانستند خروجى صدا را در حد کيفيت لوح فشرده نورى برسانند. بالاخره در سال ۱۹۹۲ شرکت معروف ميکروسافت (Microsoft) ويندوز (Windows) را با پشتيبانى از صدا به بازار معرفى کرد. در سال ۱۹۹۶ کارت‌هاى صدا، ميکروفون، بلندگو، جزء بخش‌هاى استاندارد يک رايانه شخصى درآمد و ويندوز يک برنامه داخلى پخش لوح فشرده نورى داشت که با آن انقلاب صدا را آغاز کرد. کارت صدا فقط صدا پخش نمى‌کند بلکه مى‌تواند ضبط صدا با يک ميکروفون را انجام دهد. کلمات در فُرمت (WAV) بر روى ديسک سخت ذخيره و مى‌توان اين فايل‌ها را به پيام‌هاى پست الکترونيکى يا صفحه وب يا اسناد ادارى الحاق کرد. تماس تلفنى شخص با شخص و همچنين تله‌کنفرانس از طريق اينترنت با اتصال يک کارت صدا، بلندگو، ميکروفون و نرم‌افزار تلفن امکان‌پذير است. سرگرم کننده‌ترين کار گوش دادن به موسيقى دلخواهى است که از لوح فشرده نورى را گوش کنيد.

سازندگان نرم‌افزار، فن‌آورى صدا را بيشتر کرده و صداهاى سه بُعدى را به سه عدد بلندگو که به صداى احاطه‌ساز (‌Surround Soung) مشهور هستند ابداع کردند. همچنين صداى موقعيتى (Positional) که شامل چند بلندگو در جلو و پهلوها و عقب قرار گرفته و شخص گوش کننده را مى‌تواند در محيط واقعى و طبيعى صدا قرار دهد را اختراع کرده‌اند.

۱۹۸۰ م. سرى پنجم ماهواره‌هاى مخابراتى اينتل‌سَت

ماهواره‌هاى مخابراتى از سرى پنجم اينتل‌سَت (Intelsat) توسط آمريکا در تاريخ دسامبر ۱۹۸۰ به‌وسيله شاتل فضائى اطلس با وزنى معادل ۱۰۱۲ کيلوگرم و قطر ۶ متر به فضا پرتاب شد. اين ماهواره داراى قدرت اوليه ۱۲۰۰ وات و ۲۷ ترانسپاندر (تکرارکننده فضائي) و ۱۲۵۰۰ مدار تلفنى با دو کانال تلويزيونى و عمر ۷ ساله بود.

۱۹۸۰ م. زبان ADA اولين برنامه‌نويس رايانه در جهان

آگوستاآدا (۱۸۵۳-۱۸۱۵) (Agusta ADA) دختر شاعر معروف لُرد بايرون بود. او رياضى‌دان آماتورى بود که از نزديک با چارلز بابيج (Chales Babbage) آشنا بود. با وى در کارهاى تحقيقاتى همکارى مى‌کرد و هم او بود که به وى پيشنهاد کرد تا موتور تحليل‌گر خود را با مجموعه‌اى از کارت‌هاى مشبک به شکلى کنترل کند که کارهاى بخصوصى را مرتب تکرار نمايد.

زبان آدا به افتخار نام دختر بايرون (Lady Augusta ADA Lovelace) که او را به خاطر برنامه‌هاى او به‌عنوان اولين برنامه‌نويس در جهان مى‌شناسند، ADA نام‌گذارى شده است. اين زبان به منظور سرويس‌هاى نظامى در وزارت دفاع آمريکا Dod تهيه گرديد. در سال ۱۹۷۵ وزارت دفاع آمريکا تحقيقاتى را درباره طراحى يک زبان عمومى که مورد استفاده فروشندگان رايانه و برنامه‌نويسان نظامى باشد آغاز کرد که ماحصل کار آنها زبان ADA بود و در سال ۱۹۸۰ عرضه گرديد. اين زبان در سال ۱۹۸۳ توسط سازمان ملى استاندارد آمريکا به‌صورت استاندارد درآمد.

