|
اگر استاندارد کردن را بهعنوان يک سيستم در ارتباط با ساير سيستمهايى که به نوعى با ما در ارتباط هستند در نظر بگيريم مىتوان گفت که اين سيستم تمامى سيستمهاى ديگر را تحت پوشش قرار مىدهد بهدليل اينکه اين سيستم در تمامى سيستمهاى ديگر داخل شده و در واقع ساختار اساسى و خصوصيات آنها را تأمين مىکند. اين ارتباط در شکل ارتباط سيستم استاندارد کردن با ساير سيستمها نمايش داده شده است.
|
|
|
|
|
|
استاندارد کردن زمانى جنبه عملى خواهد داشت که با تحقيق و توسعه همگام باشد. شناخت فلسفه استاندارد کردن در کنار ارزيابى عوامل ديگرى از قبيل تئورىها، تجربيات، جنبههاى اجرايى و ترويج، امکانات، روشها و دانش فنى موجود، مسائل اقتصادى و نظاير آن از جمله نکات مهم در اين زمينه است. بهطور خلاصه برخى از مباحثى که تحت پوشش فرآيند تحقيق و توسعه قرار مىگيرد عبارتند از:
|
|
- اصول اساسى و فلسفه استاندارد کردن
|
|
- اندازهشناسى (Metrology) پايه و کاربردهاى آن
|
|
- توسعه و تکامل روشهاى آزمون و مواد مرجع استاندارد (Standard Reference Materials)
|
|
- تعيين و تصحيح دادههاى مرجع استاندارد
|
|
- اسلوب و روشهاى اجرايى تدوين استاندارد
|
|
- ارزيابى و تکامل استانداردهاى موجود و تدوين استاندارهاى جديد
|
|
- بررسى تحولات اقتصادي، اجتماعى و نظاير آن در اثر استاندارد کردن
|
|
|
اجراى استاندارد يکى از پيچيدهترين اجزاء سيستم استاندارد کردن است. استانداردها به دو صورت اجبارى و تشويقى اجرا مىشوند. يکى از روشهاى عملى اجراى استاندارد بهويژه در مورد محصولات اعطاء گواهى کيفيت يا صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد است. گواهى کيفيت در واقع تائيديهاى است بر تطابق محصول (فرآورده يا خدمت) با استانداردهاى مربوط به آن که به طرق مختلف و توسط عاملين مختلف مىتواند صادر گردد.
|
|
با گواهى تطابق خود در ارتباط با چهار بخش روشها، عاملين، الگوهاى بيان و نمايش و مقاصد قرار مىگيرد. روشها شامل فعاليتهاى تضمين کيفيت از قبيل کنترل کيفيت، بازرسى و نمونهبرداري، آزمون و کاليبراسيون است که خود اين فعاليتها نيز به يکديگر مرتبط مىباشند. هر فرآيند گواهى تطابق مىتواند شامل يک يا چند مورد فوق باشد. عاملين در انجام فعاليتهاى گواهى تطابق به سه دسته تقسيم مىشوند. دسته اول عاملين شخصى (خود شخص) هستند يعنى خود توليدکننده يا فروشنده مرجع اظهارنظر است. در دسته دوم (شخص دوم) عاملين عبارتند از خريدار يا مصرفکننده که مرجع اظهارنظر مىباشد و نهايتاً در دسته سوم (شخص سوم) مرجع اظهارنظر عاملينى هستند که در توليد و مصرف ذىنفع نيستند.
|
|
|
ترويج استاندارد شامل تمامى روشهايى است که بتوان از طريق آنها آگاهى جامعه را طى برنامهريزىهاى مداوم نسبت به لزوم و فوايد استاندارد کردن افزايش داد. اين برنامهريزىها مىتواند در سطح ساده و عمومى از طريق چاپ مقالات و کتب، کنفرانسها، رسانههاى ارتباط جمعى و نظاير آن اجرا گردد و در کنار آن در سطح پيشرفته، وجود برنامهها و دورههاى تخصصى از جمله فعاليتهاى اصولى سيستم استاندارد کردن محسوب و بهکارگيرى آنها سبب پيشرفتهاى چشمگيرى مىشود. از جمله برنامههاى تخصصى عبارتند از:
|
|
۱. آموزش
|
|
۲. مشاوره
|
|
۳. بازخور دادهها
|
|
۴. اطلاعات
|
|
۵. سازمان بينالمللى استاندارد
|