۱۹۸۰ م. نخستين هِدهاى القائى براى ديسک‌هاى سخت

نخستين هِدHEADهاى (Hed) القائي، فيلم‌هاى بسيار نازکى هستند که با فن‌آورى فيلم - نازک (Thin-film) با رسوب دادن لايه‌هاى بسيار نازکى از فلز ساخته مى‌شوند. شرکت IBM نخستين هِدهاى القائى فيلم را براى ديسک سخت به‌نام IBM 3380 در سال ۱۹۸۰ به بازار عرضه کرد.

۱۹۸۱ م. آغاز ساخت رايانه‌هاى شخصى

با پيشرفت تکنولوژى و ساخت ريزپردازنده‌ها و با توسعه علم الکترونيک از سال‌ها پيش نسل جديدى از رايانه‌هاى کوچک شخصى (Personal Computer) با کاربردهاى محدود به بازار آمدند و روزبه‌روز راه تکامل را پيمودند. رايانه‌هاى شخصى (PC) پُرمصرف‌ترين رايانه‌ها در دنيا هستند که در امور اداري، محاسباتي، علمي، هنرى و غيره فعاليت دارند. در آگوست ۱۹۸۱ هنگامى که IBM اولين بار PC را به بازار عرضه کرد تاريخ عمومى PC آغاز گرديد. در اين روزهاى ظهور PC، عده‌اى افراد با تجربه در زمينه رايانه و مهندسين فهميدند که به نوعى از PC که قابل حمل باشد احتياج دارند. اين تفکر منجر به ساخت اولين محصول شرکت رايانه‌اى کامپک (Compaqt) شد. اولين ظهور PC اوليه به بازار آمد. بعد از آن رايانه PCXT به اين خانواده پيوست. اين رايانه به زودى مى‌توانست نقش جانشين رايانه PC اصل را بازى کند. براى آشنائى با PCXT شرکت کامپک در پائيز ۱۹۸۳ رايانه قابل‌حمل (Compaqt Plus) را که ديسک سخت داشت به بازار عرضه کرد. در همين سال IBM رايانه PC قابل حمل خودش را معرفى نمود.

در سال ۱۹۸۳ IBM رايانه جديدترى به‌نام (Pcjr) را ساخت که به بادام‌زمينى معروف گشت. اين ماشين موقعيتى مناسب به‌دست نياورد و ساخت آن متوقف شد. در ماه آگوست (PCAT) که قدرت محاسباتى بيشترى از (PC) و (PCXT) داشت به بازار آمد (PCAT) تغييرات بزرگى در خط توليد PC ايجاد نکرد. تغيير اصلى که مى‌توان به آن اشاره کرد صفحه کليد پيشرفته (۱۰۱) بود که به‌عنوان استاندارد صنعت رايانه ساخته شد. در آوريل ۱۹۸۷ IBM خانواده کاملاً جديدى از رايانه‌هاى شخصى Ps/2 را معرفى نمود. از اين مدل‌ها مى‌توان شماره‌هاى ۳۰/۵۰/۶۰/۸۰ را نام برد. IBM براى رايانه‌هاى PS/2 سيستم ارتباطى جديدى مرسوم به معمارى ميکروکانال Miccri Chnnel Architectyre را معرفى کرد. MCA اصطلاحى عمده را نسبت به سيستم‌هاى به‌کار رفته در PC، PCXT، PCAT عرضه مى‌کند و سيستم جديد طبيعت بُردهاى مبدلى Adaptor Boaia را به رايانه اضافه نمى‌کند. در جهان امروز رايانه‌ها به دو گروه تقسيم شده‌اند:

يک گروه IBM به همراه PS/2 که اغلب رايانه‌ها از معمارى ميکرو کانال استفاده مى‌کنند و گروه ديگر شرکت‌هائى هستند که اغلب آنها هنوز رايانه‌هائى را مى‌فروشند که مبتنى بر طرح قديمى IBM مى‌باشند. با پيشرفت فن‌آورى رايانه‌هاى جديد بسيار قوى‌تر از PCAT که بر مبناء آن ساخته مى‌شوند ساخته شدند. اين مطالب خلاصه‌اى از تاريخ خانواده PC است که البته شاخه مهم‌تر آن را رايانه‌هاى قابل‌حمل تشکيل مى‌دهند.